Założenia i cele MDS - Paula
Metoda Dobrego Startu została opracowana przez M. Bogdanowicz w latach 60. Ogólna idea metody to uczenie dziecka wykonywania ruchów w określonej przestrzeni i czasie oraz jednoczesne rozwijanie podstawowych funkcji spostrzegania i motoryki. To oddziaływanie dotyczy głównie zmysłów: wzrokowego, słuchowego i ruchowego, dzięki czemu pomyślnie przebiega proces nauki czytania i pisania.
Metoda dobrego startu jest przystosowana do potrzeb dzieci w wieku od 4 roku życia, zarówno dla tych, które rozwijają się prawidłowo, jak i dla tych dzieci, które wymagają specjalnych zabiegów edukacyjnych, np. z upośledzeniem umysłowym.
Formy Metody Dobrego Startu - Aga
W ciągu wielu lat pracy nad rozwijaniem MDS powstały trzy podstawowe jej formy:
„Piosenki i rysunki” – dla najmłodszych dzieci do wspierania rozwoju. Zestaw ćwiczeń zawiera bardzo proste wzory.
„Piosenki i znaki” – dla dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym w celu przygotowania do nauki czytania i pisania. Podstawowym materiałem jest zestaw figur geometrycznych.
„Piosenki i litery” – dla uczniów rozpoczynających naukę czytania i pisania w kl. „0” i „I”. Polisensoryczne uczenie się poszczególnych liter alfabetu.
Pomoce dydaktyczne: - Monia K
Prowadzenie zajęć metodą Dobrego Startu wymaga zorganizowania odpowiedniej bazy pomocy do zajęć. Jest ona stosunkowo bogata, ale niezbyt wyszukana i nie wymagająca dużych nakładów finansowych. Są to m.in. woreczki z grochem, kaszą, wstążeczki, wełny, patyki, gumy, tace, woda i inne. Ważnym elementem jest wzór (litery, rysunki), który tak jak pozostałe pomoce każde dziecko musi mieć do swojej dyspozycji.
Monia jeśli jest to możliwe to przynieś te pomoce dydaktyczne.
Struktura zajęć: -Agata
Podstawą do prowadzenia zajęć stanowi model struktury, jednak powinien być on zmieniany i dostosowywany do potrzeb i możliwości dzieci, z którymi pracujemy. Stosowanie MDS wymaga więc elastyczności, twórczego myślenia i działania ze strony nauczyciela.
Struktura zajęć MDS jest następująca:
I część – Zajęcia wprowadzające
II część – Zajęcia właściwe:
ćwiczenia ruchowe
ćwiczenia ruchowo – słuchowe
ćwiczenia ruchowo – słuchowo – wzrokowe.
III część – Zajęcia końcowe.
Omówienie poszczególnych części: - Monia R
1. Zajęcia wprowadzające:
ćwiczenia orientacyjno-porządkowe:
słuchanie przez dzieci piosenki
rozmowa o treści piosenki,
ćwiczenie słuchu fonematycznego.
2. Zajęcia właściwe.
ćwiczenia ruchowe – dzieci wykonują ruchy całymi kończynami i dłońmi, stopami, palcami,
ćwiczenia ruchowo-słuchowe – rytmiczne ćwiczenia pięści, dłoni, palców, Celem ćwiczeń jest dostarczanie dzieciom różnorodnych doznań dotykowych i kinestetycznych, rozwijają percepcję słuchową, poczucie rytmu; ćwiczenia połączone z nazywaniem stron ciała rozwijają koordynację słuchowo-ruchową,
ćwiczenia ruchowo-słuchowo-wzrokowe – polegają na odtwarzaniu ruchem wzorów graficznych w rytm jednocześnie śpiewanej piosenki i przebiegają według ustalonego schematu
3. Zakończenie zajęć
Zajęcia mają charakter ćwiczeń wokalno-rytmicznych lub ćwiczeń słuchowo-ruchowych. Celem tych zajęć jest odpoczynek, relaks i rozładowanie napięcia emocjonalnego.
Opracowanie piosenki „Idą drogą dzieci” Metodą Dobrego Startu M. Bogdanowicz.
