Tabletki (tabuletta, -ae) są najczęstszą formą leków o działaniu ogól-nym. Powstają one przez kompresję środka farmaceutycznego z podło-żem (skrobia, sacharoza lub inne) oraz substancjami pomocniczymi (środki wiążące, przedłużające trwałość, barwniki itp.).
Tabletki dzielimy na:
1. Tabletki do stosowania doustnego:
• rozpadające się w żołądku (tabulettae perorales) – większość
• rozpadające się w jelitach (tabulettae eneterales)
• o przedłużonym działaniu (tabulettae prolongatae)
• do ssania (tabulettae sugendae)
• podjęzykowe (abulettae sublinguales) – lingwetki
• musujące (tabulettae effervescentes)
2. Tabletki do stosowania dopochwowego (tabulettae vaginales)
3. Tabletki do implantacji (implantabulettae)
4. Tabletki do sporządzania roztworów do użytku zewnętrznego (soluta-bulettae)
Najpopularniejszą formą tabletek są tabletki powlekane i drażetki (dragettae), które stosuje się wyłącznie doustnie. Są one otoczone specyficzną masą w celu np.:
• maskowania smaku i zapachu środka leczniczego
• ochrony środka leczniczego od czynników zewnętrznych
• zapewnienia rozpuszczenia się leku w odpowiednim miejscu p. pok.
• przedłużenia działania substancji leczniczej
Tabletek powlekanych i drażetek nie wolno dzielić!!!
Kapsułka jest to fabryczna postać leku przeznaczona do stosowania per os. Wykonane są z żelatyny i glicerolu i stanowią opakowanie dla środków leczniczych stałych lub płynnych, które pacjent zażywa w cało-ści (nie dzieli!!!). Czasem w kapsułkach pakowane są leki służące do in-halacji za pomocą specjalnego inhalatora. Mogą także służyć do pako-wania leków robionych (proszków).
Mikrodrażetki są to drobne kuleczki o średnicy ok. 1 milimetra zawira-jące substancje lecznicze powlekane warstwą cukru, żelatyny lub poli-merów. W zależności od grubości otoczki substancja lecznicza jest uwalniana po określonym czasie od podania. Mikrodrażetki są używane do produkcji postaci leku o nazwie spansula. Są to żelatynowe kapsuł-ki wypełnione mikrodrażetkami, które uwalniając się w rozmaitych od-cinkach przewodu pokarmowego zapewniają stałe stężenie leku we krwi.
Pastylki przyrządzane są z masy wilgotnej przez uformowanie i wysuszenie. Działają głównie w obrębie miejscowo w obrębie jamy ustnej.