Zestaw 1

1. Z jakimi dyscyplinami nauki i dlaczego powiązana jest hodowla roślin.

Jest to nauka sztuka i biznes związany z poprawą cech roślin uprawnych dla ludzkich korzyści.

Jako nauka o ulepszaniu dziedzicznych cech roślin uprawnych

Jako sztuka- uzyska na odmiana jest wytworem intelektu i wyobt]raxni hodowcy, chroniona prawem o własności intelektualnej

HR jako nauka:

- przemysł nasienny w sklad którego wchodzi

- HR jest najbardziej innowacyjny

- średnio na świecie 12-14 %, w Niemczech 17%

- przemysł motoryzacyjny

HR jako biznes: Wartośc globalnego rynku nasiennego wynosiła 36,5 mln

2. Jaki jest wpływ odmian na plony w zależności od środowisk i poziomu agrotechniki.

3. Co to jest zmienność biologiczna i jakie ma rodzaje

zmienność biologiczna to zmienność form życia na każdym poziomie organizacji biologicznej.

Rodzaje:

*z. molekularna - (ZM) to bogactwo budowy różnych molekuł determinujących ważne funkcje życiowe org, aminokwasów białek, tłuszczów, kw nukleinowych. Zmienność pomiędzy 2 nićmi DNA w układzie nukleotydów daje zmienność molekularną. ZM występuje w obrębie jednego organizmu, różnymi organizmami tego samego gat, pomiędzy spokrewnionymi gat, pomiędzy ekosystemami i w ramach procesu ewolucji

*z. genetyczna to całkowita liczba różnych kombinacji genowych występujących w ramach danej puli genetycznej

*z. gatunkowa- całkowita liczba gat jest prawdopodobnie większa od znanej obecnie

*z. ekosystemów - z. ekosystemów jest determinowana przez klimat, szerokość geograficzną, jakość gleby i obecność innych gatunków.

4. Porównaj częstotliwość wyst poliploidów u ssaków roślin

5. Co to są chromosomy homologiczne, jaka jest ich rola?

Chromosomy homologiczne - chromosomy o tym samym kształcie i wielkości zawierają podobną informację genetyczną, czyli geny. Geny te jednak mogą występować w innych postaciach, czyli allelach. Jeden chromosom w parze pochodzi od ojca, a drugi od matki. Podczas mejozy chromosomy homologiczne łączą się w pary i wymieniają odcinki.

Chromosomy homologiczne – chromosomy należące do różnych genomów rodzicielskich tak podobne jak homologiczne co prowadzi do tetrasomicznego dziedziczenia cech i rekombinacji między genomowej.

W obrębie gatunku chromosomy są homologiczne, pomiędzy gatunkami homeologiczne.

6. Z jakich części roślin mogą powstać haploidy

Ze strony matki: z kom jajowej, synergid i kom. Antypoidalnych

Ze strony ojca: z kom wegetatywnej i obu komorek generatywnych

Pytania hodowla zestaw III 01.07.14 ( zestaw którego nie było wcześniej)

1 Opisz na czym polega robienie biznesu w hodowli roślin

Na sprzedaży i pobieraniu opłat licencyjnych za odmienę

2 Masz 2 odmiany A i B oraz 2 oraz 2 środowiska dobre Z gorsze Y lepsze Przedstaw na wykresie odmiany tak, że podobnie reagują plonowaniem na poprawę środowiska

3 Jak kształtuje się depresja wsobna u roślin samopylnych

4 Jak wpływa samo niezgodność na kiełkowanie pyłku na zmianowanie rośliy

Gdy występuje samo niezgodność to pyłek nie dociera do komórek jajowych rośliny bo zamiera lagiewka

5 Krzyżujesz Hordeum vulgare (2n=14) x H. bulbosum. Jakie stopień ploidalnościzarodka i

Bielma używasz?

(Hordeum zarodka jest triploidalny a bielmo tetraploidalne)---Kasia nie jest pewna tej odpowiedzi.

6 Jaka jest zależność pomiędzy typem odporności roślin a długością czasu jej odporności na patpgena

Odporność monogeniczna jest długotrwała a poligeniczna krótkotrwała

7 Podaj genetyczne przyczyny depresji wsobnej

Przyczyną tej depresji jest samo niezgodność roślin obcopylnych. Te rośliny posiadają pule genów które nie pozwala na powstanie zarodka z komórki jajowej i pyłku do tej samej rośliny

8 Czy i dlaczego przy rozmnażaniu mieszańca F-1 zmniejsza się efekt heterozji

W pokoleniu F-2 zmniejsza się o 50% efekt heterozji gdyż mamy doczynienia ze swobodnym przekrzyżowaniem roślin o różnym stopniu homozygotyczności

9 Jakie są konsekwencje rozpoczęcia selekcji w F-3 i F-8 w programie CLW

W pokoleniu F-3 jest selekcja na podstawie fenotypu w pokoleniu F-8 jest ona bardziej restrykcyjna dotyczy już genotypu.

10 Podaj charakterystykę genetyczną klonów ziemniaka

Klon ziemniaka to osobnik identyczne pod względem genetycznym, posiadają takie same informacje genetyczną.

Zestaw 2

1. Co to jest i na czym polega participatory plant breeding ,,hodowla farmerska''

PPB to zespołowa HR. W krajach rozwijających się uczestniczą farmerzy którzy wykonują pewne etapy hodowli:zachowanie zasobów, selekcje. Dostosowana do lokalnych warunków.

2-Pokaż na wykresie reakcje odmiany A i B na uprawę w dwóch środowiskach X i Y. Odmiana A słabo reaguje na zróżnicowane środowisko X i Y. Odmiana B pozytywnie reaguje na uprawę w środowisku X i negatywnie w środowisku Y.

3-Co to jest zmienność molekularna i jakie czynniki wpływają na tę zmienność.

ZM to bogactwo budowy różnych molekuł determinujących ważne funkcje życiowe organizmów, aminokwasów białek, tłuszczów, kwasów nukleinowych. Zmienność pomiędzy 2 nićmi DNA w układzie nukleotydów daje zmienność molekularną. ZM występuje w obrębie jednego organizmu, między różnymi organizmami tego samego gatunku, pomiędzy spokrewnionymi gatunkami, pomiędzy ekosystemami i w ramach procesu ewolucji.

4-Przedstaw porównanie auto- i aloploidów.

Auto: mają zwielokrotniony taki sam genom czyli mają więcej niż 2 zespoły chromosomów homologicznych(zamiast 2x mają 3x[autotriploidy], 4x[autotetraploidy] itd.)ziemniak4x, trzcina cukrowa8x.DZIEDZICZENIE POLISOMICZNE; formują tri-,tetra-,pentawalenty(multiwalenty); CHROMOSOMY HOMOLOGICZNE; częściej obcopylność; BRAK ROŚLIN ROCZNYCH I WYSOCE SAMOPYLNYCH; nie w 100%heterozygotyczne.

Alopoliploidy-mają zwielokrotnione różne gatunkowo zespoły chromosomów-mieszańce międzygatunkowe(pszenica-alloheksaploid, rzepak-allotetraploid); DZIEDZICZENIE DISOMICZNE; formują biwalenty w obrębie chromosomów homologicznych; CHROMOSOMY NIEHOMOLOGICZNE; częściej samozapylenie; ROŚLINY ROCZNE I WIELOLETNI, SAMO I OBCOPYLNE; wszystkie rośliny heterozygotyczne

Alloploidy- pomiedzy niespokrewnionymi gatunkami. Chromosomy niehomologiczne,, formują biwalenty między chromosomami homologicznymi, dziedziczenie disomiczne.

Autoploidy- pomiedzy blisko spokrewnionymi lub w obrębie tych samych gatunków, chromosomy homologiczne, formuja TRI tetra i pentawalenty, dziedziczenie polisemiczne.

5-Czym różni się chromosom homologiczny od homeologicznego.

Chromosomy homologiczne: Chromosomy o tym samym kształcie, wielkości, zaiweraja podobna inf. Genetyczną, czyli geny. Geny te mogą występować w rózenej postaci, czyli alllelach. Jeden chromosom w parze pochodzi od matki a jeden od ojca. Podczas mejozy chromosomy homologiczne lącza się w pary i wymieniaja odcinki. Zajmuja określone loci.

Chromosomy homeologiczne: to chromosomy należące do różnych genomów rodzicielskich tak podobne jak homologiczne co prowadzi do tetrasomicznego dziedziczenia cech i rekombinacji między genomowej; częściowo homologiczn, chromosomy majace odcinki odmienne pod względem składu genetycznego, zajmuja wiele loci

6-Czym charakteryzują się monohaploidy w stosunku do di haploidów.

monolploidy- zawieraja 1 genom. Powstaja z attudiploidów i allopoliploidów, brak biwalentów, sterylne

diploidy- komorka lub organ zawirajacy 2 zespoły chromosomów homologicznych

7-Co to jest protoplast i jakie ma cechy.

to komórki otozone błoną cytoplazmatyczną nie mające ściany komórkowej.Cechy: protoplasty pobierają wodę(umieszczenie w roztworach o ujemnym potencjale wody); mają małą gęstość(zbieranie na powierzchni roztworu o dużej gęstości po odwirowaniu; ujemnie naładowane-odpychają się(konieczność doprowadzenia do zlepiania się.Protoplast sztucznie uzyskuje się w wyniku trawienia scianykomorkowej enzymami; maja kształt kulisty lub zbliżony i pozostaja zdolne do zycia. Zdoln do regeneracji sciany komórkowej i fuzji, są w stanie tworzyć mieszańce somatyczne między gatunkami niespokrewnionymi.

