Temat nr 14. Źródłem informacji do obliczania dochodu narodowego metodą SNA i MPS są:
SNA (System of National Accounts) - Rachunkowość współczesna, rachunkowość narodowa, system rachunkowości społecznych, przyjęty w gospodarce rynkowej sposób mierzenia efektów działalności gospodarczej w całej gospodarce.
Jej podstawą jest założenie, że każda praca wydatkowana w zorganizowanym przedsiębiorstwie tworzy produkt społeczny, niezależnie od tego czy z jej wyniku powstają dobra materialne czy usługi. ( przyjmuje postać wytworzonych w ciągu roku dóbr i usług finalnych).
MPS ( Material Produkt System) - System Produkcji Materialnej
Jego podstawową miarą było rozróżnienie pracy produkcyjnej i nieprodukcyjnej oraz założenie, ze produkt społeczny powstaje wyłącznie w wyniku pracy produkcyjnej. Sumuje się więc tylko wartości dóbr materialnych i usług produkcyjnych (wytwarzanie w przemyśle, rolnictwie, leśnictwie, ryboustwie, budownictwie, transporcie, łączności i handlu).
Nie uwzględnia usług nieprodukcyjnych powstających w tzw. sferze nieprodukcyjnej obejmującej: naukę, oświatę, kulturę, służbę zdrowia i opiekę społeczną, gospodarkę komunalną i mieszkaniową, administrację państwową, wymiar sprawiedliwości, ochronę porządku publicznego i obronność.
Temat nr 77 EURO i SDR - rola gospodarce światowej
W skład rezerw oficjalnych wchodzą również udziały Polski w Międzynarodowym Funduszu Walutowym, mierzone w SDR (Special Drawing Rights) - rozliczeniowym pieniądzu MFW. Jest to pieniądz międzynarodowy, jak ECU. Płynny kurs walutowy charakteryzuje brak oficjalnie ustalonych granic wahań bieżącego kursu waluty, której powołano do życia SDR (Specjalne Prawa Ciągnienia). SDR był pieniądzem bezgotówkowym — istniał tylko jako zapis na rachunkach krajów członkowskich MFW. Jego parytet kruszcowy równał się ówczesnemu parytetowi dolara (0,888671 g złota). Od 1974 r. wartość SDR ustalano na podstawie koszyka szesnastu walut, a od 1981 r. — pięciu głównych walut. Sygnatariusze porozumienia — w razie decyzji o kreacji — mieli otrzymywać liczbę SDR-ów proporcjonalną do udziałów członkowskich w Funduszu.
Pieniądz elektroniczny SDR - wartość jest tworzona w oparciu o koszyk walut (5 walut) i miało na celu : zmniejszenie wahaniom walut , gdyż dla gospodarki są szkodliwe, jt pieniądz ważony ECU - koszyk 12 walut , od 1.01.1999 EURO.
SDR - (Special Drawing Rights) ,Specjalne prawa ciągnienia, to międzynarodowa jednostka walutowa o charakterze pieniądza bezgotówkowego, emitowana przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy od 1970.
Przydzielone SDR służą do zakupu - od innych uczestników systemu - walut niezbędnych do spłaty zobowiązań z tytułu bieżących obrotów bilansu płatniczego.
EURO
Utworzenie waluty euro:
Decyzja o utworzeniu wspólnej waluty Unii Europejskiej zapadła w ramach traktatu z Maastricht. Jednak na skutek porażki Unii Monetarnej, zwanej popularnie "wężem walutowym", wprowadzenie wspólnej waluty zostało znacznie opóźnione. Dopiero utworzenie Europejskiego Banku Centralnego i systemu Eurosystem, będącego skutkiem traktatu z Amsterdamu, doprowadziło do faktycznego wdrożenia tej waluty.
Kryteria konwergencji:
Aby wejść do "strefy euro", należy spełnić wcześniej ścisłe kryteria konwergencji takie jak:
- inflacja nie wyższa niż o 1,5% od średniej stopy inflacji w trzech krajach UE, gdzie inflacja jest najniższa
- dług publiczny nieprzekraczający 60% PKB
- deficyt budżetowy nie wyższy niż 3% PKB
- długoterminowe stopy procentowe nie przekraczające o więcej niż o 2 % średniej stóp procentowych w 3 krajach UE o najniższej inflacji.
Strefa euro:
Waluta ta została 1 stycznia 2002 wprowadzona w następujących krajach:
Strefa euro Austria, Belgia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Niemcy, Portugalia, Włochy.
Za to na mocy podpisanych umów należą do niej 4 kraje oraz 2 regiony autonomiczne nie będące członkami UE:
Andora, Monako, San Marino, Watykan, Czarnogóra, Kosowo.
Do strefy euro nie przystąpiły 3 kraje z 15 będących wówczas członkami Unii Europejskiej:
Wielka Brytania - na skutek decyzji swojego parlamentu,
Szwecja - na skutek niespełnienia wymogów w kwestii maksymalnego deficytu budżetowego oraz negatywnego wyniku referendum w tej sprawie,
Dania - na skutek negatywnego wyniku referendum w tej sprawie.