Segregacja szlaków metabolicznych w celu zapewnienia efektywnego funkcjonowania komórki:
-kompleksy wielo-enzymowe Prokariota i Eukariota
-kompartymentacja komórki eukariota
Kompartymenty komórki:
-cytozol – liczne szlaki metaboliczne, synteza białek – ok. 54%
-jądro – genom, synteza DNA i RNA – ok. 6%
-retikulum endoplazma tyczne – synteza lipidów, synteza białek – ok. 3%
-aparat Golgiego – modyfikacja, sortowanie i pakowanie białek i lipidów – ok. 3%
-mitochondria – synteza ATP (fosforylacja oksydacyjna) – 22% - 1700 sztuk
-lizosomy – degradacja wewnątrzkomórkowa – ok. 1% - 300 sztuk
-endosomy – materiał pobrany w drodze endocytozy – 1% - 200 sztuk
-peroksysomy – utlenienie cząsteczek toksycznych – 1% - 400 sztuk
-chloroplasty – synteza ATP i wiązanie węgla (fotosynteza)
-Specyficzny garnitur białek we wszystkich organellach
-białka trafiają w konkretne miejsce dzięki fragmentom sygnałowych
-1999 Nagroda Nobla w zakresie fizjologii lub medycyny
Adresowanie:
-białka posiadają sekwencje adresowe, które kierują je do odpowiednich kompartymentów komórki.
Trzy mechanizmy importu białek:
-transport przez pory jądrowe
-transport bezpośrednio przez błony
-transport za pośrednictwem pęcherzyków
Por jądrowy:
A) -schemat
C)- elektronogram błony
C)- elektronogram przekroju błony
Schemat importu białek przez por jądrowy:
-białko przeznaczone do jądra
-wchodzi do niego receptor importu jądrowego
-przechodzą przez włókna poru jądrowego
-wchodzą do środka białko i receptor się rozchodzą
Receptor importu jądrowego:
-Ran-GTP
-miejsce wiążące transportowane białko
-receptor importu jądrowego
Import białek do organelli błonowych:
-receptor
-dwa kopleksy
-TOM-TIM
Import do mitochondrium.
Białka wewnętrznej błony mitochondrialnej:
Import białek chloroplastu:
-TOP-TIC – przepętlenie – tak jak wyżej
Import białek do organelli błonowych:
-mRNA kodujący białko cytozolowe pozostaje wolny w cytozolu
-wolne polirybosomy w cytozolu
-wspólna pula podjednostek rybosomowych w cytozolu
-mRNA kodujące białko kierowane do ER pozostaje związany z błoną
-polirybosom przyłączony do
Rybosom SER:
Import i mocowanie białek transbłonowych:
-hydrofobowa sekwencja stop-transfer
-hydrofobowa sekwencja rozpoczęcia przeniesienia
-peptydaza sygnałowa
-dojrzałe białko transbłonowe w błonie ER
Potranslacyjne dojrzewanie białek:
Transport pęcherzykowy:
-poprzez aparat Golgiego – pobieranie z RNA cargo w postaci pęcherzyka
-w aparacie pozyskujemy odpowiednią strukturę białek.
Transport pęcherzykowy:
-organella wyjściowa + białka v-SNARE
-pęcherzyk opłaszczony
-białka t-SNARE
-organella docelowe
-t-SNARE + v-SNARE – cząsteczki tworzące cargo + przyłączonych pęcherzyków transportowych
-wciskanie pęcherzyka w błonę – wytworzenie kompleksu fuzyjnego
Kontrola jakości w ER:
-ER – białko źle sfałdowane + poprawne
-chaperon – przywraca normalny kształt białka
-jeśli się nie da to degraduje się białko
Struktura białek opiekuńczych (chaperonów)
Sekrecja konstytutywnyna i regulowana:
-aparat Golgiego – sieć Golgiego
SEKRECJA KONSTYTUTYWNA- nowo powstałe białka rozpuszczalne przeznaczone do sekrecji konstytutywnej – nowo powstałe lipidy błonowe + nowe nie regulowana fuzja błon
SEKRECJA REGULOWANA-pęcherzyk sekrecyjny magazynujący wydzielanie białek przekazanie sygnału regulowana fuzja błon .