PRZEŁOM TARCZYCOWY - TYREOTOKSYCZNY
Jest zagrażającą życiu postacią nadczynności tarczycy
Przyczyny
- nieprawidłowo przeprowadzone badanie palpacyjne tarczycy,
- zbieg chirurgiczny u nieprawidłowo przygotowanego pacjenta,
- uraz, chor.współistniejąca typu infekcyjnego,
- leczenie jodem - radioaktywnym, działanie jodu nieorganicznego i związków jodu
- gwałtowne odstawienie leków pnadczynności tarczycy
Objawy są konsekwencją zadziałania uwalnianych (w nadmiarze) hormonów tarczycy na przemianę materii, ukł. krążenia oraz
autonomiczny ukł. nerwowy i oun
początkowo:
utrata masy ciała, osłabienie, nietolerancja wysokiej temp. otoczenia, kołatanie serca, niepokój,
następnie w okresie 1
ciepła, zaróżowiona skóra, gorączka 40-41C, zlewne poty, odwodnienie,
tachykardia >150 i migotaniem przedsionków, niewydolność m.sercowego, wysokie tętno ciśnienia,
biegunka, nudności i wymioty,
podniecenie, niepokój, drżenie rąk
okres 2
splątanie, zaburzenia orientacji, psychoza, podwójne widzenie, stany lękowe
okres 3
objawy neurologiczne charakteryzują się stuporem, sennością, a nawet śpiączką
hiperglikrmia
Diagnoza oparta na objawach i charakterystycznym wyglądzie pacjenta, gdyż bad. poziomu hormonów trwa zbyt długo.
Leczenie
Dostęp żylny
płyny
diazepam 10mg lub fenobarbital 100mg
1 mg propranololu do czasu osiągnięci 120 ud/min max. 10 mg pod kontrolą EKG
100mg prednizolonu
zgłębnik żołądkowy
paracetamol (nie aspiryna)
3x 30 kropel płynu Lugola jeśli przełom nie był wywołany jodem,
jeśli tak to
1000-1500 ml litu
kontynuacja propranololu 3x40-80mg
- tlen
- metymazol - 1 godz. przed joem
- prednizolon 250mg/d przez kilka dni
- zimne wykłady
- środki uspokajające -sedacja
OBRZĘK ŚLUZAKOWATY - ŚPIĄCZKA HIPOTYREOTYCZNA
Jest to stan hipometaboliczny związany z niedoczynnością tarczycy
Częściej występuje u kobiet i starszych po 75r.ż
Przyczyny:
wrodzona
usunięcie tarczycy -częściowe lub w całości
czynniki stresowe -infekcje, choroby , leki uspakajające
guz przysadki
Objawy
zależą od wieku i miejsca lokalizacji upośledzenia oraz szybkości narastania niedoboru
początkowo: nietolerancja zimna, sucha, woskowata; ciastowata skóra, obrzęki, przyrost masy ciała, zachrypnięty głos, bóle głowy, spowolnienie mowy i reakcji, apatia
następnie
bradykardia, łagodne niedociśnienie, przerost języka, zwiększona sylwetka serca, arytmie, otępienie, apatyczność, zwolnione i spłycone oddechy,
hipoglikemia
hiperkapnia
LECZENIE
- intubacja bez zwiotczających i oddech zastępczy
- tlenoterapia
- kaniula i 100 mg prednizolonu i 0,5 mg L-tyroksyny
- 20% glukozy 50-100 ml
- płynoterapia - ostrożnie, powoli 10% NaCl, Dextran,
- monitoring
- naparstnica
- antybiotyki
PRZEŁOM NADNERCZOWY
jest konsekwencją względnego i bezwzględnego niedoboru mineralo- i glokokortykosteroidów w przebiegu przewlekłej niedoczynności nadnerczy w czasie której doszło do stresu.
Przyczyny:
krwotok mózgowy - zniszczenie przez krwotok lub stan zapalny
uszkodzenie nadnerczy - krwotok, uraz, zabieg operacyjny
stres fizyczny, chemiczny, psychiczny, zkaźny
odstawienie glikokortykosteroidów (zanik nadnerczy)
Objawy:
-jadłowstręt, nudności, wymioty, biegunka, ból brzucha, utrata masy ciała, zmęczenie, letarg, odwodnienie, tachykardia, spadek RR, zmniejszenie sylwetki serca i rzutu minutowego oraz diurezy, skóra zimna sucha ze zwiększoną pigmentacją na odsłoniętych częściach ciała, spowolnienie myślenia, osłabiona siła mięśniowa,
- utrata czynności płciowych, zanik miesiączki, mlekotok, obj. akromegali, zaburzenia widzenia
stopniowa senność przechodząca senność
często może mieć on przebieg piorunujący i pacjent umiera zanim zostaną wykonane badania, ponadto często b.trudno jest rozpoznać za życia
LECZENIE
zwalczanie wstrząsu:
hipoglikemi i zaburzeń wodno-elektrolitowych
niedoborów gliko- i kortykosteroidów
oraz przyczyny wywołującej
kaniula i.v. - 10 mg deksametazonu lub 250 hydrokortizonu co 5 godz, od 2 doby co 12h
20% glukoza-50-100ml
500ml koloidu, 500ml krystaloidu -ostrożnie max. 2,5l, do każdego 0,5l 0,9 NaCl dodać 20% glukozę 50-100ml,
antybiotyki
kw. acetylosalicylowy
leki kurczące naczynia