Skóra

Budowa skóry:

• tkanka podskórna

• skóra właściwa

• naskórek

W skórze występują MIESZKI WŁOSOWE, którym towarzyszą gruczoły potowe i łojowe.

Funkcje skóry:

• chroni organizm przed czynnikami chemicznymi, fizycznymi, mechanicznymi, biologicznymi

• udział w reakcjach immunologicznych

• regulacja cieplna

• czynności wydzielnicze

• regulacja gospodarki wodno-elektrolitowej

• odczuwanie bodźców zewnętrznych

• metabolizm białek, węglowodanów, witamin, lipidów i hormonów

Skóra – to największy ludzki organ. Jej ogólna powierzchnia w wieku dojrzałym wynosi ok 1,5-2,0m² , a grubość bez tkanki podskórnej ok 1,5-4,0 mm.

NASKÓREK – EPIDERMIS

ŻYWA komórka naskórka to KERATYNOCYT

MARTWA komórka naskórka to KORNEOCYT

Naskórek składa się głównie z keranocytów, które stopniowo przekształcają się tworząc różne warstwy. Każda warstwa ma inna specyfikę. W końcu tracą jądro zmieniając się w martwe komórki zwane korneocytami.

Warstwy naskórka:

• podstawna

• kolczysta

• ziarnista

• rogowa

Warstwa podstawna (rozrodcza)

-utworzona jest przez jedną warstwę komórek i ok 30% z nich jest w trakcie mitozy, w której powstają komórki warstwy kolczystej leżącej wyżej. Od chwili opuszczenia przez keratynocyt warstwy podstawnej do momentu dotarcia jej do warstwy rogowej upływa 14 dni. Przejście przez warstwę rogową do chwili złuszczenia się zajmuje komórce kolejne 14 dni.

Warstwa kolczysta

-składa się z komórek wielobocznych, silnie powiązanych ze sobą za pomocą dezmosomów zbudowanych z białek.

Warstwa ziarnista

-znajdują się tam jeszcze keratynocyty. W tej warstwie następuje przetwarzanie podstawowych cząstek odpowiedzialnych za charakter fizyko-chemiczny warstw wyższych. Tam zachodzi produkcja lipidów, które potem będą tworzyć spoiwo między-komórkowy warstwy rogowej.

Warstwa rogowa

-składa się z trzech warstw:

• warstwa jasna (obecna tylko w zagłębieniach dłoni i końcach pięt)

• warstwa zbita (jest to właściwa warstwa rogowa)

• warstwa rozłączna zewnętrzna (ulega złuszczeniu)

KERATYNOCYT zbudowany jest z KERATONINY (białko)

Płaszcz hydro lipidowy – znajduje się na powierzchni naskórka, utworzony jest z lipidów, które wcześniej powstały w warstwie ziarnistej. Płaszcz ochrania skórę przed czynnikami zewnętrznymi szkodliwymi.

Końcowe stężenia lipidów w warstwie rogowej:

• ceramidy (tzw. dement międzykomórkowy) – 45%

• cholesterol – 25%

• pozostałe lipidy (siarczan cholesterolu-reguluje on grubość skóry, glicerydy) – 2-3%

CERAMIDY

-głównie składają się z nienasyconych kwasów tłuszczowych NNK.T

-ściśle przylegają do siebie, tworząc nieprzepuszczalną powłokę dla wody,

-decydują o elastyczności skóry,

-utrzymują stałą temperaturę ciała.

Najgorsze działanie na ceramidy mają detergenty, mydła, rozpuszczalniki i płyny. Ilość ceramidu zmniejsza się z wiekiem, a skóra po 40roku życia przestaje go produkować.

Naturalny czynnik nawilżający (–NMF – Natural Moristuizing Factor)

-odpowiedzialny jest za utrzymanie elastyczności warstwy rogowej,

- w skład NMF wchodzą głównie aminokwasy,

-Naturalny czynnik nawilżający jest to roztwór o małych, silnie mikroskopijnych cząsteczkach, których zadaniem jest utrzymanie odpowiedniej wilgotności i nawodnienia naskórka.

NMF składa się głownie z rozpuszczalnych cząstek w wodzie:

• aminokwasy – 40%

• kwas piroglutaminowy

• kwas mlekowy

• mocznik

• amoniak

• magnez

• sód

• potas

• wapń

• chlor