DIETA MAKROBIOTYCZNA

Dieta makrobiotyczna - jedna z najstarszych diet

Dieta makrobiotyczna jest bardzo dobrą dietą dla pragnących oczyścić organizm i w ciągu 2 tygodni stracić około 5 kg. Ale uwaga - nieprawidłowo skonstruowana dieta makrobiotyczna może powodować anemię, zmęczenie, osłabienie. Dieta makrobiotyczna nie jest odpowiednia dla osób z osteoporozą, mających kłopoty z przyswajaniem witamin i chorych na serce. Diety makrobiotycznej nie powinny stosować także kobiety w ciąży, mamy karmiące oraz panie w okresie menopauzy.

Tym, którzy chcą przejść na dietę makrobiotyczną poleca się, jak w przypadku przechodzenia na jakąkolwiek dietę, aby w miarę możliwości skonsultowali się z dietetykiem albo lekarzem, zanim rozpoczną swoja przygodę, albo na wypadek zachorowania.

Żywienie jest tylko jednym z elementów "właściwego sposobu życia", w trosce o zapewnienie sobie zdrowia i długowieczności. Ważny jest ruch na świeżym powietrzu, życie w przyjaznej pełnej miłości atmosferze, higiena zarówno ciała duchowego jak i fizycznego. To wszystko właśnie w sumie może nam dać ostatecznie upragnione szczęście.

Dieta makrobiotyczna opracowana została w roku 1911 przez George Oshawa. Według założeń diety makrobiotycznej żywność dzieli się na dwie zasadnicze części - Yin i Yang. Część Yin reprezentuje pierwiastek żeński i ma charakter odprężający i chłodzący. Jest energią skierowaną na zewnątrz. Yin odpowiada za ekspansję, rozluźnienie, zimno oraz smak słodki. Pierwiastek Yang reprezentuje formę męską z energią skierowaną do wewnątrz, powodującą jasność oraz smak słony. Zwolennicy diety makrobiotycznej są zdania, że nasze pożywienie zawiera w sobie różne proporcje pierwiastków Yin i Yang. Tylko dzięki odpowiedniemu i proporcjonalnemu doborowi udziału obu sił w diecie możemy zachować zdrowie.

Nasz organizm nieustająco podlega wpływom zewnętrznym, które zakłócają jego równowagę. Według diety makrobiotycznej odżywianie się zgodnie z zaleceniami diety jest panaceum na wszelkie zło i ciągłym dążeniem do harmonii Yin i Yang. Dieta zawierająca dużo pierwiastka Yang (mięso, jaja, sól) może po długim okresie stosowania powodować wysokie ciśnienie krwi, agresję, nerwowość i nadpobudliwość. Za dużo Yin w pożywieniu (słodycze, nabiał, owoce) powoduje ogólne rozprężenie, odbiera motywację do działania, rozleniwia. Zadaniem diety makrobiotycznej jest więc bilansowanie Yin i Yang poprzez unikanie pokarmów "ekstremalnych" na rzecz produktów neutralnych.

Dieta makrobiotyczna nie zawiera w ogóle mięsa zwierząt rzeźnych, drobiu (mięsa kurczaka, indyka, przepiórek, strusi), jaj, owoców tropikalnych ani przetworów mlecznych. W diecie makrobiotycznej w umiarkowanych ilościach są dopuszczalne ryby, skorupiaki, rośliny strączkowe, warzywa, owoce, glony i wodorosty. Dieta makrobiotyczna w założeniu zawiera mało tłuszczu (głównie oliwę z oliwek), natomiast proponuje spory udział złożonych węglowodanów (brązowy ryż, jęczmień, pszenica, żyto, owies, kukurydza i gryka). Dieta makrobiotyczna jest bogata w błonnik, witaminy, składniki mineralne i pierwiastki śladowe.

Podstawowe zasady diety makrobiotycznej to 50% pełnoziarniste pieczywo, 25% sezonowe warzywa, gotowane lub surowe, 10% produkty białkowe – taki jak ryby czy jarzyny, 5% owoce morza, 5% zupy, 5% owoce, orzechy oraz nasiona.

