Grupa – min 3 os. wspólny cel, więzi, struktura (podział ról, pozycji, statusów), interakcja, podobny system wartości – wynikiem jest cel, system norm i wartości – zasady, reguły, świadomość zbiorowa, grupowa/my, oni. Grupa odniesienia – mogą stać się nimi 3 rodz. grup: 1. gr. własna – do której się należy. 2. gr. obca 3. gr. historyczna.

Podział gr. odniesienia. 1. normatywne – postępujamy tak jak w tej grupie. 2. porównawcze – służy jednostce do porównania, uprzywilejowania społeczeństwa – kiedy porównanie jest wynikiem pozytywnym, natomiast poczucie uspołecznienia jest wynikiem negatywnym porównania.

Grupy te możemy również podzielić: odniesienie pozytywne i odniesienie negatywne. Kryteria istnienia gr. wg Mertona 1. obiektywne – zachodzi wtedy interakcja 2. subiektywne – jednostka sama sobie określa członka gr. inni też muszą to określić.

Granice gr. nie można ich określić.

Kryteria podstaw wobec członkostwa 1. chcą 2. nie chcą 3. obojętni. W każdej z tych podstaw potencjalni kandydaci mogą spełniać warunki lub nie.

Kategorie członków grupy 1. nominalny 2. peryferyczny 3. członek marginesu (człowiek marginesu), Kandydat – os. chcąca przyłączyć się do gr. i spełnia warunki.

Człowiek marginesu – chce ale nie spełnia warunków.

Jednostka niezależna – nie chce ale spełnia warunki.

Przeciwnicy – nie chce i nie spełnia warunków.

Potencjalny uczestnik – obojętny i spełnia warunki.

Jednostka niezwiązana – obojętna i niespełna warunków.

Gr. kompletna – jest wtedy gdy wszystkie os. spełniające warunki są członkami tej gr. Szansa na kompletność są nie wielkie, zamknięta gr. ma większe szanse na kompletność.

Efekt syreni – potencjał gr. jest zawsze większy niż 3 jednostki działające niezależnie.

Różnice pomiędzy gr. zamkniętymi a otwartymi. 1. gr. zam. ogranicza liczbę swoich członków (duża liczba powoduje utratę jakości gr.) 2. gr. zam. stawia duży nacisk na kontrolę społeczną (zależy jej na jakości gr.) 3. normy i wartości łatwiej jest przyswoić w gr. zam. 4. gr. zam. są bardziej trwałe 5. ruchliwość jest ograniczona w gr. zam. 6. gr. zam. jest bardziej wartościowa.

Renegant – os. która wyrzucono z gr. lub sama od niej odeszła, przystępuje do opozycji.

Zdrajca - kieruje się własnymi korzyściami.

Cechy gr. odniesienia 1. ostrość lub mglistość społecznych definicji członkostwa w gr. 2. stopień zaangażowania jednostki w gr. do której należą 3. faktyczny okres trwania gr. 4. oczekiwany okres trwania gr. 5. faktyczny okres istnienia gr. 6. oczekiwany … 7. absolutna wielkość gr. lub jej części składowej. 8. względna wielkość gr. lub jej części składowej. 9. otwarty lub zamknięty charakter. 10. kompletność. stosunek członków faktycznych do potencjalnych. 11 stopień społecznego zróżnicowania. 12 kształt i wysokość drabiny stratyfikacji 13 rodzaje i nasilenia więzi społ. 14. skłonność do podziałów wew lub jedności gr. 15 zakres interakcji w obrębie gr 16 charakter stosunków społ w gr 17 stopień oczekiwania konformizmu wobec norm gr

Nonkonformizm – „ktoś” odstaje od reszty, dwa rodzaje: reakcjoznim, radykalizm. Nie można mylić nonkonformisty z dywientem. Różnią się tym że nonkonformista myśli o gr

Niż o sobie, dewiant kieruje się własnym interesem, nie zależy mu na rozgłosie, działa w ukryciu. Oboje łamią normy. Nonkonformista bierze odpowiedzialność grupową, jest rodzajem męczennika ale postrzegamy go pozytywnie. Różnią się oni na 3 płaszczyznach 1. społecznej 2. kulturowej 3. psychologicznej. Funkcje grupy 1. f-cja gr. wobec szerszej całości społ. 2. f-cja gr. wobec swoich członków.

Wspólnoty: rodzinna, religijna, społeczna, państwowa.

Wspólnoty ochronne – zapewniają poczucie bezpieczeństwa.

Wspólnota zawodowa – obejmuje członków o określonym zawodzie np. związki zawodowe – może obejmować gr. ludzi którzy pracują w jednym miejscu.

Wspólnota organizacyjna – armia (zawodowa), zakon, sekta. Własne wartości każdy taki sam, ścisła hierarchia, brak ruchliwości społecznej.

Wewnętrzna struktura roli społecznej – składa się z 2 podstw. segmentów: 1. strukturalnie narzucone nakazy roli a) ułatwienia roli b) dylemat roli 2. osobowościowa definicja roli a) koncepcja roli b) odegranie roli.

Wew. stratyfikacja roli społ. składa się z cech podstawowych, cech wystarczających, cech peryferyjnych. Antropologiczny model grupy kultura: cele (potrzeba do zaspokojenia), wzory kulturowe (poglądy członków, sposób realizacji celów), obowiązki (działania które gr. oczekuje, to co jednostka musi zrobić), funkcja jednostki, pozycja jednostki, status społeczny. Struktura: pozycje i statusy – rola społeczna + osobowość.

Osobowościowa definicja roli – segment wew. wobec roli, indywidualne cechy decydują o tym jak spełniają dana rolę 1) kreacja roli 2) faktyczne pełnienie roli. Osobowość jednostki potrafi zmienić oczekiwania wobec roli.

Autonomia od roli społ. 1) strukturalna 2) funkcjonalna - muszą być obie aby uzyskać autonomię.

2 sposoby na uzyskanie autonomii 1)rozłam w roli (miejsca rozłamu 2) scalenie jednostki z rolą (rodz. warunków)

Każdy ma zespół ról często dochodzi do konfliktu ról, z powodu ograniczenia czasowego czy niezgodności ról.