Tryb uchwalania ustaw zwyklych

Etapy uchwalania ustaw, tryb ustawodzwczy, droga ustawodawcza

1. opracowanie projektu ustawy- KAŻDY może opracować projekt ustawy, [uchwała Rady Ministrów (zasady techniki prawodawczej) jakie wymogi muszą spełniać projekty ustawy tam są określone]

2. inicjatywa ustawodawcza- wniesienie projektu ustawy do sejmu, przedłozenie sejmowi, nie przysluguje kazdemu podmiotowi, jest to dokladnie okreslanie- prawo wniesienia projektu ustawy do sejm, art 118 – przysługuje posłom [grupa co najmniej 15 posłów (mogą to być kluby, partie itd) lub komisje sejmowe (liczebość jej już nie ma znaczenia)] –[ posłowie nie przygotowują projektów ustaw sami;p zazwyczaj powołane są do tego określone komisje, znawcy , profesorowie z danej dziedziny]; senatowi (izbie jako całemu organowi, musi to być uchwała senatu w sprawie danego projektu); prezydentowi RP (sam nie pisze tego projektu- pracownicy kancelarii prezydenta z reguły, lub powołani są fachowcy znawcy); Rada Ministrów (organ kolegialny- powstaja one w okreslonych ministwerstwach, nie pisza sami ministrowie, tylko pracownicy ministwrstw, pozostali ministrowie mogą wyrazac swoje opinie , ostateczna uchwale podpisuje premier); Inicjatywa Ludowa (grupa co najmniej 100 tys obywatwli majacych prawo wyboerania do sejmu)

Wykład 17.03.11

1. prace w sejmie nad projektem ustawy- wszystkie projekty ustaw są przedstawiane najpierw sejm, wszystkie prace nad projektami ustaw rozpoczynaja się w sejmie- tak jest w polsce. Do każdego projektu ustawy musi być załączone uzasadnienie. Najwięcej projektów wpływa od Rady Ministrów
   Decyzja o kolejności rozpatrywania projektów należy do marszałka sejmu, marszałek wywowdzi się z partii rządzącej więc w pierwszej kolejnosci będą rozpatrywane projekty poselskie swojego ugrupowania
   Wyjątkami się pilne projekty ustaw- poza wszelką kolejnością
   art 199 i 120 konstytucji- sposób rozpatrywania decyzji do poszczeólnych aktow w sejmie
   Każdy projekt jest rozpatrywany osobno, ale są wyjątki gdy wszystkie projekty dotyczą tej samej kwestii np. projekty ustaw o partii politycznej, projekty ustaw o związkach zawodowych
   Marszałek zarządza rozpatrywanie grupowe tych projektów
   Pierwsze czytanie może odbyć się nie wcześniej niż 7 dnia od przekazania posłom projektu ustawy, Posłowie mają czas na zapoznanie się z jej treścią
   3 czytania-poszczególne etapy drogi ustawodawczej, na kazdym etapie są dokonywane inne czytanie
   1 czytanie ma charakter wstępny, zapoznawczy, zgodnie z regulaminem sejmu 1 czytanie mozeprzyberac 2 formy w zaleznosci od forum na jakim 2 cyztanie się odbywa”
   - czytanie plenarne- na forum całego sejmu
   - czytanie komisyjne- przeprowadzane na posiedzeniu komisji jednej albo kilku
   Decyzje o formie 1 czytania decyduje marszalek sejmu
   Jakie na posiedzeniach planarcnych tylko
   zmiany budzetowej. Ordynacji wyborczych, o zmianie konstytucji, o kodeksach i zmian kodeksu, o ustroju i zakresie dzialania naczelnych organów państwowych
   1 czytanie: wystapienie wnioskodawcy, kto będzie reprezentantem projektu trzeba wskazac- nie odczytuje tylko referuje główne zalozenia tego projektu
   - następnie odbywa się dyskusja, nie dotyczy ona szczegółów , powinna dać poglad czy ten projekt w ogóle jest potrzebny czy się nadaje, czy jest debatowac na temat tego projektu czy nie
   Nie zgłasza się poprawek na 1 czytaniu, jedynie wniosek o odrzucenie projektu w całości- bardzo często się to zdarza
   - po zamknięciu dyskusji, jeśli jest to gosowanie plenarne marszalek daje pod glosowanie odrzucenie projektu w calosci
   - w komisjach- komisje nie mogą głosować, jest to organ piniodawczy , może wniesc wniosek o odrzucenie, rozpatrywanie wniosku dopiero na 3 czytaniu
   - sejm kieruje go do wlasciwych komisji , jeśli był w komisji to zostaje w komisji
   - prace komisji po 1 czytaniu- komisja ustawodawcza- od strony redakcyjnej , ocenia projekt, czy język jest zachowany, czy odpowiada wymogom , czy jest zgody z konstytucja, prawem europejskim, kwestwie formalne, a komisje resortowe – kwestie merytoryczne projektu ustawy
   - efektem prac komisji jest sprawozdanie ; gdy są poprawki to w sprawozdaniu tez muszą się znalezac nawet jak są to poprawki mniejszosci , bo to sejm decyduje
   w 2005 r weszla w życie ustawa o działalności lobbingowej w procesie tworzenia prawa, zanik projekt trafi pod rozpatrzenie merytoryczne komisji to wysłuchanie publiczne następuje – dopiero potem rozpatrywane przez komisje, sugestwie lobbystów w sprawozdaniu tezż
   - przewodniczacy komisji wysyla sprawozdanie marszalkowi sejmu który przesyla je do 2 czytania.

