Organ administrujący – organ podmiotu, który funkcję administracji publicznej wykonują dodatkowo. Organ administrujący – podmiot nie będący organem administracyjnym (administracji publicznej), posiadający przyznaną kompetencję administracyjną lub faktycznie ją wykonujący. Zasadniczo przekazanie im kompetencji odbywa się w formie ustawowej. Rodzaje organów administrujących: - kierownicy państwowych osób prawnych i innych państwowych jednostek organizacyjnych (rektor uniw.), - agencje rządowe, - banki państwowe, -kierownicy jednostek organizacyjnych jst i organy tych jednostek (kierownik gminnego ośrodka pomocy społecznej), spółki prawa publicznego, -fundacje prawa publicznego, itp.
Organy administracyjne (organy adm. Publicznej) – organy adm. państwowej i organy podmiotów , z którymi państwo dzieli publiczną funkcję administracyjną (np. samorządu terytorialnego)
Korporacja prawa publicznego (inaczej związek publicznoprawny) – podmiot adm. publicznej wyposażony we władztwo administracyjne. Typy korporacji - terytorialna (gmina, powiat) - realna – związana z własnością nieruchomości lub siedzibą przedsiębiorstwa - personalna – zależność od wykonywanego zawodu lub z woli samego podmiotu Podstawową kategorią korporacji jest samorząd, któremu państwo przekazuje część funkcji administracyjnej i wyposaża go w osobowość prawną
Agencje – państwowe, centralne jednostki organizacyjne, przeznaczone do wykonywania administracji publicznej w konkretnej dziedzinie. Są kombinacją form publiczno- i prywatnoprawnych. Mają status: - odrębnych centralnych organów administracji publicznej (Agencja Rynku Rolnego, Państwowa Agencja Radiokomunikacyjna) - państwowych osób prawnych ( Agencja Budowy i Eksploatacji Autostrad) - spółek handlowych, tworzonych przez organy administracji publicznej (Agencja Rozwoju Gospodarczego)
Fundacje prawa publicznego – fundacje uzyskujące kapitał od państwa w celu wykonywania zadań publicznych i SA wyposażone we władztwo państwowe. Przypomina w formie organizacyjnej zakład publiczny, ale jej cel jest stały – ustalany przez fundatora, a cel zakładu może zostać zmieniony przez podmiot tworzący.
Centralizacja – hierarchiczne podporządkowanie organu lub organów administrujących innemu organowi - zależność służbowa – wykonywanie poleceń służbowych - zależność osobowa – uzależnienie obsady stanowisk od woli organu nadrzędnego Decentralizacja – zagwarantowana prawnie względna samodzielność i niezależność jednych organów administracji publicznej od innych - nie istnieje zależność służbowa, ani zależność osobowa, a samodzielność organu oznacza jego pełną prawną odpowiedzialność
Koncentracja – całokształt zadań i kompetencji administracji publicznej skupiony jest w rękach jednego podmiotu Dekoncentracja - odwrócenie zasady koncentracji – jeżeli ma miejsce dekoncentracja oznacza to, że są zadania, które dotąd były wykonywane przez ten jeden podmiot zostały przeniesione w części na inny podmiot. Relacje między podmiotami nie mają znaczenia, ważne ile ich jest.
