Kreacja polega na:

• Arbitralnym wyborze faktów jakie mają się pojawić i odrzuceniu innych

• Dowolnej ich interpretacji

Założenie:

• Ukształtować postawy odbiorcy

• Narzucić mu określony światopogląd, system wartości

• Wzbudzić pożądane emocji

Techniki wywierania wpływu

• Perswazja wstępna – zdefiniuj rzeczywistość zgodnie z pożądaną interpretacją

• Budowanie wiarygodności nadawcy komunikatu – spraw wrażenie dobrze poinformowanego

• Sposób przekazu komunikatu – skup uwagę słuchaczy na tych aspektach na których ci zależy, pomiń pozostałe

Odwołanie się do emocji – wzbudź emocje i podsuń sposób reagowania

	Nasz Dziennik	Gazeta Wyborcza
Tytuł	„Nielegalny marsz nie przeszedł”	„Uczestnicy Marszu Równości w Poznaniu stan przed sądem”
Cel manifestacji	Promocja homoseksualizmu	Przeciwko dyskryminacji
Liczba uczestników Zachowanie	Grupka, kilkadziesiąt osób, „zwolennicy homoseksualizmu”, „tzw. marsz równości”, „skrajnie lewicowe organizacje i środowiska h.” „Przekrzykiwali się z tłumem przeciwników”, „wyraźnie dążyli do siłowej konfrontacji”, skandowali w kierunku przeciwników „Faszyści”, „napierali na kordon (…) policji ,usiłując przepchnąć się w stronę SR”, „nie stosowali się do wezwań policji. Odgrażali się wręcz”	Kilkaset osób, „uczestnicy marszu”, Wyszli zaprotestować, siedzieli na bruku, „ułożyli ze zniczy pacyfę”

Liczba przeciwników Zachowanie	„tłum przeciwników”: zwykli przechodnie, działacze organizacji prawicowych, samorządowcy tylko się przyglądali	„Kilkudziesięciu młodych ludzi w dresach”, „zakapturzeni nastolatkowie”, „członkowie MW” Krzyczeli „pedały do gazu”, „zrobimy z wami, co Hitler z Żydami”, rzucali jajkami i łajnem policyjnych koni
Działania policji	„skuteczne, zdecydowane”	Brutalni : zaciągali demonstrantów siłą do furgonetek, wlekli ich po chodniku, „głową po ziemi”
Osoby zatrzymane	Kilkudziesięciu uczestników (…) próbujących stawiać tzw. bierny opór”	W sumie 68, w tym „kilkanaście osób, które wykrzykiwały faszystowskie hasła”

Medialny obraz świata

Ukształtowany/stworzony opis realnego zdarzenia zależny od przyjętego w makrointencji pkt. widzenia, który może być:

Subiektywny, jednostkowy – wyrażać poglądy autora tekstu

Instytucjonalny – wyrażać poglądy redakcji, gazety, programu informacyjnego

Manipulacja w mediach

Manipulacja

• To kształtowanie lub przekształcanie poglądów i postaw ludzi, dokonywane poza ich świadomością.

• Celowe i skryte działanie, przez które narzuca się jednostce lub grupie ludzi fałszywy obraz pewnej rzeczywistości

Propaganda

• Szczególna forma manipulacji która kreuje obraz polityka, wykorzystując elementy perswazji, wizualne i czynniki emocjonalne. Wykorzystuje informacje fragmentarycznie i niepełne.

„Selekcja staje się techniką propagandy, gdy w sposób stronniczy pociąga za sobą eliminowanie treści niewygodnych dla dysponentów. Informacje wyselekcjonowane i odpowiednio nagłośnione służą do skompromitowania przeciwnika” „stosowanie tej techniki ułatwia fakt, że sama selekcja jest naczelna metodą pracy podstawowych mediach masowych” Abp. A. Lepa

Fakt

• To co jest, dzieje się lub się zdarzyło, jest utrwalone, istnieje nieodwołalnie.

• To, co nie jest kwestią interpretacji, punktu widzenia, co jest oczywiste, bezdyskusyjne, co mówi samo za siebie.

• „Niezafałszowany, maksymalnie bliski rzeczywistości obraz zjawisk”

M. Karwat „Sztuka manipulacji politycznej”

Faktoid – „stwierdzenie faktu, które nie jest poparte materiałem dowodowym, zwykle dlatego, że fakt ten jest nieprawdziwy, albo że materiału dowodowego na poparcie tego stwierdzenia nie można uzyskać.

