Politechnika Wrocławska Katedra Mostów i Kolei
Studia stacjonarne: II st. Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego
Sprawdzający: Michał Wolański
dr inż. Mieszko Kużawa grupa: pt. N. 10.15 - 12.00
Rok akademicki 2015/2016
ZAŁOŻENIA
Założenia konstrukcyjne
Przyjmuje się następujące założenia konstrukcyjne w projektowaniu mostu kolejowego:
ustrój statyczny: belka swobodnie podparta
liczba przęseł: 1
liczba ciągów przęseł 4
rozpiętość przęsła: 32 m
rodzaj konstrukcji przęsła: zespolona
szerokość przęsła: 11,40 m
liczba dźwigarów głównych: 2
konstrukcja pomostu: płyta żelbetowa
lokalizacja pomostu: płyta zespolona z górnymi półkami dźwigarów głównych
kąt osi mostu do przeszkody: 90o
rodzaj przeszkody: rzeka
stal klasy: S355L
rozstaw zestawu stężeń: 3 m
wysokość konstrukcji przęsła: przyjęto h = 2,5 m
linia kolejowa na moście: Linia kategorii pierwszorzędnej
Przedmiot opracowania
Przedmiotem ćwiczenia projektowego jest most kolejowy o konstrukcji zespolonej. Na etapie koncepcji zaprezentowano wariant przekroczenia przeszkody. Przedstawiono następujące rysunki:
przekrój poprzeczny przez przęsło – skala 1 : 50
przekrój podłużny – skala 1 : 100
widok z boku – skala 1 : 100
przekrój poziomy – skala 1 : 100
widok z góry – skala 1 : 100
Cel i zakres opracowania
Niniejsze opracowanie ma na celu przeprowadzenie procesu projektowego od koncepcji, przez obliczenia statyczno – wytrzymałościowe po opis techniczny mostu kolejowego. Jest to obiekt inżynieryjny zlokalizowany w ciągu linii kategorii pierwszorzędnej. Zakres projektu obejmuje:
rysunki koncepcyjne mostu (w przekrojach oraz w widokach)
część obliczeniową
opis techniczny
Podstawa opracowania
Podstawą opracowania jest temat ćwiczenia projektowego z kursy mosty kolejowe - projekt, wydanego dnia 26.02.2016 r. przez prowadzącego P. dra inż. Mieszka Kużawę, pracownika naukowego Katedry Mostów i Kolei, na Wydziale Budownictwa Lądowego i Wodnego Politechniki Wrocławskiej. Podstawą merytoryczną projektu są obowiązujące normy oraz dzienniki ustaw dotyczące projektowania obiektów mostowych w kolejnictwie.
OPIS TECHNICZNY
Przęsła obiektu
Tabela 1. Zestawienie głównych parametrów technicznych dla jednego przęsła
Dźwigary główne (2 szt.) | Parametry geometryczne środnika: hw = 2440 mm, tw = 30 mm Parametry geometryczne pasów: bf = 800mm, tf = 40mm |
---|---|
Stężenia (9 zestawów) | 2 x L 100x100x8 długości 3,0 m 1 x L100x100x8 długości 2,0 m |
Żebra (72 szt.) | Blacha 2440x392x10 |
Płyta pomostowa | Parametry geometryczne: bp = 30,0 m (spadek poprz. 2% do osi) hmin = 0,25 m hmax = 0,35 m |
Rozpiętość przęseł | 32 m |
Liczba ciągów przęseł | 1 |
Przekrój poprzeczny | 1 tor w ciągu przęsła oraz chodnik służbowy po jednej stronie (dla drugiego toru symetrycznie) |
Szerokość całkowita obiektu | bc = 11,40 m |
Połączenie mostu z nasypem kolejowym
W strefach przyczółków ma miejsce połączenie konstrukcji mostowej z nasypem linii kolejowej w rzędnej o wartości 8,537 m licząc od poziomu terenu do rzędnej główki szyny. Przyczółki posiadają żelbetową ścianę zapleczną oraz żelbetowe pionowe ściany boczne, konstrukcja graniczy z nasypem, z którym dzieli nawierzchnię przejściową. Całość stabilizują skarpy z gruntu zasypowego w pochyleniu pod kątem 45° do poziomu, obłożone betonowymi płytami heksagonalnymi.
Tabela 2. Zestawienie parametrów technicznych przyczółków obiektu
Korpus przyczółka | Wysokość: h = 5,00 m Szerokość: s = 11,00 m Grubość: gsb = 1,73 m |
---|---|
Ściany boczne (skrzydła) | Wysokość: h = 9,00 m Szerokość: s = 8,50 m Ścięcie pod kątem: β = 45º Grubość: gsb = 0,5m |
Nawierzchnia na obiekcie
Standard konstrukcyjny nawierzchni przewidziano jako tor klasy 0 w wariancie 0.1.
