UST 18.05.2009
(c.d. Poprzedniego wykładu)
Idea zespolenia:
Stworzona w okresie XX-lecia międzywojennego. Zaczerpnięta z administracji niemieckiej oraz austriackiej. Jeden organ w terenie odpowiedzialny za działanie podległych mu służb → skuteczne wykonywanie administracji w terenie. W Polsce ciężko było wprowadzić z powodu różnicy w przepisach w poszczególnych obszarach (podczas XX-lecia) oraz z powodu zróżnicowanej struktury administracji. Idea niezastosowana w tym okresie międzywojennym z powodu braku czasu.
O zespoleniu można mówić wówczas gdy zostaną spełnione określone elementy. Zespolenie to wykonywnie administracji pod
1)zespolenie organizacyjne
-polega na tym że ma istnieć jeden aparat pomocniczy organów podlegających zespoleniu i organu zespolonego. (np. jest jeden urząd gminy i w ramach tego urzędu jest wójt jako zwierzchnik a organy są w strukturze urzędu gmin → zespolenie organizacyjne pełne. Zespolenie częściowe → mimo formalnego zwierzchnictwa istnieje odrębny aparat pomocniczy organu podlegającego zespoleniu i organu zespolonego. Polega na tym że regulamin funkcjonowania takich jednostek podlega zaopiniowaniu przez organ zwierzchni.)
2)zespolenie osobowe (czasem służbowe)
-polega na oddziaływaniu czy wpływie organu zwierzchniego na obsadę stanowisk organów zespolonych
3)zespolenie kompetencyjne
-przekazywanie kompetencji oraz określanie jakie kompetencje wchodzą w rachubę. W ujęciu teoretycznym jeśli istnieje administracja zespolona to wszystkie czynności które nazywane są mianem kompetencji (czynności mające na celu wykonywania zadań) mają być wykonywaniu w imieniu organu zwierzchniego. Praktyka jest taka że odrębne ustawy mogą inaczej określać wykonywanie części kompetencji. W rzeczywistości organy zespolone wykonują na podstawie tej regulacji działalność na własną odpowiedzialność. Regulacja wskazuje na odejście od tego rodzaju zespolenia.
4)zespolenie budżetowe/finansowe
-nie można funkcjonować poza budżetem danej jednostki samorządu terytorialnego. Gdy jednostka chciała by zwiększenia finansów na określony cel musi wnieść wniosek do radnych o zmianę budżetu.
[administracja świadcząca → środki finansowe są dla tej administracji bardzo ważne bo gdy tych środków jest mało to można zatrudnić mniej pracowników wykonujących tą administracje a jednocześnie powoduje to wydłużenie toku postępowania administracyjnego]
-w zasadzie cała struktura administracji podlega zespoleniu budżetowemu ale wyjątkowo ustawodawca postanawia że w pewnych przypadkach dokonuje wyodrębnienia budżetu dla danego organu/jednostki. Są oderwane od budżetu danej jednostki samorządu terytorialnego(np. budżet powiatowej komendy policji)
W przypadku gdy w danej gminie nie ma notariusza i dostęp do niego jest utrudniony :
-wójt ma prawo poświadczenie własnoręczności podpisu upoważniającego do:
a)odbioru przesyłek i innych dokumentów
b)odbioru sum pieniężnych
c)ma prawo do poświadczenia autentyczności określających stan rodzinny (ilość osób)
d)określających stan majątkowy danej osoby
e)poświadczenie autentyczności pod dokumentami wskazującymi:
-pozostawanie przy życiu
-miejscu przebywania
(dotyczy dokumentów składanych celem uzyskania świadczeń społecznych → emerytury renty itp.)
Na szczeblu powiatu istnieje administracja rządowa niezespolona mimo że nie widać tego w założeniu ustawodawcy . Powiatowi lekarze weterynarii administracji aktualnie tworzą taką administracje. Wojewódzki lekarz weterynarii należą do administracji rządowej wojewódzkiej zespolonej i jest zwierzchnikiem tego powiatowego który jest niezespolony.