8-Opisz zależność pomiędzy genotypem a fenotypem zależnie od allelicznego sposobu dziedziczenia cech

Genotyp to zespoł wszystkich genow, warunkujących właściwości genetyczne danego organizmu. Każdy zywy organizm ma swój indywidualny zespol genów.

Fenotyp to zespól cech zew.danego organizmu. Czyli oddziaływania warunków środowiska na właściwości dziedziczne organizmu.

9-Jakie są konsekwencje zaczęcia selekcji w procesie hodowli roślin samopylnych w pokoleniu F-4 lub F-7

oceniane wówczas rośliny są w dużym stpniu homozygotyczne, w ich potomstwie nie obserwuje się już większych rozszczepień. Prowadzi do powstania czystych linii wsobnych czyli zbioru osobnikow heterozygotycznych pod wzgladem danej cechy. Rośliny rodzicielskie, które zataja kryzowane same ze soba, daja w każdym przypadku takie samo potomstwo.

10-Na czym polega hipotez dominacji związana z efektem heterozji?

1-wigor mieszańców jest związany z działaniem genów dominujących które działają stymulująco; 2-efekty genów dominujących się sumują; 3-występuje współdziałanie genów z różnych loci(epistaza).Wigor mieszańcow jest związany z dzialaniem genów dominujących, które działają stymulujaco, efekty tych genów sumuja się, wystepuje współdziałanie genow z różnych loci

Zestew 3

1 czym rozni się odpornosc poligeniczna od monogenicznej?

*odporność monogeniczna: (nieodporne rośliny są porażone, a odporne nie) (jeden gen odporności), układ 0-jedynkowy – mechanizmy nadwrażliwości – obumieranie tkanek

*odpornosc poligeniczna : krzywa Gausa – każdy gen działa słabo

2 co to jest przemysł nasienny? Czym się charakteryzuje ?

To system organizacyjny, ułatwiający przepływ nasion do farmerów i pieniędzy, do firm hodowlano-nasiennych. Jest to miejsce gdzie spotykaja się i sa realizowane interesy odbiorców jak i sprzedawców. Charakteryzuje się odm. Mieszańcowymi, zwiększeniem poziomu uszlachetnienia nasion, rozwojem GM roślin, ochrna własności intelektualnej.

3 co to jest i na czym polega smart plant breeding „hodowla precyzyjna?

Uzycie molekularnych markeró determinujących pozadzane cechy, wybor odpowiednich partnerow do krzyzowania. Eliminacja wpływu środowiska. Nie wprowadzane sa nowe geny do genomu tak jak to jest w przypadku form transgenicznych

4 Jaki jest wplyw odmian na wielkosc plonów zaleznie od srednigo poziomu plonow w danym kraju ?

-współdziałanie genotypu środowiska i uprawy GxExM

-Plon i jego jakość oraz odpornośc na czynniki biotyczne jak i abiotyczne kształtowane są przez genotyp środowisko i uprawe.

-By uzyskac max plon i jakość i odpornośc roślin= cechy genetyczne i fenotypowe

5 opisz genatycznie jak powstało tritikale ?

jest alloploidem sztucznie wytworzonym przez człowieka jako polaczenie pszenicy i zyta i jest oktaploidem 2n=8x=42

6 Jaka jest zależność i dlaczego pomiedzy czestotliwoscia wystepowania poliploidow o polozeniem geograficznym oraz wysokoscia gdzie rosna rosliny ?

Występowanie poliploidów: Ok. 30% gatunków roślin kwitnących to poliploidy. Ok. 50% wszystkich rodzajów roślin zawiera gatunki poliploidalne i 2/3 wszystkich traw to poliploidy. Przykłady: Pszenica(6x), koniczyna(4x), kawa(4x), truskawki(8x). Rośliny ozdobne takie jak różne chryzantemy, tulipany to poliploidy. U ssaków i ptaków poliploidy są letalne. Niektóre zwierzęta, salamandry, płaskie robaki-poliploidy.

7 jaki ksztalt i dlaczego przybieraja protoplasty ?

Maja kształt kulisty lub zbliżony i pozostaja zdolne do zycia. Zdolne do regeneracji sciany komórkowej i fuzji, są w stanie tworzyć mieszańce somatyczne między gatunkami niespokrewnionymi.

8 co jest najwazniejszym czynnikiem i dlaczego który determinuje efaktywnosc selekcji ?

Czynniki wpływające na efektywność selekcji:

-Duza zmienność fenotypowa korzystna. Gdy odziedziczalność wysoka a zmienność mala- nie ma miejsca na roznice selekcyjna

-Gdy odziedziczalność wysoka to jednorazowa selekcja niewielu najlepszych pojedynkow daje szybki efekt ale kosztem zwężenia zmienności i obniżenia WO- obniżenie efektywności selekcji w nastepnych pokoleniach

-Gdy odziedziczalność mala –celowa niewielka presja selekcyjna

Efektywność selekcji- postep genetyczny=0, np.: plon osiaga plateau – brak efektow slekcji

Granice selekcji zaleznie od wielu czynnikow: zmienność genetyczna, intensywność selekcji

Wielkość populacji-granice selekcji inne – w zależności od konkretnej sytuacji

9 co jest odmina w roslinach samopylnych ?

10 co to jest hipoteza naddominacji zwiazana z efektem heterozji ?

.naddominacja: Aa>AA i Aa>aa

z rys. heterozygoty są zawsze lepsze od obu homozygot. heterozygotyczność jest konieczna dla heterozji. homozygotycznosc powoduje efekty chowu wspobnego

ZESTAW 4

1. Co to jest i na czym polega shuttle plant breeding- 2 plony w roku, hodowla w różnych środowiskach. Norman Borlaug.

2. Określ wpływ nowych odmian na efektywność nawożenia azotem- zwiększa efektywność nawożenia, większe ziarniaki

3. Co to jest zmienność gatunkowa, zakres i na czym polega- Ponieważ nie znamy pełnej liczby gatunków nie rozumiemy jak działa nasze środowisko. Gatunki mogą zginąć zanim je poznamy.

4. Cechy genetyczne autopoliploidów?-

- Populacja autopoliploidów zachowuje wyższy poziom heterozygotyczności niż odpowiadające diploidy,np. samozapylenie diploida Aa czyli Aa x Aa= 25%AA, 25%aa, 50%Aa

- 2n=4x=16 autotetrapoliploid

U autotetrapoliploida formowane są tetrawalenty i koniugacja oraz crossing over zachodzi pomiędzy nimi.

5. Opisz jak wykorzystano krzyżowanie oddalone do resyntezy istniejących genów?

6. Tkanka kalusowa- tkanka roślinna powstająca w miejscu zranienia rośliny najczęściej z okolicznych komórektkanki miękiszowej. Jest to amorficzna masa komórek mająca zwykle postać białego nalotu. Komórki tworzone przez te merystemypowodują stopniowe zabliźnianie się i zarastanie ran. Komórki kallusa są zwykle większe od komórek tkanki macierzystej.

7. Co to jest zmienność genetyczna i jakie czynniki na nią wpływają- Całkowita liczba różnych kombinacji genowych występujących w skali danej puli genowej. Czynniki – mutacje, genetyczna erozja

8. sposoby uzyskiwania haploidów?-

Czynniki determinujące wytwarzanie haploidów

- genotyp rośliny matecznej

- Części roślin wykorzystywane do indukowania haploidów (pyłek, zalążnia/zalążki)

- Właściwości kultury In vitro

- Czynniki zewnętrzne środowiska

- Fizjologiczny stan rośliny matecznej

- Czynniki fizyczne i chemiczne wpływające na roślinę mateczną

9. Etapy fuzji protoplastów-

- Izolacja protoplastów – ściana komórkowa – celuloza, hemiceluloza, ligniny, trawienie przez pektynazy, celulazy i hemicelulozy. Dodawany roztwór osmotyczny. Oczyszczanie filtratu przez odwirowanie, filtracje, przemywanie. Oznaczenie żywotności protoplastów- barwniki.

- Fuzja protoplastów – w komorze z elektrodami, gdy przyłożymy napięcie – pole elektryczne- protoplasty formują łańcuszki. Następnie wyładowanie elektryczne, które dziurkuje protoplast. Szybka prosta metoda – Solanacea wydajność mieszańców większa niż 50%

- Identyfikacja i selekcja komórek mieszańcowych – selekcja produktów fuzji. Po fuzji mamy: protoplasty macierzyste niepołączone, połączone protoplasty macierzyste, heterokariony i różne kombinacje hybryd. Zwykle 1-10% protoplastów przeszło fuzję. Selekcja hybrydów pomiędzy protoplastami bez fuzji i homofuzji. Selekcja; różne metody tolerancji na herbicydy, wzrost w kulturze zawierającej herbicyd. Wizualna identyfikacja: np. wg barwy. Barwniki fluoroscencyjne barwiące różnie odmienne gatunkowo protoplasty. Kallus mieszańcowy jest różny i charakteryzuje się większym wigorem

- Wzrost protoplastów mieszańcowych- protoplasty w kulturze zaczynają formować ścianę komórkową kilka godzin po fuzji, czego dowodem jest utrata okrągłego kształtu. Pierwsze podziały komórkowe po 2-7 dniach, po 3 tygodniach widoczne małe kolonie komórek.