A.Pratkanis, E. Aronson „Wiek propagandy”

Informacja obiektywna

• Prawdziwość

• Rzeczowość

• Pełność i istotność

• Bezstronność:

  • Oddzielenie informacji od komentarza

  • Bez interpretacji i wartościowania

  • Wolna od przesądów, uprzedzeń, postaw

Dezinformacja

• Działanie mające na celu odwrócenie uwagi widza od kierunku i miejsca wydarzeń, które chcemy przemilczeć

• Wprowadzanie w błąd poprzez dostarczanie fałszywych danych

• Wynajdowanie efektownych formuł, które mają za zadanie zasłonić prawdę

Wstępna selekcja informacji

• Prostota

• Zaskoczenie

• Intensywność

• Personalizacja

• Negatywizm

• Aktualność

• Ciągłość

• Odniesienie do elit

Tworzenie wiadomości

• Jakie aspekty wydarzenia pokazać a jakie ominąć

• W jakim kontekście je przedstawić

• Jaką rangę im nadać:

  • Wiadomość dnia czy marginalizacja?

  • Ile miejsca mu poświęcić?

  • Ocenić: pozytywnie, negatywnie, neutralnie?

Jak powstaje news?

• Gatekeeping – filtrowanie informacji

• Framing (ramowanie) – wpisywanie informacji w gotowy schemat, który posłużyć ma jako klucz do interpretacji, wybieranie jednych aspektów – pomijanie innych

• Agenda – setting – porządek dnia. Hierarchia ważności przekazów medialnych ustalana przez dziennikarzy.

• Angle – sposób relacjonowania wydarzeń przesycony atrakcyjnymi dla mediów wartościami

Framing

• Słodycze

• Kwaśny

• Cukier

• Gorzki

• Dobry

• Smak

• Zęby

• Miły

• Miód

• Napój

• Czekolada

• Serce ciastko

• Jeść

Słodki

• Afera

• Pieniądze

• Śledczy

• Przeciek

• Prokurator

• Świadkowie

• Konspiracja

• Śledczy

• Więzienie

• Plan

• Łapówka

• Kontakty

• miliarder

Winny

Przykłady

• „Nikogo nie torturujemy. Po prostu stosujemy specjalny zestaw procedur”

• „Cheney postrzelił Whittingtona”

• „W. nieźle oberwał”

• „Ostatecznie to ja jestem tym facetem, który pociągnął za spust strzelby, a ta wystrzeliła kulę, która trafiła Harrego”

• „Usłyszał spłoszonego ptaka, odwrócił się, pociągnął za spust i zobaczył, że jego przyjaciel jest ranny” J. Bush

Interpretacja sondaży w mediach

Czym jest sondaż

• Jest metodą badań, której zadaniem jest gromadzenie informacji o interesujących badacza problemach. Główną cechą tej metody jest wypytywanie, sondowanie opinii.

• W przypadku odpowiedzi pisemnych mówimy o ankiecie (badania ankietowe),w przypadku odpowiedzi ustnych mówimy o wywiadzie.

• Metody sondażu zaleca się stosować, gdy chcemy się dowiedzieć o opiniach respondentów na temat interesujących na spraw. Stosujemy ją również w badaniach postaw, motywów i zainteresowań respondentów o badanym zjawisku, procesie, zdarzeniu.

Sondaż poprawny

• Duża grupa społeczna

• Bada się wszystkie warstwy społeczne

• Pytania nie sugerują odpowiedzi

• Pyta się jedynie o wiedzę respondentów, a nie ich domysły

Błędy w sondażach

1. Błąd zamiany słowa „popularność” na „zaufanie”:

• w jednej interpretacji sondażu często używa się słów popularność i zaufanie jako wyrazy jednoznaczne;

• w rzeczywistości uzyskuje się inne wyniki, gdy pyta się o popularność, a inne gdy o zaufanie;

• zdecydowanie mniej osób deklaruje zaufanie.

Popularność a zaufanie

Prezydent jak Kościół - im ufamy najbardziej [Sondaż]

Najnowszy sondaż opublikowany przez CBOS pokazuje, że Polacy cenią Kościół na podobnym poziomie co prezydenta Bronisława Komorowskiego. Czy lubimy "stabilne" instytucje?

Działalność prezydenta Komorowskiego dobrze ocenia aż 63 proc. Polaków. To zaledwie o trzy punkty procentowe więcej niż w podobnym sondażu zdobył Kościół - 60 proc. Także na podobnym poziomie są wyniki, mówiące o osobach źle oceniających działanie tych dwóch instytucji. Działalność prezydenta źle ocenia 23 proc. pytanych, Kościoła zaś 28 procent.

