Zrównoważona turystyka

1. Zrównoważona turystyka jako turystyka „zielona”:

Jest to turystyka która pociąga za sobą odpowiedzialność społeczną, poważne zobowiązanie wobec natury, oraz integrację lokalnych społeczeństw wokół podejmowania jakiejkolwiek działalności turystycznej. Rozwój turystyki, zarówno w układzie globalnym jak i lokalnym, determinowany jest przez wiele czynników, jednak to właśnie naturalne walory stanowią zasadniczy element podaży turystycznej, do którego zazwyczaj dostosowuje się pozostałe jej elementy;

1. Pozytywny wpływ turystyki:

a)Ochrona tradycji, zwyczajów i odrębności kulturowej.

b) Źródło środków finansowych

c) Źródło dochodów miejscowej ludności

d) Zwiększenie poparcia społecznego dla terenów chronionych

e) Ustalenie granic zagospodarowania obszarów dzikich

f) Tworzenie rezerwatów i Parków Narodowych

Rozwój turystyki zrównoważonej spełnia potrzeby współczesnych turystów i regionów, jednocześnie chroniąc i rozszerzając możliwości na przyszłość. Produkty turystyki zrównoważonej są produktami, które egzystują w harmonii z lokalnym środowiskiem, w wyniku czego środowisko staje się beneficjentem, a nie ofiarą rozwoju.

1. Negatywny wpływ turystyki na środowisko przyrodnicze:

a) Obciążenie zasobów wodnych – przemysł turystyczny zużywa

ogromne ilości wody dla potrzeb hoteli, basenów, pól golfowych, oraz

do osobistego użytku turystów, co może skutkować wyczerpywaniem

się zasobów wodnych i degradacją ich źródeł ;

b) Zużycie nadmiernej ilości energii – turysta zatrzymujący się w

hotelu zużywa dziennie średnio o 1/3 więcej energii niż lokalny

mieszkaniec; w ciągu roku jednogwiazdkowy hotel zużywa ok. 160 kWh

energii, a hotel czterogwiazdkowy zużywa ok. 380 kWh energii;

c) Zmiany w krajobrazie wynikające z budowy hoteli, ośrodków

wypoczynkowych i całej infrastruktury;

d) Degradacja powierzchni ziemi, oraz katastrofalne zniszczenia obszarów leśnych – wykorzystanie ziemi pod budowę miejsc zakwaterowania i innych obiektów infrastrukturalnych np. tras narciarskich wymagających ogromnej powierzchni związanej z budową i eksploatacją wyciągów narciarskich;

e) Zużycie dużej ilości materiałów budowlanych (głownie piasków), intensywne wyręby lasów w celu pozyskania drewna opałowego;

f) Erozja gleby, oraz zwiększone niebezpieczeństwo wystąpienia lawin, osunięć ziemi, oraz powodzi – w wyniku intensywnego rozwoju turystyki narciarskiej;

g) Zanieczyszczenie wody – budowa hoteli prowadzi do zwiększenia

liczby obiektów odprowadzających ścieki;

h) Produkcja nadmiernej ilości odpadów – wywołana eksploatacją

obiektów i urządzeń turystycznych;

i) Zanieczyszczenie powietrza wywołane emisją ze źródeł

komunikacyjnych;

j) Niszczenie różnorodności biologicznej – turystyka powoduje

ogromne straty w bogactwie biologicznym na wiele sposobów np.

poprzez współzawodnictwo z dziką przyrodą o siedliska i bogactwa

naturalne;

k) Erozja nadmorska – rozwój przystani i falochronów, oraz

przekształcenia linii brzegowej mogą powodować zmiany w

dostarczaniu materiału przez prądy i w rezultacie erozję przybrzeżną;

pozyskiwanie materiałów budowlanych z terenów nadmorskich i okolic

brzegowych negatywnie wpływa na stan lasów w głębi lądów i

występujące tam siedliska flory;

l) Niszczenie pokrywy roślinnej (tzw. zadeptywanie), oraz erozja

gleby wywołane głownie: działalnością obozowisk, intensywną

eksploatacją szlaków turystycznych, oraz uciążliwością pojazdów

samochodowych;

1. Przykłady udziału turystyki w degradacji środowiska naturalnego:

Wzrost przyjazdów w Bieszczady odbił się natychmiast w środowisku przyrodniczym gór. Drastycznie została przekroczona chłonność turystyczna na szlakach i ścieżkach turystycznych. W wyniku wydeptywania szlaków, w okresie największych opadów (koniec czerwca, lipiec) dochodzi do wzmożonej erozji. Z braku rynien odprowadzających wodę w okresie wzmożonych opadów szlaki turystyczne przekształcają się w koryta rwących potoków efektem czego są głębokie wcięcia erozyjne. Kolejnym negatywnym skutkiem jest wzmożony hałas wzdłuż szlaków turystycznych i tras komunikacyjnych. Poziom hałasu i emisja spalin wskutek wzrostu ruchu samochodowego radykalnie wzrosła, powodując zaburzenia w cyklu życia zwierząt.

W Karkonoszach można wyróżnić trzy najważniejsze strefy konfliktowe pomiędzy rozwojem turystyki a ochroną środowiska przyrodniczego. Jest to: narciarstwo zjazdowe, turystyka piesza i infrastruktura turystyczna.  W wyniku rozwoju ruchu turystycznego wzrosła liczba szlaków turystycznych, które wytworzyły sztuczną barierę ekologiczną dla przemieszczanie się fauny. Wywołuje to fragmentację siedlisk, proporcjonalną do gęstości szlaków.  Bardzo często dochodzi do zdarzenia, kiedy człowiek nieświadomie powoduje przeniesienie roślin synantropijnych. Gatunki takie mogą doprowadzić do wyparcia rodzimej flory, a zabiegi mające na celu ich wyplenienie nie zawsze są skuteczne Najbardziej rozprzestrzenia tu się szczaw alpejski, będący pozostałością po prowadzonej gospodarce pasterskiej. Rośliny synantropijne oprócz okolic schronisk turystycznych gwałtownie rozwijają się przy szlakach turystycznych, a także na granicy parku narodowego.  W wyniku rozwoju narciarstwa są wycinane są długie pasy lasów co powoduje fragmentację siedlisk oraz zaburzenie mikroklimatu lasu. Ponadto Gleba pozbawiona drzew zmniejsza swoje właściwości wodochłonne, dochodzi do uruchomienia procesów osuwiskowych, wzmożonego spływu i erozji.