10. Czym charakteryzują się cechy jakościowe- determinowane przez geny główne, silnie działające. Wpływ środowiska niewielki. Zmienność skokowa lub 0-1. Dziedziczą się zgodnie z prawami mendla. Do opisu potrzeba prostych opisów feakwenji osobników. Podstawa analizy, krzyżowanie pojedynków. Łatwa do opisania, wykorzystywana w HR.

zestaw 5

1. Na czym polega teoria gen na gen
Teoria gen na gen (Flor)
-roślina zaw pojedyncze dominuj geny odporności R który jest zdolny do rozpoznania patogena zawierającego komplementarny gen awirujencji (Awr)
-gen awirujencji to gen patogena który koduje produkt białkowy rozpoznawalny w spos bezpośrednio przez roślinę gospodarza zaw gen R
-w efekcie nast. Uruchom mechanizmu obronnego rośliny i ihibicja wzrostu patogena
-jeśli roślina gospodarza nie zawiera genu R lecz r patogen jest zdolny do jej porażenia

R → >B1] ; W → [B2> => [B2>>B1] (całość)

Przykład teorii gen na gen: Reakcja między 2 genami odporności R1 i R2 roślin gospodarza i dwoma genami wirulencji V1 i V2 patogena

2. Na czym polega prawo własności intelektualnej
Wszystko co zostało samodzielnie wymyślone i stworzone jest objęte prawem własności intelektualnej.
3. jakie są genetyczne hipotezy wyjaśniające negatywny efekt howu wsobnego
A) naddominacja- heterozgoty dają większą zdolność przeżycia potomstwa pod wzglęgem analizowanych cech niż homozygoty (mają większy wigor)
B) dominacja/częściowa dominacja- obciążenie niekorzystnymi recesywnymi allelami

4.Jak i dlaczego oceniamy wartość kombinacyjną u roślin samopylnych

Oceniamy wartość kombinacyjną po to by określić jakie wartościowe i pożądane cechy/geny roślina jest zdolna przekazać do mieszańca. Oceniamy za pomocą: TOP CROSS-krzyżowanie z jednym zapylaczem o szerokiej bazie genetycznej. Niekiedy krzyżowanie linii po pierwszym samozapyleniu. Jeśli wypadną dobrze-samozapylenie do 5 pokolenia i krzyżowanie.; DIALLECROSS-krzyżowanie każdy z każdym. Liczna krzyżowań zależna od ilości linii. Wyselekcjonowanie linie wg OWK są krzyżowane w celu selekcji najlepszych mieszańców.

5.Jakie znasz parametry matematyczne opisujące cechę ilościową

średnia arytmetyczna i miernik zmienności(odchylenie standardowe)

6. Porównaj cechy mieszańców płciowych i somatycznych
różnice miedzy hybrydyzacja płciową i somatyczną:

1. w plciowej łączą się gamety i podwajana jest liczba chromosomów gametycznych, powstaje diploid, a w somatycznej podwaja się liczba chromosomów

2. w płciowej cytoplazma po matce a w somatycznej po obu rodzicach;

aby uzyskać funkcjonalną hybrydę somatyczną musi być zgodność chromosomów dlatego dobre jest łączenie gatunków spokrewnionych, często łączy się dzikie

3. interesujące są w hybrydyzacji somatycznej cybrydy (mieszańce cytoplazmatyczne) bo jądro nie jest mieszańcowe, tyko zamienione są organella, co daje nam zmienność genetyczną
4. obecnie fuzja somatyczna nie jest tak popularna bo mamy nowe metody molekularne pozwalające na przenoszenie genów bez balastu zbędnego
7.Jakie znasz zasady selekcji produktów fuzji protoplastów---selekcja hybryów pomiędzy protoplastami bez fuzji i homofuzji. Tolerancja na herbicydy-wzrost w kulturze zawierającej herbicyd. Wizualna identyfikacja, np. wg barwy. Barwniki fluorescencyjne barwiące różnie odmienne gatunkowo protoplasty. Kallusmieszańćowy jest różny i charakteryzuje się większym wigorem.

8.Co to transgresja i do czego prowadzi--zjawisko w którym w F2 pojawiają się osobniki przekraczające zakres form rodzicielskich. Np. krzyżując dwa osobniki o średniej odporności na dany stres, otrzymujemy potomka, który jest całkowicie odporny na określony stres. Transgresja prowadzi do wzrostu wartości określonej cechy ilościowej.

9.Porównaj cechy roślin samo- i obcopylnych

Samo- samo-zgodne; MAŁO KWIATÓW; małe kwaity; KWIATY JEDNOBARWNE; brak nektaru; KWIATY BEZ ZAPACHU; pylniki blisko znamienia; MAŁO ZIAREN PYŁKU; znamię słabo wyeksponowane;

Obco- samo-niezgodne; WIELE KWAITÓW; duże kwiaty; JASKRAWE KOLORY KWIATÓW; jest nektar; SILNY ZAPACH KWIATÓW; pylniki daleko od znamienia; WIELE ZIAREN PYŁKU; znamię wyeksponowane.

10. czym różnią się chów wsobny od rodzinowego-chów wsobny to wymuszone samozapylenie rośliny obcopylnej. Konsekwencją jest depresja wsobna w wyniku działania alleli recesywnych o działaniu letalnym i subletalnym. Chów rodzinowy to krzyżowanie pomiędzy blisko spokrewnionymi osobnikami różniącymi się genetycznie. Stosujemy gdy rośliny negatywnie reagują na chów wsobny. Wzrost homozygotyczności –znacznie wolniejszy niż w chowie wsobnym. trudno uzyskać czyste linie.

ZESTAW 6

3. Jak kształtwoala się zmiennosc genetyczna w historii rozwoju rolnictwa?

Ograniczenie zmienności genetycznej nastąpiło na skutek przejścia ekotypów do nowoczesnych odmian. Francuskie ekotypy pszenicy (1800 r) okazały się o 25% bogatsze pod względem danych alleli od tych w latach 1960-70, obserwowano ograniczenie zmienności genet w pszenicy ( przyczyna „Zielona Rewolucja”)

4. czym roznia się poliploidy miotyczne od mejotycznych ?

Mitotyczne: identyczne genetycznie konsekwencje, podwojenie chromosomów, alleli

Zdublowanie alleli: efekty pozytywne i negatywne

Pozytywne: większa zdolnośc buforowa, większa heterozygotycznośc pojedynkow, możliwośc prowadzenia hodowli na mniejszych populacjach – bez obawy na efekt howu wsobnego

Negatywny: mniejsza płodność

Mejotyczne, gamety FDR i SDR

FDR powstaja na skutek niekompletnego przebiegu I-szego podziału redukcyjnego. Brak wytworzenia sciany komorkowej po podziale. Prowadzi to do powstania dwóch 2n gamet identycznych identycznych takim samym składzie z którego powstała linia rodzicielska, heterozygotyczne.

SDR niekompletny II podział, brak podziału chromosomow homologicznych na chromatyny, gamety w pełni homozygotyczne i różne od siebie

10.co to jest zmienność ekosystemów i na czym polega.

Zmienność ekosystemów Jest determinowana przez klimat szerokości geograficznej, jakość gleby i obecnośc innych gatunków. Bioróżnorodność ekosystemów zmniejsza się od równika do biegunow. Specyficzne ekosystemy takie jak lasy deszczowe w Brazyli czy bagna torfowe w Europie charakteryzują się dużą zmiennościa ekosystemów.

ZESTAW 11
1. Czym różni się opłata licencyjna od opłaty za matariał ze zbioru.

Opłatę licencyjną uiszcza plantator na rzecz właściciela odmiany, którą będzie rozmnażać. W ten sposób wraz z odpowiednią umową nabywa prawa licencyjne do odmiany. Opłata za materiał ze zbioru jest uiszczana plantatorowi przez firmę nasienną, która odbiera wyprodukowany materiał siewny.
2. Czym różni się odporność poligeniczna od monogenicznej.

