Kapitał ekonomiczny i czym się różni od zainwestowanego
Kapitał ekonomiczny to kwota, która wystarczy na pokrycie nieoczekiwanych strat w określonym horyzoncie czasowym. Powinien zapewniać wypłacalność spółki przy założonym poziomie ufności. W praktyce jego wielkość zależy od zdefiniowania i pomiaru strat nieoczekiwanych. Oblicza się go jako sumę kapitałów ekonomicznych dla każdego zidentyfikowanego ryzyka (rodzaju biznesu) skorygowaną o efekt dywersyfikacji.
Kapitał zainwestowany obejmuje wyłącznie inwestycje udziałowców, którzy oczekują zwrotu na poziomie jednostkowego kosztu kapitału własnego. Kapitał zainwestowany powinien być większy od wyliczonego kapitału narażonego na ryzyko. Oznacza to, że inwestorzy absorbują ryzyko nieoczekiwanych strat.
Dlaczego można wykazywać zyski i być bankrutem?
Ze względu na sprzeczność informacji wynikającej z bilansu i rachunku zysków i strat a cash flow:
Przychód ze sprzedaży produktów i usług nie oznacza wpływu gotówki do przedsiębiorstwa
Poniesienie kosztów wykazywanych w rachunku zysków i strat nie musi oznaczać konieczności wydatkowania środków
Zysk nie jest równoznaczny z posiadaną przez przedsiębiorstwo gotówką
Wynika z tego fakt, że zysk księgowy nie jest dobrą miarą zmian bieżącej wartości firmy, gdyż:
Stosowane są zróżnicowane standardy rachunkowości
Rachunkowość nie uwzględnia konieczności inwestowania
Racynkowość ignoruje zmienność wartości pieniądza w czasie
Transakcje LBO
Alokacyjna luka wartości
Wielkość utraconych korzyści dla akcjonariuszy wynikających z rozbieżności między optymalną a faktyczną strukturą zainwestowanego kapitału.
LA=zwrot z zainwestowanego kapitału przy optymalnej jego alokacji – faktyczny zwrot z kapitału
Jak szacuje się koszt kapitału własnego
Metodą szacunku kosztu kapitału własnego bez względu na źródło jego pochodzenia i moment pozyskania jest model równowagi rynkowej (CAPM). Model może być zastosowany bez konieczności różnicowania metod szacunku w zależności od pojedynczych składników kapitału własnego.
REi = Rf + βi × (Rm − Rf)
LUB
REi = Rf + βi × MRP
Gdzie:
REi – stopa kosztu kapitału własnego spółki lub oczekiwana stopa zwrotu inwestora
Rf – wolna od ryzyka stopa zwrotu (rentowność bonów skarbowych lub obligacji skarbowych)
βi - współczynnik ryzyka systematycznego dla spółki
RM - stopa zwrotu z rynkowego portfela akcji
MRP – premia za ryzyko rynkowe
Co to są klauzule umowne?
Szczególne obowiązki kredytobiorcy zawarte w umowie kredytowej. Klauzule umowne dzielimy na finansowe i niefinansowe. Przykłady:
Klauzule niefinansowe:
Zakaz ustanawiania zabezpieczeń na swoim majątku na rzecz osób trzecich bez zgody banku
Zakaz zmian właścicielskich w strukturze własnościowej bez zgody banku
Klauzule finansowe
Klauzula minimalnego poziomu wskaźnika wypłacalności
Klauzula minimalnego poziomy wskaźnika obsługi zadłużenia
Konkretne klauzule umowne mogą istotnie ograniczać funkcjonowanie przedsiębiorstwa, dlatego kredytobiorca powinien dążyć do zawierania umów zobowiązujących go do przestrzegania jedynie takich warunków, których złamanie jest mało prawdopodobne i które pozostawiają niezbędną swobodę działania.
Wartość rezydualna i jak się ją szacuje?
