Podział przepływów pieniężnych wg rodzaju działalności oraz ocena charakteru tych przepływów mogą być pomocne przy wstępnym rozpoznaniu sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Uwzględniając dwojaki charakter przepływów (dodatni lub ujemny) można wyróżnić 8 przypadków sytuacji, w której może znaleźć się przedsiębiorstwo, a mianowicie:

Tabela : wstępna analiza sytuacji finansowej

Przepływy pieniężne netto z działalności :	PRZYPADKI
		1	2	3	4	5	6	7	8
Operacyjnej	+	+	+	+	-	-	-	-
Inwestycyjnej	+	-	+	-	+	-	+	-
Finansowej	+	-	-	+	+	+	-	-

Przypadek 1. Przedsiębiorstwo o wysokiej płynności finansowej. Nadwyżka środków pieniężnych z każdego rodzaju działalności może świadczyć o przygotowaniach firmy do podjęcia nowych przedsięwzięć. W praktyce gospodarczej wariant spotykany rzadko.

Przypadek 2. Wpływy z działalności operacyjnej są wystarczająco duże, aby prowadzić działalność inwestycyjną i regulować zobowiązania wobec właścicieli oraz wierzycieli. Sytuację, w przypadku której, ujemna wartość przepływów pieniężnych z działalności inwestycyjnej i finansowej przewyższy wartość dodatnią przepływów z działalności operacyjnej można traktować jako sygnał trudności finansowych w danym okresie. Rozstrzygnięcie, czy są to trudności przejściowe czy nie, przyniosą kolejne okresy.

Przypadek 3. Fakt dodatnich przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej i inwestycyjnej może oznaczać zarówno procesy restrukturyzacyjne (sprzedaż aktywów trwałych) jak i też to, że firma nie jest wstanie pokryć zobowiązań z wpływów z działalności bieżącej.

Przypadek 4. Przedsiębiorstwo osiąga dodatnie przepływy pieniężne z działalności operacyjnej, ale rozmiary jego inwestycji powodują, że musi korzystać z zewnętrznych źródeł finansowania. Jest to sytuacja charakterystyczna dla podmiotów rozwijających się, posiadających jednocześnie zdolność kredytową.

Przypadek 5. Może oznaczać przejściowe trudności z przepływami z działalności operacyjnej. Niedobory środków finansowych z tej działalności próbuje się pokryć sprzedażą aktywów trwałych, czy krótkoterminowych aktywów finansowych (lub ewentualnie wpływami z odsetek lub dywidend od aktywów finansowych). Zasilanie finansowe odbywa się też przez pozyskanie kapitału obcego lub zwiększenie kapitału własnego - wierzyciele lub/i właściciele są nadal skłonni angażować środki w przedsiębiorstwie co może sugerować, że kłopoty z przepływami z działalności operacyjnej oceniane są przez nich jako przejściowe.

Przypadek 6. Sytuacja typowa dla firm rozwijających się, zwykle nowopowstałych. Wierzyciele i/lub właściciele oceniają perspektywy firmy jako dobre, gdyż firma pozyskuje od nich kapitały na finansowanie inwestycji oraz na pokrycie niedoboru środków pieniężnych powstałego w działalności operacyjnej.

Przypadek 7. Przedsiębiorstwo ma poważne trudności finansowe. Ujemne przepływy z działalności operacyjnej oraz zobowiązania z tytułu spłaty kredytów i pożyczek firma próbuje pokryć z wpływów z działalności inwestycyjnej, co może oznaczać wyzbywanie się składników aktywów trwałych lub krótkoterminowych aktywów finansowych.

Przypadek 8. Podmiot, mimo ujemnego strumienia netto z działalności operacyjnej oraz konieczności spłaty zobowiązań prowadzi jednak działalność inwestycyjną, co świadczy o istnieniu zgromadzonych w poprzednich okresach zasobów środków finansowych. Zaistnienie takiej sytuacji w dłuższym okresie zwiększa w istotny sposób prawdopodobieństwo bankructwa podmiotu.

Opracowano na podstawie: E. Śnieżek: Jak czytać cash flow, Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, W-wa 1997

2

---