Tabela 3. Zestawienie parametrów technicznych nawierzchni na obiekcie
Szyny | 60E1 (UIC60) nowe |
---|---|
Podkłady | PS-94M (strunobetonowe) |
Rozstaw podkładów | 0,6 m |
Typ przytwierdzenia | SB-7 |
Podsypka | Tłuczeń, min. grubość 0,35 m |
Wyposażenie obiektu
Zestawienie elementów wyposażenia konstrukcji mostowej przedstawiono w poniższej tabeli.
Tabela 4. Zestawienie elementów wyposażenia na obiekcie
Łożyska | Zastosowano łożyska czaszowe o wymiarach: 0,8x0,55 x0,2 [m] Ciosy podłożyskowe o wymiarach: 0,9 x 0,7 i zmiennej wysokości (średnio 0,29 m) |
---|---|
Dylatacje | Urządzenie w technologii Multiflex |
Izolacje | Izolacja Torkret grubości 0,02 m |
Balustrady | Chodniki służbowe wyposażone w balustrady BAL1.0 według Katalogu Detali Mostowych GDDKiA. Chodniki wykonano jako przytwierdzone do bocznej powierzchni koryta torowego. |
Odwodnienie obiektu | Zastosowano wpusty o średnicy: Ø = 150 mm, w korytku szerokości: d = 250 mm, co: lw = 5m odprowadzenie przewodu poziomego zbiorczego: Øo= 200 mm odprowadzenie do kolektora zbiorczego: Øz= 200 mm |
OBCIŻENIA PRZĘSŁA
Zebranie obciążeń
Na konstrukcję działają następujące obciążenia:
Obciążenia stałe (ciężar własny konstrukcji i wyposażenia)
Obciążenia stałe podczas wykonania i „życia” mostu (efekty reologiczne betonu – pełzanie, skurcz z uwzględnieniem pełzania)
Obciążenia zmienne (pionowe obciążenie taboru kolejowego, temperaturą)
Obciążenia zmienne podczas wykonywania mostu (obciążenie temperaturą w procesie zespolenia)
Ponadto przyjmuje się założenie braku podłużnego rozdziału obciążeń, czyli wszystkie obciążenia są sumowane, a następnie rozkładane na rozpiętość teoretyczną przęsła. Według aktualnych wytycznych z Rozporządzenia jako obciążenie od pojazdów kolejowych przyjmuje się model obciążenia 71.
Ciężary konstrukcji nośnej i wyposażenia (charakterystyczne i obliczeniowe)
Przekrój poprzeczny przęsłowy prezentuje niezbędne wymiary konstrukcji nośnej mostu oraz wyróżnia zastosowane materiały, typ wyposażenia.
Do obliczenia obciążeń zastosowano wartości charakterystyczne ciężaru lub masy materiałów, elementów:
Stal 78,5 kN/m3
Beton niezbrojony 24,0 kN/m3
Beton zbrojony 25,0 kN/m3
Tłuczeń 20,0 kN/m3
Izolacja 14,0 kN/m3
Poręcze 0,5 kN/mb
Szyna 60E1 60,21 kg/m
Podkłady 325 kg/szt.
