Katedra Przeróbki Plastycznej | PRZETWÓRSTWO TWORZYW SZTUCZNYCH |
---|---|
Ćw.2. Ocena właściwości tworzyw sztucznych na podstawie statycznej próby rozciągania. | Data wykonania ćwiczenia: 23.03.2012. |
Daniel Ocieczek | II MM-DI L7 |
Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia jest prezentacja różnic w zachowaniu się tworzyw poddanych obciążeniu przy różnych parametrach oraz ocena ich wytrzymałości i odkształcalności.
Opis próbek użytych w ćwiczeniu
-SB1 (a=9,85mm; b=4mm; c=150mm, So=39,4mm2 )
-SB2 (a=10mm; b=4mm; c=150mm, So=40mm2)
-SB3 (a=9,5mm; b=4mm; c=150mm, So=38mm2)
-PP+20%WS (a=9,5mm;b=4mm; c=150mm; So=38mm2 )
-PP (a=10mm; b=4mm; c=150mm; So=40mm2 )
Krzywe naprężenie – odkształcenie względne oraz obliczenia wskaźników z próby rozciągania dla badanych próbek
•wytrzymałość na rozciąganie σM,
σM=FM/S0
gdzie: S0– początkowy przekrój próbki,
FM –maksymalna wartość siły rozciągającej,
• naprężenie przy zerwaniu σB,
σB=FB/S
gdzie: S0– początkowy przekrój próbki,
FB – siła w momencie zerwania próbki,
• granicę plastyczności σY,
σY= FY/S0
gdzie: S0 – początkowy przekrój próbki,
FY – siła odpowiadająca granicy plastyczności,
• wydłużenie względne przy zerwaniu εB,
εB =(LB-L0)/L0
gdzie: LB- wydłużenie przy zerwaniu próbki,
L0 – początkowa długość bazy pomiarowej,
• wydłużenie względne przy maksymalnym naprężeniu rozciągającym εM,
εM=(LM-L0)/L0
gdzie: LM- wydłużenie przy maksymalnej wartości siły rozciągającej,
L0 – początkowa długość bazy pomiarowej
• wydłużenie względne przy granicy plastyczności εY,
εY= (Ly-L0)/L0
gdzie: LY- wydłużenie przy granicy plastyczności,
L0 – początkowa długość bazy pomiarowej
Lo=51mm
Prędkość rozciagania V=50mm/min
Temperatura próby T=20°C
Rodzaj próbki | So[mm2] | σB [MPa] | σM [MPa] |
σY [MPa] |
εB | εM | εY |
---|---|---|---|---|---|---|---|
SB1 | 39,4 | 33,74 | 40,49 | 40,49 | 0,44 | 0,03 | 0,03 |
SB2 | 40 | 32,69 | 39,55 | 39,55 | 0,37 | 0,06 | 0,06 |
SB3 | 38 | 34,22 | 35,95 | 35,95 | 0,05 | 0,03 | 0,03 |
PP | 40 | 19,60 | 34,67 | 34,67 | 0,80 | 0,11 | 0,11 |
PP+20%WS | 38 | 71.99 | 71,99 | - | 0,04 | 0,04 | - |
Niedokładność wyznaczenia wartości naprężenia rozciągającego.
Δσ=(δσ/100)*σ ;
gdzie δσ=[δF+δh+δb] ; δF=kl*(Fzakr/F), δh=(Δh/h)*100, δb=(Δb/b)*100
klasa przyrządu 0,1%
zakres mierzonego obciążenia 10000N
- SB1:
δF=0,1*(10000/1329)=0,75
δh=(0,01/9,85)*100=0,1
δb=(0,01/4)*100=0,25
δσ=1,1
Δσ=(1,1/100)*33,74= 0,37 %
- SB2:
δF=0,1*(10000/1308)=0,76
δh=(0,01/10)*100=0,1
δb=(0,01/4)*100=0,25
δσ=1,11
Δσ=(1,11/100)*32,7= 0,36%
- SB3:
δF=0,1*(10000/1300)=0,75
δh=(0,01/9,5)*100=0,11
δb=(0,01/4)*100=0,25
δσ=1,11
Δσ=(1,11/100)*34,22=0,39%
- PP:
δF=0,1*(10000/784)=1,27
δh=(0,01/10)*100=0,1
δb=(0,01/4)*100=0,25
δσ=1,62
Δσ=(1,62/100)*19,60= 0,32%
- PP+20%WS:
δF=0,1*(10000/2736)=0,37
δh=(0,01/9,5)*100=0,11
δb=(0,01/4)*100=0,25
δσ=0,73
Δσ=(0,73/100)*71,99=0,53%
Pomiar powrotu poodkształceniowego.
Pomiar został wykonany bez zerwania próbki.
Próbka została umieszczona w suszarce podgrzanej do temperatury 80°C po wcześniejszej próbie rozciągania na maszynie wytrzymałościowej .
Czas do pomiaru odkształcenia | Długość odcinka pomiarowego [mm] | Odkształcenie |
---|---|---|
0 min | 50 | 0 |
Po natychmiastowym odciążeniu | 156 | 3,12 |
2 min | 154 | 3,08 |
4 min | 153 | 3,06 |
6 min | 153 | 3,06 |
15 min | 146 | 2,92 |
30 min | 145 | 2,9 |
40 min | 143 | 2,86 |
Wnioski
Z porównania otrzymanych wyników z tabelarycznymi wartościami wskaźników otrzymanych z próby rozciągania wyniki ,że wskaźniki te obarczone są błędem który może wynikać z niedokładnego doboru prędkości rozciągania ponieważ ze wzrostem prędkości odkształcania wzrastają na ogół: wytrzymałość na rozciąganie, granica plastyczności, moduł sprężystości wzdłużnej, zwiększa się wyraźnie prostoliniowy odcinek ich wykresów rozciągania. Wynika to z faktu, że krótkotrwałe a większe obciążenia powodują mniejsze odkształcenia wysokoelastyczne i trwałe, niż obciążenia nawet mniejsze, ale długotrwałe. Porównywać można więc tylko cechy wytrzymałościowe wyznaczane przy tych samych prędkościach rozciągania. Kolejnym czynnikiem mogącym wpływać na ewentualne błędy jest sposób przygotowania próbek, ich kształt i wielkość - sposób przygotowania decyduje o liczbie defektów strukturalnych wewnętrznych i zewnętrznych (np. mikropęknięcia powierzchni).