WARZYWA KAPUSTNE
Grupa obejmująca
Kapustę głowiastą
Kalafior
Brokuł włoski
Kapustę brukselską
Jarmuż
Kalarepę
Kapusta głowiasta (Brassica oleracea var.capitata)
Wymagania klimatyczne – roślina strefy umiarkowanej. Min temp kiełkowania 6 stopni, wzrostu 5 stopni, max. Temp wzrostu 35 stopni. Zakorzeniona rozsada wytrzyma nawet do -5 stopni. Zbyt długie hartowanie rozsady lub długotrwałe chłody mogą spowodować jarowizację i tworzenie pośpiechów. Przy nadmiarze wody w glebie kapusta źle wiąże główki. Kapusta wymaga stanowiska otwartego, znosi dobrze wiatry. Odmiany wczesne wymagają stanowiska słonecznego i ciepłego, a późne znoszą lekkie zacienienie. Kapusta jest rośliną dnia długiego, zapotrzebowanie na wodę jest duże.
Wymagania glebowe: Kapusta wymaga gleb żyznych, bogatych w składniki pokarmowe, zwłaszcza azot i potas
Stanowisko w zmianowaniu : nie ma dla kapusty wielkiego znaczenia. Może być uprawiana przez szereg lat, ale jeśli nie występują choroby. Przed kapustą późną można uprawiać przedplonowo szpinak, sałatę lub rzodkiewkę.
Nawożenie: Kapusty mają bardzo wysokie wymagania pokarmowe, zwłaszcza do azotu i potasu.
Rozsada: Uprawa warzyw kapustnych dzieli się na 2 okresy uprawowe
- Przygotowanie rozsady
-od posadzenia na miejsce stałe do zbioru
Odmiany wczesne: sieje się do inspektu umiarkowanego tj. prowadzonego w temp. 12-15 stopni. Pora siewu zależy od tego, czy zamierza się rozsadę pikować oraz od przypuszczalnego terminu sadzenia. Przygotowanie rozsady pikowanej trwa 8-9 tygodni a nie pikowanej 7-8 tygodni. Rozsadę sadzi się na miejsce stałe, gdy temperatura zewnętrzna umożliwia kapuście dalszy rozwój tj. około połowy kwietnia.
Odmiany średnio późne i późne : Sieje się na rozsadniku, pierwsze w końcu marca, drugie do połowy kwietnia. Pora siewu kapusty późnej zależy od pory sadzenia na miejsce stałe. Przygotowanie rozsady kapust później trwa 6-8 tygodni.
Sadzenie: średnio późnej około 15 maja, późnej od 15 maja do 15 czerwca. Sadzenie późniejszej jest ryzykowne, gdyż kapusta może nie zdążyć zwinąć główek.
Przyspieszenie : kapusty polega poza doborem odmiany na
Wysiewie jesiennym i przezimowaniu rozsady
Przygotowaniu rozsady w doniczkach co przyspiesza zbiory
Przykryciu rozsady posadzonej do gruntu
Pielęgnacja :
Nawożenie pogłówne
Obsypywanie
Nawadnianie
Odchwaszczanie
Zapobieganie pękaniu główek
KALAFIOR (Brassica oleracea var. capitata)
Wymagania klimatyczne : tem wyrównana I niezbyt wysoka.
Kalafior jest zwykle wytrzymały na chłody które nie powinny być długo trwałe. Temp poniżej optimum tj. 20 stopni powodują opóźnienie dojrzewania, obniżenie plonu. Wysokie temp kalafior znosi dość dobrze. Wymagania wodne większe niż u kapusty. Kalafior jest rośliną długiego dnia, co przyspiesza tworzenie się róż. Rozsada jest bardzo wrażliwa na niedobór światła
Wymagania glebowe: gleby najlepsze, bogate w próchnicę
Stanowisko w zmianowaniu: w I roku po oborniku. Wczesne odmiany na zbiór jesienny uprawia się poplonowo lub współrzędnie.
Nawożenie: powinno być obfite ze względu na duże wymagania pokarmowe. Przenawożenie azotem powoduje nadmierny rozwój liści i mniejszą ścisłość róż.
Przygotowanie rozsady: Na zbiór wczesny jak u kapusty. Siew w połowie lutego do inspektu ciepłego lub skrzynek w szklarni. Temp 12-15 stopni, nocą 2-3 stopnie niższa. Siewki pikuję się w rozstawie 6x6. Im większa jest rozstawa pikowania, tym większy i wcześniejszy uzyskuje się plon.
Sadzenie kalafiorów : wczesnych w drugiej połowie kwietnia po posadzeniu kapusty, ze względu na większą wrażliwość kalafiorów na przymrozki, i w rozstawie 50x50cm. Na średnio wczesny zbiór sadzi się odmiany wczesne w połowie maja, a od połowy maja do połowy czerwca na późny zbiór odmiany późne.
