Dekameron” to zbiór 100 nowel. Książka jest podzielona na 10 dni, zaś w każdym dniu zawartych jest 10 nowel. Historie opowiada dziesięcioro narratorów – siedem kobiet i trzech mężczyzn. Wszyscy spotkali się w kościele Santa Maria Novella i postanowili wydostać się z ogarniętego zarazą włoskiego miasta. Na każdy dzień wspólnego bytowania wybierają spośród siebie przywódcę, który ma opowiadać historie i umilać czas pozostałym. Wieczorem wskazuje on swojego następcę na kolejny dzień. Motywem przewodnim przytaczanych historii jest miłość.
„Brat Cipolla”
Certaldo to małe, włoskie miasteczko położone w okolicy słynącej z urodzajnych zbiorów cebuli. Co roku do miasta przybywa mnich Cipolla (wł. cebula) z zakonu św. Antoniego, by głosić kazania i zebrać od ludu jałmużnę. Pewnego roku mnich postanawia przykuć uwagę tłumów – podczas kazania zapowiada publiczną prezentację posiadanej cennej relikwii – pióra ze skrzydła archanioła Gabriela. Cipolla ma nadzieję, że mieszczanie zaciekawieni relikwią nie poskąpią hojnych ofiar. Przemówieniu mnicha przysłuchują się dwaj młodzi hultaje – Giovanni i Bagio. Młodzieńcy – znając dobrze zakonnika – postanawiają udowodnić jego kłamstwo i dać mu jednocześnie surową nauczkę.
Pod nieobecność mnicha bohaterowie wkradają się do jego pokoju i otwierają sakwę z rzekomymi relikwiami. Domniemane archanielskie pióro okazuje się być kolorowym piórem ze skrzydła papugi. Psotnicy kradną „relikwię” napełniając sakiewkę węglami. Tego samego dnia, po zakończeniu mszy, miejscowy kościół napełnia się tłumami wiernych. Brat Cipolla z namaszczeniem otwiera sakwę i odkrywa, że spłatano mu figla. Mnich zachowuje kamienną twarz. Ze wzruszeniem opowiada o swej wielkiej peregrynacji po fantastycznych krainach i spotkaniu z tajemniczym zakonnikiem, który obdarzył go bezcennymi darami. Cipolla wyjaśnia zebranym, że przez przypadek zamiast anielskiego pióra przyniósł równie cenną relikwie – węgle, na których upieczono św. Wawrzyńca. Mnich pokazuje znalezione „relikwie” i kreśli na szatach pobożnych duże znaki krzyża, zapewniając o „cudownej” mocy węgli. Złodzieje pióra, nie mogąc powstrzymać śmiechu, przyznają się zakonnikowi do kradzieży i zwracają cenny „skarb”.
„Ghismonda i Guiscardo”
Tankred, książę Salerna wydaje za mąż swą jedyną córkę – Ghismondę. Niestety, wkrótce po ślubie, małżonek umiera. Kobieta powraca na dwór ojca, a ten z radością przyjmuje ją pod swój dach. Mijają lata, wdowa nie chce prosić ojca o zezwolenie na kolejne małżeństwo. Postanawia więc nawiązać sekretny romans z jednym z dworzan. Wybór księżniczki pada na ubogiego, ale szlachetnego Guiscarda. Kochankowie postanawiają nie wyjawiać nikomu swojego sekretu. Guiscardo dostaje się do sypialni ukochanej przez sekretną pieczarę ukrytą pod pałacem. O podziemnym przejściu wiedzą tylko kochankowie.
Pewnego dnia Tankred postanawia porozmawiać z córką. Nie zastawszy jej w komnacie, zasypia przykryty kotarą. W międzyczasie w sypialni pojawiają się kochankowie. Przebudzony Tankred nie zdradza swej obecności i chyłkiem wymyka się przez okno. Na rozkaz króla Guiscardo zostaje schwytany i skazany na śmierć. Tankred wyrzuca swej córce haniebną – jego zdaniem – namiętność do człowieka niższego stanu. Księżniczka dzielnie broni swych racji broniąc dobrego imienia kochanka. Zapowiada także swą śmierć pewna rychłego wykonania wyroku na ukochanym. Rozgniewany Tankred rozkazuje zabić Guiscarda i przesłać córce jego serce, ukryte w cennym pucharze. Księżniczka odbiera „dar”, napełnia kielich trucizną i wypiją ją. Zrozpaczony król grzebie kochanków w jednym grobowcu.
„Gryzelda”
Młody i zamożny margrabia z Saluzzo, nagabywany przez swych poddanych, postanawia wybrać dla siebie odpowiednią kandydatkę na żonę. Władca nie wierzy w szczęśliwość małżeństwa ani w szlachetność kobiet. Zaskakuje poddanych swą decyzją biorąc na żonę ubogą dziewczynę z ludu, Gryzeldę. Gualtieri przybywa do domu ojca Gryzeldy i w obecności zgromadzonych poślubia dziewczynę przykazując jej spełniać każde polecenie przyszłego męża. Zawstydzona Gryzelda zgadza się.