W przyp gdy odporność uwar jest 1genem – jest to odporność monogeniczna, natomiast jeśli kilkoma genami to jest to odporność poligeniczna

Odporność monogeniczna- rośliny z genami odporności nie są porażane zaś w rozszczepiającym się potomstwie po skrzyżowaniu formy odpornej i nieodpornej są 2 klasy roślin: porażone i nieporażone. Pojedyncze silnie działające geny odporności mogą wyw efekt nadwrażliwości przejaw się zniszczeniem patogena we wcz fazach infekcji

Odporność poligeniczna- efekt odporności zależy od: liczby genów i efektu działania każdego z nich;
-każdy gen działa słabo- w wyn krzyżowania formy podatnej i odpornej na infekcje w potomstwie uzysk krzywą Gaussa obrazującą częstotliwość wyst form odpornych;
-najmniej jest tych odpornych i podatnych, najwięcej o średniej podatności;

-odporność w większprzyp ma char dominujący ale nie należy tego uogulniać ponieważ dominowanie jest łatwiejsze do stwierdzenia niż recesywność;
-odporność poligen jest wysokim stopniu odziedziczalna.
3. Czy istnieją i jakie metody utrwalania efektu heterozji
Rozmnażanie apomiktycznie=rozmnażanie wegetatywne w sensie genet powstaje klon. (wiechlina)
-heterozja w nast. pokoleniach
4. Porównaj efekty chowu wsobnego i efekt heterozji
Chw- efekt krzyżowania pom spokrewnionymi osobnikami; H-niespokrewnionymi
Chw- zmiejszająca się żywotność i heterozygotyczność. H- zwiekszanie wigoru i heterozygotyczności
Chw- depresja w F2- ujawnianie się recesywnych alleli, H-recesywne allele jednego rodzica są maskowane dominującymi drugiego.(uzysk linii homożygot o korzystnych domin allelach jest niemożliwe- sprzężenie kożystnych i niekorzystych reces alleli)
5. Jakie cechy roślin sprzyjają obco zapyleniu

Są to cechy które zapobiegają samozapyleniu, a więc:przedprątność, przedsłupność, dwupienność, różnosłupkowość, samopłonność.
6. Co pod względem genetycznym jest odmianą u roślin samopylnych
Odmiana- potomstwo jednej linii lub mechaniczna mieszanka jednolitych genotypowo linii.
7. Na czym polega działalność określona angielskim skrótem MAS
Marker aidedselectiom – selekcjac wspomagana markerami- selekcja poolegająca na użyciu markerów (wskaźników) cech morfologicznych, fizjologicznych, biochem, opartych na zmienności DNA/RNA determinujących interesujące nas cechy. Wykorzystywane dla niebezpośred selekcji tej cech czy cech. Używana w hodowli zwierząt i roślin.
MAS- cecha jest selekcjonowana nie na podstawie fenotypu ale markera związanego z cechą.
8. Co to są komórki macierzyste i czym się charakteryzują

To komórki które mają potencjalnie nieograniczoną liczbę podziałów i mają zdolność do różnicowania się do innych typów komórek.
9. Jakie są dowody na zubożenie zmienności genetycznej
-historyczne- rodowodowe:
dane hist o wąskiej bazie genetycznej niekt odmian
1.wiele milionów krzewów kawy ARABICA pochodzi od krzewu uprawianego w 1706 w OB w Amsterdamie
2.kauczukowiec uprawiany w malezji pochodzi od 22 siewek z Brazylii
3. Wszystkie odmiany soiipoch z 11 linii wyselekcjonowanych z wschodnioazjatyckiej kolekcji
4. nie więcej niż 6 wsobnych linii kuk dało początek najlepszym mieszańcom
5. odmiany ziemniaków pow w 18 z kilkunastu 4xklonów Solanumandigena
-brak postępu hodowlanego przy dobrze zaplanowanym programie hodowlanym
słaby postęp ma miejsce w przyp soi i ziemniaków w których po wyczerpaniu istniejącej puli genowej nastąpił regres w plonowaniu
10. Wymień podstawowe mechanizmy prowadzące do udomowienia roślin.

1bezposrednie:zmiana frekwencji alleli, utrwalenie przewagi alleli w obrębie i pomiędzy gatunkami=przewaga mutantów zawierających allele genów które sa pożyteczne do przetrwania w uprawie lub tych które sa niekorzystne do przetrwania w stanie dzikim.

2.pośrednie:selekcja naturalna-działająca w gęstym łanie roślin uprawnych powodująca konkurencję i eliminowanie części roślin. Selekcja sztuczna-stosowana przez człowieka po zbiorze nasion wpływająca na zwiększenie wielkości i cechy jakościowej nasion.

Zestaw 21

1.Jakie znasz sposoby tworzenia nowej zmienności genetycznej roślin

-ZG to całkowita liczba różnych kombinacji genowych występujących w ramach danej puli genetycznej

-mutacje, wymiana genów, zmiana częstotliwości genomów w populacji występująca na poziomie DNA jest siłą napędową ewolucji

-genetyczna erozja powstaje w wyniku, śmierci org. Mała zmienność genetyczna w populacji prowadzi do zmniejszenia puli genowej, chowu wsobnego, osłabiania systemu odpornościowego org i szybkiej ich eliminacji

-Więcej niekorzystnych mutacji u Amerykanów pochodzenia europejskiego niż afrykańskiego wskazuje, że w rozwoju dziejowym nastąpiło ograniczenie zmienności genetycznej w populacji europejskiej

1.Jakie znasz sposoby tworzenia nowej zmienności genetycznej roslin: hodowla roslin w największym stopniu przyczyniła się do ograniczenia zmienności genetycznej na etapie przejścia od ekotypów do nowoczesnych odmian. Nowoczesne odmiany charekteryzuja się podobną zmiennością w przestrzeni lat. Duża liczba mniejszych firm prowadzących hodowlę sprzyja zachowaniu zmienności genetycznej.

2.Uszereguj typy odmian według rosnącego poziomu heterozygotyczności

3.Scharakteryzuj właściwości autotriploidów

Autotriploidy- niektóre gatunki są hodowane tak aby uzyskać poziom triploidalny-buraki, beznasienne banany, melony-triploidy beznasienne, astry, tulipany Darwina, brzoza , wiele drzew owocowych. Triploidy- brak rozmnażania przez nasiona, większość rozmnażana wegetatywnie. Forma 4x*2x=3x

Liczba kombinacji chromosomach w gametach rośnie wraz ze zwiększaniem liczby chromosomów, maleje jednocześnie liczba gamet z pełną liczbą chromosomów.

4.kim był humpans i czym się charakteryzował:Alloploid ludzki humpans. Na światowym kongresie buł wykład o możliwym stworzeniu hybrydy człowieka i małpy HUMPANSA.

5.Opisz efekty ostrej selekcji u roślin samo- i obco pylnych

Selekcja u roślin samopylnych i obcopylnych:

-ostra selekcja w małych populacjach powoduje wzrost homozygotyczności

- u samopylnych nie powoduje to negatywnych konsekwencji

-u obcopylnych- uzyskujemy negatywne efekty wynikające z chowu w bliskim pokrewieństwie

-u obcopylnych należy zwracać większą uwagę na wielkości populacji i ostrość

6.Jakie są cechy idealnych markerów genetycznych

Ważne cechy idealnych markerów:

1. łatwe rozpoznawanie wszystkich fenotypów determinowanych przez wszystkie kombinacje alleli homo i heterozygot.

2.Posiadają mierzalne różnice w nasileniu cechy widoczne we wczesnym rozwoju.

3.Markery nie wywierają wpływu na cechę, która zmienia sie zależnie od rodzaju alleli w loci markerów

4.Brak albo niska interakcja miedzy allelami - możliwosc jednoczesnego użycia ich w ocenie segregującej populacji.

7.Podaj różnice pomiędzy hybryda a cybrydą

- dwujądrowa komórka efekt fuzji – heterokarion lub heterokariocyt

- hybryda (mieszaniec jądrowy) połączone jądra częściowo lub całkowicie. Całkowita hybryda- połączone jądra i organelle z obu komórek. Może być symetryczna lub asymetryczna.

- cybryda (mieszaniec cytoplazmatyczny) jądro jednego gatunku, organelle drugiego lub jądro jednego i połączenie organelli obu gatunków

8.Jakimi parametrami determinowana jest zmienność genetyczna organizmów

- segregacja chromosomów

- losowe łączenie się gamet

- wymiana genow miedzy chromosomami homologicznymi

9.Jakie cechy roślin sprzyjają obco zapyleniu

CECHY ROŚLIN DETERMINUJĄCE OBCOZAPYLENIE

-Jednopienność – na jednym „pniu” kwiaty żeńskie i męskie – kukurydza

-Dwupienność - na dwóch pniach – kwiaty męskie i żeńskie – konopie, chmiel asparagus, szpinak

-Samo niezgodność

-Nieprawidłowość w budowie kwiatu

10.Opisz zależność pomiędzy wielkością populacji a szybkością wzrostu liczebności homozygot w populacji

Zestaw 10

Czy i dlaczego hodowla roślin jest sztuką? Hodowla jest sztuką, odmiana jest dziełem, chronionym prawem własności intelektualnej. Bez poczucia piękna nie można być dobrym hodowcą

Czym różni się selekcja sztuczna od naturalnej? Czynnikiem selekcyjnym w populacji naturalnej jest walka o byt, natura, natomiast w selekcji sztucznej – hodowca.

Jakie są możliwości ograniczenia głodu na świecie w 2050 roku? Możliwości będą większe dzięki zwiększeniu plonu z hektara, poprawę jakości produktu, wartości użytkowej, dłuższy okres przechowywania i większa odporność na czynniki środowiska. Wprowadzenie odmian transgenicznych.

Co to była „Zielona Rewolucja”?Jedynym noblistą wśród hodowców roślin jest Norman Ernest Borlaug, Amerykanin pracujący w międzynarodowej instytucji hodowlanej w Meksyku. Wyhodował on krótkosłomą pszenicę doskonale plonującą w rejonach subtropikalnych. Ich upowszechnienie w Indiach, mimo bardzo szybkiego przyrostu liczby ludności, pozwoliło nie tylko zlikwidować niedobór żywności w tym kraju ale umożliwiło eksport pszenicy.

Jakie znasz największe osiągnięcia hodowli roślin? Zmniejszenie długości słomy pszenicy, kukurydza – z ciepłolubnej na cały świat, brukselka – kiedyś nierównomierne dojrzewanie i zbiór ręczny, teraz równomierne dojrzewanie i zbiór mechaniczny; wiele odmian ziemniaka i traw

Masz organizmy: 2n=3x=30 i 2n=Xa+Xb+Xc. Który z nich będzie płodny i dlaczego?pierwszy triploidalny i nie ma chromosomow homologicznych wiec niepłodny Oraz: Skrzyżowano 2 odległe osobniki 2n=2x=8 i 2n=14 jaki skład bedziemial niepłodny mieszaniec?

