• Ramowy i szczegółowy program szkolenia okresowego pracowników

• zatrudnionych na stanowiskach robotniczych

zgodnie z rozporządzeniem MGiP z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawach szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. nr 180, poz. 1860 z późn. zm.)

Organizator szkolenia:

Lp.	Temat szkolenia okresowego dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych	Liczba godzin*) zajęć teoretycznych (wykładów)
1.	Regulacje prawne z zakresu prawa pracy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, z uwzględnieniem przepisów związanych z wykonywaną pracą.	2
2.	Zagrożenia czynnikami występującymi w procesach pracy oraz zasady i metody likwidacji lub ograniczenia oddziaływania tych czynników na pracowników - z uwzględnieniem zmian w technologii, organizacji pracy i stanowisk pracy, stosowania środków ochrony zbiorowej i indywidualnej, wprowadzania nowych urządzeń, sprzętu i narzędzi pracy.	2
3.	Zasady postępowania w razie wypadku w czasie pracy i w sytuacjach zagrożenia (np. pożaru, awarii), w tym zasady udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku.	2
4.	Postępowanie w razie wypadków i w sytuacjach zagrożeń (np. pożaru, awarii), w tym zasady udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku.	2
5.	Razem:	8

*) W godzinach lekcyjnych trwających 45 minut. 

• Cel szkolenia

Celem szkolenia jest aktualizacja i uzupełnienie wiedzy i umiejętności w szczególności z zakresu:

- przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy związanych z wykonywaną pracą,

- zagrożeń związanych z wykonywaną pracą oraz metod ochrony przed tymi zagrożeniami,

- postępowania w razie wypadku w sytuacjach zagrożeń.

Uczestnicy szkolenia

Szkolenie jest przeznaczone dla osób zatrudnionych na stanowiskach robotniczych.

Sposób organizacji szkolenia

Szkolenie powinno być zorganizowane w formie instruktażu - na podstawie szczegółowego programu opracowanego przez organizatora szkolenia.

Szkolenie powinno być wzbogacane środkami dydaktycznymi, np. foliogramy, plansze, filmy - ze szczególnym uwzględnieniem środków aktywizujących uczestników szkolenia, np. analiza stanu bezpieczeństwa pracy, procedury w związku z wypadkiem przy pracy itp., a także pogadanka, film, omówienie okoliczności i przyczyn charakterystycznych (dla prac wykonywanych przez uczestników szkolenia) wypadków przy pracy oraz wniosków profilaktycznych.

• Warunkiem bezwzględnym skutecznego przeprowadzenia szkolenia okresowego jest dostarczenie uczestnikom szkolenia materiałów szkoleniowych, np. skrypty, przepisy prawne, zestawy pytań kontrolnych stanowiących rozwinięcie tematyki szkolenia.

Pierwsze szkolenie okresowe osób zatrudnionych na stanowiskach robotniczych przeprowadza się
w okresie do 12 miesięcy od rozpoczęcia pracy na tym stanowisku.

Ze szkolenia okresowego może być zwolniona osoba, która:

- przedłoży zaświadczenie o odbyciu takiego szkolenia u innego pracodawcy,

- odbyła w tym okresie szkolenie okresowe wymagane dla osoby zatrudnionej na stanowisku należącym do innej grupy stanowisk, jeżeli program tego szkolenia uwzględniał zakres tematyczny wymagany programem szkolenia okresowego obowiązującego na nowym stanowisku pracy.

Szkolenie okresowe osób zatrudnionych na stanowiskach robotniczych przeprowadza się w formie instruktażu nie rzadziej niż raz na 3 lata, a na stanowiskach robotniczych, na których występują szczególnie duże zagrożenia dla bezpieczeństwa lub zdrowia pracowników, nie rzadziej niż raz
w roku.

Ukończenie w okresie, o którym mowa wyżej, szkolenia, dokształcania lub podnoszenia kwalifikacji zawodowych uwzględniającego program szkolenia okresowego wymagany na tym stanowisku pracy, uważa się za równoznaczne z odbyciem szkolenia okresowego.

Czas trwania szkolenia

• Szkolenie winno trwać minimum 8 godzin lekcyjnych.

• Pracodawca, na podstawie dokonanej oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy oraz po konsultacji z pracownikami, może zwiększyć liczbę godzin szkolenia.

Zaświadczenie

Szkolenie okresowe kończy się egzaminem sprawdzającym przyswojenie przez uczestnika szkolenia wiedzy objętej programem szkolenia oraz umiejętności wykonywania lub organizowania pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy. Egzamin przeprowadza organizator szkolenia.

Organizator szkolenia potwierdza odbycie szkolenia okresowego, wydając odpowiednie zaświadczenie.

Po ukończenia szkolenia przez osobę mającą status pracownika odpis zaświadczenia jest przechowywany w jej aktach osobowych.

