18.12.2007

Wykład 11

Każda społeczność posługująca się swoim językiem ma teraz i miała w przeszłości kontakty z ludźmi posługującymi się innymi językami. W przeszłości owe kontakty nawiązywało się poprzez mordy, najazdy i wojny.

Interferencja językowa to nakładanie się języków na siebie i ich dwustronny na siebie wpływ.

Dwujęzyczność, to umiejętność posługiwania się dwoma językami, wyuczona zupełnie naturalnie poprzez obcowanie od małego z dwoma językami, a także z dwoma kulturami. Teraz takich Polaków jest mniej, niż było ich na początku XX w.

Zapożyczenia

• Leksykalne właściwe - zapożyczamy wyraz, przejęliśmy formę i treść, stało się to naturalnie

  • komputer, telefon, taxi

• Morfemowe - zapożyczamy jeden morfem i potem przekształcamy go

  • –acja

• Kalki – niezauważalna, może być słowem, a nawet związkiem frazeologicznym, lub zmiana szyku zdania

  • „tu leży pies pogrzebany” – anegdota niemiecka, „rzeczpospolita”, „czasopismo”, „nadwaga”, „przedpokuj”, „listonosz”

• Sztuczne – tworzone świadomie przez naukowców i wynalazców na podstawie klasycznej greki i łaciny

  • Etopiryna, stieproks

Bohemizm – zapożyczeni z języka czeskiego

Takich czeskich zapożyczeń, jak „anioł”, mamy w Polsce całkiem sporo. Wykształciły się one we wczesnych wiekach średnich

W języku polskim najwięcej zapożyczeń jest z języka: greckiego, łacińskiego, z języków słowiańskim, niemieckiego, francuskiego, włoskiego, hiszpańskiego (sjesta, torreador, corrida, rumba) i portugalskiego

Żadko, ale jednak, zapożyczmy też z celtyckiego (slogan, flanela), węgierski (giermek, leczo, orszak), rumuńskiego (bryndza, fujarka, maczuga, cap, baca, mamałyga)

Zapożyczenie z języka polskiego do języków obcych: białoruski (pan, nieszpor, pokuta, pacierz, browar, a mianowicie) ukraiński, rosyjski, czeski, rumuński, litewski, węgierski, jidysz, cygański, niemiecki, francuski, angielski,