2 czytanie
- najpozniej 7 dni od dolaczenia poslom sprawozdania
- posel sprawozdawcza przedstawia ogolne kwestwie srpawzdania
- marszalek zarzadza dyskusja, o charaterze szczegółowym; nad propozycjami komisji
- posłowie mogą zgłaszac na 2 czytaniu kolejne poprawki , ma to prawo grupa co najmniej 15 posłow, rada ministrow , przewodniczacy kol poselskich, przedstawiciel porozumienia poselskiego, ale tez przedstawiciel projektu
- gdy dyskusja zostanie zamknieta, marszalek zamyka 2 czytanie, można przystapic do 3 czytania, natychmiast na tym samym posiedzeniu,albo nastepnego dnia albo na nastepnym posiedzeniu
Wyjątek: w trakcie 2 czytania zostana zgloszone nowe projekty które nie były rozp w komisji, marszalek wysyla projekt ponownie do komisji, komisje rozp projekt z nowymi poprawkami

3 czytanie:
- przedstawienie sprawozdania na temat nowych poprawek jeśli były dodatkowe poprawki
- przeprowadzane są glosowania; 3 fazy głosowania
* głosowanie nad wniosekiem o odrzuceneim projektu w calosci (jeśli został taki wniosek zlożony)
* głosowania nad poprawkami zgłosoznymi przez komisje czy inne podmioty, kazda porpawa glosowana indywidualnie chyba ze nad poprawkami niektorymi nie zostana glosowane, jeśli jakieś poprawki są sprzeczne ze soba to jak się nad jedna glosuje to nad druga sprzeczna już nie, jeśli poprawki dotycza tej samej kwestii marszalek powiniem rozpocząc od glosowania nad poprawką najdalej idącą
* głosowanie nad przyjęciem projektu ustawy, czyli głosowanie nad uchwaleniem wraz z przyjętymi poprawkami. Może ono odbyc się bezwlocznie po innych glosowaniach ale nie musi , marszalek może odroczyc to gkosowanie na następny dzien albo na dzien następnych obrad
* wysyła się do komisji ustawodawczej cały projekt z poprawkami jeśli ma się wątpliwości że projekt nie jest spójny i zgppdny ze soba; oraz należy ujednolicić numeracje projektu ustawy i dopiero wtedy to głosowanie

art 120- w głosowaniu musi wziąc udział co najmniej połowa ustawowych liczby posłów, sama obecność nie wystarczy- kworum
sejm uchwala ustawy zwykłą większością głosów
więcej głosów za niż przeciw jest potrzebnych- gdy w glosowaniu wzielo udział 300 posłów, to gdy jest 1 głos za , 0 przeciw , a 299 wstrzymujących się to większość zwykła jest zachowana i ustawa wchodzi
Większość kwalifikowana- są wyjątkami od większości zwykłych, stosujemy je gdy konstytucja lub inne przepisy to przewidują, np. ustawa o zmianie konstytuvji art 235 – w sejmie 2/3 glosow w senacie bezwgledna większość; ratyfikacja umowy miedzynarodowywe; w sejmie i senacie 2/3 glosow; skrocenie kadencji sejmu na podstawie wlasnej uchwaly 2/3 ustawowej liczby posłów, i inne patrz w konstytucji
Większość bezwględna- ponad połowa glosującyhc, ogolna liczbe glosow dzielimy na pol i dodajemy jeden lub pół głosow w zaleznosci czy liczba poslow jest parzysta czy nie parzysta; glosow za kusi być więcej niż suma gosow przeciw i wstrzymujacych się
Większość absolutna- art 158 , 159- ustawowa liczba posłow , nie obecnych

