Co to jest etyka?
To zespół norm przyjętych w danej epoce i zbiorowości społecznej dotyczących wolnego wyboru między dobrem a złem.
Etyczne postępowanie:
Zawiera obok elementów grozy – zjawisk wywołujących zło, cierpienie, niebezpieczeństwo, także ciekawość i uniesienia radości, ponieważ takie są zmysły człowieka.
Sensacja?
Wszystko to, co podsyca ciekawość, wzmaga emocje, godzi w jednostkę, narusza jej dobro, obnaża prywatność. W dziennikarstwie narracyjnym – słowa, w wizualnym- obrazy
Wymóg podstawowy:
Na podst. Art. 6 prawa prasowego, brzmiącego: prasa jest zobowiązana do prawdziwego przedstawiania omawianych zjawisk, dlatego nie można, szczególnie w fotografii rozprzestrzeniać ujęć nieprawdziwych.
Rzetelny fotograf nie wykorzystuje bohaterów zdarzeń dla efektów, i wywoływania sensacji, nie może ulepszać obrazów, by tylko przypodobać się odbiorcy.
Przykład z wózkiem
Etyka środków przekazu: propozycja, by fotoreporterzy zawze wozili ze sobą połamany wózek dziecięcy, gdy zobaczą wypadek drogowy, a jego ofiarą będzie dziecko, szybko powinni ustawić wózek w odpowiedniej pozycji – udramatyzowanie zdjęcia. CHWYT NIEDOPUSZCZALNY I NIEETYCZNY!
Wymogi dla dziennikarzy Quest France
Mówić nie szkodząc
Pokazywać nie szokując
Dawać świadectwo nie atakując
Ujawniać nie potępiając
Najważniejsza jest pokazywać nie szokując.
Szanujący się fotoreporterzy pokazują śmierć ból i strach w sposób subtelny, nie dla sensacji, ale po to, by uwrażliwić tych, którzy stracili wrażliwość, tę rzeczywistość należy prezentować taktownie, z poczuciem umiaru i delikatności, nie należy unikać tematów trudnych.
Różne postacie i tragiczne sytuacje można prezentować z dystansu, dużej odległości albo np. jak Tadeusz Późniak. Pokazywanie zdjęć martwego W. Milewicza przekroczyło granicę dobrego smaku i wrażliwości, cynicznie sprzedano ludzką tragedię, wzmocniono rozpacz rodziny(Super Express 8.05.04), podobny problem z prezentowaniem Ojca Świętego. Jeden z nielicznych pokazał zdjęcie z dystansu Tadeusz Późniak.
FOTOGRAFOWANIE
Nie wolno fotografować osób bez ich zgody lub uiszczenia umówionej wcześniej zapłaty za pozowanie, co reguluje Ustawa z dnia 4 lutego 1994r, art. 81, a więc obywateli, którzy nie są osobami publicznymi (politykami, ludźmi ze społeczeństwa artystycznego itd.) ALE! Należy pamiętać, że każdy ma prawo do sfery prywatnej, nawet osoby publiczne.
Uznaje się, że prezydent i premier to osoby publiczne i do końca nimi pozostają, inaczej jest w przypadku ministrów, prezydentów miast, sportowców, którzy są osobami publicznymi póki zajmują określone stanowisko.
Podobnie dotyczy strażaków czy policjantów na służbie.
Natomiast nauczyciele w szkole czy listonosz, są osobami prywatnymi i należy ich pytać o zgodę.
A więc nie należy fotografować osób w sferze prywatnej, czyli w ogrodzie, czy mieszkaniu.
Nie wolno fotografować zdjęć w sytuacjach intymnych.
Bardzo ostrożnym trzeba być przy fotografowaniu dzieci. Zawsze należy zapytać o zgodę opiekuna, także wtedy kiedy dziecko znajduje się pod opieką nauczyciela.
Kategorycznie nie wolno fotografować w miejscach, gdzie są zakazy.
MOŻNA
Fotografować budynki, jednak należy uważać, szczególnie przy robieniu zdjęć domów bogatych osób, mogą stwierdzić, że jest to zagrożenie dla nich i ważna informacja dla złodziei.
Podobnie jest przy fotografowaniu ulic, dróg, autostrad, ale uważać trzeba na samochody sławnych osób, najlepiej zasłaniać tablice rejestracyjne przy publikacji.
Jeśli mieszkańcy biorą udział w imprezie masowej: festyn, parada, protest, koncert, mecz, udział w procesji, pielgrzymce, na rozległym zdjęciu.
Wolno fotografować osoby publiczne, powszechnie znane, jeżeli jest to w trakcie pełnienia funkcji przez nich pełnionych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych.
UWAGA
Egzekwowanie prawa następuje na wniosek osoby sfotografowanej lub krewnych w linii prostej w wypadku jej zgonu – do 20 lat po śmierci osoby sfotografowanej.