Podział zasadniczy (podstawowy), organy o kompetencji ogólnej. Zasadniczy trójstopniowy podział terytorialny państwa.(gminy, powiaty, województwa) Podział pomocniczy – jednostki wyodrębniane w zależności od potrzeb. Podziały specjalne – podział zasadniczy uzupełniony o podział pomocniczy może okazać się nieadekwatny w przypadku realizacji zadań bardzo specjalistycznych i specyficznych (np.: urzędy morskie, górnicze itp.). tworzone niezależnie od terytoriów gmin, powiatów i województw. ( to samo okręgi wojskowe). Obszary specjalne – obszary wyróżnione na podstawie regulacji administracyjno-prawnej państwa, na których obowiązuje szczególny porządek prawny , np.: strefa nadgraniczna, rezerwaty przyrody (parki narodowe, obszary Natura 2000)
Trzy rodzaje prywatyzacji zadań publicznych: Prywatyzacja organizacyjna zwana formalną – polega na tym, że określone zadania publiczne, wykonywane do tej pory przez podmiot prawa publiczno-prawnego przekazywane jest podmiotowi prawa cywilno-prawnego (np.: spółka prawa handlowego, której jedynym udziałowcem jest gmina). Podmiot, który powstaje w wyniku prywatyzacji formalnej jest nadal ściśle związany z jednostką administracji publicznej – zmienia się forma prawna organizacji podmiotu wykonującego zadanie publiczne. Prywatyzacja funkcjonalna – polega na tym, że określone zadanie publiczne zostaje powierzone przez gminę na rzecz podmiotu prywatnego całkowicie niezależnego od administracji publicznej. Zadanie przekazywane poza granicę organizacyjną administracji publicznej. Odpowiedzialność za realizację tego zadania publicznego w dalszym ciągu spoczywa na gminie. To nadal jest zadanie gminy, tylko jego wykonanie zostało zlecone podmiotowi prywatnemu. Wymogi stworzenia odpowiedniego reżimu prawnego, aby gmina mogła zachować kontrolę nad wykonywaniem zadania, które nadal jest zadaniem publicznym gminy – takie gwarancje mogą być ustanowione tylko w umowie pomiędzy gminą a podmiotem wykonującym zadanie publiczne. Prywatyzacja materialna zadań publicznych – taka prywatyzacja, w wyniku której zadanie, które spoczywa na gminie przestaje być zadaniem podmiotu publicznego. Przekazywane jest więc nie wykonywanie zadania, ale przekazywane jest samo zadanie – pełna prywatyzacja (np. prywatyzacja notariatu)
ZESPOLENIE W POWIECIE Zespolenie organizacyjne – jednostki organizacyjne (SIS –służby, inspekcje, straże) działają pod jednym kierownikiem w jednym urzędzie Zespolenie osobowe – starosta wybiera kierowników tych jednostek Zespolenie kompetencyjne (występuje w województwie, w powiecie go nie ma) – SIS wydają decyzje w Imieniu wojewody Powiatową administrację zespoloną stanowią: starostwo powiatowe, powiatowy urząd pracy, będący jednostką organizacyjną powiatu, jednostki organizacyjne stanowiące aparat pomocniczy kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży.
ZESPOLENIE W WOJEWÓDZTWIE Wojewoda Służby, inspekcje, straże - kierownicy tych jednostek są jednoosobowymi organami administracji publicznej, upoważnionymi obok wojewody do wydawania indywidualnych aktów administracyjnych - co do zasady wszystkie służby, inspekcje i straże są zespolone w jednym urzędzie, czyli funkcjonują opierając się na tym samym aparacie urzędniczym i pomocniczym. Są wyjątki, np.: komenda Policji Zasada zwierzchnictwa – kierownictwo i koordynacja działalności jednostek zespolonych przez wojewodę oraz zapewnienie im skutecznego działania i odpowiedzialność za ich rezultaty.
Europejska Karta Samorządu Lokalnego jest dokumentem Rady Europy, który reguluje status samorządów lokalnych w relacji do władz danego państwa oraz w relacji do władz innych państw i działających w nich samorządów. Propaguje ideę samorządu lokalnego, jako głównego elementu demokracji, dlatego jednym z celów Karty jest włączenie obywateli w tworzenie demokracji w miejscu ich zamieszkania- obowiązek zasięgania opinii społeczności lokalnych we wszystkich sprawach bezpośrednio ich dotyczących, w tym również w sprawie zmiany granic jednostek podziału administracyjnego. Karta zawiera katalog zasad istotnych dla prawidłowego funkcjonowania samorządu lokalnego. Do kluczowych należy wymóg, aby podstawowe kompetencje społeczności lokalnych uregulowane zostały w konstytucji lub w ustawach. Według Karty przy podziale zadań i kompetencji pomiędzy poszczególne szczeble administracji powinno się kierować zasadą subsydiarności, w myśl, której odpowiedzialność za sprawy publiczne powinny ponosić przede wszystkim te organy władzy, które znajdują się najbliżej obywateli.	Europejska Karta Samorządu Lokalnego