Przytwierdzenie, w których skład wchodzą na 1 podkład: 4 szt. łapek sprężystych SB-7 o masie 0,75 kg/szt., 4 szt. wkładek dociskowych Wkw 60 o masie 0,056 kg/szt. oraz 2 szt. przekładek kształtowych Pkw-60A o masie 0,182 kg/szt. Kotwy mocujące przytwierdzenie są wbudowane w podkład i uwzględnione w jego masie. Łączna masa przytwierdzenia na 1 podkład:
4 • 0, 75 + 4 • 0, 056 + 2 • 0, 182 = 3, 588 kg
Tabela 5. Zestawienie obciążeń stałych
Część przekroju | Obciążenie charakterystyczne | współczynniki | Obciążenia obliczeniowe |
---|---|---|---|
obliczenia | $$\mathbf{g}_{\mathbf{k}}\left\lbrack \frac{\mathbf{\text{kN}}}{\mathbf{m}} \right\rbrack$$ |
γf |
|
dźwigary stalowe | $$2 \bullet \frac{78,5\ kN}{m^{3}} \bullet 0,111\ m^{2}$$ |
17,427 | 1,35 |
płyta żelbetowa | $$\frac{25,0\ kN}{m^{3}} \bullet 1,55\ m^{2}$$ |
38,370 | 1,35 |
izolacja | $$14,0\frac{\text{kN}}{m^{3}} \bullet 0,108\ m^{2}$$ |
1,512 | 1,35 |
podsypka tłuczniowa | $$20,0\frac{\text{kN}}{m^{3}} \bullet 2,56\ m$$ |
51,200 | 1,35 |
podkłady strunobetonowe | $$325\frac{kg \bullet 9,81m}{s^{2}} \bullet \frac{1}{0,6m}$$ |
5,314 | 1,35 |
przytwierdzenie | $$3,588\ kg\frac{\bullet 9,81m}{s^{2}} \bullet \frac{1}{0,6m}$$ |
0,059 | 1,35 |
szyny | $$2 \bullet 0,59\frac{\text{kN}}{\text{mb}}$$ |
1,180 | 1,35 |
balustrada | $$1 \bullet 0,5\frac{\text{kN}}{\text{mb}}$$ |
0,500 | 1,35 |
Gk |
γf |
||
[kN] |
|||
żebra | $$4 \bullet \frac{78,5\ kN}{m^{3}} \bullet 0,0096\ m^{3}$$ |
3,014 | 1,35 |
stężenia | $$1 \bullet \frac{78,5\ kN}{m^{3}} \bullet 0,013\ m^{3}$$ |
1,020 | 1,35 |
Wartości obciążeń od żeber stabilizujących dźwigary oraz od stężeń poprzecznych z układu kątowników zapisano w postaci sił skupionych w rozstawie z przekroju podłużnego. Zastosowano następujące współczynniki obciążeń w stanie granicznym nośności:
γf = 1,35 – działanie niekorzystne obciążenia stałego
γf = 1,0 – działanie korzystne obciążenia stałego
Sumaryczne wartości obciążeń stałych działających na dźwigary stalowe:
gk = 115,562 kN/m - suma obciążeń charakterystycznych
gdmax = 156,009 kN/m - suma obciążeń obliczeniowych działających niekorzystnie
gdmin = 115,562 kN/m - suma obciążeń obliczeniowych działających korzystnie
Sumaryczne wartości sił skupionych od żeber i stężeń na dźwigary stalowe:
Gk = 4,034 kN - siła skupiona w wartości charakterystycznej
Gdmax = 5,446 kN/m - siła skupiona o wartości obliczeniowej działająca niekorzystnie
Gdmin = 4,034 kN/m - siła skupiona o wartości obliczeniowej działająca korzystnie
Pionowe obciążenie ruchowe
W analizie obciążenia ruchowego pojazdami kolejowymi przyjęto zalecany model obciążenia 71 przedstawiający statyczny efekt obciążenia pionowego wywołanego normalnym ruchem kolejowym z normy PN-85/S-10030-9:
Rys. 3. Schemat podstawowy obciążenia taborem kolejowym
Jest to wyjściowy schemat do obliczeń. Wymienione wartości obciążenia skupionego oraz równo rozłożonego należy przemnożyć przez współczynnik αk, który:
$$\alpha_{k} = \left\{ \begin{matrix}
{1,1}^{k}\ dla\ k > 0 \\
1,0\ dla\ k = 0 \\
{0,9}^{- k}\ dla\ k < 0 \\
\end{matrix} \right.\ $$
gdzie k oznacza klasę obciążeń, posegregowaną według tabeli:
Tabela 6.klasy obciążeń dla linii kolejowych
k | klasa obciążenia dla linii |
---|---|
3 | dużych prędkości |
2 | magistralnych, pierwszorzędnych, zelektryfikowanych |
1 | pierwszorzędnych |
0 | znaczenia miejscowego i tymczasowych |
-1 | dla bocznic |
Projektowana kategoria linii kolejowej na obiekcie inżynieryjnym to linia dużych prędkości, stąd:
k = 2
α3 = 1, 12 = 1, 21
Qv3 = 1, 21 • 250 kN = 302, 5 kN
$$q_{v3} = 1,21 \bullet 80\ \frac{\text{kN}}{m} = 96,8\ \frac{\text{kN}}{m}$$
Współczynnik dynamiczny obciążeń zależny jest poziomu utrzymania nawierzchni linii kolejowej. Dla toru standardowo utrzymanego wyraża wzór:
$$1 \leq \varphi = \frac{2,16}{\sqrt{L_{\varphi}} - 0,2} + 0,73 \leq 2$$