Zestaw 11
1. Wyjaśnij czemu hodowla roślin jest biznesem?Hodowla roślin jest biznesem ponieważ przemysł nasienny jest jednym z największych i najbardziej innowacyjnych przemysłów. Wartość sprzedaży nasion Monsanto w 2006 roku wynosiła 4,5 mld USD.

2.Banki genów- co to, jak działają?To kolekcja klonów, która jako całość zawiera co najmniej jedną kopię każdej sekwencji DNA obecnej w genomie organizmu. powstaje w wyniku klonowania DNA chromosomalnego (obejmuje cały materiał genet. danego gat.) lub w wyniku klonowania cDNA (obejmuje geny aktywne w danej tkance i stadium rozwojowym) w wektorach genet.; stanowi materiał wyjściowy do poszukiwania i izolacji genu.
3.Co to odporność krzyżowa?Jest to odporność krzyżowa polegająca na tym, że osobnik niewrażliwy na jeden czynnik staję się odporny także na inne z tej samej grupy.

4.Metody selekcji przez pierwszych hodowców.Metodą selekcji używaną przez pierwszych hodowców była selekcja sztuczna – wybieranie największych i najlepszych roślin nie porażonych chorobami.

6.OWK- po co oceniamy?OWK- ogólna wartość kombinacyjna, oceniamy w celu określenia wartości kombinacyjnej pojedynczej linii (w teście top-cross)

7.Jakie rośliny reagują negatywnie, a które mniej negatywnie na samozapylenie?Mniej negatywnie: pszenica, jęczmień, owies, ryż, proso, soja, groch, łubin biały. Są one pozbawione niepożądanych genów recesywnych, dobrze znoszą chów wsobny. Negatywnie: żyto, kukurydza, lucerna (obdarzone szkodliwymi allelami recesywnymi).

8.Co jest szybsze w uzyskiwaniu homozygotycznych mieszańców chów wsobny czy chów siostrzany?Chów wsobny.

10.Jaka jest zdolność kiełkowania u triploidówNasiona triploida nie kiełkują. Triploidy mają 3 genomy więc są niepłodne.

11.Jakie efekty dala hodowla roślin?Zwiększenie plonów z hektara i polepszenie plonowania, poprawa jakości plonu, wartości technologicznych i użytkowych, przystosowanie roślin do warunków środowiska, zwiększenie odporności na choroby i szkodniki, przystosowanie roślin do zmechanizowanych prac agrotechnicznych.

12. Jakimi cechami warunkowana jest heterozja?Efekt heterozji dotyczy głównie cech ilościowych. Cechy wysoce odziedziczalne rzadziej ujawniają efekt heterozji. Efekt ten ogranicza się do pokolenia F1, w następnych pokoleniach maleje lub zanika.

Zestaw 12
2. Ile trwa proces hodowlany i dlaczego?\Procesy hodowlane trwają od 9 do 12 lat. Trwa tak długo dla otrzymania wysokiego poziomu homozygotyczności linii.

3. Opisać warunki do najwyższego efektu heterozji.- formy rodzicielskie homozygotyczne komplementarne- wysoka wartość kombinacyjna- kontrola przepylenia

5. Opisać genotypowo i fenotypowo odmianę roślin samopylnej.roślina pozbawione niepożądanych genów dobrze znoszące chów wsobny. genetycznie homozygotyczne, homogenne składające sie z jednej lub kilku linii transgresyjnych

8. Co daje generatywne rozmnażanie ziemniaka?Generatywne rozmnażanie ziemniaka utrwala heterozygotyczność. Potomstwo otrzymane w wyniku takiego rozmnażania jednego osobnika roślinnego nazywamy klonem.

Zestaw 13

Co to jest totipotencja i do czego wykorzystywana jest w hodowli roślin?Proces, w którym z kawałka tkanki możemy uzyskać całą roślinę. Totipotencja jest zdolnością pojedynczej komórki do zróżnicowania się w każdy typ komórkowy organizmu. U roślin własność totipotencji mają komórki merystematyczne, choć potencjalnie każda komórka roślinna, posiadająca kompletny materiał genetyczny, może ulec odróżnicowaniu w procesie regeneracji do kallusa i osiągnąć stan toti- lub pluripotencji. Służy ona do rozmnażania roślin metodą in vitro.

2. Czy heterozja jest trwała czy nie i dlaczego?Heterozja nie jest stała, ogranicza się do pokolenia F1, a następnie maleje lub zanika. Efekt heterozji maleje wskutek zaniku korzystnego współdziałania genów allelicznych i nieallelicznych.

3. Kierunki nowoczesnej hodowli roślin.Zwiększenie plonów z hektara i polepszenie plonowania, poprawa jakości plonu, wartości technologicznych i użytkowych, przystosowanie roślin do warunków środowiska, zwiększenie odporności na choroby i szkodniki, przystosowanie roślin do zmechanizowanych prac agrotechnicznych.

4. Który materiał siewny jest droższy: pszenicy czy kukurydzy?Droższy jest kukurydzy ponieważ kukurydza jest mieszańcem i materiał siewny musi być co roku odnawiany. Pszenica jest samopłodna, tańsza.

5. Jakie zmiany muszą zajść w produkcji żywności do 2050r., co zrobić aby było to możliwe?

Zwiększenie efektywności poprzez zwiększenie plonu i poprawy jego jakości. Wprowadzenie odmian odpornych na różne warunki środowiska, szkodniki i wirusy.

8. Jakie cechy u roślin zmieniły się w wyniku ich udomowienia?Wyeliminowanie okresu spoczynku, przyspieszenie wzrostu, wyrównanie kwitnienia i dojrzewania, odporność na choroby, wyeliminowanie osypywania się ziaren.

9. Czym w sensie genetycznym i fenotypowym różnią sie mieszańce?Odmiany mieszańcowe powstają wskutek krzyżowania dwóch linii rodzicielskich. Ich potencjał plonotwórczy bazuje więc na szerszym materiale genetycznym, co w efekcie zwiększa ich potencjał regeneracyjny oraz zdolności adaptacyjne. Odmiany mieszańcowe nadają się do uprawy w różnych środowiskach.W wyniku krzyżowania linii rodzicielskich dochodzi u mieszańców do powstania efektu heterozji, co z kolei prowadzi do wytworzenia przez rośliny silniejszego systemu korzeniowego oraz podniesienia ich witalności.

10. Czy heterozja występuje tylko w F1 i dlaczego?Heterozja ogranicza się do pokolenia F1, w dalszych pokolenia maleje lub zanika. Utrwalenie heterozji możliwe jest tylko u roślin rozmnażających się wegetatywnie.Efekt heterozji maleje wskutek zaniku korzystnego współdziałania genów allelicznych i nieallelicznych.

11. Czy jest sens prowadzić selekcje u czystych linii?U czystych linii nie ma sensu prowadzenie selekcji ponieważ wszelkie różnice fenotypowe spowodowane są jedynie warunkami środowiska.

13. Jak postęp cywilizacyjny miał wpływ na bioróżnorodność roślin?Postęp cywilizacyjny zmniejszył bioróżnorodność roślin.Intesywna hodowla roślin zmniejszyla zmienność genetyczna. Jest to korzysten dla farmera który ponosi mniejsze koszty produkcji, zbioru (wyrównane wschody, kwitnienie i dojrzewanie.).

Sierpień 2010

2.Ktore gat negatywnie,, ktore mniej negatywnie reaguja na chow wsobny?negatywnie- obcopłodne np. rzepak, mniej negatywnie samopłodne, np. pszenica.

3.Czy i jak spada / rośnie efekt heterozji po jednorazowym rozmnażaniu mieszańca? efekt heterozji spada, ponieważ następuje powstanie homozygot, które obniżają efekt heterozji, największe spadki efektu heterozji notuje się właśnie w pierwszym rozmnożeniu mieszańca nawet do 60%.

5. który materiał siewny jest droższy: kukurydzy czy pszenicy?;)materiał siewny kukurydzy jest droższy, ponieważ wiąże się to z ciągłym odtwarzaniem mieszańców, aby utrzymać efekt heterozji

6. Jaka jest zdolność kiełkowania u triploidów?nasiona triploida nie kiełkują

10. Przy duzejzmiennosci ras patogenaktory rodzaj odpornosci zapewnia dluzsze jej trwanie?Duża zmienność ras patogena lepsza jest odporność pozioma bo zapewnia lepszą "ochronę" dla orgamizmu.

11. Jaki jest podstawowy warunek plodnosciorganizmow?Podstawowy warunek płodności organizmów to posiadanie chromosomów homologicznych, jeśli organizm ich nie ma jest bezpłodny.

3.Przy duzejzmiennosci ras patogenaktory rodzaj odpornosci zapewnia dluzsze jej trwanie?Powinien dominować rodzaj odporności poziomej. Jest ona warunkowana poligenicznie i jest skierowana na różne rasy patogenów. Odporność ta jest trwała i nie podlega cyklom nasilenia i zaniku.

4.Jaki jest podstawowy warunek plodnosciorganizmow?Zdolność do wytwarzania organów rozrodczych (u roślin: wegetatywnych lub generatywnych), stanowiących materiał siewny lub sadzeniakowy.

