Biologia – (gr. bios ‘życie’, logos ‘słowo, nauka’) jest nauką o życiu, wszelkich jego przejawach i właściwościach, o jego trwaniu w czasie i przestrzeni a także o rządzących nim prawach.
Dyscypliny nauk biologicznych
– Podział biologii według przedmiotu badań oparty o założenia systematyczne (podział pionowy).
Dyscypliny systematyczne | Przedmiot badań | Systematyczne nauki szczegółowe | Przedmiot badań | |
---|---|---|---|---|
mikrobiologia | mikroorganizmy | np. bakteriologia | bakterie | |
botanika | rośliny | np. algologia | glony | |
zoologia | zwierzęta | np. parazytologia | pierwotniaki | |
antropologia | człowiek | np. antropologia ras | rasy człowieka |
– Podział biologii według badanych problemów dotyczących działania i funkcji (podział poziomy).
Dyscypliny podstawowe | Przedmiot badań | Szczegółowe nauki podstawowe | |
---|---|---|---|
cytologia | budowa i czynności komórek | np. cytochemia | |
histologia | budowa i funkcje tkanek | np. histopatologia | |
morfologia | kształt i struktura organizmów | np. morfologia zwierząt | |
anatomia | budowa wewnętrzna organizmów | np. anatomia porównawcza | |
fizjologia | czynności życiowe organizmu | np. endokrynologia | |
immunologia | odporność organizmu | np. serologia | |
embriologia | powstanie i rozwój organizmów | np. embriologia zwierząt | |
biochemia | przemiany chemiczne w organizmach | np. neurobiochemia | |
genetyka | dziedziczność i zmienność organizmów powstawanie gatunków |
np. genetyka człowieka |
|
ewolucjonizm | np. filogeneza | ||
paleontologia | wymarłe organizmy | np. paleobotanika | |
ekologia | wzajemne zależności między organizmami a ich środowiskiem | np. autekologia | |
biogeografia | rozmieszczenie organizmów w biosferze | np. fitogeografia | |
sozologia | ochrona zasobów przyrody | np. ochrona przyrody | |
biologia stosowana | wykorzystanie elementów biologicznie aktywnych (drobnoustroje, enzymy, geny) w procesach produkcyjnych oraz w modyfikowaniu organizmów i medycynie | np. biotechnologia, inżynieria genetyczna |