Wartość rezydualna resztowa lub końcowa to kwota, jaką będzie można uzyskać za firmę na koniec okresu prognozy
Stanowi odbicie faktu, iż krótki okres prognozy przyjęty do celów wyceny firmy nie wyczerpuje możliwości istnienia i generowania przez nią zysków w kolejnych latach funkcjonowania. Odzwierciedla to formuła:
Wartość operacyjnej działalności przedsiębiorstwa= wartość CF w okresie prognozy + wartość przedsiębiorstwa po okresie prognozy
Oszacowanie wartości rezydualnej jest zależne od strategii działalności przedsiębiorstwa w przyszłości, po okresie prognozy.
Sposoby wyznaczania wartości rezydualnej:
Metoda likwidacyjna – przy założeniu, że po okresie prognozy przedsiębiorstwo nie będzie prowadziło już działalności operacyjnej. Wartość rezydualna wyznaczana jest jako wartość majątku przedsiębiorstwa na koniec okresu prognozy
Metoda renty wieczystej – przy założeniu, że przedsiębiorstwo będzie dalej funkcjonować po okresie prognozy. Podstawą wyznaczenia wartości rezydualnej jest wielkość przepływu pieniężnego z ostatniego roku prognozy.
Metoda mnożnika wyceny – przy założeniu, że przedsiębiorstwo będzie po okresie prognozy dalej będzie funkcjonować (zasada kontynuacji działania). Wartość rezydualną określa się w oparciu o zysk netto z ostatniego roku prognozy oraz oczekiwaną wartość giełdowego wskaźnika P/E.
Generatory wartości
To finansowe czynniki kształtujące wartość. Umownie generatory podzielono na 3 grupy czynników : Finansowe, Marketingowe, Niematerialne. Należą do nich:
Okres wzrostu wartości
Wzrost sprzedaży
Marża zysku operacyjnego
Stopa podatku dochodowego
Inwestycje w majątek trwały
Inwestycje w majątek obrotowy
Poziom stopy kosztu kapitału
Opisać sekurytyzację
Obliczenie kapitału pożyczkowego
Kapitałem pożyczkowym są nazywane ogólnie długi. Koszt kapitału pożyczkowego to tzw. koszt długu po opodatkowaniu (koszt długu netto lub koszt kapitału obcego po osłonie podatkowej), co jest zapisywane następującym wzorem:
RD = iD × (1 − T)
Gdzie:
RD- koszt długu netto (po opodatkowaniu)
iD – efektywna stopa oprocentowania długu (efektywna stopa roczna)
T – stopa podatku dochodowego
Efektywną stopę oprocentowania długu obliczamy za pomocą formuły:
$$i_{D} = \frac{i_{\text{nom}}}{1 - i_{\text{dep.zob.}}} + \ i_{\text{prowizja}}$$
Gdzie:
inom – stopa nominalna oprocentowania kapitału obcego
idep.zob. – procent kapitału obcego stanowiący tzw. depozyt zabezpieczający lub procent długu spłacony z góry
iprowizja – stopa prowizji i innych opłat z tytułu pozyskania kapitału obcego
Dlaczego przedsiębiorstwa decydują się na offshoring?
Prowadzi do wypracowania przewagi konkurencyjnej, którą trudno jest powielić lub zbudować innym przedsiębiorstwom, w obrębie całych swoich zasobów
Brak konieczności zatrudniania ekspertów w dziedzinie delokalizowanych funkcji
Możliwość skoncentrowania się na dzialalności podstawowej przedsiębiorstwa i większa elastyczność operacyjna
Ograniczanie ryzyka wzrostu przedsiębiorstwa (koszty zewnętrzne są bardziej elastyczne niż wewnętrzne)
Koszty pracy (wynagrodzenia, zatrudnienie) i infrastruktury (np. wynajem powierzchni)
Możliwości wykorzystania cen transferowych
Optymalizacja podatków
Czy struktura kapitału ma wpływ na wartość rynkową przedsiębiorstwa?
Jak dywidenda wpływa na wartość przedsiębiorstwa?
