Technologia Postaci Leków WYK

2013-01-21

Temat: Kapsułki

Kapsułki:

• Są tak jak tabletki stała, dozowaną postacią leku przeznaczoną do podawania doustnego

• Mogą być takżekaspułki doodbytnicze albo dopochwowe

• można spotkać kapsułki, które będą formą opakowania substancji leczniczej przeznaczonej np. do inhalacji albo do rozpylania na skórę

• mają kształt kulisty, np. witamina A+D3, owalny lub cylindryczny

• utworzone są ze zbiorniczka, w którym znajduje się dawka jednej lub kilku substancji leczniczych z ewnwtualnym dodatkiem substancji pomocniczym

• wypełnienie kapsułki może mieć postać płynną albo stała (proszek, granulat)

• zbiorniczek kapsułki może być zbudowany z żelatyny – mówimy o kaspułkach żelatynowych

• albo ze skrobi – mówimy o kapsułkach skrobiowych

• szczególnym przypadkiem kapsułek są mikrokapsułki, nanokapsułki, mikrosfery, liposomy

• kapsułki skrobiowe

  • inaczej nazywane opłatkami – capsulae amylacae (oblatae)

  • są dwuczęściowymi, okrągłymi foremkami o pojemności od 0,5 do 2 ml

  • wytwarza się je przez wysuszenie mieszaniny skrobii z wodą w odpowiednio ogrzewanej i wyprofilowanej formie

  • oplatki powinny być białe, bez zapachu i smaku, mieć należytą wytrzyamłośc aby przy zamykaniu się nie kruszyły

  • po zanurzeniu w wodzie powinny rozmiękać tworzą papkowatą masę

  • stosuje się w recepturze aptecznej i napełnia się je określonymi dawkami niehigroskopijnych proszków

  • są stosowane doustnie

  • mają liczne wady:

    • są podatne na zakażdenai mikrobiologiczne

    • są łamliwe, łatwo się kruszą

    • miękną pod wpływem wilgoci

  • kapsułki skrobiowe występują w sześciu rozmiarach oznaczonych numerami 1-6

  • kapsułki opisane są w farmakopei – farmakopealna postać kapsułki

Kapsułki żelatynowe - Capsulae gelatinosae

• Wykonane są z żelatyny lub hypromelozy

• Mają kształt okrągły, owalny albo podłużny

• Pojemność kapsułek wynosi 0,06 ml – 3,6 ml

• Dzielą się na dwa rodzaje

  • Twarde – Capsulae gelatinosae durae

    • Utworzone są z dwóch cylindrycznych części, których jeden koniec jest otwarty a drugi zamknięty

    • Średnice obu części tak dobrane, aby jedna część mogła być nasunięta na drugą tworząc zamknięta pojemnik

    • Szczególnym przypadkiem są kapsułki zatrzaskowe uniemożliwiające ich otwarcie co zabezpiecza lek przed zafałszowaniem

    • Mogą być napełnione sproszkowanymi substancjami, granulatem lub inną formą stałą a także masą o konsystencji pasty

  • Miękkie – Elastyczne Capsulae gelatinosae elasticae

    • Jednoczęściowe, a ich powłoczka jest miękka i elastyczna

    • Napełnione są roztworami, zawiesinami lub emulsjami, przy czym nie nadają się do napełniania roztworami wodnymi

• Zalety kapsułek

  • Obojętność fizjologiczna

  • Trwałość i wytrzymałość mechaniczna

  • Trwałość substancji leczniczej poprzez izolacje od wpływu otoczenia

  • Niewielka ilość substancji pomocniczych

  • Maskowanie przykrego smaku i zapachu substancjo leczniczej np. tran

  • Dogodna forma opakowania leku o przedłużonym uwalnianiu substancji leczniczej

• Kapsułka powinna być jako taka

  • Gładka

  • Nie powinna wykazywać własnego smaku ani zapachu

  • Jej roztwór po rozpuszczeniu w wodzie powinien być obojętny

• Kapsułki tak jak tabletki mogą być

  • Powlekane

  • Dojelitowe

  • O przedłużonym, modyfikowanym uwalnianiu substancji leczniczych

Mikrokapsułki

• 5-1000 um, przeciętna 100-500 um

• Składają się z rdzenia i otoczki

• W rdzeniu znajduje się substancja lecznicza w postaci płynnej lub stałej

• Na substancję leczniczą nałożona jest otoczka polimerowa

• Mają kształt kulisty lub nieregularny, zbliżony kształtem do otoczkowanej substancji

• W zalezności od rodzaju otoczki następuje szybsze lub wolniejsze uwalnianie substancjo leczniczej zpostaci leku

• Stosuje się w formie

  • Kapsułek – mogą być wsypane do kapsułki żelatynowej

  • Tabletkowane

  • W postaci zawiesiny

Nanokapsułki

• Kuliste kapsułki o wymiarach 20-500 nm

• Nie są widoczne ani gołym, nieuzbrojonym okiem, ani pod zwykłym mikroskopem optycznym

• Widoczne są pod mikroskopem elektronowym

Liposomy

• Są to niewielkie, kuliste pęcherzyki

• Rdzeniem jest mikro-kropelka wody a otoczką podwójna warstwa fosfolipidów

• Mogą jedno lub wielo warstwowe

• Substancja lecznicza może być albo rozpuszczona albo w fazie wodnej albo w fazie lipidowej

• Znajdują zastosowanie jako nośniki leków i są przyszłością technologi postaci leku

Mikrosfery

• Są to monolityczne, porowate kuleczki o wielkości 1-500 um

• Jest postać leku o przedłużonym uwalnianiu substancji leczniczej

• Zbudowane są z róznego rodzaju polimerów, w których substancja lecznicza jest rozpuszczona lub zawieszona

• Przechowuje się je w postaci liofilizowanej

• Stosuje się w leczeniu chorób nowotworowych i chorobie Parkinsona

Sprawdzian ze stałej postaci leku po feriach !!!