Chociaż składniki diety makrobiotycznej są proste, niezwykle ważnym elementem przygotowania posiłków jest odpowiednia sztuka kulinarna, która zgodnie z filozofią makro zmienia obecną w nich energię. Im dłużej surowce gotuje się (w wodzie lub na parze), tym więcej dodaje się do potrawy składnika Yang. Aby w jak najmniejszym stopniu zmienić właściwości pożywienia, najlepiej przygotować posiłek ze zbóż w szybkowarze, a warzywa jedynie zblanszować przez zanurzenie na kilka minut we wrzątku. Oczywiście najbardziej "bezpieczną" dla energii formą jest spożywanie żywności w stanie nieprzetworzonym, czyli surowym.

Przykładowy przepis diety makrobiotycznej -

Śniadanie - płatki owsiane na wodzie, grzanka z ciemnego chleba z formy, posmarowana łyżeczką miodu, herbata lub napar ziołowy.

Obiad - zupa jarzynowa, sushi, tofu.

Kolacja - pulpety z prosa z warzywami, utarta rzodkiewka z podpieczonymi algami.

Dieta makrobiotyczna nie ma bardzo sztywnych reguł, które mówiłyby co i kiedy trzeba jeść. Potrzeby są nie tylko kwestią indywidualną, ale zależą również od wielu czynników takich jak aktywnoś fizyczna i pory roku. Zimą można pozwolić sobie na większe ilości produktów Yang. Można się rozgrzać, jedząc orzechy, ryby i sery, włączając do jadłospisu cebulę, paprykę, czosnek i zielone warzywa liściaste, ostre przyprawy. Wiosną dozwolone są większe ilości produktów słodkich, ale mało kwaśnych (daktyle, marchew, miód). Latem produkty ochładzające – zawierające więcej Yin, a więc warzywa i owoce (ogórki, arbuzy, gruszki). Powinno się gotować krótko, a niektóre produkty jeść na surowo. Więcej też powinno się pić. Jesienią spożywa się więcej pokarmów Yang, a więc produkty raczej miękkie i wilgotne (rzodkiew, jabłka, brzoskwinie).

Przykładowy jadłospis diety makrobiotycznej

Śniadanie dieta makrobiotyczna (do wyboru) - muesli (płatki zbożowe, przede wszystkim owsiane, gotowane na wodzie z dodatkiem wcześniej namoczonych suszonych owoców, orzechów i pestek słonecznika), pieczywo pełnoziarniste z serkiem tofu, herbata z dzikiej róży lub płatki owsiane na wodzie, grzanka z ciemnego chleba, posmarowana łyżeczką miodu, herbata lub napar ziołowy

Obiad dieta makrobiotyczna (do wyboru) - zupa grzybowa z suszonych i świeżych grzybów, gołąbki z niełuskanym ryżem i warzywami, pieczone jabłko lub zupa jarzynowa, sushi, tofu

Kolacja dieta makrobiotyczna (do wyboru) - pory w cieście naleśnikowym (z mąki razowej na wodzie, ewentualnie mleku sojowym), napar ziołowy lub pieczywo razowe z pasztetem z fasoli i orzechów, sok z rzodkwi i marchewki lub pulpety z prosa z warzywami, utarta rzodkiewka z podpieczonymi algami

Pudding jabłkowo-cytrynowy z białego ryżu

Składniki - 1/2 kubka białego ryżu, opłukanego, 2,5 kubka soku jabłkowego bez cukru, 1 łyżka startej skórki z cytryny , 1/2 kubka umytych rodzynek, 1 obrane jabłko, pokrojone w kostkę, 1/4 łyżeczki soli morskiej

Ugotuj ryż w soku jabłkowym z dodatkiem soli i rodzynek. Zamieszaj tylko raz gdy ryż zacznie się gotować potem zmniejsz gaz, przykryj i gotuj 20 minut. Następnie dodaj jabłko gotuj jeszcze 1 minutę. Przełóż do salaterki i podawaj zimny.