1.czy i dlaczego efekt heterozji wystepuje tylko w F!?Ad. Najwiekszy efekt heterozji wystepuje w pierwszym pokoleniu poniewaz mieszance F1 podwyzszaja

2.czym w sensie gen i fenotyp charakter. sie mieszańce?Jezeli chodzi o tych mieszancow w sensie genotypowym i fenotypowym to napewnochatakteryzujasiezimnotrwaloscia, wytrzymalosc na susze, zasolenie (dobrze zaadoptowane) a fenotypowe to nie wiem mozerosliny o drobniejszych nasionach to w skrypcie jest opisane w sensie ogolnymwyrowania morfologicznego cechy struktury plonow.....cos w tym stylu

3.czy selekcja prowadzona w obrębie linii czystej ma sens i dlaczego?Selekcja w obrebie czystej lini wsobnej nie ma sensu w pierwszym pokoleniu poniewaz uzyskane potomstwo jest jednorodne genotypowo.

Zestaw I

1. wymień nazwiska polskich hodowców roślin

1870 Jan Dobrzański- hodowla buraka

1880 A. Janasz- odmiana AJ I buraka cukrowego

1886 Konstanty Buszczyński i synowie

1876 prof. Sępołowski- książka Hodowla roślin

2. czym różnią się odmiany traw przeznaczone na siano i zielonkę

Trawy przeznaczone na zielonkę przechodzą przez cykl przetwórczy tak aby nie utraciły swoich właściwości odżywczych. W przypadku siana odmiany traw nie muszą mieć tak dużych właściwości odżywczych. Siano- mniej wody, więcej białka i karotenu, więcej suchej masy. Zielonka- więcej wody, mniej alkaloidów, wyższa wartość białek. Liczy się strawność traw przez zwierzęta mało cząstek mech. mało glikozydów.

3 Czy i dlaczego jesteśmy zainteresowani posiadaniem dużej zmienności genetycznej

Hodowla to pogoń za zmiennością, interesuje się jakością dzikich gatunków odpornych na patogeny, aby hodować rośliny należy mieć zmienność genetyczną. Bez nowych genów selekcja jest zbędna.

4. Gdzie znajdują się centra genowe ziemniaka- Ameryka Płd.

5. wymień formy konserwacji zmienności genetycznej

Hodowla zachowawcza- bez niej bardzo szybko doszło by do wyrodzenia się odmiany na skutek niepożądanych krzyżowań, mutacji, czy chorób; Przechowywanie nasion- kultury tkankowe, pylnikowe, przechowywanie genów w plazmidach, banki genów, parki genów, instytucje np. międzynarodowe centrum genów ziemniaka

6. Jakie czynniki środowiska mogą mieć wpływ na zmianę stopnia ploidalności roślin

Zmiana ta zdarza się samorzutnie lub może być indukowana przez człowieka- promieniowanie UV, szoki termiczne.

7. Po ilu samozapyleniach uzyskamy linię homozygotyczną u tetraploidów jeśli forma wyjściowa miała charakter dupleksu:

Aby uzyskac 99% homozygotyczności u diploida trzeba 7 generacji, a u tetraploida 27, bo przez długi czas utrzymuje się poziom heterozygotyczności- dlatego proces ten jest znacznie dłuższy.

8. W populacji tetraploidalnej frekwencja alleli p=8, q=0,2 ile będzie homozygot recesywnych, jeśli populacja osiągnie stan równowagi

(p+q)2=p2+2pq+q2, 64+2*8*0,2+0,04=67,24

9. wymień alleloploidalne gatunki roślin

Pszenżyto, pszenperz, rzepak, perko, festucalolium, orzeszki, truskawki, kawa

10. cybryda to

Produkt inżynierii komórkowej pochodzącej z połączenia kom ludzkiej i zwierzęcej. Interesujące w hybrydyzacji somatycznej, bo jadro mieszańca a zamienione organella- zmienność genetyczna, mieszańce cytoplazmatyczne

11. Krzyżujemy 2n=2x=48 i 2n=4x=14. Jaki wzór będzie miał płodny aloploid.

2n=3x=(24+7)- niepłodny. Dublowanie: 2n=6x=2(24+7) płodny

12. wymień sposoby badania pokrewieństwa roślin

a) wykorzystanie dziedziczenia cytoplazmatycznego- cytoplazma po matce, więc nie ma mieszańcowości, łatwo określić pokrewieństwo.

b) krzyżowanie oddalone- określa stosunek pokrewieństwa między gatunkami

c) metoda rodowodowa- w przypadku roślin samopłodnych, jest serią notowań wskazujących pochodzenie I stopień pokrewieństwa.

d) sposób PCA (dwuosiowy wykres kompozerowy), PCR (łańcuchowa reakcja polimeryzacji)

13. Roślina macierzysta ma wzór 2n=5x=24 jakie haploidy o jakim składzie można z niej uzyskać

Roślina posiada 2 różne allele, jest pentoploidem, haploidy występujące to a i A. 2n=2x=12/ 2n=3x=12

14. Czy apomiksja pozwala lub nie utrwalać heterozję i dlaczego?

Apomiksja- typ rozmnażania bez procesu zapłodnienia. Heterozja- bujność, wigor roś ograniczający się do F1. Apomiksja pozwala utrwalać heterozję, ponieważ w jej procesie nie dochodzi do rekombinacji i utraty pożadanego genotypu. Apomiksja, partenogeneza- udział biorą strony płciowe, ale zarodek nie ma charakteru mieszancowego. Można uzyskać odmiany heterozyjne bo nie ma rozszczepienia cech- taki sam efekt heterozji.

15. Wymień typy odmian uszeregowane wg zmniejszającej się zmienności gen: 1:obcopylne, 2 samopylne, 3 mieszańce

Zestaw II

1. W małej populacji roś obcopylnych ostra selekcja może powodować:

Wzrost frekwencji heterozygot, łatwiejszy wybór osobników, wzrost homozygot recesywnych, defekty chowu wsobnego

2. jakie zmiany w populacji wywołuje selekcja na cechy ilościowe.

Działanie genów się sumuje fenotypowo obraz genów zalezy od liczby działających genów i ich nasilenia- krzywa gausa, wartość środkowa. Każdy gen działa słabo. Selekcja na cechy ilościowe zawęża populację do osobników o pożądanych cechach. Efekty selekcji zależne są od kierunku działań selekcyjnych hodowcy. Gdy selekcja przeprowadzana jest na cechy skrajne, zmieni się średnia cechy, a zmniejszy się zmienność.

3. O ile i dlaczego zmieni się efekt heterozji po jednokrotnym rozmnożeniu odmiany mieszańcowej

Efekt heterozji ogranicza się do pokolenia F1 w nastepnych pokoleniach maleje lub zanika. Materiałem siewnym odmiany mieszańcowej są nasiona F1 zebrane z linii wsobnej. Nasiona mieszańcowe nie mogą być reprodukowane gdyż powoduje to spadek plenności największy w F2- wzrasta udział homozygot, to spadnie do 50%

4.Plenność form rodzicielskich 100%, plenność F1 150% liczba linii=2. Jaki będzie poziom plonu odmiany syn w pokoleniu F2

F2=F1-(F1-P)/n F2=150-(150-100)/2=150-25=125 Wzrasta o 25%

5. Wymień przewagę hybrydyzacji somatycznej w stosunku do hyb generatywnej

W hyb somatycznej jądro jest niemieszańcowe tylko zamienione są organelle, co daje zmienność genetyczną. W hyb somatycznej posiadamy cytoplazmę po obu rodzicach

6. gdy osiągamy pułap selekcji to oznacza że

Faza przy której Pn=0, kolejne cykle selekcji nie dają efektu. Każda populacja ma własny pułap, bo nie jest to wartość stała przy każdej selekcji należy obserwować jej efektywność aby nie dojść do pułapu, zawężenia populacji.

7. Gdy powadzimy selekcję na kilka cech jednocześnie to w porównaniu do selekcji na cechy pojedyncze musimy

Zmniejszyć ostrość selekcji, zmienić selekcję masową na indywidualną, zmniejszyć różnicę selekcyjną.

8. Gametocyty to

Środki unieczynniające lub zabijające męskie lub żeńskie gamety np.. GA3 dla kapusty i sałaty. Środki chemiczne powodujące sterylność roślin

9. Dlaczego dla badania wart kombinacyjnej odmian mieszańcowych stosujemy test topcross, a syntetycznych policross

Topcross- krzyżowanie wszystkich ocenianych linii z jednym zapylaczem w celu określenia wart kombinacyjnej pojedynczej linii.policross- polega na swobodnym przekrzyżowaniu między sobą wszystkich testowanych płodnych linii lub klonów co najmniej w 10 powtórzeniach zachowując te same genotypy. Bo jest dużo linii, co najmniej 10.

10. W jakich roztworach i dlaczego umieszczamy protoplasty

Protoplasty to komórki pozbawione ścian kom otoczone jedynie błoną kom. Ma ujemny potencjał wody. Aby doszło do fuzji protoplastów umieszczamy go w roztworze osmotycznym np.woda+ odpowiednia ilość glikogenu. Umieszczenie protoplastu w środowisku umożliwiającym przepływ wody powoduje rozerwanie ściany. W enzymach celulolitycznych trawiących ściany.