Sposoby głosowania w sejmie:

3 rodzaje głosowania
* głosowanie elektroniczny , z wykorzystaniem urządzenia do elektronicznego liczenia głosów od 89 roku ,
* gdy się komputer popsuje to liczą podniesione ręce :D
* głosowanie imienne, przy udzielaniu np. wotum zaufania czy nieufności- kazdy z posłów otrzymuje kartke , posel zaznacza odpow, potem wrzucaja swoje glosy

Wszystkie 3 formy głosowania są JAWNE

Wycofanie projektu ustawy – art 199 pkt 4, wnioskodawca może wycofać projekt ustawy do 2 czytania,

1. prace w senacie nad projektem ustawy

2. fakultatywny, może być lub nie to zalezy od sejmu- jeśli senat nie zgadza się z ustawa uchwalono przez sejm lub proponuje poprawki- ponowne prace w sejmie- decyzja ostateczna

3. przekazanie ustawy prezydentowi w 2 różnych sytuacjach: jeżeli senat się zgadza z ustawa, to ustawa przekazana od razu przez marszalka senatu, jeśli są ponowne prace sejmu to marszalek sejmu przekazuje- charakter obligatoryjny

4. - podpisanie ustawy przez prezydenta- prezydent zgadza się –> ogłoszenie w dzienniku ustaw → wejście w życie
   - jeżeli prezydent się nie zgadza to ją wetuje, ponowne skierowanie ustawy do sejmu-> prace w sejmie , może je przyjac lub weto odrzucic, jeśli odrzuci czyli uchwali ustawe ponownie kwalifikowana wieksziscia 3/5 głosów- to prezydent musi ustawe podpisać-> ogłoszenie w dzienniku ustaw → wejście w życie (odrzucenie weta nie oznacza ze może ja skierowac do trybunalu, musi już ja podpisać)
   - prezydent może skierowac ustawe do trybunalu konstytucyjnego, tylko gdy nie zostala wetowana, Decyzja trybunalu: jeśli uzna ustawe za zgodna z konstytucja- prezydent musi ustawe podpisać; jeśli uzna ja za sprzeczna z konstytucja to wtedy (do 97 roku prezydent ustawy nie podpisywal i koniec drogi ustawodawczej, ustawa upadała) od 97 roku 2 mozliwosci

• ustawa nie wchodzi w życie, nie podpisuje jej

• prezydent ustawe podpisuje ,zarzadza ogloszenie w dzienniku ustaw i wchodzi w zycie- ale jest to mozliwe tylko wtedy sprzecznosc dotyczy 1 czy kilku artykulow nie cala jest sprzeczna, omija się jedynie te sprzeczne artykuły, wchodza w życie tylko te artykuły które są zgodne z konstytucją

• gdy tylko 1 lub 2 są sprzeczne prezydent podpisuje ustawe z pominieciem tego art lub z porozumieniem z marszalkiem sejmu kieruje ustawe do sejmu by mógł wnieść pprawki, potem idzie do senatu, i prezydent otrzymuje poprawione artykuły i ją podpisuje dopiero

Alternatywnosc tych 2 decyzji (weto i zgłoszenie do trybunału) prezydenta istnieje dopiero od 1997 roku. Wczesniej mogl zawetowac a jak weto odrzucone mogl jeszcze skierowac ja do Trybunalu, teraz już nie :D

W stosunku do niektorych ustaw weto nie przysluguje prezydentowi – np. w sprawach budzetowych

1. uchwałodawcza
   
   te 3 to prawotwórcze

a. określanie zasadniczych punktów polityki państwa w róznych dziedzinach , w sprawach finansowych, budzetowych, uchwalanie planów finansowych (uchwały), podejmowanie uchwał w zakresie kierynku polityki zagraniczej, czy polityki wewnętrznej no poltyki rolnej czy ochrony środowiska (?)

1. funcja kreacyjna- powoływanie lub udział w powoływaniu organów państwowych

2. funkcja kontrolna- sprawowanie kontroli nad naczelnymi organami (tylko sejm)