Stany nadzwyczajne :
Stan klęski żywiołowej
Stany wyjątkowe
-zakłócenie porządku publicznego na znacznym obszarze ale na większym obszarze (nie będące wojną!)
Stan wojenny
(sprawdzić i uzupełnić)
W stanach klęsk żywiołowych przyjęto że w przypadku wystąpienia klęski żywiołowej na terenie gminy części gmin odpowiedzialnym jest wójt danej gminy i jest mu podległa cała administracja samorządowa. na szczeblu gminy. Wójt może wydawać polecenia również innej administracji znajdującej się na terenie gminy. Jeśli taka administracja nie jest podległa wójtowi może odmówić wykonania polecenia ale wtedy wójt zawiadamia zwierzchnika tego organu administracji.
Co gdy wójt się nie sprawdza w takiej sytuacji?
Przełożony wójta w sytuacji stanu klęski żywiołowej jest starosta. Starosta może mu wydawać wiążące polecenia jakie czynności ma podejmować.(jest to wyjątkowa regulacja !)
Ale co kiedy w tym stanie nadzwyczajnym wójt nie wykonuje swoich zadań czy poleceń starosty ?
Ustawodawca wprowadza specjalne regulacje → gdy wójt nie wykonuje administracji podczas stanu nadzwyczajnego na wniosek starosty wojewoda wyznacza pełnomocnika który przejmuje kompetencje wójta w zakresie administracji związanej z tym stanem nadzwyczajnym (!).
Wojewoda może również z własnej inicjatywy może wyznaczyć osobę do tych kompetencji których wójt nie wykonuje.
Może zdarzyć się że stan wyjątkowy dotyczy części powiatu/całości powiatu wtedy odpowiedzialny jest starosta. Podległa jest mu cała administracja powiatowa jak i gminna na tym terenie. Starosta podlega w tym wypadku zwierzchnikowi którym jest wojewoda.
Co w przypadku gdy starosta się nie sprawdza w takiej sytuacji? (nie daje rady?)
Wojewoda może w takim wypadku powołać pełnomocnika i zawiesić starostę w pełnieniu kompetencji mających na celu zapobieganie temu stanowi.
Może okazać się że zostanie ogłoszony obszar objęty stanem klęski żywiołowej części państwa wtedy osobą odpowiedzialną jest właściwy minister (najczęściej jest to minister spraw wewnętrznych).Minister ten może wydawać polecenia organom samorządu terytorialnego. Organy samorządu terytorialnego nie wykonują poleceń tego ministra to może on je zawiesić.
Stan kryzysowy
W przypadku zaistnienie stanu kryzysowego organem kompetentnym jest organ wykonawczy j.s.t. Ma kompetencje do powołania właściwej komórki odpowiedzialnej za przeciwdziałanie zaistniałego zdarzenia kryzysowego.
W przypadku ogłoszenia stanu wyjątkowego bądz wojennego gdy organy samorządu w sposób nienależyty wykonują swoje zadania premier może zawiesić te organy i wyznaczyć zarząd komisaryczny. Osobą która będzie pełniła ten zarząd jest komisarz rządowy.
[Proces budowlany → wydanie decyzji o tak zwanych warunkach zabudowy → wydanie pozwolenie na budowę. Tą pierwsza decyzje wydaje organ gminy. Co w przypadku gdy nie wyda ?
Jeżeli w ciągu dwóch miesięcy nie będzie takiej decyzji przekazywana jest kompetencja wojewodzie i on wydaje daną decyzje i obciąża jej konsekwencjami wójta]
Administracja świadcząca a reglamentacyjna(policyjna) i rozwój regionalny
Administracja świadcząca → zaspokajanie potrzeb społeczności oraz poszczególnych jednostek tej społeczności. Pojęcie administracji świadczącej pochodzi z nauki niemieckiej gdzie definiowano administracji w ten sposób że jest to przysparzanie korzyści na rzecz ogółu mieszkańców przez dany organ administracji (poprzez urządzenia instytucje danej administracji) [„aby ludziom żyło się lepiej”;p]
Dotyczy kilku aspektów
a)wykonywanie usług
b)przysparzanie dóbr materialnych
c)świadczenia finansowe
ad a)Każda czynności organu administracji która ma na celu świadczenie usługi (jakieś czynności które będą służyły przysporzeniu) danej jednostce samorządu terytorialnego jest obowiązkowym zadaniem samorządu terytorialnego. Sfera usług jest najbardziej rozwijającą się.
ad b)Jednostki powinny sondować czy można dofinansować jakiś podmiot prywatny czy samemu zbudować.
ad c)Są realizowane różnymi drogami.
