1.Elipsa – figura retoryczna – opuszczenie elementu zdania oczywistego ze względu na kontekst wypowiedzi (elipsa kontekstowa) lub ze względu na sytuację wypowiedzi (elipsa sytuacyjna), który przy odbiorze daje się zrekonstruować. Często występuje w postaci równoważnika zdania.
W elipsie kontekstowej opuszcza się element, bądź elementy zdania, ze względu na kontekst wypowiedzi, przy czym bardzo ważny jest powód tego pominięcia.
Najczęściej używana w mowie potocznej (skrót myślowy), a także jako środek artystyczny, umożliwiający kondensację treści i dynamizowanie wypowiedzi literackiej.
2.Antyteza - figura retoryczna polegająca na zestawieniu dwóch elementów znaczeniowo przeciwstawnych w jedną całość treściową dla uzyskania wyższej ekspresji (np. "gromobicie ciszy", "lepiej z mądrym zgubić, niż z głupim znaleźć").
3.Enumeracja (wyliczenie) - charakterystyczny dla baroku środek stylistyczny polegający na wymienianiu w tekście kolejnych elementów połączonych jakąś cechą.
4.Epifora (epistrofa, conversio) to w literaturze powtórzenie tego samego słowa lub zwrotu na końcu kolejnych segmentów wypowiedzi.
Na przykład: Gdy byłem dzieckiem, mówiłem jak dziecko, czułem jak dziecko, myślałem jak dziecko. (1 Kor 13:11)
5.Apostrofa – (gr. apostrophé) bezpośredni, patetyczny zwrot do osoby, bardzo często do bóstwa, personifikowanie idei lub przedmiotu, występujący najczęściej w przemówieniu lub uroczystym utworze poetyckim, np. odzie, a kreujący postać fikcyjnego adresata, zazwyczaj wyraziście odmiennego od rzeczywistego.
6.Wykrzyknienie– jest to figura retoryczna, wyraz, grupa wyrazów lub zdanie wykrzyknikowe, często urwane, wtrącone w tok wypowiedzi bądź będące wyrazem emocjonalnego zaangażowania mówiącego (często ma formę apostrofy). Przykłady wykrzyknień: "Ojej!", "Och!", "Ach!" Wykrzyknienie również sygnalizuje stan uczuciowy osoby, która się nim posługuje.
7.Hipotaksa to połączenie zdań relacją podrzędną Użyta w tekście świadczy (zazwyczaj) o "literackości" tekstu lub o tym, iż podmiot jest "wyedukowany".
8.Parataksa (z gr. parataxis - postawienie obok siebie) - współrzędne połączenie kilku zdań w jedno złożone. Często używana w języku mówionym, np. "zobaczyła przed sobą nieznanego mężczyznę, przystanęła, zapytała o drogę". Widać to np. w Piosence o Wicie Stwoszu K. I. Gałczyńskiego:
[MATKA:] Synku, niebo się chmurzy.
Zasłonię cię od burzy.
Taki wiatr, mój syneczku,
zbójcy chodzą po drogach.
Oj, nie przechodź tą rzeczką.
woda taka głęboka.
(...)
[WIT:] A tu widzisz? tu Maria
i Jan, i gwiazdki małe,
a te szaty wiatr targa,
bo wiatr też wystrugałem.
Wit używa hipotaksy, matka – parataksy.
9. Przestawnia, przestawka, szyk przestawny, przekładnia, inwersja, hiperteza, metateza to figura retoryczna polegająca na zmianie kolejności wyrazów pozostających w zależności składniowej lub wtrąceniu do jednolitej grupy składniowej wyrazów nie należących do niej; szyk zdania odbiegający od norm składniowych języka.
10.Anakolut – błąd składniowy zniekształcający budowę zdania, powodujący zanik związku logicznego między jego członami; inaczej jest to wypowiedź zorganizowana pod względem składniowym tak, że jej poszczególne człony kłócą się z porządkiem logicznym zdania i są niepoprawne pod względem gramatycznym.
11.Powtórzenie zabieg stylistyczny polegający na wielokrotnym użyciu tego samego elementu językowego (wyrazu, zespołu wyrazów, wersów lub zwrotek) celem uzyskania rytmizacji, podkreślenia znaczenia, zwiększenia ekspresji.
Przykład: "Zieleń, zieleń, coraz więcej zieleni i przestrzeni".
Rodzaje powtórzeń:
epifora (powtórzenie na końcu wersu)
anafora (powtórzenie na początku wersu)
paralelizm(tożsamość lub podobieństwo treściowe (znaczeniowe) lub kompozycyjne kilku analogicznych segmentów utworu literackiego (zdań, wersów, strof, scen, wydarzeń, wątków itp.)