ORGANIZMY ZARODNIKOWE wykład 2

Wielokomórkowce

-najprostrze – stopień trychalny,nitkowaty, u glonów, jedna nić wszystkie kom, połączone. Czasem zielenice udają nitki. Niektóre nici rozgałęziają się i w miarę rozwijaania nici sklejają się i tworzy się pseudoparenchyma. Jest to tzw. Wtórny wzrost nici.

-wyższe to plektenchyma, nici zrośnięte od początku, może być nić centralna i od niej rozgałęzienia, czasem typ kaskady, bez osi w środku i tworzy się kaskada

-typ syfonokladalny, komórczak, wielojądrowy, wielokomórkowy, ma postać rozgałęzionych nici. Wiele jąder.

Romnóżki – bardzo żadko u glonów częściej mchy, wątrobowce ... specjalne diaspory, najczęściej ze skomplikowanych struktur.

Gameto – gametangiogamia – gamety sie różnią i męska zapładnia żeńską.

Diplo-haplotyczny – wymiana pokoleń w garniturach chromosowych.

Okrzemki wszystkie dilo

PIERWOTNIAKI

Plazmodioforowce – grzybopodobne, niewiele gatunków 30-40 gat. Na świecie. W polsce 15. Plamsodiophora brassicae – pasożyty obligatoryjne, tw,śluźnię, zarodnik kiełkuje w wiciaka lub śluzowna, żywiciel to zawsze roślina, w niej namnaża się tw, plazmodium i wyżera jej zaw, po pewnym czasie ciało tego tworzy zarodnię. Nazwa – od kapusty rzepy, spongospora solani – taki sam system. Teraz nie są problemem ale kiedyś mogły zaważyć na zbiorach. Wystarczy podnieść pH gleby do 7+ i umierają. Tworzy cysty i mogą byc latami w ziemi. Tzw- czarna nóżka kapusty – choroba.

Śluzowce – na świecie ok.1000, w polsce 300. Najwięcej w górach, bo ilgoć, drewno i duzo jest śluzowców podśnieżnych, kriofilnych. Książki : z ćwiczeń – lepsza popularno – naukowa. Z tych małych książeczek są różne zwierzęta i rośliny. Wykazują taksję kierunkową, za ruch odpowiedzialne włókna białkowe – myksomiozyna, i powodują ruch, odżywiane ATP. Największe do 40 – 50 kg, wagi. Częste Fuligo do kilku cm, rozwijają się dość dyskretnie, ciemne miejsca, przy zarodnikowaniu się zmienia. Zmiany sa bardzo szybkie – po kilku godzinach zmienia sie ich forma. U niektórych tworzą się włośnie, utrzymuje zarodniki i wydala je w świat. Nazwy polskie bez sensu. Strona : prosto z lasu i dzika polska – filmy. Rodzaj Fuligo bardzo piękne. Olbrzymia rola w przemianie materii i energii.

Eugleniny – grupa niewielka, ok, 40% gat, mają plastydy itp a reszta jest heterotroficzna-jest to pierwotna forma życia euglenid. Prawie wyłącznie monady, niektore tracą wici i żyją w kapsułach, niektóre mogą odbudować wiici. Często pokryte pellikulą – posiada urzeźbienie charakterystyczne dla gatunku. Barwniki – chlorofil A i B, a material zapasowy to paramylon- cukier, ma charakterystyczne kształty dla gat. Wszystkie posiadają zdolność zmiany stylu pożywienia. Słodkowodne i z reguły jest ich niezbyt dużo, lecz przy sprzyjających war, mogą byc zakwity

Tobołki- autotrofy , raczej jednokomórkowe monady, duża swoistośc – posiadają na protoplaście 2 bruzdy, okrężną i podłużną, otoczone celulozowym pancerzykiem, bruzdy z protoplastu mają bruzdy na pancerzyku. Komórka ma zdolność ruchu – maja wici. 2 wici różnej wielkości i funkcji. Z jednej wystaje koniuszek w bruździe okrężnej, druga w 2 bruździe i tworzy śrube co napędza tobołki. Są bardzo szybkie, najszybsze. Moga w ciągu doby przebyś ok 6m przy 8 mikro m długości. Swoistość jądra –chromosomy cały czas zespiralizowane, Dna jest w bardzo dużej ilości ok 200 gramm w jadrze, bardzo mało histonów i ich budowa dostosowana do tobołków. U niektórych występują tzw – trichocysty – organy zaczepnoobronne, wystrzeliwuje, łapie ofiarę i truje ją. Dużo przystosowań do planktonów, na poł- atlantyku dominują, są pokarmem dla planktonożerców, posiadają wyrostki po toby być na poziomie światła w wodzie.posiada żagiełek co zwiększa wyporność. Są gatunki ktore emitują światło – mają lucyferynę, kr=tóra rozkłada się i emituje światło. Działa gdy tobołek jest zestresowany i wtedy świecą. Zazwyczaj tropikalne. Wiele zakwita i substancje z rozkładu zatruwają wodę lub tracą z niej tlen. Tzw czerwony przypływ trorzą Gonyaulax – bardzo groxne dla ssaków – substancja wytw, jest trująca dla ssakow .