Administracja reglamentacyjna → opiera się o tradycyjny układ stosunku administracyjnego → istnienie podporządkowania podległości. W przypadku administracji reglamentacyjnej sam organ wydaje indywidualne rozstrzygnięcie (brak tutaj udziału drugiej strony ogranicza się do wniesienie wniosku np.) W drodze decyzji administracyjnych można wiele rzeczy ustalić niejednokrotnie dochodziło w historii do tego że umowy zostały opracowywane w drodze decyzji.
Rozwój lokalny bądź regionalny → aby to wykonywać utworzono szczebel wojewódzki. W ramach rozwoju regionalnego muszą znaleźć się uprawnienia dotyczące stanowienia danego kierunku rozwoju. Musi znaleźć się element administracji reglamentacyjnej oraz element administracji świadczącej ale służyć ma rozwojowi regionalnemu.
Wyróżnia się
a)rozwój lokalny
b)rozwój regionalny
c)rozwój ogólnokrajowy
Celem rozwoju jest podejmowanie wzajemnie powiązanych ze sobą zadań które mają służyć :
1)zapewnieniu trwałego i zrównoważonego rozwoju kraju
2)zapewnieniu spójności społeczno gospodarczej na każdym szczeblu
Jest to polityka rozwoju. Nie da się tego rozwoju realizować odrębnie niezależnie. Zgodnie z tą polityką rozwój trzeba określić i ze sobą powiązać. Jawi się niebezpieczeństwo bo trzeba określić tą politykę nie ingerując w samodzielność samorządu. Musi ona być też równomierna (nie można faworyzować województw).
Na jakiej podstawie prowadzi się politykę rozwoju?
Prowadzi się na podstawie strategi rozwoju (długoterminowe, średnioterminową, krajowa, rozwoju regionalnego, wojewódzkie, międzywojewódzkie, sektorowe, państwowe)
Służą określeniu celów rozwoju → ogólnokrajowa (funkcjonując pod różnymi nazwami) określa że za jakiś czas będzie za tyle lat tyle dróg itp.
Skutkiem tego jest że strategie ułożone są hierarchiczne. Strategia rozwoju województwa musi być zgodna ze strategią rozwoju kraju.
Czy strategia jest dowolna ?
Nie (!) (w większości realizowane z funduszy europejskich → muszą być zgodne z zaleceniami komisji europejskiej)
Plany rozwoju są uzależnione od siebie → województwo samorządowe nie może przyjąć innych celów niż plan rozwoju kraju.(uzupełnić)
lokalne → nie muszą być zgodne
regionalne muszą być [dopytać]
Strategie rozwoju uchwalają organy uchwałodawcze. Strategie muszą być wykonane → wprowadzić w życie w tym celu wprowadzono programy operacyjne. Tutaj samorząd lokalny nie uchwala programów operacyjnych. W uchwalanym programie operacyjnym ustala się co ma być dokładnie wykonane w ramach obszaru danego województwa. Strategia określa ogólnie pewne cele natomiast potrzebne są pieniądze (to co pozwoli na realizacje programu operacyjnego) dostaje się je na podstawie kontraktu wojewódzkiego. Jest to umowa pomiędzy zarządem województwa a właściwym ministrem której przedmiotem jest ile pieniędzy i na jaki cel zostanie przeznaczone. Kontrakt wojewódzki musi być zgodny z programem operacyjnym.
(do uzupełnienia)
W przypadku rozwoju regionalnego uchwały rady ministrów od zgodności z którymi zależy zawieranie innych czynności między samorządem a organami administracji rządowej.