φ – współczynnik dynamiczny obciążenia
Lφ – długość analizowanego elementu konstrukcji
$$1 \leq \varphi = \frac{1,44}{\sqrt{L_{\varphi}} - 0,2} + 0,82 \leq 1,67$$
Dla rozpatrywanej linii kategorii pierwszorzędnej, ze względu na przewidywaną liczbę przewozów można przyjąć, że tor będzie utrzymywany starannie:
$$1 \leq \varphi = \frac{1,44}{\sqrt{32} - 0,2} + 0,82 = 1,086 \leq 1,67$$
Obciążenie taborem kolejowym przyjmuje wartości:
Qdyn = φ • Qv3 = 1, 086 • 302, 5kN = 328, 52 kN
$$q_{\text{dyn}} = \varphi \bullet q_{v3} = 1,086 \bullet 96,8\ \frac{\text{kN}}{m} = 105,12\ \frac{\text{kN}}{m}$$
Obciążenie chodników przyjęto jak dla wymiarowania chodników służbowych i pomostów roboczych, tj.:
$$q_{t} = 0,75\ m \bullet 1,5\ \frac{\text{kN}}{m^{2}} = 1,125\ \frac{\text{kN}}{m}$$
Obciążenie od hamowania i przyspieszania, przyjmowane jako działające poziomo, w kierunku osi toru na poziomie styku szyny z kołem:
$$h_{\text{ham}} = 0,1 \bullet q_{v3} = 0,1 \bullet 96,8 = 9,68\frac{\text{kN}}{m}$$
Hprz = 0, 2 • Qv3 = 0, 2 • 302, 5 = 60, 5 kN
Przyjęto następujące wartości częściowych współczynników bezpieczeństwa w stosunku do obciążeń zmiennych ruchu taboru kolejowego:
γf = 1,5 – działanie w podstawowym układzie obciążeń
γf = 1,25 – działanie dodatkowym układzie obciążeń
Wartości obliczeniowe obciążenia taborem kolejowym dla układu podstawowego:
QmaxP = γf • Qdyn = 1, 5 • 328, 52 kN = 492, 78 kN
qmaxP = γf • qdyn = 1, 5 • 105, 12 kN = 157, 68 kN
Wartości obliczeniowe obciążenia taborem kolejowym dla układu dodatkowego:
QmaxD = γf • Qdyn = 1, 25 • 328, 52 kN = 410, 65 kN
qmaxD = γf • qdyn = 1, 25 • 105, 12 kN = 131, 40 kN
Elementy reologii betonu
Efekty pełzania betonu zostaną uwzględnione przez metodę efektywnego modułu sprężystości betonu:
$$E_{co,eff} = \frac{E_{\text{co}}}{1 + \varphi\left( t,\tau \right) \bullet \psi\left( t,\tau \right)}$$
Eco = 34 GPa– przyjęto jako moduł sprężystości betonu C35/45
φ (t,τ) – współczynnik pełzania
$$\varphi\left( t,\tau \right) = \frac{E_{p}(t,\tau)}{E_{\text{co}}(\tau)} = 2,0$$
𝜓 (t,τ) = 0,8 – współczynnik zależny od naprężeń stycznych oraz czasu
$$E_{co,eff} = \frac{34}{1 + 2 \bullet 0,8} = 13,077\ GPa$$
Do obliczenia wpływów od skurczu betonu z uwzględnieniem pełzania wykorzystano koncepcję zastępczego oddziaływania termicznego. Siłę podłużną od skurcz betonu uzyskano w sposób efektu jej działania: oziębiając płytę i wykorzystując w obliczeniach różnicę temperatur według następującego wzoru:
εcs = T • αT
εcs = 0,3 ‰ - wartość odkształcenia wg pkt. 3.1.4. PN-EN1992-1-1
ΔT – szukana różnica temperatur efektu zastępczego do sił pełzania
αT = 0,00001/°C – współczynnik odkształcalności termicznej betonu
$$T = \frac{e_{\text{cs}}}{\alpha_{T}} = \frac{0,0003}{10^{- 5}}\ = 30$$
Siła osiowa w przekroju powstała wskutek skurczu betonu osiąga wartość według zależności:
Ncs = αT • T • Eco, eff • Ac
Ac = 1,55/2 = 0,775 m2 – pole przekroju badanej płyty przypadające na jeden dźwigar
Ncs = 0, 00001 • 30 • 13, 077 • 0, 775 = 3, 04 MN
Obciążenia wywołane zmianą temperatury
W obliczeniach przęsła rozpatruje się obciążenie różnicą temperatur pomiędzy płytą żelbetową a stalowym dźwigarem głównym. Jako niekorzystny przypadek przyjęto nierównomierne zmiany temperatur obu ustrojów nośnych:
ΔT = ±10°C – ogrzanie lub oziębienie płyty żelbetowej
Obciążenie zmianami temperatury rozpatrywane jest tylko w dodatkowym schemacie obciążeń;
γf = 1,35 – współczynnik obciążenia
Siła osiowa powstała na skutek oziębienia płyty (rozciąganie):
Ncs = αT • T • Eco • Ac
Ncs = 0, 00001 • 10 • 34 • 0, 775 = 2, 635 MN
Siła osiowa powstała na skutek ogrzania płyty (ściskanie):
Ncs = αT • T • Eco • Ac
Ncs = 0, 00001 • −10 • 34 • 0, 775 = −2, 635 MN
Charakterystyki przekroju dźwigara zespolonego (geometryczne przekroju poprzecznego)
