Wstęp teoretyczny
W tym ćwiczeniu zapoznaliśmy się z działaniem i obsługą siłowników pneumatycznych. Siłowniki pneumatyczne dzielimy na membranowe i tłokowe. My skupiliśmy się na tłokowych dwustronnego działania, w których zarówno wsuwanie jak i wysuwanie tłoka odbywa się pod wpływem sprężonego powietrza.
Sterowanie siłownikiem odbywa się za pomocą:
Przycisków pneumatycznych (sterowanie ręczne; dzielimy na monostabilne i bistabilne)
Zaworów dławiąco - zwrotnych
Zaworów rozdzielających
Wyłączników drogowych
Lampek pneumatycznych
OPIS SYMBOLI UŻYTYCH W SCHEMATACH:
Zadania do wykonania oraz schematy stanowisk
Zad 1. a) Zbudować układ sterowania siłownikiem dwustronnego działania za pomocą dwóch przycisków pneumatycznych.
b) Uzupełnić układ o możliwość płynnej regulacji prędkości przesuwu tłoka.
Zad. 2. Uzupełnić układ o rozdzielacz pięciodrogowy.
Zad. 3. Uzupełnić układ o lampki pneumatyczne sygnalizujące krańcowe położenia tłoka.
Opis ćwiczenia
W pierwszym zadaniu zbudowaliśmy prosty układ, w którym powietrze przepływało dwoma kanałami od zasilania do przełączników monostabilnych, a z nich do siłownika. Układ wykonywał pracę tylko wtedy, gdy jeden z przełączników jest załączony.
W zadaniu 1.b między przyciski monostabilne, a siłownik wstawiliśmy zawory regulujące, dzięki którym mogliśmy regulować prędkości przepływów, a przez to szybkość przesuwu tłoka.
W kolejnym zadaniu do układu dołączyliśmy rozdzielacz 5-drogowy. Wyjścia z przycisków monostabilnych doprowadziliśmy bezpośrednio do przełączników rozdzielacza. Wyjścia rozdzielacza dołączyliśmy do zaworów regulujących. Aby rozdzielacz mógł płynnie i bez naszej pomocy zmieniać wyjście powietrza do siłownika musieliśmy doprowadzić dodatkowe zasilanie. Dany układ spowodował, że wystarczyło krótkie naciśnięcie przycisku, monostabilnego, bez konieczności przytrzymywania.
W zadaniu 3 do układu załączyliśmy lampki pneumatyczne. Z zasilania wyprowadziliśmy dwa dodatkowe przewody do przełączników drogowych, które zamieściliśmy przy maksymalnym i minimalnym położeniu tłoka. Z przełączników drogowych wyprowadziliśmy przewody do lampek pneumatycznych sygnalizujących położenie tłoka.
Wnioski
Ręczne sterowanie siłownikiem nigdy nie będzie powodowało płynnego ruchu, tak jak przy sterowaniu zautomatyzowanym. Naciśnięcie pierwszego przycisku powoduje wysuwanie się siłownika natomiast drugiego - jego cofanie. Aby wysunąć (wsunąć) tłok do końca musimy cały czas trzymać przycisk.
Im zawór dławiąco - zwrotny jest bardziej zakręcony tym dłużej musimy trzymać przyciski, aby wysunąć do końca tłoki. Zadaniem zaworu jest obniżanie ciśnienia podawanego do układu, przez co można zmniejszyć prędkości poruszającego się tłoku.
Przy rozdzielaczu 5-cio drogowym wystarczy krótkie naciśnięcie przycisku, aby tłok się całkowicie wysunął nawet przy niskim ciśnieniu.
W rozdzielaczach powietrze zasilające siłownik płynie zupełnie inną drogą niż powietrze zasilające sterowanie, dlatego do zasilania można podać małe ciśnienie, a do sterownika dużo większe - niebezpieczne.
Podłączenie regulatorów drogowych i lampek spowodowało, że nie musieliśmy obserwować ruchu tłoka. Dzięki temu układ sterowania i siłownik mogą znajdować się w innych pomieszczeniach.
Przy większym regulatorze drogowym wystąpiło opóźnienie w reakcji lampki na przesunięcie siłownika, dlatego do tego typu zadań lepiej używać małe regulatory drogowe (natychmiastowa reakcja na przesunięcie tłoka).
SIŁOWNIK
ZASILANIE
ROZDZIELCZACZ 5/3 STEROWANY PNEUMATYCZNIE
LAMPKI PNEUMATYCZNE
ZAWÓR DŁAWIĄCO-ZWROTNY
PRZYCISK PNEUMATYCZNY MONOSTABILNY
WYŁĄCZNIK DROGOWY