Gulasz z soczewicy

Składniki - 1 kubek małej francuskiej soczewicy (puy), może być też inny rodzaj, 2 kubki wody, 1 mała cukinia, pokrojona w plasterki, 1 średniej wielkości marchewka, pokrojona, 1 ząbek czosnku, drobno posiekany, 2 łyżki stołowe oliwy z oliwek, 1 łyżka stołowa mirinu, 1/2 łyżeczki suszonego tymianku lub kilka gałązek świeżego, posiekanego, 1/2 łyżeczki suszonego rozmarynu lub kilka listków świeżego, posiekanego, sól morska i pieprz do smaku, nać pietruszki do posypania

Gotuj soczewicę razem z tymiankiem i rozmarynem w ciężkim garnku aż będzie miękka (około 20 minut). Dodaj pieprz i sól do smaku. Na patelnię wlej olej, dodaj czosnek i smaż ok. ½ minuty na średnim ogniu. Dodaj marchewkę i cukinię i smaż jeszcze minutę. Dodaj odrobinę soli i mirin, przykryj i duś warzywa przez 2 minuty na małym ogniu. Następnie dodaj je do soczewicy. Podawaj gorący gulasz posypany zieloną pietruszką.

Zupa kukurydziana

Składniki - 1 świeża kukurydza w kolbie, 1/4 kubka kaszy kukurydzianej lub grysiku, 4 kubki wody, 4 cm kawałek glonu kombu, 1 pokrojona marchewka, 1 pokrojona cebula, 1 łyżka oliwy z oliwek, sól morska do smaku, 1 łyżka posiekanej natki pietruszki

Zetnij nożem ziarna kukurydzy z kolby. W garnku zagotuj wodę, włóż kombu i trzon kolby kukurydzianej. Gotuj 10 minut i wyjmij je z wody. (Kombu można użyć potem do gotowania fasoli). Bardzo powoli wsyp do wody kaszę kukurydzianą mieszając stale. Gotuj 30 minut na małym ogniu. W tym czasie w oddzielnym rondlu podgrzej olej, wrzuć cebulę i smaż przez około minutę, potem dodaj marchewkę i smaż jeszcze minutę. Dodaj szczyptę soli i, jeśli to konieczne, odrobinę wody. Przykryj i duś aż warzywa będą miękkie. Dodaj je do gotującej się kaszy; dodaj także świeże ziarna. Dodaj jeszcze odrobinę soli do smaku i gotuj razem kilka minut. Podawaj z natką pietruszki.

Brokuły z sosem z masła orzechowego

Składniki - 8 kawałków brokuła, 1 kubek wody do blanszowania, szczypta soli morskiej

Sos z masła orzechowego - 1 i 1/2 łyżki masła orzechowego (nie zawierającego soli ani cukru), 1 łyżka sosu sojowego, 3 łyżki wody z blanszowania

Blanszuj brokuły w gotującej wodzie z solą tak by nie straciły jasno zielonego koloru. Odcedź. W małej miseczce wymieszaj składniki sosu. W ciężkim garnku podgrzej pomału sos dodaj brokuły i "smaż" je w sosie około pół minuty. Podawaj gorące.

Łosoś w cieście francuskim

Składniki - 300 g filetów łososia pokrojonych w grubą kostkę, 500 g mrożonego ciasta francuskiego, 300 g białych części porów pokrojonych w paski, 4 łyżki masła, 2 łyżki posiekanego koperku, sok i paseczki skórki z cytryny, sól, pieprz

Rybę przyprawić solą, pieprzem i sokiem z cytryny oraz skórką. Pory podsmażyć na maśle, dodać koperek, sól, pieprz. Ostudzone połączyć z rybą. Odstawić na pół godziny w cedzaku, żeby nadzienie odciekło. Ciasto trochę rozwałkować, przesypać delikatnie mąką i podzielić na dwie części, jedną trochę większą. Na mniejszej części ciasta ułożyć masę rybno-porową i przykryć resztą ciasta. Brzegi posmarować jajem roztrzepanym z odrobiną wody i mocno skleić. Wierzch naciąć w kilku miejscach, posmarować jajem. Ułożyć na blasze na pergaminie i piec w piekarniku nagrzanym do 200 st. C, przez pierwsze 20 minut pod przykryciem z folii aluminiowej, dalsze 20 minut odkryte, do zrumienienia.