Młoda małżonka króla okazuje się być nie tylko piękną, Gualtieri przybywa do domu ojca Gryzeldy i w obecności zgromadzonych poślubia dziewczynę przykazując jej spełniać każde polecenie przyszłego męża. Zawstydzona Gryzelda zgadza się.
Młoda małżonka króla okazuje się być nie tylko piękną, skromną, ale i mądrą kobietą. Poddani szybko przekonują się o jej szlachetnym charakterze. Dociekliwy margrabia postanawia jednak poddać żonę próbie. Po narodzinach córki władca – udając niechęć do niskiego pochodzenia żony – wydaje rozkaz zabicia dziecka. Zrozpaczona Gryzelda oddaje córkę sługom męża i cierpliwie znosi ból. Sytuacja powtarza się po narodzinach pierworodnego syna. I tym razem kobieta milczy.
Zniecierpliwiony Gualtieri postanawia ostatecznie upokorzyć żonę. Wygania ją z zamku tylko po to, by przywołać po kilku dniach i oznajmić swe zrękowiny z młodą szlachcianką. Pokorna Gryzelda pomaga w przygotowaniu weselnego przyjęcia i wita młodą narzeczoną w pałacu. Gualtieri – przekonany ostatecznie o szlachetności małżonki – wyjawia prawdę. Młoda narzeczona jest córką Gryzeldy, żyje także jej syn – wychowywany przez krewnych margrabiego. Kobieta powraca do pałacu i zyskuje sobie dozgonne oddanie poddanych oraz męża.
„Okrutne łowy”
Nastagio degli Onesti to młody szlachcic, dziedzic wielkiej fortuny. Młodzieniec jest nieszczęśliwie zakochany w córce Paola Traversari. Pomimo nieustannych zabiegów, dziewczyna zdaje się nie zważać na uczucie zakochanego. Zrozpaczony bohater, nie znalazłszy sposobu na zdobycie serca pięknej panny, rozważa popełnienie samobójstwa. Ostatecznie, za namową przyjaciół postanawia opuścić Rawennę i zapomnieć o ukochanej. Bohater wyjeżdża do Chassi, wkrótce spostrzega jednak, że jego miłość nie wygasła.
Pewnego dnia bohater wybiera się na spacer do lasu. W trakcie przechadzki jest świadkiem niezwykłego pościgu. Przerażony dostrzega piękną, nagą dziewczynę szczutą przez psy i tajemniczego rycerza. Nastagio staje w obronie kobiety, ale jeździec powstrzymuje go przedstawiając swoją historię. Rycerz i dziewczyna to upiory. On był niegdyś w niej zakochany, ona z uporem odrzucała jego zaloty. Zrozpaczony rycerz popełnił samobójstwo. Po śmierci przeznaczono mu surową karę – ma ścigać ukochaną, zabić ją i wyrwać jej serce. Ona cierpi równie okrutne męki – ucieka, szarpana kłami psów. Upiorny pościg odbywa się cyklicznie w każdy piątek. Nastagio jest świadkiem opisywanej przez rycerza sceny.
Po zniknięciu zjaw bohater postanawia wykorzystać makabryczną przygodę na swoją korzyść. Organizuje ucztę w lesie, zapraszając na wystawny obiad przyjaciół i swą damę serca. W trakcie przyjęcia zaskoczeni goście są świadkami pościgu zjaw, wysłuchują też historii upiornego rycerza. Po zakończeniu makabrycznego „przedstawienia” przerażona panna Traversari zgadza się zostać małżonką Nastagia. Rodzice dziewczyny wyrażają zgodę na związek, a para bierze szybki ślub.
„Sokół”
Federigo degli Algerighi to jeden z najbardziej zamożnych mieszkańców Florencji. Młodzieniec zakochuje się nieszczęśliwie w pięknej damie, ale ta nie zważa na jego zabiegi. Federigo adoruje swą ukochaną tak długo aż traci większość rodzinnego majątku, z którego pozostaje mu mała posiadłość i cenny sokół. Tymczasem Monna Giovanna – ukochana Federiga – wychodzi za mąż i rodzi synka. Po śmierci męża kobieta przenosi się wraz z dzieckiem na wieś, zamieszkując posiadłość sąsiadującą z majątkiem dawnego adoratora. Synek Giovanny zaprzyjaźnia się z Federigiem.
Pewnego dnia chłopiec zapada na ciężką chorobę. Malec błaga matkę, by udała się do sąsiada i odkupiła od niego cennego sokoła. Monna Giovanna postanawia spełnić prośbę malca. Federigo, zaskoczony jej przybyciem, nie potrafi ukryć swej radości. Bohater zaprasza ukochaną na obiad, ale szybko orientuje się, że w domu brak odpowiedniego posiłku, którym mógłby ugościć ukochaną. Federigo rozkazuje więc zabić i przyrządzić sokoła. Podczas obiadu Giovanna wyjawia powód swego przybycia.
Federigo z płaczem wyjaśnia, że ptak został zabity. Zaskoczona kobieta odchodzi pełna smutku, ale i podziwu dla swego byłego adoratora. Po kilku dniach syn Giovanny umiera. Za namową braci kobieta decyduje się na ponowne małżeństwo wybierając na swego partnera wiernego Federiga.