160.Nadczym pracował Grzegorz Mendel?
Grzegorz Mendel- zakonnik, uprawa grochu i fasoli
161.Wyjaśnić pojęcia:
Gen - podstawowa jednostka dziedziczności, odcinek DNA
Allel - odmiana genu, jedna z możliwości genu
Locus (l.mn. loci) - miejsce położenia genu w chromosomie
Homozygota- to organizm posiadający identyczne allele danego genu (np. aa lub AA) w chromosomach
Heterozygota -to organizm posiadający zróżnicowane allele tego samego genu (np. aA) Homozygota dominująca - organizm (komórka), który posiada oba takie same allele danego genu i są to allele dominujące( np. AA)
Homozygota recesywna - organizm (komórka), który posiada oba takie same allele danego genu i są to allele recesywne(np. aa)
Allel dominujący - w heterozygocie wartość warunkowanej przez niego cechy ujawnia się,duże litery (np. A, w genie Aa)
Allel recesywny - w heterozygocie wartość warunkowanej przez niego cechy nie ujawnia się, dzieje się tak jedynie w homozygocie recesywnej, małe litery (np. a, w genie aa)
Fenotyp - zespół cech organizmu, zarówno zewnętrznych, morfologicznych, jak i wewnętrznych, fizjologicznych i biochemicznych
Genotyp - zespół wszystkich genów organizmu
Hemizygota - termin w genetyce określający osobnika płci męskiej posiadającego jedynie jeden allel danego genu związany z chromosomem X. Drugi chromosom "homologiczny" dopełniający diploidalność jest płciowym chromosomem Y
162.Narysować parę chromosomów homologicznych zaznaczając po 4 geny.
Para chromosomów homologicznych z czterema genami
zapis:AABbCcDd lub
163.Zaznaczyć dwa geny sprzężone:
ABCD-geny sprzężone
164. Wyjaśnić pojęcia:
Geny sprzężone - geny leżące na tych samych chromosomach
Crossing-over - jest to proces polegający zamianie pomiędzy chromosomami homologicznymi tych samych części. Ten proces ma miejsce w profazy pierwszego podziału mejotycznego (pachytenie)
165.Narysować crossing-over które zachodzi między dwoma chromosomami koningcyjnymi
.
166.Jak nazywają się chromosomy po crossing-over?
Geny po Crossing-over to rekombinanty
167.Jaki wpływ ma odległość między genami w chromosomie na częstość zachodzenia crossing-over?
Im dalej dwa geny leżą od siebie na chromosomie, tym większe prawdopodobieństwo, że zostaną zamienione w procesie crossing-over
168. Wyjaśnić pojęcia:
.Mapa genetyczna - mapa lokalizacji genów na chromosomie
Jednostka mapowa- Centymorgan, w skrócie cM – jednostka miary stosowana w genetyce(1cM- jedna jednostka miarowa)
169.W której fazie podziału jądra komórkowego ramiona chromosomu są podzielone na chromatydy?
Ramiona chromosomu są podzielone na chromatydy w mejozi profazaI
170.Podać pełne brzmienie I prawo Mendla
I prawo Mendla-prawo czystości gamet,gamety zawierają po jednym allelu z każdej pary alleli ,do jednej gamety dostaje się tylko jeden allel z pary alleli
171.Wyjaśnić na przykładach zastosowanie I prawo Mendla w gametach allele tego samego genu wykluczają się
Pierwsze prawo Mendla mówi o tym, że do każdej powstałej gamety danego organizmu może "dostać" się jedynie jeden allel danego genu . Mendel założył, że mogą istnieć 2 allele danego genu, my teraz tak samo załóżmy . Więc mamy 2 allele danego genu. Ale co to takiego allel ? Allel to jakby " wariant" danego genu. Mamy na przykład gen odpowiedzialny za barwę włosów. Jego pierwszym allelem będzie brązowy kolor włosów , natomiast drugim allelem tego genu jest czarny kolor włosów. Są to dwa różne allele ("warianty")tego samego genu, genu, który jest odpowiedzialny za barwę włosów. I teraz nam będzie łatwiej . Mamy komórke, ktora ma tylko jedną parę chromosomów chomologicznych, czyli dwa te same chromosomy . Na jednym z nich jest allel odpowiedzialny za czarną barwę włosów, a na drugim w tym samym miejscu leży allel odpowiedzialny za brązową barwę włosów. Muszisz wiedzieć, że jeśli mamy parę chromosomów homologicznych to odpowiednie geny zajmują w nich te same miejsca. Czyli np. gen odpowiedzialny za kolor oczu leży w jednym chromosomie na środku to w druim też, jeśli oba te chromosomy tworzą parę chromosomów homologicznych . Nie zawsze muszą te chromosomy zawierać te same allele danego genu, czyli nie zawsze jest tak, że jeśli mamy parę chromosomów homologicznych to w tych samych miejscach obu chromosomów leżą dwa takie same allele tego samego genu. I zawsze do gamety idzie jeden allel z pary alleli, czyli w gamecie nie mogą się znależć równocześnie allel odpowiedzialny za czarny kolor włosów i za brązowy kolor włosów. Jesr to jakby losowanie lotto, mamy dwie kule. Jedna to allel odpowiedzialny za czarny kolor włosów a druga to allel odpowiedzialny za brązowy kolor włosów. I gameta sobie losuje, który "chce" se wziąść.
172. Wyjaśnić na przykładach I prawo Mendla jakie gamety wytwarzają następujące osobniki:
Gamety:
173.Na czym polego przeprowadzenie krzyżówki testowej?
Krzyżówka testowa -polega na krzyżowaniu heterozygoty (lub osobnika o nieznanym genotypie) z homozygotą recesywną celem rozwiązania określonego problemu genetycznego, może to np. wykazać czy badany osobnik o cesze dominującej jest homozygotą (AA) czy heterozygotą (Aa)
174.Jaki jest stosunek ilościowy w krzżówce testowej?Osobników z pokolenia F1
175.W jakim celu przeprowadza się Krzyżówke testową?
Krzyżówke testową przeprowadza się w celu ustalenia genotypu nieznanego rodzica
Jakich rodziców krzyżujemy w krzyżówce wstecznej??
Krzyżówka testowa = krzyżówka wsteczna
176. Podać pełne brzmienie II prawo Mendla
II prawo Mendla- prawo niezależnej segregacji genów,allel dwóch ważnych genów rozdzielają się do gamet ,niezależnie od siebie
177.Zapisać:
Allel dominujący-A
Allel recesywny-a
Poj.homozygota dominująca-AA
Poj.homozygota recesywna-aa
Podwójna homozygota dominująca-AABB
Podwójna homozygota recesywna-aabb
Podwójna heterozygota-AaBb
178. Wyjaśnić na przykładach II prawo Mendla jakie gamety wytwarzają następujące osobniki:
AABB:- AA, BB ,AB, AB(4 gamety po 2)
Aabb:- aa ,bb ,ab, ab(4 gamety po 2)
AaBb:-AB, ab ,Aa ,Bb(4 gamety po 2)
AaBbDd: (2 allele,3 geny)
ABD abd
aBD Abd
AbD aBd
ABd abD