CHROMISTA

Przee wszystkim autotrofy maja chlorofil C jako główny barwnik. Do nich należą też wyrzucone grzyby, które maja ścianę z celulozy. Należą kryptofity charakteryzuje barwnik kryptofitylowy i zazwyczajposiadają ścianę z celulozy

Kryptofity – ok 300 gat na świecie, sa to tylko jednokom, monady spłaszczone grzbietobrzusznie i na str, brzusznej bruzda. Mają 2 różne wici, barwniki A i C barwniki fikoerektyna. Maja skrobię. Taka kombinacja tylko u nich. Barwniki powodują że są to kriofity. Wici najczęściej w bruździe po środku i jedna wić w jedna stronę a 2 w drugą. Dziwnie sie poruszają. Ciężkie do badania. Są też takie ktore mogą rosnąć na śniegu i lodowcach. Czasem wygląda to tak jak krew. Tworzą zakwity. Niezbyt ważne w cyklu życiowym. Chyba wywodzą się od starych wiciowców.

Brunatnice – maja kwas alginowy, fukozan, są makroglonami, tylko wielokomórkowe, jedno tylko zarodniki. Najczęściej pretrychromatyczne. Najdłuższe org, świata do 150 cm wysokości. Cukier alguloza. Mat, zapasowy laminaryna, dużo ma manitol jako zapasowy w postaci kryształów. Chlorofil A C. Kumulują w sobie jod itworzą kryształy. Nie wiadomo po co im to. Wielokomórkowe zarodnie endospory i mitospory. Często kształt zbliżony do roślin wyższych. Korzeniopodobne – ryzoidy, łodygopodobne – kauloidy , liściopodobne – fylloid. Zazwyczaj słonowodne. Ryzoid bardzo mocny . pomnażanie przez zarodniki i fragmentacje plechy. Niektore z rozmnóżkami. Albo jednopłciowe i obupłciowe. Lęgnie z dala od plemni. Koncetaple grze są lęgnie lub plemnie – taka wypustka na szczycie. Małe jedno czarne – plemnie, dużo, duże na całym – lęgnie. Wyginęły w baltyku. W dość płytkich wodach, tworzą podwodne lasy. Zapewnia miejsce do życia zwierzętom i glonom itp. Wiele z nich jest jadalne. Dożo pelagialicznych – maja pęcherze pławne, głównie sargassum. Morze sargassowe jest miejscem rozmnażania węgorzy, rozmnażaja się tylko tam. Macrocystis może osiagnąć do 100 m długości. Laminaria jest spożywcze. Z np. Macrocystis tworzy się nawóz, lub karmę dla bydła, można wydobyć kw, arginowy – w medycynie i w fonografii (winyle). Często robi sie z nich suszi.

Różnowiciowce – czasem jako heterophonte. Polska nazwa lekka lipa. Dwie wicie róznej długości. Brak hlorofilu C mają tylko A. Są zielone. Brak fukoksantyny. Mat, zapasowy to tłuszcze. Różne formy morfologiczne – ameby, kapsalne,kokalne, monady, trychalne, syfonalne, pseudoparenchmatyczne. Mogą się łączyć w cenobia. Generalnie słodkowodne w przestworach glebowych. W słowińskim P N jest ich multum. Na wydmach prawie 300 tyś, gat, glonów. Botrydium – forma o bardzo swoistych właściwościach ekologicznych. Wygląda jak groszek rozsypany, każdy ma niby korzeń, rośnie na wilgoci, gdy jest sucho jądra z gory uciekają do korzenia i odcinana jest główka a korzeń jest utajony, wystarczy jeden silny deszcz żeby na nowo wykwitł. Vauchelia – rozmnażają się, komórczak, porozgałęzione wici , pospolite w polsce, wytwarza lęgnie i plemnie, posiadają ściany kom, oddzielające plemnie i lęgnie, oraz mogą oddzielić części zranione, ktore są odrzucane. Powszechnie obecne, nigdy licznie i niezbyt ważne dla ogolnego życia. Słabo poznane oprócz vauchelia – biowskaźnik czystości wód.

Złotowiciowce – nazwa od ksantofili i dają żółty kolor komórki. Głównie jednokomórkowe monady, tworzą cenobia. Występuja 2 plastydy, duża wakuola w dolnej części komórki. 2 wici i każda inna jedna z rzęskami a druga gładka. Wytwarzają cysty zbudowane z krzemionki. Cysta trwa póki srodowisko śię nie poprawi. Ściany sa ornamentowane specyficznie dla gatunku, historia ich siega do kilki mln lat wstecz. Głównie slodkowodne ale wiele jest zakwitów. Dinobrion – widac że każdy ma swój domek, wici na zewnątrz które daja tlen i pożywienie. Hydrurus foetidus – mają cenobium czasem do metra, komoreczki w galaretowatej masie, komorki niezależne, jak się go ruszy to śmierdzi strasznie, biowskaźnik czystych wód