GRUPA NR: 22 ZESPÓŁ: 3 |
ĆWICZENIE NR: 4
Destylacja |
DATA WYKONANIA ĆWICZENIA: 17.03.2008 r.
|
ZESPÓŁ: 1. Katarzyna Góral 2. Joanna Grzywacz 3. Karolina Paśko 4. Kinga Poźniak
|
|
OCENA
|
Wstęp teoretyczny
Destylacja
Destylacją nazywamy proces przeprowadzenia cieczy w stan pary i następnie skroplenie tej pary. Proces ten wykorzystywany jest do oczyszczania cieczy. Proces destylacji ze względu na swą prostotę jest najczęściej stosowanym sposobem oczyszczania cieczy o dużej lotności. W procesie destylacji wykorzystujemy fakt, że para na roztworem, w stosunku do składu roztworu, jest zawsze bogatsza w składnik bardziej lotny.
Prawo Raoulta.
Cząstkowe ciśnienie pary składnika roztworu (p) jest proporcjonalne do ułamka molowego tego składnika w roztworze (x) i do ciśnienia pary nad czystym składnikiem (p*):
p = x p*
Jeżeli roztwór jest idealny to spełnia prawo Raoulta.
Prawo Henry'ego.
Cząstkowe ciśnienie pary lotnego składnika B roztworu jest proporcjonalne do jego ułamka molowego w roztworze:
PB = xB KB
KB - to stałą charakterystyczna dla B.
Odchylenia od prawa Raoulta.
Jeżeli ciśnienie pary nasyconej jest wyższe niż przewidywane przez prawo Raoulta, mówi się o dodatnim odchyleniu od prawa Raoulta. Jeśli ciśnienia pary nasyconej są mniejsze, wówczas mówi się o odchyleniach ujemnych. Jeżeli odchylenia są tak duże, że na wykresie P(x) pojawia się ekstremum (maksimum lub minimum) mówi się o azeotropach.
Zastosowanie destylacji.
Jak już na początku było wspomniane destylacja może służyć do oczyszczania substancji ale nie tylko. Różnica składu fazy ciekłej i gazowej umożliwia stosowanie procesu destylacji do rozdzielania mieszanin ciekłych. W procesie tym faza gazowa (para) jest wzbogacana w składnik lotniejszy, a faza ciekła jest wzbogacana w składnik mniej lotny. Niestety, mieszaniny ciekłe posiadające punkt azeotropowy nie mogą być całkowicie rozdzielone na składniki w procesie destylacji.
2. Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia jest wyznaczenie krzywych destylacyjnych dla układu
dwuskładnikowego - skład roztworu i skład par nad tym roztworem jako funkcja
temperatury wrzenia.
Zadane parametry
3 próbki mieszanin toluenu i heksanu.
Pierwsza 25% heksanu 75% toluenu
Druga 50% heksanu i 50% toluenu
Trzecia 75% heksanu i 25% toluenu
Sposób wykonania ćwiczenia
Napełniamy aparat do ok. 40 cm3 roztworu o stężeniu i składzie podanym przez prowadzącego ( 3 próbki mieszanin toluenu i heksanu o składzie jak wyżej).
Uruchomiamy przepływ wody przez chłodnicę zwrotną i podłączamy aparaturę do prądu.
Doprowadzamy układ do wrzenia, ostrożnie zwiększając napięcie na autotransformatorze. Zawór trójdrożny ustawiamy w położeniu takim, że środkowa dziurka jest skierowana ku górze.
Odczekujemy, aż temperatura na termometrze się ustabilizuje i odczytujemy temperaturę wrzenia Twrz ±0,1ºC. Od momentu ustalenia temperatury proces wrzenia prowadzimy jeszcze przez ok. 15 min.
W międzyczasie przygotowujemy naczynia do poboru próbek cieczy wrzącej i wykroplonego destylatu (naczynka są czyste i suche). Przed pobraniem próbek odłączamy aparaturę od prądu i czekamy aż ciecz przestanie wrzeć.
Pobieramy próbki - podstawiamy naczynko na próbkę pod odpływ destylatu i ustawiamy zawór trójdrożny w pozycji, w której następuje odcięcie przepływu destylatu do zbiornika aparatu, a spływ destylatu do naczynia. Po pobraniu próbki przywracamy poprzednią pozycję zaworu; podstawiamy naczynko pod odpływ cieczy i ostrożnie pobieramy próbkę gorącej cieczy przez zawór spustowy. Po około 10 min. Powtarzamy pobór próbek i sprawdzamy jeszcze raz temperaturę wrzenia, a pomiary uznajemy za wiarygodne, jeżeli dwa kolejne pomiary nie różnią się od siebie więcej niż 0,25ºC i nD +/- 0,0005. Po wykonaniu serii pomiarowej wyłączamy ogrzewanie i odczekujemy do ochłodzenia aparatu. Pozostałość roztworu po przestudzeniu zbieramy do ponownego wykorzystania.
Wg takiego schematu wykonujemy pomiary dla wszystkich 3 mieszanin.
Pomiary stężeń wykonujemy metodą refraktometryczną.
Wyniki pomiarów
a)Właściwości preparatów według literatury:
Toluen-110,6oC, poprawka Δp/Δt: 0,042
Heksan-68,7oC ,v poprawka Δp/Δt: 0,046
Ciśnienie: p. =754 mmHg
Δp.= 760-754 = 6
Temp wrzenia po uwzględnieniu poprawek:
Toluen- T=110,6-(6x0,046)=110,324oC
Heksan- T=68,7-(6x0,042)=68,448oC
b) pomiary
L.p. |
Temperatura wrzenia |
nd cieczy |
nd pary |
xc |
xp |
1 |
92 |
1,4175 |
1,425 |
0,78 |
0,418 |
2 |
88 |
1,439 |
1,396 |
0,52 |
0,18 |
3 |
82 |
1,408 |
1,397 |
0,27 |
0,04 |
c)Prężność par toluenu nad czystym toluenem- cieczą
Odczytujemy z wykresu zależności prężności pary od temperatury. Następnie obliczam ułamek molowy w mieszaninie par nad roztworem:
gdzie:
yc- ułamek molowy toluenu w parze,
po- prężność par toluenu nad czystym toluenem,
pc- ciśnienie atmosferyczne = 754 mmHg,
xc- ułamek molowy toluenu w roztworze cieczy
L.p. |
xc |
xp |
po |
yc |
Temperatura wrzenia |
1 |
0,78 |
0,42 |
490 |
0,507 |
92 |
2 |
0,52 |
0,18 |
450 |
0,310 |
88 |
3 |
0,27 |
0,04 |
400 |
0,143 |
82 |
d) Wykres prężności pary od temperatury
Wnioski
Poprzez destylację możemy rozdzielić substancje. W naszym przypadku możemy sprawdzić, która z substancja jest bardziej lotna - toluen czy heksan. Z przeprowadzonego doświadczenia wynika, że bardziej lotną substancją jest heksan. Wnioskujemy to z przeprowadzonych pomiarów współczynnika załamania światła. Prężność pary wzrasta wraz ze wzrostem temperatury.