HLP 30 V 2010 N

Pierre Cornaille - Cyd

– napisany 1636/1637

– temat zapożyczony z dramatu Guillena de Castro Dzieciństwo Cyda, będącego z kolei fabularyzowaną wersją życia Rodriga Díaza de Vivara

– C. ograniczył warstwę fabularną tekstu; usunął szczegóły obyczajowe; zrezygnował z wątków pobocznych i postaci drugoplanowych; skupił się wyłączenie na konflikcie między miłością a dbałością o honor rycerski

O co chodzi

– akcja: XI w., Sewilla; syn don Diega Rodryg loves Chimena, córka don Gomesa

– sprzeczka między Gomesem a Diegiem; Gomes uderza Diega w twarz; D. zbyt stary, by wyzwać G. na pojedynak; prosi syna o to; R. (konflikt wewnętrzny) zgadza się, w walce zabija ojca Ch., która idzie do króla Sewilli Fernanda; prosi o karę dla R.; ale nadal go kocha; R. zwycięża z Maurami -> Cyd (sayyid – pan); król mówi Ch., że R. zmarł; ona mdleje; gdy zna już prawdę, żąda, by stanął do pojedynku – sądu bożego z don Sanchem; w momencie zwycięstwa R. zdobywa prawo do jej poślubienia; król mówi: na wojnę z powrotem, żeby Ch. loves you again

Cechy

– utwór pionierski w lit. francuskiej

– C. ograniczył maksymalni akcję dramatyczną i pelne napięcia emocjonalnego sceny (walki itp.)

– podstawowy element dzieła: ludzkie uczucia i dylematy

– wiele fragmentów opartych tylko na rozmowie

– śledzenie wewnętrznych przemian człowieka

– uniwersalizacji akcji jak najbardziej chciał

– usunął prawie całkiem elementy wskazujące na umiejscowienie akcji dramatu w Hiszpanii; zachował jednak oryginalne imiona bohaterów, skupił się na poszukiwaniu elementów ogólnoludzkich

– stworzył nowy typ bohatera: człowiek w pełni panujący nad swoim losem, kontrolujący swoje uczucia siłą woli, zdolny poświęcić największe uczucia dla honoru

Recepcja

– od razu ogromna popularność

– obiekt ataków ze strony wszystkich współczesnych dramatopisarzy, a także kardynała Richelieu; zmuszona przez R. Akademia Francuska rozsądziła na niekorzyść Cyda; zarzucono niezgodność z antycznymi regułami konstrukcji dramatu, pogwałcenie zasad prawdopodobieństwa i stosowności; zmuszono C. do modyfikacji tekstu na potrzeby późniejszych wystawień