I. Zajęcia wprowadzające: - Monia K
1. Przywitanie: śpiew „dzień dobry wszystkim”.
2. Zabawa orientacyjno-porządkowa: marsz do muzyki, na przerwę witają się części ciała.
3. Słuchanie piosenki „ Idą droga dzieci”.
4. Rozmowa na temat piosenki.
5. Ćwiczenie funkcji językowych: np. szukanie rymów, zdrobnień.
II. Zajęcia właściwe: - Agata
a) zabawa ruchowa do piosenki: chodzenie w parach, tupanie, uderzanie w ręce partnera.
b) ćwiczenie ruchowo- słuchowe: wystukiwanie rytmu piosenki na wałeczkach.
c) ćwiczenie ruchowo- słuchowo-wzrokowe: prezentacja wzoru do piosenki, kreślenie wzoru palcem na kartce, w powietrzu, na tacy z kaszą.
III. Zajęcia końcowe: - Paula
Relaks przy muzyce poważnej : „Zaczarowany ogród”, masowanie ciała, wykonywanie poleceń nauczyciela
Podziękowanie
Monia K. czy mogłabyś przynieść nagranie z piosenką „Dzień dobry wszystkim” „Idą dzieci drogą” oraz „Zaczarowany ogród”
Potrzebne też byłyby tacki z kaszą albo piaskiem, ktoś chętny?
Ja, Aga zrobię plakaty, w razie czego przygotuje też inny scenariusz zajęć z MDS i bibliografię Nie wiem też co z MDS w szkole podstawowej bo o tym to prawie w ogóle nie mamy. Proszę dzwońcie jak będziecie miały jakieś pomysły, albo jak podział Wam nie odpowiada ;) !!! pozdrawiam
Bibliografia:
M. Bogdanowicz „Metoda Dobrego Startu w pracy z dzieckiem od 5 do 10 lat”.
M. Bogdanowicz „Metoda Ruchu Rozwijającego i Metoda Dobrego Startu we wspomaganiu rozwoju i terapii dziecka”.
M. Bogdanowicz, W. Szlagowska „Piosenki do rysowania. Podręcznik, materiały do ćwiczeń, kaseta z nagraniami”.
M. Bogdanowicz, D. Szlagowska, Piosenki do rysowania czyli Metoda Dobrego Startu dla najmłodszych, wyd. Fokus 1998,
Inny, przykładowy scenariusz zajęć:
Temat: „Spotkanie z panią Nutką w krainie muzyki. Zapoznanie z symbolem
graficznym litery „N” – pisanej.
Cele operacyjne:
Dziecko:
orientuje się w schemacie własnego ciała oraz w przestrzeni względem własnej osoby
wystukuje rytm śpiewanej piosenki zgodnie z podanym układem oraz wg własnej inwencji
identyfikuje instrument muzyczny z jego nazwą
wykonuje improwizację muzyczną na podany temat
omawia wygląd litery, policzyć kolejne jej elementy
reguluje napięcie mięśniowe w zależności od stosowanego narzędzia pisarskiego
wykonuje określone czynności ruchowe, w odpowiednim kierunku i czasie w harmonii z czynnością językową.
Forma zajęć – zajęcia prowadzone z ½ grupy.
Pomoce:
opaski z nutkami, instrumenty muzyczne, ich rysunki, tacki z kaszą, kredki, plansza ze wzorem graficznym litery N – pisanej, plansze z tą literą dla każdego dziecka wykonane z materiału o wyczuwalnej fakturze – plastelina, woreczki z grochem, kartki, pisaki, karta pracy, magnetofon, kaseta z piosenką „Nuty” z MDS.
PRZEBIEG:
I. ZAJĘCIA WPROWADZAJĄCE
Przywitanie dzieci przez nauczycielkę „Witam uśmiechem dziecko stojące z mojej prawej strony ...”
Przywitanie w parach:
prawa ręka wita się z prawą ręką,
prawe ucho z prawym uchem,
czoło z czołem, itd.
Zaproszenie do zabawy z panią Nutką w krainie muzyki. Warunkiem jest przejście przez zaczarowaną bramę do tej krainy. Aby to zrobić dzieci muszą wykonać proste zadania.
Koperty z prostymi zadaniami np. ułożenie wyrazu z rozsypanki sylabowej.