Podczas fazy wykonawczej i eksploatacyjnej mostu kolejowego o konstrukcji zespolonej należy wyróżnić trzy stany przekroju poprzecznego:
przekrój niesprowadzony – dźwigar i płyta żelbetowa jako dwa elementy o różnych charakterystykach
przekrój sprowadzony bez pełzania – z wykorzystaniem zastępczego modułu sprężystości ujednolicona półka górna dźwigara z płytą
przekrój sprowadzony uwzględniający pełzanie – przekrój zastępczego modułu sprężystości, który uwzględnia odkształcenie ściskania od pełzania
W obliczeniach przekroju zespolonego należy uwzględnić efekt szerokiego pasa. Ewentualne redukcja szerokości współpracującej płyty pomostowej wynika z przebiegu sił ściskających oraz rozkładu podłużnych ściskających naprężeń normalnych w górnych włóknach płyty. Z obwiedni momentów zginających dla belki jednoprzęsłowej swobodnie podpartej dla efektu szerokiego pasa:
Le = 1,0 · Lt = 32 m – długość współpracująca przęsła; odległość między zerowymi momentami belki
beff – szerokość współpracująca przekroju
beff = bo + be1 + be2
bo = 0,6 m – szerokość łącznika (lub osiowy rozstaw łączników)
be1, be2 – szerokości efektywne przekroju lewej i prawej części
$$b_{e1} = \frac{L_{e}}{8} \leq \frac{b_{1}}{2} \land b_{e2} = \frac{L_{e}}{8} \leq \frac{b_{2}}{2}$$
b1, b2 = 2,50 m – szerokość między skrajnymi łącznikami dwóch dźwigarów
$$b_{e1} = \frac{32}{8} = 4,00\ m > \frac{2,5}{2} = 1,25\text{\ m}$$
Przyjmuje się be1 = be2 = 1,25 m, na mocy koniecznej do spełnienia nierówności,
beff = 0, 6 + 1, 2 + 1, 2 = 3, 0 m
Ze względu na charakter konstrukcji ograniczono w obliczeniach wpływ współpracy płyty żelbetowej w przekroju. Z tego względu jako szerokość współpracującą płyty żelbetowej przyjęto beff = 0,9 m, dzięki temu definiowane są kolejne stany pracy przekroju poprzecznego zespolonego:
Charakterystyki przekroju niezespolonego:
Aa = 0,111 m2 - pole przekroju dźwigara stalowego
Ab = 0,270 m2 - pole przekroju płyty współpracującej
Ia = 0,117784 m4 - moment bezwładności przekroju dźwigara względem osi yA
Ib = 0,002025 m4 - moment bezwładności przekroju płyty względem osi yB
Ea = 210 GPa – moduł sprężystości stali
Ec = 34 GPa – moduł sprężystości betonu C35/45
Do właściwego wyznaczenia przekroju zespolonego należy zastosować zastępczy moduł sprężystości n (osobno dla obciążeń krótkotrwałych i długotrwałych):
$$n = \frac{E_{a}}{E_{c}}$$
$$n = \frac{210}{34} = 6,17$$
Pozostałe charakterystyki pozwalają wyznaczyć wzory:
$$A_{z} = A_{a} + \frac{1}{n} \bullet A_{b}$$
$$I_{y} = I_{a}{+ A}_{a} \bullet \left| S_{A}S_{z} \right|^{2} + \frac{1}{n} \bullet I_{b} + \frac{A_{B}}{n} \bullet \left| S_{B}S_{z} \right|^{2}$$
Charakterystyki przekroju zespolonego:
Az = 0,1547 m2 - pole przekroju zespolonego
Iy = 0,275690 m4 - moment bezwładności przekroju sprowadzonego zespolonego względem osi yz
Ea = 210 GPa – moduł sprężystości stali
Ec = 34 GPa – moduł sprężystości betonu C35/45
Do wyznaczenia przekroju zespolonego dla obciążeń długotrwałych w zastępczym module sprężystości należy uwzględnić wpływ skurczu i pełzania n:
$$n = \frac{E_{a}}{E_{co,eff}}$$
$$n = \frac{210}{13,077} = 16,06$$
Pozostałe charakterystyki pozwalają wyznaczyć wzory:
$$A_{z} = A_{a} + \frac{1}{n} \bullet A_{b}$$
$$I_{y} = I_{a}{+ A}_{a} \bullet \left| S_{A}S_{z} \right|^{2} + \frac{1}{n} \bullet I_{b} + \frac{A_{B}}{n} \bullet \left| S_{B}S_{z} \right|^{2}$$
Charakterystyki przekroju niezespolonego:
Az = 0,1278 m2 - pole przekroju zespolonego sprowadzonego
Iy = 0,145314 m4 - moment bezwładności przekroju sprowadzonego zespolonego względem osi yz
Ea = 210 GPa – moduł sprężystości stali
Ec = 13,077 GPa – efektywny moduł sprężystości od pełzania betonu C35/45
OBLICZENIA STATYCZNO – WYTRZYMAŁOŚCIOWE
Fazy pracy konstrukcji zespolonego mostu kolejowego:
F0. Ciężar własny konstrukcji stalowej i mokrego betonu przenoszą tylko dźwigary stalowe.