Określenie optymalnej polityki dywidend powinno skutkować maksymalizacją ceny akcji – wartości rynkowej firmy, przy uzyskaniu zadowolenia z dokonywanych wypłat dywidendy lub ich braku. Wypłata części wypracowanego zysku w postaci dywidend stanowi jedną z możliwości zwiększania dochodów właścicieli kapitału. Jeżeli wypracowany zysk firma zatrzyma na rozwój, to winna wzrosnąć cena jej akcji, czyli wartość firmy dla akcjonariusza. Jeśli natomiast zysk zostanie przeznaczony na wypłatę dywidendy, to jej kwota także zwiększy bogactwo właściciela akcji.
Metody wyceny wartości przedsiębiorstwa (wymienić i jedną opisać)
Wycena dochodowa
Informuje o poziomie korzyści finansowych możliwych do zrealizowania przez właściciela majątku dzięki jego eksploatacji
Decydującymi czynnikami są:
Prognozowany poziom dochodów
Wyjściowy poziom stopy dyskonta przyszłych dochodów realizowanych bez ryzyka
Niepewność w realizacji założonych dochodów
Subiektywizm w procesie ustalania parametrów wyceny – możliwość manipulowania jej wynikami
Właściwa dla niewielkiej firmy o stałym, wysokim poziomie dochodów
Wycena porównawcza
Etapy:
Znaleźć podobne firmy, notowane w obrocie publicznym
Sprawdzić jak rynek wycenia podobne firmy
Zastosować wycenę do firmy docelowej
Najczęściej stosowany miernik porównawczy: $\frac{\text{TEV}}{\text{EBITDA}}$
TEV (Total Enterptise Value)= rynkowa wartość kapitału akcyjnego + wartość długu i akcji uprzywilejowanych – gotówka i jej równoważniki
EBITDA – zysk brutto przed odjęciem odsetek, podatków, deprecjacji i amortyzacji.
Dla potrzeb wyceny porównawczej obliczamy średnie wartości (średnia, mediana) tych mierników dla grupy podobnych firm
Metoda zdyskontowanych przepływów strumieni pieniężnych
Podstawą są prognozy (3-7letnie) podstawowych parametrów ekonomicznych przedsiębiorstwa – przepływy pieniężna i koszt kapitału.
Szacowanie przepływów pieniężnych – dwie koncepcje:
Wolne przepływy pieniężne dla firmy (FCFF)
Wolne przepływy pieniężne dla właścicieli (FCFE)
W obu kluczowe znaczenie ma generowany przez przedsiębiorstwo zysk
$Wp = \sum_{t = 1}^{n}{\frac{\text{FCF}_{t}}{{(1 + r)}^{t}} + \frac{\text{Rv}}{{(1 + r)}^{n}}}$
Gdzie:
Wp- wartość przedsiębiorstwa
FCFt – przepływy pieniężne w poszczególnych latach prognozy (FCFF lub FCFE)
r – stopa dyskontowa – średni ważony koszt kapitału lub koszt kapitału własnego
Rv - wartość rezydualna
n – ilość lat prognozy
Metoda zdyskontowanych dywidend
Zakłada, że wyrazem korzyści dla właścicieli są wypłacane dywidendy
Jej twórcy założyli, że dla akcjonariuszy lub udziałowców kwota dywidendy ma większe znaczenie niż suma zysków
Stosuje się ją zwłaszcza, gdy posiadacz udziałów nie ma wpływu na zarządzanie przedsiębiorstwem
Przy założeniu niezmiennej dywidendy w okresie t i że stopa dyskontowa to stopa dywidendy, to formuła ma postać uproszczoną: $K = \frac{\text{DIV}}{\text{DY}}$,gdzie:
K – wartość kapitału własnego przypadającego na 1 udział lub akcję
DIV – roczna dywidenda przypadająca na 1 akcję
DY – stopa dywidendy
Są też modele: stałego wzrostu (wyceny akcji Gordona) i zmiennego wzrostu, ale nie chce mi się pisać tych wzorów, i tak nie zapamiętamy.
Adjustowane ryzykiem stopy zwrotu