11. Somatyczna hybrydyzacja to łączenie 2 komórek som o normalnej liczbie chromosomów aby połączyć 2 kom należy uzyskać protoplasty- kom pozbawione ścian uniemozliwia fuzję protoplastów.

12. W jakich gat roślin i dlaczego hodowla autoploidów dała dobre efekty.

Autoploidy nie spełniły stawianych im wymagań, sprawdzają się tylko tam gdzie interesują nas części wegetatywne roślin. Pastewne buraki ziemniaki. Autoploidy wykorzystywane są w hodowli gatunków rozmnażanych weg. Z uwagi na lepsze walory użytkowe służą także do tworzenia aloploidów i innych mieszańców oraz wykorzystywane są w hodowli roślin ozdobnych z uwagi na lepsze walory estetyczne.

13. Jak powstało pszenżyto

Jest aloploidem sztucznie wytworzonym przez człowieka jako połączenie pszenicy i żyta czyli jest oktaploidem 2n=8x=42

14. Rośliny transgeniczne mogą mieć

Wprowadzony obcy gen z bakterii, wirusa, pochodzenie genu jest ważne.

Zestaw III

1.Jakie gat roślin były najintensywniej hodowane w I poł XIX w

Buraki, łubiny słodkie, żyto, ziemniaki, soja.

2. Jakie kierunki hodowli roślin są obecnie najważniejsze

Hodowla twórcza- tworzenie nowych odmian

Zachowawcza- utrzymanie pełnej wartości użytkowej przez cały okres jej uprawy oraz wytworzenie materiału matecznego odpowiednio wys jakości

Odpornościowa- wytworzenie odmian odpornych na szkodniki, choroby, patogeny oraz niesprzyjające war środowiska

Bioróżnorodność- biopaliwa, rol ekologiczne, jakość nie ilość

3. Wymień wady GMO

Niepożądane przekrzyżowania- rzepak łatwo krzyżuje się z chwastami z rodziny krzyżowych, więc te chwasty uzyskują odporność,

Hipoteza toksyczności roślin- z Bt dla fauny pożytecznej

Możliwość powodowania alergii

Mogą zajść transformacji mikroorganizmów glebowych pod wpływem wydzielin korzeniowych z GMO

4. Wymień pozytywy inżynierii gen w porównaniu z konwencjonalną hodowlą roślin

Może poprawiać produktywność, wymaga nowego myślenia, współpracy, połączenia z konwent hodowlą która obrabia produkty, jest uzupełnieniem hodowli, krótszy czas wyhodowania odmiany, wysoka wydajność, bardzo nowoczesna.

5. Na jednym chromosomie homologicznym znajduje się allel B na drugim b Jakie będzie skład gamety FDR i SDR.

Istnieją 2 mechanizmy wytworzenia się gamet niezredukowanych w przypadku FDR powstaja heterozygotyczne gamety- gameta ma 2n chromosomy Bb. W przypadku SDR powstają homozygotyczne gamety- gameta ma 2n chromosomy BB, bb

6. Dysponujemy formą diploidalną 2n=Xa+Xb=13 Jaki będzie wzór powstałego tetraploidu 2n=2(Xa+Xb)=26

7. Wymień cechy różniące rośliny udomowione od dzikich

Udomowione- zależnie od człowieka, selekcja sztuczna, odporność ograniczona do konkretnych cech, skracanie czasu spoczynku, wczesne wschodzenie i szybki wzrost, wyrównanie kwitnienia i dojrzewania, eliminacja genotypów łatwo osypujących się skrócenie źdźbła. Dzikie: zależnie od środowiska, selekcja, naturalna, większa odporność adaptacyjna, wykorzystanie w hodowli roślin

8. Różnice selekcyjne wynoszą 50% współczynnik odziedziczana- 10. czy i jak zmieni się wartość cechy w nast. pokoleniu

Rs=50%, h2=0,1 Pn=Rsxh2 Pn=0.5x(0.1)2=0,005=5% 10% zależy od genotypu, 90% od środowiska, h2=0,1 to 0,1Rs przejdzie na potomstwo.

9.Linie izogeniczne: Odmiany multiliniowe(linie izopeniczne)- identyczne genetycznie, ale różnica jednym genem odporności na patogena, uzyskanie przez krzyżowanie wypierające gdy patogen(jakaś jego rasa) porazi odmianę to zachoruje tylko jedna linia.

10. Jaką wartość gospodarczą i dlaczego powinien posiadać płodny analog: analogi-uzyskane 2 linie różnią się cytoplazma, lecz mają identyczne genomy. Jedna z nich jest linią męskoniepłodną, drugi zaś dopełniaczem niezbędnym do dalszego rozmnożenia linii wsobnej. Dobre geny dla potomstwa, duży plon i jakość plonu-efekt heterozji, możliwość zrekombinowania w odmianach cech domin., odmiany są homogeniczne, mogą być wykorzystywane jako komponenty, oszczędność czasu potrzebnego do przekształcenia form płodnych w M., prowadzenie i rozmnażanie linii restorerów.

11. W przypadku odmiany syn. Skł. się z 4 linii plon F2 w stos. do plonu F1 maleje o 10%

12. Typ odporności którą najłatwiej jest przełamać: odp. Pionowa, ponieważ jest uwarunkowana monogenicznie, jest odpornością na jedną rasę patogena .

ZestawIV

1. Wymień w pkt. jak zmieniły się cechy roś. pod wpływem udomowienia: 1-poprawa jakości, 2-wczesne wschody, 3-szybszy wzrost roś., 4-skracanie czasu odpoczynku, wyrównanie kwitnienia i dojrzewania roś., 5-eliminacja genotypów łatwo osypujących się.

2.Czym różni się hipoteza dominacji od naddominacji?:

H. dominacji- zakłada, że w determinacji heterozji liczą się tylko geny dom., ale można uzyskać homozygoty, które będą tak samo produktywne jak heterozygoty.

H. naddominacji- w stanie heterozygotyczne gen silniej dominuje niż w stanie homozygoty. Zakłada, że wigor mieszańca mającego geny dominujące i recesywne jest większy niż w przypadku obu homozygot.

3. Wymień najintensywniej hodowane roś.:Soja-62, Bawełna-14%, Rzepak, Kukurydza, Ziemniak- 200tys. Ha, Transgeniczne to tytoń i bawełna.

4. Wymień warunki wystąpienia max efektu heterozji:

Formy rodzicielskie homozygotyczne, komplementarne, wysoka wartość kombinacyjna, kontrola przepylenia- mechanizmy gwarantujące kontrolę:

dwupienność, jednopienność,

Męska sterylność:

genetyczna, cytoplazmatyczna, Samoniezgodność,

Kastracja:

mechaniczna i chemiczna.

5. Do czasu rozpoczęcia naukowej hod. roś. zmienność gen.: Malała, zależała od stabilności ekosystemów.

6. Czasie produkcji nasion opartej o Samoniezgodność jak reprodukowane są linie samoniezgodne:

Samoniezgodność- niemożliwość zapłodnienia własnym pyłkiem determinowania wieloma allelami, ale roś. ma tylko 2 allele danego genu. Samoniezgodność zapobiega przed tworzenia homozygot, jest to 1 z podst. sposobów wymuszenia obcozapylenia =heterozygotyczności= wigor mieszańców (krzyżowanie pomostowe, bezpośrednie zapłodnienie kom.)

7. Czy i dlaczego dihaploidy nadają się dookreślenia efektów mutacji: Wykorzystanie haploidów jest znaczące w badaniach mutacyjnych, bo każdy allel jest pojedynczy i ujawnia się fenotypowo.

8. Co jest największym problemem podczas somatycznej hybrydyzacji:

Łączenie protoplastów, ponieważ naładowane ujemnie się odpychają. W tym przypadku wygodniejsza jest w elektroprzewodnictwo w kolejnym etapie, czyli selekcji produktów fuzji. Problemem jest fakt, że nie wszystkie protoplasty się połączyły i należy je usunąć.

9 Porównaj efekt chowu wsobnego i siostrzanego:

Wsobny- samozapylenie u obcopłodnych powoduje depresję wsobną, czyli spadek cech w miarę wzrostu homozygotacji, samozapyleniem własnym pyłkiem.

Siostrzany- wzajemne krzyżowanie roślin w obrębie linii przeprowadzany u roślin nie znoszących chowu wsobnego. Zapylenie pyłkiem z tej samej linii.

10. Podaj zasady hodowli odpornościowej roślin obcopłodnych prowadzonych w oparciu o selekcję masową

Właściwa HO nie różni się istotnie od innych hodowli. Sposób hod determinowany jest sposobem rozmnażania i kojarzenia u obcopłodnych. Najpopularniejsza selekcja masowa, wybieramy pojedynki najmniej porażone, tworzymy podpopulację istotą jest ciągła poprawa poziomu odporności.