Błąd braku szerszych informacji u respondentów:

• jedną z głównych zasad sondażu jest pytanie informatorów tylko o to, co jest im dostatecznie znane;

• „Czy zgadza się Pan(i), czy nie zgadza się na sposób, w jaki prezydent RP sprawuje swój urząd?”;

• nie wiadomo, jaki procent badanych w ogóle nie interesuje się polityką oraz skąd badani czerpią informacje na dany temat (czy są bezstronne).

. Błąd zakamuflowanego uprzedzenia

• osobiste sympatie badacza nie powinny wpływać na sposób stawiania pytań ankietowych;

• błąd – zadawanie pytań w taki sposób, aby uzyskać określony efekt;

• „Czy gdyby była Pani w 3 tygodniu ciąży i okazało się, że zagraża ona Pani na tyle, że po porodzie mogłaby Pani stracić wzrok, zdecydowałaby się Pani na aborcję?”

Błąd absurdalności pytania:

• badacz nie powinien stawiać pytań, które dla informatorów są wieloznaczne;

• „Czy nowa ordynacja wyborcza oznacza parlament rozdrobniony, skłócony, niestabilny, czy też sprawiedliwie reprezentujący wszystkie siły polityczne?”

• „Popularność polskiego katolicyzmu wśród obywateli”

Błąd ogólnikowości w sondażach:

- cele sondażu nie są jasne

• informuje o domysłach informatorów a nie o ich przekonaniach

• nie dotyczy kwestii istotnych dla badanego problemu

. Błąd fikcyjności problemu:

• przedmiotem badań są całkowicie fikcyjne problemy;

• w zależności od sposobu postawienia pytania oraz od tego, czy pytanym podsuwa się pewne odpowiedzi, badacz może uzyskać całkowicie odmienne wyniki;

• abstrakcyjne pytanie musi prowokować do fikcyjnych odpowiedzi

Kto nas krzywdzi?

a) obecny rząd 50%
b) ludzie bogacący się 46%
c) prezydent 41%
d) nowy ład po 1989 r. 41%
e) stary ład sprzed 1989 r. 31%
f) urzędy 28%
g) „Solidarność” 24%
h) przełożeni w pracy 19%
i) Rosjanie 18%
j) Niemcy 17%
k) Kościół katolicki 12%
l) żona/mąż 9%
ł) policja 9%
m) Żydzi 6%
n) rodzice 4%

. Błąd bezzasadnego porównania

• wybiórcze wyselekcjonowanie obszarów badawczych niezgodnie z warsztatem badań sondażowych;

• badanie CBOS dotyczące „aprobaty dla instytucji publicznych” – Polskie Radio, wojsko, TVP, rzecznik praw obywatelskich, policja, samorząd lokalny, NIK, kościół katolicki, rząd, Sejm, Senat, prezydent

Błąd wymuszania pożądanych skojarzeń

• Autor sondażu podsuwa badanym zupełnie dowolny zestaw cech, wartości, a następnie skłania ich do skojarzeń, które rozmijają się z obiektywnym stanem rzeczy

• „Rzeczpospolita” – „Wartość kapitalizmu i socjalizmu w oczach wyborców”

„Przeczytam teraz Panu(i) szereg cech, które mogą charakteryzować różne systemy społeczne i polityczne. Proszę powiedzieć o każdej z nich, czy kojarzy się Panu(i) z systemem kapitalistycznym czy socjalistycznym?”

Sugerowanie odpowiedzi

Czy jesteś za stosowaniem sztucznego zapłodnienia, które umożliwia posiadanie dzieci bezpłodnym małżeństwom?”

„ Czy jesteś za stosowaniem sztucznego zapłodnienia, które zmusza do zabijania kilku żywych zarodków ludzkich po to, by wybrać jeden, który zaspokoi potrzebę posiadania własnego dziecka, skoro tyle opuszczonych dzieci czeka na adopcję? ”

• W dniu 18.02.2013 TNS Polska opublikował sondaż poparcia dla partii politycznych, w którym: PO – 33%, PiS – 29%, SLD, RP, PSL po 6% poparcia. Podana jest również informacja:

Badanie przeprowadzono w dniach 8-11 lutego na ogólnopolskiej, reprezentatywnej próbie 950 mieszkańców Polski.

• 15 lutego 2013, TVP INFO podała badanie tej samej pracowni czyli TNS Polska, zrealizowane na jej zlecenie, w którym: PO – 35%, PiS – 34%, SLD – 15%, RP – 6%, PSL – 3%. Podana jest również informacja:

Sondaż przeprowadzono telefonicznie w dniach 13-14 lutego 2013 r. na grupie 1000 dorosłych Polaków.