F1. Fazy bezużytkowe, na przekrój zespolony działają obciążenia stałe, włącznie z wyposażeniem.
F1a. Obciążenie ciężarem własnym wyposażenia jako efekt krótkotrwały, działanie prawa Hooke’a w ośrodku sprężystym, beton natomiast nie pełza.
F1b. Obciążenie ciężarem własnym jako efekt długotrwały w belce swobodnie podpartej, bez uwzględniania sił od ugięć pełzania po za przekrojem.
F1c. Uwzględnienie skurczu betonu wraz z efektami pełzania w procesie długotrwałym.
F2. Obciążenia zmienne.
F2a. Obciążenie różnicą temperatur pomiędzy płytą a dźwigarem stalowym; ocieplenie płyty o 10°C.
F2b. Obciążenie różnicą temperatur pomiędzy płytą a dźwigarem stalowym; ochłodzenie płyty o 10°C.
F2c. Obciążenie tabor kolejowym według normowego modelu 71
Kombinacje obciążeń
Podczas wyboru najbardziej niekorzystnego modelu obciążeń rozgraniczono wpływ efektów krótkotrwałych i długotrwałych oddziaływania. Jest to podstawą do inżynierskiej analizy konstrukcji zarówno w trakcie jej wykonywania jak i eksploatacji. Zbadane zostaną cztery przypadki obciążeń:
F0 + F1a + F2c + F2a · ψ (sumaryczne efekty krótkotrwałe)
F0 + F1a + F2c + F2b · ψ (sumaryczne efekty krótkotrwałe)
F0 + F1b + F1c + F2c + F2b · ψ (sumaryczne efekty długotrwałe)
F0 + F1b + F1c + F2b + F2c · ψ (sumaryczne efekty długotrwałe)
ψ = 0,7 – współczynnik zmniejszający obciążenie dodatkowe (nie dominujące)
Model obliczeniowy
Jako model statyczny przyjęto belkę swobodnie podpartą. Do modelu obliczeniowego zastosowano obciążenia równo rozłożone i siły skupione, zrezygnowano tu z typowego dla mostów drogowych podłużnego rozdziału obciążeń.
Obliczenia wartości sił przekrojowych
Obliczenia sił przekrojowych przeprowadzono w programie Autodesk ROBOT, w opisie zawarto wartości sił wynikowych.
