PROTISTA – grupa o charakterze polifiletycznym zawierająca organizmy należące do grup nie powiązanych ze sobą ewolucyjnie.
KRÓLESTWO PROTISTY
STRAMENOPILE (dinobrion):
-morszczyn -listownica |
SARKODOWE –pełzak okrężnicy, czerownki:
|
---|---|
ALWEOLATY:
|
EUGLENEZOA:
|
|
ZNACZENIE W PRZYRODZIE I GOSPODARCE:
- ważne ogniwo w łańcuchu pokarmowym
- samica komara widliszka przenosi malarię
- przemysł kosmetyczny
- przemysł papierniczy
- pasza dla zwierząt
- zatrucie wód
- substancja żelująca „Agart”
- tworzenie rafy koralowej
PORUSZANIE SIĘ
Formy nieruchliwe
Zdolne do ruchu:
Nibynóżki (ruch pseudopodialny) ameba
Ruch undulipodialny (za pomocą wici lub rząsek)
Budowa WICI
Tak wygląda wić w całym świecie protistów. Wić – 1 długa, nić – wiele krótkich.
WYDALANIE
Wydalanie – usuwanie zbędnych i szkodliwych produktów ozonowej przemiany materii.
Osmoregulacja – regulacja stosunków wodnych organizmów
Osmoza – przechodzenie wody z roztwory hipotonicznego do hipertonicznego.
1) protesty pasożytnicze i morskie – izotoniczne względem środowiska (bez wodniczek tętniących)
2) pasożyty słodkowodne - hipertoniczne względem środowiska
Izotoniczne – takie same
Hipertoniczne – większe stężenie
Hipotoniczne – mniejsze stężenie
ODŻYWIANIE:
Autotrofy
Heterotrofy:
- fagocytoza – całe bakterie o mikroorganizmy
- pinocytoza – substancje wielocząsteczkowe rozpuszczalne w H2O
- wchłanianie – glukoza, aminokwasy
ROZMNAŻANIE:
PŁCIOWE: (przy udziale gamet)
-izogamia: łączą się takie same gamety
- anizogamia: łączą się gamety różniące się wielkością
- oogamia: łączą się dwie różne gamety
BEZPŁCIOWO:
-podział komórki (jednokomórkowe)
- fragmentowanie plechy
- ruchliwe zarodniki (zoosfory)
KONIUNGACJA : wymiana materiału genetycznego
(proces płciowy: ponieważ nie powstaje nowy organizm [nie jest to rozmnażanie] dochodzi jedynie do wymieszania materiału genetycznego)
Makronukleus: procesy życiowe komórki
Mikronukleus; procesy płciowe
MITOZA: |
MEJOZA: |
---|
1. Łącznie się do siebie –tworzy się mostek plazmowy
2. zanika Ma
3. Mi dzieli się mejotycznie R!
4. zanikają 3 1n i zostaje po 1n
5. zamieniają się miejscami: stacjonarny zostaje migracyjne idzie obok
6. migracyjne łączy się z stacjonarnym jest diploidalne 2n
7. mitoza
CYKL ROZWOJOWY MALARII:
ŻYWICIEL:
Pośredni: organizm, u którego bytuje larwalna postać pasożyta, bądź pasożyt rozmnażający się bezpłciowo
Ostateczny: żywiciel, u którego bytuje dorosła postać pasożyta lub pasożyt rozmnażający się płciowo
Wektor – organizm, który przenosi patogen (organizm chorobotwórczy)
Forma troficzna: forma w jakiej spotykamy organizm u protestów, jest to forma haploidalna – haplont -> 1n, bądź diploidalna – diplon -> 2n.
Komar dla zarodźca jest żywicielem ostatecznym, ponieważ zachodzi w nim rozmnażanie płciowe.
Człowiek jest żywicielem pośrednim, ponieważ zachodzi rozmnażanie bezpłciowe.
W cyklu rozwoju wielu protestów wyróżniamy 2 pokolenia: sporofit – pokolenie bezpłciowe (2n) rozmnażające się przez spory (zarodniki) i pokolenie płciowe – gametofity (1n) rozmnażające się przez gamety.
Jeżeli w cyklu życiowym sporofit i gametofit są podobne, to mamy tzw. Izomorficzną przeminę pokoleń.
Jeżeli dominuję gametofit, to mamy heteromorficzną przemianę pokoleń dominacją gametofitu.