Reguła faz Gibbsa- określa liczbę czynników niezależnych, które można zmieniać, bez powodowania zmian faz. S=n-f+2
Dualizm korpuskularno-falowy – cecha obiektów kwantowych polegająca na przejawianiu, w zależności od sytuacji, właściwości falowych (dyfrakcja, interferencja) lub korpuskularnych (efekt foto elektryczny, pęd).
Zasada nieoznaczoności Heisenberga-nie istnieje możliwość jednoczesnego i dokładnego określenia położenia oraz pędu elektronu w atomie. Im dokładniejszy byłby pomiar położenia elektronu, tym mniej dokładny byłby pomiar pędu i odwrotnie.
Liczby kwantowe: główna(opisuje energię elektronu, a w praktyce oznacza numer jego orbity), poboczna(oznacza wartość bezwzględną orbitalnego momentu pędu),magnetyczna( opisuje rzut orbitalnego momentu pędu na wybraną oś), spinowa(oznacza spin elektronu).
Diamagnetyzm - zjawisko polegające na indukcji w ciele, znajdującym się w zewnętrznym polu magnetycznym pola przeciwnego, osłabiającego działanie zewnętrznego pola. Zjawiska odwrotne do diamagnetyzmu to paramagnetyzm. (srebro,zloto,miedz,cynk)
Paramagnetyzm- zjawisko słabego magnesowania się ciała w zewnętrznym polu magnetycznym o natężeniu H, w kierunku zgodnym z tym polem (przeciwnie niż w przypadku diamagnetyzmu).(alu,magnes)
Ferromagnetyzm-to zespół właściwości magnetycznych ciał krystalicznych będących skutkiem istnienia oddziaływania porządkującego równoległe elementarne momenty magnetyczne w temperaturach mniejszych od temperatury Curie. Jest jedną z najsilniejszych postaci magnetyzmu i jest odpowiedzialny za większość magnetycznych zachowań spotykanych w życiu codziennym.
(zelazo,kobalt,nikiel)
Ferrimagnetyzm-antyferromagnetyzm nieskompensowany, własność magnetyczna kryształów polegająca na tym, że w temperaturach poniżej temperatury Néela pojawia się antyrównoległe uporządkowanie elementarnych momentów magnetycznych, przy czym, w odróżnieniu od antyferromagnetyzmu momenty te nie kompensują się całkowicie.
Antyferromagnetyzm-w ciałach krystalicznych wykazujących własności antyferromagnetyzmu, w niskich temperaturach (poniżej temperatury Neela), przy braku zewnętrznego pola magnetycznego ustala się struktura magnetyczna polegająca na antyrównoległym uporządkowaniu elementarnych momentów magnetycznych.
Histereza-zjawisko zależności aktualnego stanu układu od stanów w poprzedzających chwilach. Histereza towarzyszy takim procesom, jak zmiany namagnesowania ferromagnetyków. Przykładowo histerezę magnetyczną opisuje zamknięta krzywa (pętla) we współrzędnych namagnesowania (I) - pole magnetyczne (H). Ferromagnetyk, po pierwszym osiągnięciu maksymalnego namagnesowania Is, (w wyniku przyłożonego pola nasycenia Hm), wykazuje ciągle pewne namagnesowanie Ir zwane namagnesowaniem resztkowym, nawet przy zaniku zewnętrznego pola. Namagnesowanie usuwa się przykładając przeciwne pole magnetyczne o natężeniu równym -Hc, zwane polem koercji. Dalszy wzrost natężenia przeciwnego pola doprowadza do ponownego stanu maksymalnego namagnesowania -Is. Przebieg namagnesowania przy powrocie od pola -Hm do Hm odbywa się po symetrycznej krzywej zamykającej pętle histerezy.
Pole zawarte pomiędzy obiema gałęziami pętli histerezy równe jest pracy wykonanej przez zewnętrzne pole magnetyczne.
Reguła Hunda -liczba niesparowanych elektronów w danej podpowłoce powinna być możliwie jak największa.
Zakaz Pauliego- mówi, że w jednym atomie dwa elektrony muszą różnić się wartością przynajmniej jednej liczby kwantowej (np. w jednym poziomie orbitalnym muszą mieć przeciwną orientację spinu).
Orbitale-miejsca występowania elektronu. Natężenie fal elektronowych w tym obszarze jest największe. Poza tym obszarem natężenie fali elektronowej równa sie 0. Najpierw obsadzane są orbitale o niższej energii.