Moment zginający od sił skurczu w betonie (przypadający na 1 dźwigar):
Mcsk = Ncs • yc
Ncs = 3,040 MN
yc = 1,006 m – odległość między osią centralną przekroju sprowadzonego zespolonego, a osią centralną płyty fundamentowej
Mcsk = 3, 040 • 1, 006 = 3, 058 MNm
wartość obliczeniowa: Mcsd = 3, 058 • 1, 35 = 4, 129 MNm
Moment zginający od sił skurczu z pełzaniem w betonie (przypadający na 1 dźwigar):
Mcsk = Ncs • yc
Ncs = 3,040 MN
yc = 1,190 m – odległość między osią centralną przekroju sprowadzonego zespolonego uwzględniającego pełzanie, a osią centralną płyty fundamentowej
Mcsk = 3, 040 • 1, 190 = 5, 776 MNm
wartość obliczeniowa: Mcsd = 5, 776 • 1, 35 = 7, 798 MNm
Moment zginający od zmian temperatury, ochłodzenia lub ocieplenia płyty żelbetowej o 10°C (na 1 dźwigar):
MTk = Ncs • yc
Ncs = ±2,635 MN
yc = 1,006 m – odległość między osią centralną przekroju sprowadzonego zespolonego, a osią centralną płyty fundamentowej
MTk = 2, 635 • 1, 006 = ±2, 651 MNm
wartość obliczeniowa: MTd = 2, 651 • 1, 35 = ±3, 579 MNm
Naprężenia w dźwigarze stalowym:
$$\sigma_{a} = \frac{N_{\text{csd}}}{A_{z}} + \frac{M_{\text{csd}} \bullet y_{c}}{I_{y}}$$
Naprężenia w płycie żelbetowej:
$$\sigma_{b} = \frac{N_{\text{csd}}}{A_{z} \bullet n} + \frac{M_{\text{csd}} \bullet y_{c}}{I_{y} \bullet n} - \frac{N_{\text{csd}}}{A_{b}} \land n = \frac{E_{a}}{E_{co,eff}}$$
Naprężenia normalne w stali:
$$\sigma_{x} = \frac{F_{x}}{A_{z}} + \frac{M_{y} \bullet z}{I_{y}}$$
Naprężenia normalne w betonie:
$$\sigma_{x} = \frac{F_{x}}{{n \bullet A}_{z}} + \frac{M_{y} \bullet z}{n \bullet I_{y}} \land n = \frac{E_{a}}{E_{co,eff}}$$
Naprężenia styczne w stali:
$$\tau_{\text{xz}} = \frac{V_{z} \bullet S_{z}}{I_{z} \bullet g}$$
g = 0,02 m – grubość środnika
Sz – moment statyczny odciętej części przekroju
Zestawienie obliczonych sił i naprężeń wewnętrznych
W końcowym zestawieniu zaprezentowano wartości sił i naprężeń przypadających na jeden dźwigar. Założono ze znakiem ujemnym naprężenia rozciągające, a dodatnie naprężenia ściskające. Tuszem wyszczególniono wartości krytyczne.
Tabela 7. Wartości sił przekrojowych oraz naprężeń wewnętrznych, kombinacje obciążeń
Faza | obciążenia | przekrój | czas działania obciążenia | Mα-α | Nα-α | Vα-α | σagα-α | σadα-α | σbdα-α | σbgα-α | τγ-γ |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
[MNm] | [MN] | [MN] | [MPa] | [MPa] | [MPa] | [MPa] | [MPa] | ||||
F0 | ciężar własny konstrukcji stalowej i żelbetowej | niezesp. | < 28 dni | 5,100 | 0,000 | 0,637 | -52,8255 | 52,8255 | 0,000 | 0,000 | 11,178 |
zespolony | krótkotrwały | 5,100 | 0,000 | 0,637 | -19,979 | 26,639 | -3,804 | -2,977 | 7,494 | ||
zespolony | długotrwały | 5,100 | 0,000 | 0,637 | -37,904 | 50,539 | -3,016 | -2,360 | 10,345 | ||
F1a | ciężar własny wyposażenia beton nie pełza | zespolony | krótkotrwały | 5,033 | 0,000 | 0,629 | -19,716 | 26,289 | 3,754 | -2,938 | 7,400 |
F1b | ciężar własny wyposażenia z uwzględnieniem pełzania | zespolony | długotrwały | 5,033 | 0,000 | 0,629 | -37,406 | 49,875 | -2,976 | -2,329 | 10,215 |
F1c | skurcz betonu z uwzględnieniem pełzania | zespolony | długotrwały | 7,798 | -3,040 | 0,000 | -34,169 | 101,062 | -6,092 | -5,089 | 0,000 |
F2a | obciążenie temperaturą +10 ᵒC | zespolony | krótkotrwały | -3,579 | 2,635 | 0,000 | 31,053 | -1,661 | 5,208 | 4,628 | 0,000 |