Kwalifikacje wykładowców

Szkolenie może być organizowane i prowadzone przez jednostki organizacyjne uprawnione do prowadzenia działalności szkoleniowej w dziedzinie bhp na podstawie przepisów o systemie oświaty.

Wykładowcy poszczególnych tematów powinni być rekrutowani spośród specjalistów posiadających:

- podstawowe przygotowanie pedagogiczne,

- udokumentowaną wiedzę z określonego tematu, tj.:

- prawa pracy,

- bezpieczeństwa i higieny pracy,

- pierwszej pomocy przedmedycznej,

- zagadnień ochrony ppoż.

Sprawdzenie przyswojonej wiedzy i umiejętności uczestników

Szkolenie okresowe kończy się egzaminem sprawdzającym stopień przyswojenia wiedzy z zakresu przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz umiejętności wykonywania i organizowania pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy.

Egzamin sprawdzający przeprowadza organizator szkolenia.

Zaświadczenie

Na podstawie karty egzaminacyjnej organizator szkolenia okresowego potwierdza nabycie przez uczestników szkolenia wiedzy objętej programem nauczania, wydając uczestnikom szkolenia zaświadczenie, którego wzór określają odrębne przepisy.

Odpis zaświadczenia jest przechowywany w aktach osobowych pracownika.

• Szczegółowy program szkolenia okresowego pracowników

• zatrudnionych na stanowiskach robotniczych

Lp.	Temat szkolenia	Liczba godzin^*
1	2	3
1.	Wybrane regulacje prawne z zakresu prawa pracy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy z uwzględnieniem: przepisów dotyczących praw i obowiązków pracowników i pracodawców w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz odpowiedzialności za naruszenie przepisów i zasad bhp, przepisów dotyczących ochrony pracy kobiet i młodocianych, aktualnych przepisów dotyczących profilaktycznej ochrony zdrowia pracowników, prawa pracy i jego źródła, podstawowych pojęć z zakresu prawa pracy, ogólnych i szczegółowych przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów prawnych dotyczących wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz świadczeń z nimi związanych, organów nadzoru i kontroli warunków pracy (PIP, PIS, PSPoż., UDT, Inspekcja Ochrony Środowiska).	2
2.	Postęp w zakresie oceny zagrożeń czynnikami występującymi w procesach pracy oraz w zakresie metod ochrony przed zagrożeniami dla zdrowia i życia pracowników: identyfikacja zagrożeń i ocena ryzyka zawodowego, zagrożenia i metody ochrony przed czynnikami chemicznymi oraz pyłami, zagrożenia czynnikami biologicznymi, zagrożenia czynnikami mechanicznymi, zagrożenia promieniowaniem optycznym, zagrożenia czynnikami termicznymi, zagrożenia hałasem.	2
3.	Stosowanie środków ochrony indywidualnej: środki ochrony indywidualnej - obowiązki pracodawcy, zasady doboru i konserwacji, sprzęt ochrony układu oddechowego, odzież ochronna - rodzaje, rękawice ochronne, obuwie ochronne, sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości, sprzęt ochrony oczu i twarzy, ochronniki słuchu, hełmy ochronne.	1
4.	Zasady postępowania w razie wypadku w czasie pracy: definicja wypadku przy pracy wraz z omówieniem jej istotnych elementów, wypadki zrównane z wypadkami przy pracy, kwalifikacja wypadków w drodze do pracy i z pracy, postępowanie powypadkowe: uprawnienia i obowiązki pracownika, obowiązki pracodawcy i zespołu powypadkowego, sporządzenie i zatwierdzenie protokołu powypadkowego, konsekwencje naruszenia przez pracodawcę obowiązków związanych z procedurą powypadkową.	1
5.	Zasady postępowania w sytuacjach zagrożeń (np. pożaru, awarii): charakterystyka pożarowa materiałów, techniczne systemy zabezpieczeń przeciwpożarowych, zasady zachowania się w sytuacji pożaru lub innego zagrożenia, rodzaje i typy gaśnic, zasady rozmieszczania, przykłady zagrożeń pożarowych na stanowiskach robotniczych.	1
6.	Zasady udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku: podstawy prawne ratownictwa w wypadkach przy pracy, przygotowanie sprzętu i łączności ratunkowej, wzywanie pomocy na miejsce wypadku, zasady zabezpieczania miejsca wypadku i ewakuacji poszkodowanych, diagnostyka objawów życiowych ofiar wypadku, postępowanie w razie zranień głowy, szyi, kończyn, klatki piersiowej i brzucha, problemy związane z urazem wielonarządowym, zapobieganie wstrząsowi pourazowemu, zabezpieczanie złamań i zwichnięć, opatrywanie oparzeń termicznych i chemicznych, postępowanie z odmrożeniami i wychłodzeniem, zasady postępowania z osobą porażoną prądem, postępowanie w razie nagłych zatruć oraz niespodziewanych pogorszeń stanów w chorobach wewnętrznych.	1
7.	Okoliczności i przyczyny wypadków charakterystycznych dla wykonywanej pracy oraz ich profilaktyka: przyczyny wypadków według systematyki TOL, okoliczności przykładowych wypadków przy pracy oraz związana z nimi profilaktyka.	2
8.	Razem:	8

*) W godzinach lekcyjnych trwających 45 minut. 

