wykład, 09.05.2011

„Zrównoważony rozwój (ekorozwój)”

1. Ekologia człowieka – określa wzajemne relacje między naturą, kulturą a człowiekiem.

Ekologia człowieka jako nauka jest interdyscyplinarna i składają się na nią elementy geologii, geografii, botaniki, biologii, antropogeografii, socjologii i psychologii.

Antropogeografia – rozmieszczenie ludzi w rysie historycznym

Główne założenia ekologii człowieka:

1. Integracja gatunku ludzkiego i innych gatunków

2. Łączenie dorobku nauk humanistycznych i nauk przyrodniczych

3. Ekologię człowieka interesują zachowania człowieka, a nie jego myśli czy samoświadomość (praktyczny aspekt tej nauki)

4. Nie jest samodzielną dyscypliną naukową, ale jej przedmiotem jest osobliwy gatunek, czyli człowiek, rozpatrywany w relacjach z przyrodą

5. Człowiek jest usytuowany między naturą a społeczeństwem

6. Uwzględnianie przez ekologię człowieka otoczenia, w którym żyjemy, przy czym nie podaje się granicy ekosystemu, ponieważ człowiek jest organizmem politropowym, czyli wywiera wpływ na różne ekosystemy.

7. Zajmuje się transformacjami środowiska, które spowodował człowiek.

2. Zrównoważony rozwój – jedno z najważniejszych założeń dotyczących środowiska naturalnego i społecznego w UE. Termin ten powstał pod koniec lat 60. XX wieku. Przez długi czas nic się nie działo. Dopiero w 1987 roku termin ten został użyty w dokumencie Światowej Komisji ds. Środowiska i Rozwoju.

Ekorozwój zakłada, że rozwój społeczny i ekonomiczny musi być prowadzony z uwzględnieniem środowiska.

Ekorozwój – to taki przebieg nieuchronnego i pożądanego rozwoju gospodarczego, który nie będzie naruszał w sposób istotny i nieodwracalny środowiska życia człowieka i nie będzie doprowadzał do degradacji biosfery.
To pożądany rozwój całej cywilizacji, zgodny z prawami ekologii. Uwzględnia nieuchronność przemian, jednak zakłada, że zmiany te mogą iść w wyznaczonych kierunkach.
Godzi prawa ekologii i ekonomii.

3. Bazą dla ekorozwoju jest ekofilozofia, która zakłada, że człowiek nie jest skazany na technologię, konsumpcję i zanieczyszczenie środowiska. Do głosu muszą dojść czynniki duchowe, jakość życia, zdrowia.

4. Dla ekorozwoju istotne są trzy koncepcje:

- neomaltuzjanizm – polegałby na redukcji przyrostu naturalnego i zmianach produkcji gospodarczej
- wzrost zerowy – zamrożenie wzrostu gospodarczego na istniejącym poziomie, rezygnacja ze wzrostu zamożności, utrzymywanie liczby urodzeń na określonym poziomie i dostosowanie gospodarki do regeneracji środowiska
- zarządzanie dobrami wspólnotowymi

5. Cechy ekorozwoju:

- dobra mają być pozostawione dla przyszłych pokoleń – mają być realizowane cele długofalowe, tzw. Perspektywa wnuków (w tradycyjnym rozwoju dominuje perspektywa krótkookresowa – plany są tworzone na 4 – 10 lat).

- środowisko rozumiane jest jako wartość i wartością jest zarówno zurbanizowana przestrzeń jak i środowisko naturalne. Środowisko staje się elementem jakości życia (prawa człowieka trzeciej generacji).

- istnienie sprawiedliwości międzygeneracyjnej – ważne jest to, żeby następne pokolenia mogły korzystać z dóbr materialnych

- podejście holistyczne i systemowe (przyroda, ekonomia i społeczeństwo jako całość)

Ekorozwój musi uwzględniać trzy prawa:

1. Prawo celne – każde działanie człowieka musi być dostosowane do uwarunkowań przyrodniczych

2. Prawo skali i jakości – rozwój powinien uwzględniać określone naukowo normy skażenia środowiska i ich nie przekraczać

3. Prawo regionu – rozwój regionu ale uwzględniający warunki przyrodnicze i opinię mieszkańców.