HIV (ludzki wirus upośledzenia odporności)
Zakaża limfocyty pomocnicze T, powodując ich niszczenie i osłabienie odporności komórkowej.
Drogi szerzenia - krew, preparaty krwiopochodne, stosunki płciowe. Może przenosić się z matki na dziecko - zakażenie wewnątrzmaciczne, w trakcie porodu lub poprzez mleko matki.
Zakażenie pierwotne - bezobjawowe lub jako „ostra choroba retrowirusowa” objawy grypopodobne.
Długi okres latencji (kilka - kilkanaście lat)- pacjent nie ma objawów ale jest zakaźny.
Objawowe zakażenie HIV - związane ze spadkiem liczby limfocytów. Objawy osłabienie, gorączka, przewlekła biegunka, bóle głowy. W kolejnym etapie występują zakażenia oportunistyczne (grzybice, toksoplazmoza, gruźlica, zakażenia wirusami HSV, VZV o ciężkim przebiegu), nowotwory, objawy neurologiczne - pełnoobjawowe AIDS. Postępujące wyniszczenie i śmierć.
Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV)
Najczęstsze na świecie zakażenie przenoszone drogą płciową. Większość zakażeń ma charakter incydentalny, trwa 3-6 miesięcy i ustępuje samoistnie. Około 20% infekcji HPV przechodzi w formę przewlekłą (przetrwałą), stając się źródłem ryzyka inicjacji procesu nowotworowego i rozwoju raka szyjki macicy. Najsilniejsze właściwości onkogenne wykazują typ 16 i 18 wirusa HPV.
Drożdżakowe zapalenie pochwy i sromu (VVC)
Wywoływane jest przez grzyby z rodzaju Candida, najczęściej przez gatunek Candida albicans. Większość aktywnych seksualnie kobiet doświadcza co najmniej raz w życiu objawowej infekcji VVC w ciągu życia. Bezobjawowe nosicielstwo drożdżaków dotyczy 10-25% populacji żeńskiej pomiędzy 15 a 45 r.ż i do 40% kobiet w ciąży. Rozwój objawowego VVC związany jest z zaburzeniami biocenozy pochwy.
Czynniki predysponujące:
- zmiany statusu hormonalnego organizmu - (ciąża, połóg, hormonalna terapia zastępcza, złożona antykoncepcja hormonalna, leczenie glikokortykosteroidami, zburzenia endokrynologiczne np. cukrzyca)
- niewłaściwa dieta - nadmiar cukrów
- zaburzenia odporności
- bakteryjne zakażenie pochwy
- zabiegi chirurgiczne w obrębie narządu rodnego
- nawyki higieniczne - irygacje, przesadna dbałość o higienę sromu, ściśle dopasowana i nieprzewiewana bielizna z włókien syntetycznych
- aktywność seksualna - wczesne rozpoczęcie współżycia, ryzykowne zachowania seksualne, współżycie w okresie miesiączki, seks analny
- nieracjonalna antybiotykoterapia
Objawy: dyskomfort, podrażnienie, świąd, bolesność sromu, upławy, pieczenie. Objawy potęgowane są przez współżycie oraz mikcję. U pacjentek z nawrotową lub przewlekłą postacią zakażenia może dochodzić do problemów natury psychoemocjonalnej i zaburzeń seksualnych.
Ze względu na niespecyficzność objawów rozpoznania tylko na podstawie objawów klinicznych nie jest wiarygodne. Diagnostyka drożdżakowego zapalenia pochwy i sromu powinna opierać się na dokładnym wywiadzie, wykonaniu preparatu mikroskopowego z wydzieliny pochwy, przy niejednoznacznym wyniku dodatkowo wykonaniu posiewu.
Leczenie: leki przeciwgrzybicze stosowane doustnie (flukonazol) lub dopochwowo (nystatyna, klotrimazol, mikonazol). U kobiet w ciąży i karmiących piersią zaleca się stosowanie preparatów dopochwowych. Większość specjalistów nie zaleca leczenia u bezobjawowych nosicielek.
Zapobieganie polega na eliminowaniu czynników ryzyka oraz stosowanie probiotyków w czasie leczenia antybiotykami.