F2b | obciążenie temperaturą -10 ᵒC | zespolony | krótkotrwały | 3,579 | -2,635 | 0,000 | -31,053 | 1,661 | -5,208 | -4,628 | 0,000 |
F2c | obciążenie taborem kolejowym (UIC 71) | zespolony | 13,592 | 0,000 | 1,515 | -101,018 | 134,690 | -8,037 | -6,290 | 24,605 | |
Kombinacja obciążeń krótkotrwałych: F0+F1a+F2c+F2a·ψ | 2,781 | -118,976 | 186,455 | -4,441 | -11,797 | 39,499 | |||||
Kombinacja obciążeń krótkotrwałych: F0+F1a+F2c+F2b·ψ | 2,781 | 43,910 | -289,232 | 1,796 | -18,276 | 39,499 | |||||
Kombinacja obciążeń długotrwałych: F0+F1b+F1c+F2c+F2b·ψ | 2,781 | -232,234 | 236,267 | -17,675 | -14,219 | 45,169 | |||||
Kombinacja obciążeń długotrwałych: F0+F1b+F1c+F2b+ F2c·ψ | 2,326 | -211,245 | 297,420 | -22,918 | -18,809 | 37,788 |
Wymiarowanie przekrojów poprzecznych na najniekorzystniejsze obciążenie
Nośność przekroju przęsłowego:
$$\sigma_{x,Ed} \leq \sigma_{x,Rd} = \frac{\chi_{\text{LT}} \bullet f_{y}}{\gamma_{M1}}$$
γM1 = 1, 1 – współczynnik bezpieczeństwa
χLT = 1,0 – wartość współczynnika zwichrzenia, gdyż w konstrukcji zespolonej płyta żelbetowa stabilizuje przekrój
$$\varepsilon = \sqrt{\frac{235}{\text{fy}}}$$
$$\varepsilon = \sqrt{\frac{235}{355}} = 0,8136$$
$\frac{c}{t} = \frac{2,44}{0,03} = 81 < 124 \bullet \varepsilon = 124 \bullet 0,8136 = 101$ –> przekrój klasy 3
$$\sigma_{x,Ed} = 297,420\ MPa \leq \frac{1,0 \bullet 355}{1,1} = 322,727\ MPa = \sigma_{x,Rd}$$
przekrój spełnia warunek nośności.
Przyjęto założenie, że całość ścinania w przekroju poprzecznym przenosi środnik dźwigara stalowego, stąd:
$$v_{\max} \leq v_{Bw,Rd} = \frac{\chi_{w} \bullet f_{y} \bullet h_{w} \bullet t_{w}}{\sqrt{3} \bullet \gamma_{M1}}$$
Nośność przekroju podporowego:
$$\tau_{xz,Ed} \leq \tau_{xz,Rd} = \frac{\chi_{w} \bullet f_{y}}{\sqrt{3} \bullet \gamma_{M1}}$$
Względna smukłość płytowa, gdy oprócz żeber na podporach występują żebra pośrednie:
$$\overset{\overline{}}{\lambda} = \frac{h_{w}}{37,4 \bullet t_{w} \bullet \varepsilon \bullet \sqrt{k_{\tau}}}$$
a = 3,0 m – rozstaw żeber, dla zależności:
$$\frac{a}{h_{w}} = \frac{3,0}{2,44} = 1,230 \geq 1$$
wzór na minimalny parametr niestateczności panelu środnika przy ścinaniu ma postać:
$$k_{\tau} = 5,34 + 4 \bullet \left( \frac{h_{w}}{a} \right)^{2} + k_{\text{τst}}$$
kτst = 0 – brak żeber podłużnych
$$k_{\tau} = 5,34 + 4 \bullet \left( \frac{2,44}{3,0} \right)^{2} + 0 = 7,9860$$
Warunek dla środników użebrowanych dla stali o fy ≤ 460 MPa, odczytano η = 1,2
$$\frac{h_{w}}{t_{w}} > \frac{31}{\eta} \bullet \varepsilon \bullet \sqrt{k_{\tau}}$$
$$\frac{2,44}{0,03} = 81,3 > \frac{31}{1,2} \bullet 0,81 \bullet \sqrt{7,9860} = 59,13$$
został spełniony.
$$\overset{\overline{}}{\lambda} = \frac{2,44}{37,4 \bullet 0,03 \bullet 0,81 \bullet \sqrt{7,9860}} = 0,950$$
χw = 0,76 – odczytano wartość z krzywej niestateczności przy ścinaniu dla sztywnego żebra podporowego (Rys. 5.2 z PN-EN 1993-1-5), jednakże dla żebra sztywnego:
$$0,83/\eta \leq \overset{\overline{}}{\lambda} < 1,08\ \ wtedy\ \ \chi_{w} = \frac{0,83}{\left( \overset{\overline{}}{\lambda} \right)}$$
$$\chi_{w} = \frac{0,83}{\left( 0,950 \right)} = 0874$$
$$\tau_{xz,Ed} = 45,169MPa \leq \frac{0,874 \bullet 355}{\sqrt{3} \bullet 1,1} = 162,850\ MPa = \tau_{xz,Rd}$$
Nośność środnika na ścinanie:
$$v_{\max} = 2,781\ MN \leq \frac{0,874 \bullet 355 \bullet 2,44 \bullet 0,03}{\sqrt{3} \bullet 1,1} = 11,92\ MN = v_{Bw,Rd}$$
nośność na naprężenia styczne oraz na ścinanie jest zapewniona.