TKANKA NERWOWA

1. Neurocyty – komórki tkanki nerwowej

• Posiadają wypustki dendryty (które przewodzą bodźce do komórki) i aksony (na odwrót)

• Perikarion – centrum metaboliczne komórki, od niego odchodzą wypustki

• Neuroplazma, neurolemma

1. Podział tkanki nerwowej na podstawie kształtu perikarionu

• Komórki piramidalne (w korzeniu mózgu)

• Komórki gruszkowate (w móżdżku)

Podział tkanki nerwowej ze względu na ilość wypustek

• Unipolarne ( 1 wypustka)

• Bipolarne (1 dendryt i 1 akson)

• Pseudopolarne (2 wypustki blisko siebie – w zwoju rdzeniowym)

• Multipolarne (liczne dendryty i 1 długi akson)

Każda komórka musi mieć akson !!!

1. Charakterystyczne cechy tkanki nerwowej

• Siateczka śródplazmatyczna szorstka + wolne rybosomy w cytoplazmie – tygrolit (ciałka Nissla)

• Liczne mitochondria, silnie rozbudowany aparat Golgiego

• Neurofilamenty (filamenty pośrednie z neurokeratyn) i neurotubule (stabilizują je białka MAP, tau)

1. Komórki tkanki glejowej (związana z tkanką nerwową) – wyścielają kanał rdzenia kręgowe, otaczają naczynia krwionośne i pobierają składniki odżywcze; w postaci włókien występują tu:

• Oligodendrocyty – produkują osłonkę rdzenną (mielinową)

• Komórki Schwamma (lemocyty) – produkują osłonkę rdzenną (mielinową) i osłonkę Schwanna (neurolemmę)

1. Włókno rdzenne obwodowe (są też nierdzenne) – utworzone jest z aksonu który otoczony jest osłonką rdzenną (mielinową) i zewnętrzną glejową (Schwamma); w ten sposób powstają włókna nerwowe rdzenne; szybkość przewodzenia impulsu to 120m/s

• We włóknie nerwowym rdzeniowym występują osłonki rdzenne, które węzeł Ranviera (przewężenie) dzieli na segmenty;

• Pomiędzy segmentami jest sam akson osłonięty aksolemmą

• Włókna rdzeniowe przewodzą od jednego węzła do drugiego węzła, dotyczy to tylko błony komórkowej

• Przecięcie włókna – może być zregenerowane w układzie obwodowym (w ośrodkowym nie!)

1. Nerw

• Otoczony nanerwem (najwięcej włókien kolagenowych), onerwiem (najwięcej fibroblastów) i śródnerwiem (najwięcej tkanki siateczkowej);

• Są narażone na uszkodzenia;

• Po przecięciu aksonu następuje proces degeneracji, po których może nastąpić regeneracja;

• Po usunięciu zbędnych elementów akson regeneruje się od odcinka proksymalnego w postaci wypustek, które trafią w kolumny komórek Schwanna

1. Budowa synapsy – synapsa chemiczna (bo przy przekazywaniu impulsów uczestniczą związki chemiczne

• 2 odcinki presynaptyczne (kolbowato rozdęte końcowe rozgałęzienie aksonu, zawiera neurotubule, mitochondria i liczne pęcherzyki synaptyczne),

• Szczelina synaptalna(wypełniona białkowymi mostkami utworzonymi z kedheryn obu błon),

• Odcinek postsynaptyczny (to błona otaczająca perikarion, dendryt lub akson; włókna mięśniowe, gruczoł)

• Neuromediator – wyprodukowany w perikarionie

• Neuoroprzekaźniki - adrenalina, acetylocholina, noradrenalina, dopamina, serotonina

• Synapsa nerwowo-mięśniowa (włókna zasynptalne to włókno mięśniowej)

Neuron – neurocyt + wypustki + zakończenia nerwowe; nie regeneruje się