ŚRODKI STYLISTYCZNE:
anakolut – błąd składniowy zniekształcający budowę zdania
animalizacja (uzwierzęcenie)
antonim – przeciwieństwo, odwrotność
aliteracja – powtórzenie jednej lub kilku głosek na początku
alegoria – symboliczny motyw
aluzja literacka – nawiązanie do innego tekstu, stylu, zjawiska, np. Nie-boska komedia
animizacja(ożywienie)
antropomorfizacja (personifikacja, uosobienie)
antyteza – zestawienie dwóch elementów znaczeniowo przeciwstawnych
apozycja (retoryka) – 2 słowa, jedno jest dopowiedzeniem drugiego, np. O Warto, rzeko...
asyndeton – łączenie zdań lub ich części bez użycia spójnika. Np.: Przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem.
dialektyzacja – stylizacja gwarowa
echolalia – powtarzanie jednakowych lub podobnych zespołów głoskowych
elipsa – opuszczenie elementu zdania oczywistego ze względu na kontekst wypowiedz
enumeracja - wymienianie kolejnych elementów połączonych jakąś cechą
epitet barokowy – rozbudowany
epitet stały – np. szybkonogi Achilles
epitet tautologiczny – np. zimny lód, słodki cukier
eufemizm – wyraz zastępujący jakieś słowo ze względu na np. cenzurę, np. odszedł, zasnął w Panu zamiast umarł; do diaska zamiast do diabła
eufonia – przyjemny brzmieniowo ton wypowiedzi, harmonijny dobór dźwięków
konsonanse – powtarzanie tych samych spółgłosek w bliskim sąsiedztwie
asonanse – powtarzanie tych samych samogłosek w bliskim sąsiedztwie
glosolalia – pozbawione wyraźnego sensu układy głoskowe, przypominające słowa rodzime lub obce, np. abrakadabra
homonimy – różne znaczenia jednego słowa np. ranny – zraniony, ranny – o poranku
inwokacja – rozbudowana apostrofa otwierająca utwór
kolokwializm – wyrażenia w języku potocznym
lipogram – forma instrumentacji głoskowej polegająca na takiej budowie tekstu, aby składał się on z wyrazów, w których nie występuje określona głoska
metafora (przenośnia)
metonimia – zastąpienie nazwy czegoś, np. Biały Dom ogłosił... zamiast Prezydent USA ogłosił...
neologizm – nowy wyraz utworzony w danym języku, aby nazwać nieznany wcześniej przedmiot
onomatopeja (dźwiękonaśladowczy)
parafraza – swobodna przeróbka tekstu lub tłumaczenia, która rozwija i modyfikuje treść oryginału, zachowując jednak jego zasadniczy sens
paralelizm składniowy – stosowanie ciągów zdań o takiej samej lub podobnej budowie
parenteza – zdanie wtrącone w nawias, uzupełniające wypowiedź, niekoniecznie powiązane kontekstowo z całością tekstu.
paronomazja – zestawieniu podobnie brzmiących słów, np. może morze nie pomoże
personifikacja (uosobienie)
peryfraza (omówienie)
pleonazm – niepoprawne wyrażenie, w którym jedna część wypowiedzi zawiera te same treści, które występują w drugiej części, np. spadać w dół
polisyndeton – połączenie współrzędnych członów zdania lub zdań takimi samymi spójnikami, np. I gnają, i pchają, i pociąg się toczy
porównanie homeryckie – bardzo rozbudowane
synekdocha – wskazująca na jakieś zjawisko przez użycie nazwy innego zjawiska, zawierającego to pierwsze lub zawierającego się w pierwszym, np. włos mi się zjeżył na głowie
synestezja – przypisywanie jakiemuś zmysłowi wrażeń odbieranych innym zmysłem
złożenie – np. cudz-o-ziemiec, nisk-o-podłogowy,