Brokuł włoski ( Brassica oleracea var.botyritis)
Wymagania klimatyczne: prawie takie same jak u kalafiora. Brokuły są mniej wrażliwe na zimno niż kalafiory i znoszą jesienią dość silne przymrozki.
Wymagania glebowe: mniejsze niż u kalafiora i można je uprawiać na glebie gdzie uprawa kalafiora już się nie udaję.
Uprawa, stanowiska: Przygotowanie rozsady przez wysiew nasion w marcu do inspektu umiarkowanego. Sadzenie w kwietniu lub maju w rozstawie 60-70 x 50 cm.
Kapusta Bruskelska ( Brassica oleracea var. Botrytis italica)
Celem uprawy są małe główki wyrastające w kątach liści.
Wymagania klimatyczne: Kapusta brukselska i jarmuż są z kapustnych najwytrzymalsze na niskie temperatury. Szczególnie odporne są odmiany niskie, znoszą mrozy do 20 stopni.
Wymagania glebowe: nieco mniejsze niż u pozostałych kapustnych. Gleby mogą być lżejsze, mniej zasobne w składniki pokarmowe.
Stanowisko zmianowania: rzadko jako plon głowny w I roku po oborniku, zwykle jako poplon po roślinach na oborniku.
Nawożenie: Uprawiana w I roku po oborniku nie wymaga nawożenia dodatkowego. W II roku jest ono konieczne w ilości 300 kg/ha NPK 2:2:3.
Siew: odmian wysokich na rozsadniku w połowie kwietnia, niskich w połowie maja w ilości 3g/m2. Na obsadzenie 1 ha potrzeba 600 g nasion odmian niskich, 500g odmian wysokich.
Sadzenie: odmian wysokich w końcu maja, początku czerwca w rozstawie 60x50 cm, niskich do 15 lipca 50x40 cm.
Jarmuż ( Brassica Oleracea var.gemmifera)
Wymagania klimatyczne, glebowe I nawozowe: najmniejsze z kapustnych. Znosi najsurowsze mrozy. Potrzebuje mniej wody i składników pokarmowych niż kapustne. Może być uprawian na glebach słabszych. Uprawiamy wyłącznie jako poplon.
Uprawa: Przygotowanie rosady jak kapusty. Sadzenie w czerwu lub początku lipca w rozstawie 50x50 cm odmian niskich. 60x60cm średnich, a 70x70 cm wysokich. Pielęgnacja obejmuje spulchnianie i odchwaszczanie.
Kalarepa (Brassica oleracea var. Acephala)
Należy do warzyw najwcześniejszych I jest wczesną wiosną bardzo poszukiwana.
Wymagania klimatyczne: podobne do kapusty. W razie chłodnej wiosny ni e tworzy zgrubienia , lecz pędy kwiatostanowe, które mogą być spowodowane przez nieodpowiedni materiał siewny. W skutek niedoboru wody kalarepa staje się zdrewniała i lykowata. Kalarepa może być uprawiana na stanowisku lekko zacienionym.
Wymagania glebowe: nie są wysokie. Udaję się na każdej odpowiednio wilgotnej glebie, byle niezbyt ciężkiej. Wczesne odmiany uprawia się na glebach przepuszczalnych.
Nawożenie: Ze względu na krótki okres wegetacji, kalarepa wymaga nawozów łatwo przyswajalnych.
Przygotowanie rozsady: na zbior wczesny – siew do inspektu w lutym, sadzenie w czerwcu, na zbiór średnio wczesny odmian wczesnych – siew na rozsadniku w kwietniu, sadzenie w czerwcu, na zbiór późny odmian wczesnych – siew na rozsadniku w końcu czerwca lub na początku lipca, sadzenie w sierpniu, na zbiór późny odmian późnych – siew na rozsadniku w maju lub początku czerwca, sadzenie w lipcu.
Kapusta pekińska (Brassica pekinensis)
Wymaga gleby dobrej i zasobnej w przyswajalne składniki pokarmowe oraz słonecznego stanowiska.
Siew w końcu lutego do inspektu lub skrzynek w szklarni w ilości 7g na 1 m2.
Pikowanie w 3-5 x 3-5cm. Po zahartowaniu sadzi się w połowie kwietnia do gruntu w rozstawie 50x30 cm.
Zbiór około 20 czerwca. Może być ścięta i użytkowanie prawie w każdej fazie swego rozwoju.
Choroby warzyw kapustnych
Kiła kapuściana - występuje u kapustnych rosnących na glebach zakwaszonych podmokłych. Grzyb powoduje na korzeniach guzowate zgrubienia
Sucha zgnilizna kapustnych- poraża we wszystkich fazach rozwoju. Na rozsadzie występują objawy czarnej nóżki.
Szkodniki kapustnych
Pchełki
Śmietka kapuściana
Bielinek kapustnik