Wykładziny podłogowe z PVC

Wilfried Zapke Tłumaczył Bronisław Bartkiewicz Wykładziny z twortzyw sztucznych, przede wszystkim na podłożu z PVC, wyraźnie wyparły z konkurencji linoleum. Wykładziny z PVC dostarczane są w postaci zwojów (rulonów) lub płyt. Grubość wykładziny zawiera się w granicach 1,5 do 3,0 mm, wielkość kształtuje się zależnie od formy dostawy. Zwoje (rulony) mają szerokość 1,25 do 4,00 m, płyty przeważnie wymiaty 50 x 50 cm lub 60 x 60 cm. PVC jest to związek chemiczny, składający się z chloru, węgla i wodoru, który wytwarzany jest od około 50 lat. PVC w czystej postaci stanowi biały proszek, do którego dodaje się środki wiążące, dodatki (addytywy), jak np. plastyfikatory, barwniki, wypełniacze i stabilizatory. Pod działaniem ciepła i ciśnienia powstaje ostatecznie termoplastyczna masa, która z kolei przerabiana jest na wykładziny. Rodzaj i ilość określonych składników dodatkowych powodują zróżnicowanie cech użytkowych i określają jakość wykładzin z PVC. Wykładziny z PVC sporządzane są jako homogeniczne i heterogeniczne. Wykładziny nazywa się homogenicznymi, gdy na całej grubości surowiec ma jednakowy skład, niezależnie od tego, czy zbudowany jest z jednej, czy kilku warstw. Jeśli natomiast wykładzina zbudowana jest z kilku warstw, które różnią się składem materiału, nazywa się je heterogenicznymi. Ponadto wykonywane są wykładziny na podkładzie tekstylnym, lub innych podkładach. Wskazówki praktyczne Układanie odbywa się przez naklejanie materiału z rulonu, lub płyt na wyrównane podłoże. Jako podłoże dobrze nadają się posadzki dowolnego rodzaju. Do przyklejania używa się klejów dyspersyjnych, lub klejów na rozpuszczalnikach. Kleje dyspersyjne są mniej uciążliwe dla środowiska i dlatego należy je preferować. Szczeliny dylatacyjne można zaspawać sznurem z PVC. Wtedy powstaje powierzchnia zamknięta, która może być układana nawet w pomieszczeniach wilgotnych. W zależności od stopnia zanieczyszczenia czyszczenie przeprowadza się przez zamiatanie, odkurzanie lub zmywanie wodą. Przy silniejszym zanieczyszczeniu do wody nalezy dodawać neutralnego mydła, lub odpowiedniego środka czyszczącego. Środków zawierających substancje ścierne nalezy unikać, przynajmniej w odniesieniu do wykładzin z połyskiem. Wykładziny podłogowe z PVC zalicza się do najbardziej odpornych na ścieranie elastycznych wykładzin podłogowych. Są odporne na światło i cechują się trwałością barw, a jeżeli są ułożone na odpowiednim podłożu, wygłuszają również odgłos chodzenia. Wysokiej jakości wykładziny z PVC nie wykazuja wyczuwalnych ładunków elektrostatycznych i są odporne na używane stężenia kwasów i zasad. Naprawa możliwa jest przez wymianę uszkodzonych fragmentów. Łatwiejsza jest naprawa wykładziny w arkuszach, niż ze zwoju. Wykładziny w arkuszch powinny mieć zatem pierwszeństwo stosowania, chyba że inne względy (pomieszczenia wilgotne) przemawaiją za wykładziną ciągłą (bez połączeń). Dyskusja o wpływie PVC na zdrowie i środowisko szczęśliwie przeszła w fazę konkretów, ale trwa nadal. Wypowiedzi dotyczące szkodliwości składników PVC są zróżnicowane. Dyskutuje się już tylko o niektórych składnikach jak: chlorek winylu, zmiękczacze (np. ester kwasu ftalowego - DEHP = DOP), dalej o składnikach antystatycznych lub przeciwzapalnych. Wydaje się już pewne, że z wykładzin PVC ulatnia się wiele substancji. Podejrzewa się z kolei, że część tych substancji nie pochodzi z samego materiału wyjściowego, lecz powstaje dopiero w czasie przeróbki, lub w niektórych odmianach. W badaniach duńskich oceniono, że 62 zidentyfikowane substancje powodowały łączne zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniu stężeniem 3,8 mg/m. W przypadku pożaru powstaje gazowy chlorowodór, który szybko reaguje z wilgocią w powietrzu, tworząc kwas solny. Może to prowadzić zarówno do poważnych uszkodzeń dróg oddechowych, jak i do znacznych uszkodzeń konstrukcji w wyniku korozji, przy czym skala uszkodzeń zależy od stężenia i czasu działania kwasu. Alternatywy Zamiast PVC zasadniczo można zastosować wszystkie dostępne wykładziny podłogowe. Miarodajne są aktualne wymagania użytkownika. Bezpośrednio porównywalne jest linoleum, ale istnieją istotne różnice z punktu widzenia wpływu na środowisko. Literatura DIN 16 950. Flexplatten; Anforderungen, Pr.fung (Płyty elastyczne. Wymagania i badania). DIN 16 951. PVC Bal-ge ohne Tr-ger; Anforderungen, Pr.fung (Wykładziny z PVC bez nośnika. Wymagania i badania). DIN 16 952-1. PVC Bal-ge mit genadelten Jutefilz als Tr-ger; Anforderungen, Pr.fung (Wykładziny z PVC na nośniku z filcu jutowego. Wymagania i badania). DIN 16 952-2. PVC Bal-ge mit Korkment als Tr-ger; Anforderungen, Pr.fung (Wykładziny z PVC na nośniku korkowym. Wymagania i badania). DIN 16 952-3. PVC Bal-ge mit Unterschicht aus PVCSchaumstoff; Anforderungen, Pr.fung (Wykładziny z PVC na podkładzie z piankowego PVC. Wymagania i badania). DIN 16 952-4. PVC Bal-ge mit Synthesefaser-Vlies als Tr-ger; Anforderungen, Pr.fung (Wykładziny z PVC na tkaninie z włókien syntetycznych jako nośniku. Wymagania i badania). DIN 16 952-5. PVC Schaumbal-ge mit strukturierter Oberfl-che und heterogenem Aufbau; Anforderungen, Pr.fung (Wykładziny z PVC piankowego ze strukturalną powierzchnią i budową heterogenną. Wymagania i badania).