Przepisy prawne

1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. -Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, póz. 94 z późn. zm.),

2. stawa z dnia 6 marca 1981 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (tj. Dz.U. z 2001 r. Nr 124, póz. 1362 z późn. zm.).

3. Ustawa z dnia 4 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (t.j. Dz.U. z 2002 r. Nr 147, póz. 1230 z późn. zm.).

4. Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (t.j. Dz.U. z 1998 r, Nr 90, póz. 575 z późn. zm.).

5. Ustawazdnia21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz.U. z 2000 r. Nr 122, póz. 1321 z późn. zm.).

6. Ustawa z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska (t.j. Dz.U. z 2002 r. Nr 112, póz. 982 z późn. zm.).

7. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 207, póz. 2016 z późn. zm.).

8. Ustawa z dnia 24 czerwca 1983 r. o społecznej inspekcji pracy (Dz.U. Nr 35, póz. 163 z późn. zm.).

9. Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 79, póz. 854 z późn. zm.).

10. Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. - Kodeks wykroczeń (Dz.U. Nr 12, póz. 114 z późn. zm.).

11. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, póz. 553 z późn. zm.).

12. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 109, póz. 704 z późn. zm.)

13. Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 125, póz. 1317).

14. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 września 1996 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet (Dz.U. Nr 114, póz. 545 z późn. zm.).

15. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2004 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac (Dz.U. Nr 200, póz. 2047).

16. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 169, póz. 1650).

17. Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. Nr 69, póz. 332 z późn. zm.).

18. Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia (tj. Dz.U. z 2005 r. Nr 31, póz. 265).

19. PN-80/Z-08052. Ochrona pracy. Niebezpieczne i szkodliwe czynniki występujące w procesie pracy. Klasyfikacja.

20. PN-EN 12464-1:2004. Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc pracy. Część l: Miejsca pracy we wnętrzach.

21. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. Nr 217, póz. 1833).

22. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2005 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. Nr 73, póz. 645).

23. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75, póz. 690 z późn. zm.).

24. PN-92/N-01255. Barwy bezpieczeństwa i znaki bezpieczeństwa.

25. Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. Nr 199, póz. 1673 z późn. zm.).

26. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 lipca 1998 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz sposobu ich dokumentowania, a także zakresu informacji zamieszczanych w rej estrze wypadków przy pracy (Dz.U.Nr 115,póz. 744zpóźn. zm.).

27. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 16 września 2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalania okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (Dz.U. Nr 227, póz. 2298).

28. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 grudnia 2004 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz.U. Nr 265, póz. 2644).

29. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 grudnia 2004 r. w sprawie statystycznej karty wypadku przy pracy (Dz.U. Nr 269, póz. 2672).

30. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie trybu uznawania zdarzenia powstałego w okresie ubezpieczenia wypadkowego za wypadek przy pracy, kwalifikacji prawnej zdarzenia, wzoru karty wypadku i terminu jej sporządzenia (Dz.U. Nr 236, póz. 1992).

31. Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach (Dz.U. Nr 199, póz. 1674 z późn. zm.).

32. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 24 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad oraz trybu uznawania zdarzenia za wypadek w drodze do pracy lub z pracy, sposobu jego dokumentowania, wzoru karty wypadku w drodze do pracy lub z pracy oraz terminu jej sporządzania (Dz.U. Nr 37, póz. 2015).

33. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 lipca 2002 r. w sprawie wykazu chorób zawodowych, szczegółowych zasad postępowania w sprawach zgłaszania podejrzenia, rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych oraz podmiotów właściwych w tych sprawach (Dz.U. Nr 132, póz. 1115).

34. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U.Nrl80,poz. 1860).

35. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (t.j. Dz.U. z 2002 r. Nr 147, póz. 1229 z późn. zm.).

36. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. Nr 121, póz. 1138).

37. PN-92/N-01256.01. Znaki bezpieczeństwa. Ochrona przeciwpożarowa.

38. PN-92/N-01256.02. Znaki bezpieczeństwa. Ewakuacja.

Literatura

1. Bezpieczeństwo pracy i ergonomia - praca zbiorowa pod kierunkiem prof. D. Koradeckiej, CIOP, Warszawa 1997.

2. W. Fibigier, Pierwsza pomoc, Warszawa 1979.

3. W. Leszczyński, Ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy (3). Pomieszczenia pracy, „Ochrona Zdrowia Pracownika", nr 3 z 1999 r., s. 16-24.

4. B. Rączkowski, BHP w praktyce, ODDK, Gdańsk 2005.

5. E. Wojciechowski, Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach, ODDK, Gdańsk 1998.

-------------------------------------------------------------

(ramowy i szczegółowy program szkolenia sporządził)

---