Nauczycielka przebrana za panią Nutkę wita dzieci z drugiej strony zaczarowanej bramy i zaprasza do komnat.
Komnata 1 – zgromadzone są tu różne instrumenty, dzieci je oglądają, nazywają. Dzieci rozpoznają instrumenty po wysłuchaniu fragmentu muzyki zagranej na danym instrumencie. Dzieci unoszą kartonik z odpowiednim instrumentem.
Komnata 2 – komnata nut. Zagadka o nutach, wysłuchanie gamy C – moll granej przez nauczycielkę. Krótka rozmowa o nutach, ich roli.
Wysłuchanie piosenki o nutach – krótkie omówienie jej treści.
II. ZAJĘCIA WŁAŚCIWE
Ćwiczenia ruchowe.
„Skaczące nutki” – każde dziecko otrzymuje opaskę z nutką i jeden krążek od sersa, który jest jego miejscem na pięciolinii. Dzieci biegają w różnych kierunkach, na sygnał wracają na swoje miejsca (kółka od sersa).
Czarodziejski instrument – dzieci w grupach 3 – 4 osobowych przedstawiają grę na jakimś instrumencie za pomocą gestu, mimiki.
Dzielenie na sylaby wyrazów: flet, puzon, tamburyno, nuty.
Ćwiczenia ruchowo – słuchowe.
Odtwarzanie dowolnym ruchem rytmu piosenki za pomocą lasek z papierowymi pióropuszami.
Wystukiwanie rytmu śpiewanej piosenki w pozycji siedzącej na leżących woreczkach z grochem – obie ręce razem:
- wystukiwanie pięścią,
- wystukiwanie wewnętrzną stroną dłoni,
- wystukiwanie palcem,
- wystukiwanie brzegiem dłoni,
- wystukiwanie wszystkimi palcami.
Wystukiwanie rytmu śpiewanej piosenki na stojąco z zastosowaniem dowolnej formy ruchu.
Ćwiczenia ruchowo – słuchowo – wzrokowe.
pokaz i omówienie litery „N”:
demonstracja litery jako znaku opracowanej piosenki,
rozmowa na temat litery – określenie ułożenia w przestrzeni elementów,
demonstracja przez nauczycielkę sposobu wykonania ćwiczenia, wodzenie palcem po wzorze z zachowaniem kierunku z dołu do góry i od lewej do prawej;
utrwalenie litery i jej powiązanie z piosenką:
wodzenie palcem dziecka po wzorze z jednoczesnym śpiewaniem piosenki przez nauczyciela – uczenie się polisensoryczne,
samodzielne wodzenie po wzorze z jednoczesnym śpiewaniem piosenki kolejno przez kilkoro dzieci,
wykonanie tego samego ćwiczenia przez każde dziecko na nieco mniejszym formacie kartki;
odtwarzanie litery różnymi technikami wraz z jednoczesnym śpiewaniem:
odtwarzanie przed planszą litery ręką w powietrzu, nogą na podłodze,
odtwarzanie litery ręką w powietrzu bez wzoru,
odtwarzanie palcem na powierzchni stołu, podłogi,
odtwarzanie wzoru kolorową kredką na tabliczkach (bez wzoru, a następnie wodzenie po gotowym wzorze z jednoczesnym śpiewaniem piosenki),
odtwarzanie wzoru na tackach z kaszką manną,
odtwarzanie wzoru grubym pędzlem i farbą na kartkach A4,
odtwarzanie wielokrotne wzoru ołówkiem,
praca w karcie pracy – szlaczek w liniaturze początkowo bez śpiewu, następnie ze śpiewem piosenki,
dzieci wybierają najstaranniej napisaną ich zdaniem literkę „N” i rysują obok niej nutkę.
III. ZAJĘCIA KOŃCOWE.
Rysujemy ilustracje do piosenki.
Dzieci w parach siedzą jedno za drugim, dziecko siedzące z tyłu rysuje palcem na plecach kolegi ilustrację do piosenki. Zmiana ról. (dzieci śpiewają piosenkę)
Relaks.
Dzieci leżą na dywanie i słuchają fragmentu instrumentalnego wykonania piosenki.
Powrót.