11. Jakie są dowody na zubożenie puli genowej

Obecnie gatunki są ubogie genetycznie bo selekcjonowano je względem jednolitości gen i morfologicznej, historyczne: kawa arabika- pochodzi od 1 krzewu, wszystkie odmiany soi- od 11 linii wyselekcjonowanych z hodowli azjatyckich, wszystkie ziemniaki od 6 linii przywiezionych z USA. Hodowlane- słaby postęp hodowli tzn brak zmienności

12. Podaj plusy i minusy przechowywania różnych organizmów w ramach genów

Plusy

Tkankowe- zajmują mało miejsca

W kolekcjach podstawowych bardzo długo

W plazmidach- spowodowanie odporności

Pylnikowe- długie przechowywanie w ciekłym azocie

Nie zachodzą żadne zmiany w genach

Minusy

Kultura tkankowa jest źródłem mutagennym, powstaje zmienność somakonalna

Nasiona tracą żywotność

Trzeba odnawiać materiał

13. Czym różni się hybryda od cybrydy

Hybryda- mieszaniec powstały przez połączenie 2 komponentów somatycznych o normalnej liczbie chromosomów. cybryda- mieszaniec cytoplazmatyczny, jądro nie jest mieszańcowe, tylko zamienione są organy co daje zmienność genetyczną.

14. w jakich typach odmian występuje największy efekt heterozji:

Zjawisko heterozji oraz jej utrwalenie jest możliwe tylko u roślin wegetatywnych, można wykorzystać przy hodowli odmian mieszańcowych, która polega na uzyskaniu efektu heterozji w wyniku krzyżowania odpowiednio dobranych genetycznie odmiennych homozygotycznych linii wsobnych. Połączenia komórek somatycznych- łączą się 2 czyste homozygoty- 100% eliminacji letalności.

Zestaw V

1. jaka jest różnica biorąc pod uwagę zmienność gen i fenotypową pomiędzy starymi i nowymi odmianami roślin.

-nowe bardziej ujednolicone wyrównane fenotypowo, mniejsza zmienność genetyczna

-wśród starych odmian duża, ale niekorzystna zmienność genetyczna, stare odmiany są bardziej podatne na porażenie przez choroby i szkodniki oraz niekorzystne warunki środowiska

-nowe odmiany są plenniejsze i lesze jakościowo, odporniejsze na niekorzystne czynniki biotyczne i abiotyczne

2. Uszereguj wg wzrastającej wartości najważniejsze problemy klasycznej hodowli roślin

-mała zmienność genetyczna- mała efektywność, pracochłonność, czasochłonność, wraz z genami pożądanymi przenosimy i nie pożądane

-mała zmienność genetyczna

-zbyt mało lub brak genów odpornościowych

-niekorzystny pokrój roślin(wymogi uprawowe)

-niskie plony(zarówno ilościowe, jak i jakościowe)

3. Organizm diploidalny pod względem pary alleli ma skład Aa. Jaki będzie skład tego organizmu po zdublowaniu liczby chromosomów

Aara zdublowanie- inaczej podwojenie

4. Czym charakteryzują się nowoczesne agrosystemy w porównaniu do starych

-mniejsza zmienność genetyczna, ujednolicenie wyrównanie, zmniejszenie się liczby gatunków występujących ale każdy z nich ma więcej przedstawicieli, mniejsza izolacja przestrzenna

-wyrównanie roślin

-mniej zabiegów mechanicznych

-mniej gatunków roślin, więcej ich odmian

-większa odporność

5. Jaki poziom ploidalności będzie miał zarodek, bielmo i okrywa nasienna przy krzyżowaniu matecznej formy tetraploidalnej i diploidalnej ojcowskiej

Zarodek- 3x, bielmo- 4x, okrywa nasienna 4x

6. opisz jak koniugują chromosomy alloploida

-koniugują w obrębie swojego gatunku

7. Scharakteryzuj cechy odmiany pszenicy używanej do wypieku chleba i na pasze dla zwierząt

Do wypieku dużo glutenu i odpowiedniej jakości skrobi, na pasze zrównoważony skład składników egzogennych

Do wypieku chleba- mąka uzyskiwana z pszenicy powinna charakteryzować się dużą i dobrą jakościowo zawartością glutenu, natomiast jako pasza dla zwierząt powinna mieć zrównoważony skład aminokwasów

8. Czy i dlaczego w czasie reprodukcji nasion przechowywanych w bankach genów zachodzą zmiany genetyczne

-w czasie przechowywania nie zachodzą zmiany genetyczne dopiero podczas reprodukcji mogą zajść gdy nie jest ona prawidłowo przeprowadzana

- podczas przechowywania nasion w bankach genów nie zachodzą zmiany genetyczne, ponieważ nasiona są w stanie spoczynku, specjalnie zamrożane.

9. Czy odmiany syntetyczne można rozmnażać i dlaczego.

Można ponieważ nietracą one swoich właściwości, jakości, wysokości plonu pozostają na odpowiednim poziomie

Odmiany syntetyczne można rozmnażać, ponieważ nie tracą one swoich właściwości, a ich jakość i wysokość plonu nie zmienia się

11. Jakie znaczenie i dlaczego ma możliwość prowadzenia selekcji przed kwitnieniem roślin

Ma duże znaczenie, skraca ułatwia proces hodowli, można selekcjonować przed zapłodnieniem więc krzyżujemy tylko osobniki o pożądanych cechach

Ma duże znaczenie, ponieważ wybieramy rośliny fenotypowo(pokrój, zdrowotność) i skraca to proces hodowli

12. Jeżeli patogen mało zmienia się genetycznie w czasie to jaki typ odporności i dlaczego powinien dominować w hodowli odpornościowej

Odporność pionowa warunkowana zazwyczaj genami głównymi jest łatwiejsza do przenoszenia oraz zapewnia całkowitą odporność na danego patogena

13. Podaj wady i zalety klasycznej hodowli roślin w stosunku do biotechnologii

-Wady- pracochłonna, czasochłonna, przenosimy kilka genów a nie tylko jeden poznany

-Zalety- Tańsza, prostsza, niewymaga wyszukanej technologii

14. Różnica selekcyjna= 80%, współczynnik h2=10% Ile będzie wynosić różnica selekcyjna w następnym pokoleniu.

Rs*h2=0,8*0,1=0,08=8%

15. Co jest komponentem ojcowskim w teście polycross i jakie to ma znaczenie dla hodowli roślin

Wszystkie pojedynki są komponentem ojcowskim, wybiera się po matce te o największej wartości kombinacyjnej więc w kolejnych etapach krzyżujemy najlepsze

Trudno stwierdzić co jest komponentem ojcowskim w teście polycross. Nasiona zbierane są po tej samej matce, określomy wartość matek, ojcowie stanowią mieszaninę pyłku. Dla hodowli roślin ma to duże znaczenie bowiem określamy ogólną wartość kombinacyjną.

Zestaw VI

1. Co jest zasadniczym problemem w osiąganiu sukcesów z krzyżowania oddalonego:

Brak chromosomów homologicznych u mieszańca powoduje jego bezpłodność-bezpłodnośc mieszańcowa.

Doprowadzenie do zapłodnienia oraz uzyskania płodnego potomstwa.

2. Jakie haploidy wytworzy organizm o składzie 2n=3x=27: 2n=x=9 2n=2x=18 2n=x+1,2… 2n=2x-1,2…

3. stosujemy krzyżowanie wypierające. Podaj procentowy udział niepożądanego genotypu w mieszańcu, po każdym krzyżowaniu wypierającym.

50%=>25%=>12,5%=>6,25%

4. Wybieramy (kierując się wieloma cechami pozytywnymi) w drugim pokoleniu po skrzyżowaniu pojedynek pszenicy. Pod względem wielu genów ma on skład: AaBbCCDdEeFFGgHh. Czy i na jakiej podstawie możemy przewidywać że nasz wybór był prawidłowy.

W F2 można zacząć selekcje ale istnieje jeszcze duże prawdopodobieństwo ze popełnimy błąd w wyborze

5. Jaka jest struktura genetyczna panmiktycznej populacji obcopylnej

Liczba chromosomów jest diploidalna, heterogenna, heterozygotyczna, powstała z jednej lub kilku lini transgenicznych.

6. jakie sa ekonomiczne kryteria upowszechnienia w uprawie odmian mieszańcowych.

Wysoki koszt zakupu rekompensuje rolnikowi wyższą cenę odmiany oraz wysoki plon. Wysoki kosz wyprodukowanej odmiany rekompensuje koszt sprzedaży.

7 co to jest zielona rewolucja?

określenie programów rozwoju rolnictwa prowadzonych w latach 60. XX w. przez agencję ONZ - Organizacja do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO). Ich celem było zlikwidowanie zjawiska głodu na Ziemi poprzez zwiększenie produktywności rolnictwa (zwłaszcza w krajach tropikalnych i subtropikalnych) dzięki zastosowaniu wydajniejszych odmian roślin uprawnych i rozwojowi agrotechniki.
Ważnym czynnikiem było wyhodowanie nowych odmian pszenicy, ryżu (np. IR-8) i kukurydzy, charakteryzujących się dużą plennością i odpornością na choroby.

8. Krzyżujemy mateczną formę diploidalna jęczmienia 2n=2x=14 z taką samą formą tetraploidalną ojcowską. Jaki stopień ploidalności będzi miał zarodek, bielmo, i okrywy nasienne.

Zarodek tetraploidalny, bielmo triploidalne, okrywy diploidalne

9. Czym charakteryzuje się 3 etap hodowli roślin.

Wprowadzanie nowych genów przez wektory (wczesne precyzyjne wprowadznie pojedynczych genów)=> rośliny GMO

10. Uszereguj według malejącego znaczenia wartośc obecnych kierunków hodowli roślin.

Zwiększe plonów i polepszenie plonowania; osiągnięcie najlepszej jakości plonu; odporność na patogeny i war środowiskowe; zmechanizowanie prac agrotechnicznych