Kartezjusz:

• Chciał przywrócić filozofii autonomię, sprawić, że stanie się bardziej naukowa

• Filozofia absolutnego początku (wymyśla od nowa, nie odwołuje się do innych)

• Chciał, aby filozofia zajmowała się procesem poznawczym, podstawowymi zasobami wiedzy,

• Metoda poznawcza:

Kryterium prawdziwości twierdzeń (dotychczas prawdziwe było to co uznane przez wiarę, Kartezjusz chce aby było rygorystyczne i niezawodne, prawdziwe są te twierdzenia, o których nawet nie można pomyśleć, że są fałszywe, np. w matematyce 2+3=5)

Metoda sceptycyzmu (badanie wszelkich wątpliwości, jeśli takowe są to twierdzenie jest fałszywe. Dziedziną niepodważalną jest matematyka).

• Poznanie zmysłowe jest najskuteczniejsze ,,nie ma niczego w umyśle, czego nie ma byłoby w zmysłach”.

• Nasze zmysły nas okłamują : Fatamorgana, załamywania się światła w wodzie, złudzenie dotyczące ciał niebieskich (zbyt daleki obiekt, zbyt rozległy obiekt).

• Nie można dowieść, że istnieje świat obiektywny

• był racjonalistą

• Poszukiwał podstawowego aksjomatu

• Jedyną rzeczą, której nie możemy w danym momencie zaprzeczyć, to to że myślimy,

• do każdej tezy istnieje antyteza

• Niezaprzeczalne jest istnienie własnej osoby (,,Ja jestem”) bez myślenia nie można tego określić

• Myślenie: jasne, wyraźne lub mętne, niewyraźne

• Z racjonalności świata wynika racjonalność boga, a dobroć boga wynika z tego, że świat jest dobrze urządzony

Idee u Kartezjusza:

• Świadomość składa się z idei

Wyróżniamy ze względu na idee:

-Nabyte

-Przeze mnie samego utworzone (tzn. fantastyczne, np. pegaz, złota góra – stanowią niestandardowe połączenie idei nabytych)

-Towarzyszące mi od zawsze (idea własnego ja, idea prawdy oraz IDEA NIESKOŃCZONEJ DOSKONAŁOŚCI)

• NIESKOŃCZONA DOSKONAŁOŚĆ:

-nie jest jasna i wyraźna

-posiadamy ją, choć ciężko jest nam ją dostrzec

-nie jest nabyta ani utworzona przez nas

-idei tej nie mógł zaszczepić w nas demon zwodziciel, ponieważ sam jest niedoskonały (,,w skutku nie może być więcej niedoskonałości niż przyczynie”)

• Byt nieskończenie doskonały istnieje.

-może tworzyć inne byty (,,Ja jestem”)

-dowód ontologiczny: ,,w każdym umyśle istnieje coś ponad co nic nie może być pomyślane’’ – istnieje coś poza umysłem – Bóg (byt nieskończenie doskonały)

-atrybutem Boga jest istnienie

• Zależność pomiędzy Bogiem a ,,ja”

-Bóg jest stwórcą, stworzył człowieka

-Bóg jest prawdomówny

-obiektywny świat istnieje (Prawdomówny Bóg nie mógł mnie oszukać)

-poznanie rozumowe jest prawomocne, a nauka jest możliwa dzięki Bogu.

• Człowiek jest nieomylny, może postępować tak, aby się nie mylić. Powodem pomyłek są wola i wyobraźnia.

Medytacje:

I WĄTPIENIE

Należy się uwolnić od wszelkich dawnych opinii, uznanych teraz za niepewne

Możliwość znalezienie prawdy jest poddawana w wątpliwość

Hipoteza demona zwodziciela – wystawia na niebezpieczeństwo całą konstrukcję rozumową – stworzył nas demon, tak że mylimy się nawet wtedy kiedy mamy absolutną pewność.

Człowiek żyje w świecie, o którym posiada konkretne przekonania, wydające mu się pewne i prawdziwe. Jednak narażony jest na działanie Boga- zwodziciela, który podsuwa mu fałszywy obraz rzeczywistości.

Okazuje się, że w świecie nic jest pewne, gdyż wszystko może się okazać fałszem, dziełem zniekształcającego prawdziwą rzeczywistość demona

Wątpienie leży w naturze człowieka, który chcąc odnaleźć prawdę poddaje wątpieniu tezy i twierdzenia uznane za pewne.

II MEDYTACJA

Wytrwałość w wątpieniu prowadzi do pierwszej pewności- jestem, istnieję

Złośliwy demon może mnie zwodzić ile tylko chce, lecz przecież nie można wątpić, jeśli się jakoś nie istnieje.

Wiedza o swoim istnieniu staje się pierwszą prawdą, jakiej może być pewny człowiek

III MEDYTACJA

Kartezjusz stara się udowodnić istnienie Boga

Idea, którą człowiek posiada w umyśle musi pochodzić od Boga, ponieważ jest zbyt doskonała by mógł ją stworzyć rozum ludzki

Wynika z tego, iż ludzkie myślenie jest uzależnione od tej doskonałej istoty, zaszczepiającej w umyśle doskonałą ideę,

Człowiek jest istotą niedoskonałą, ale posiadającą ideę czegoś, co jest doskonałe.

V MEDYTACJA

Kartezjusz ponownie ukazuje dowód na istnienie Boga.

jedynie istnienie Boga ma charakter konieczny, żaden przedmiot takiej cechy nie posiada, gdyż jego istnienie jest przypadkowe

Właściwością Boga jest doskonałość, jest to też składnik jego istoty

gdyby nie przysługiwało Bogu istnienie, Bóg nie byłby doskonały.