Gaz elektronowy-są to elektrony oderwane od atomów macierzystych.
Konfiguracja elektronowa pierwiastka – uproszczony opis atomu polegający na rozmieszczeniu elektronów należących do atomów danego pierwiastka na poszczególnych powłokach, podpowłokach i orbitalach. Każdy elektron znajdujący się w atomie opisywany jest przy pomocy zbioru liczb kwantowych.
Spektroskop – przyrząd służący do przeprowadzania zdalnej analizy poprzez badanie widma odpowiadającego określonemu rodzajowi promieniowania (np. promieniowanie świetlne, rentgenowskie, akustyczne).
Elektron walencyjny - elektrony znajdujące się na ostatniej, najbardziej zewnętrznej powłoce atomów, która nazywana jest powłoką walencyjną. Liczba oraz poziomy energetyczne elektronów walencyjnych decydują w dużym stopniu o właściwościach atomów a tym samym i pierwiastków chemicznych.
Zjawisko Camptona- rozpraszanie wysokoenergetycznego promieniowania elektromagnetycznego (gamma lub rentgenowskiego) na słabo związanych elektronach.
Poziom Fermiego- najwyższy poziom energetyczny atomu, znajdującego się w temperaturze zera bezwzględnego, obsadzony przez elektron
Model atomu Bohra: planetarny model atomu, moment pędu elektronu musi przyjmować tylko pewne wartości, elektron może zmieniać orbity, H He+ dobra zgodność modelu z doswiadczeniem-reszta nie.
Konsekwencje zakazu Pauliego: obsadzanie stanów elektronowych według zasady pauliego-struktura elektronowa atomu, sztywność materii, oddziaływanie wymierne, istnienie poziomu Fermiego
Pasmowa teoria przewodnictwa: pasmo walencyjne, pasmo wzbronione, pasmo przewodnictwa
Reguła Matthiessena- oporności elektryczne pochodzące od niezależnych procesów rozpraszania są addytywne.
Prawo Joule'a-Ilość ciepła wydzielanego w czasie przepływu prądu elektrycznego przez przewodnik elektryczny jest wprost proporcjonalna do iloczynu oporu elektrycznego przewodnika, kwadratu natężenia prądu i czasu jego przepływu.
I Prawo Kirchoffa- suma geometryczna natężeń wpływających i wypływających z węzła musi być równa 0.
II prawo Kirchoffa-W zamkniętym obwodzie suma spadków napięć na oporach równa jest sumie sił elektromotorycznych występujących w tym obwodzie
Piezoelektryki- kryształy, w których obserwowane jest zjawisko piezoelektryczne, polegające na pojawieniu się pod wpływem naprężeń mechanicznych ładunków elektrycznych na ich powierzchni.
Piroelektryk - materiał, który ma zdolność generowania siły elektromotorycznej pod wpływem zmian temperatury.
Ferroelektryki-substancje o dużej przenikalności dielektrycznej, wykazujące samoistne, spontaniczne spolaryzowanie domen nawet w nieobecności zewnętrznego pola elektrycznego.
Nadprzewodnictwo – stan materiału polegający na zerowej rezystancji, jest osiągany w niektórych materiałach w niskiej temperaturze.
Efekt Maissnera- zjawisko zaniku pola magnetycznego (wypchnięciu pola magnetycznego) z nadprzewodnika gdy przechodzi w stan nadprzewodzący
Efekt Josephsona-efekt ten polega na tunelowaniu elektronów między dwoma nadprzewodnikami na granicy nadprzewodnik-izolator-nadprzewodnik (tzw. złącze Josephsona). Nadprzewodniki rozdzielone są cienką warstwą wykonaną z izolatora.
Teoria BCS- przewiduje łączenie się fermionów w pewnych warunkach w tak zwane pary Coopera które są Bozonami.
Zastosowanie nadprzewodników: koleje magnetyczne, łożyska nad przewodzące, metrologia, rezonans magnetyczny.
Wiązanie jonowe – rodzaj wiązania chemicznego, którego istotą jest elektrostatyczne oddziaływanie między jonami o różnoimiennych ładunkach.
Wiązanie kowalencyjne – rodzaj wiązania chemicznego. Istotą wiązania kowalencyjnego jest istnienie pary elektronów, które są współdzielone w porównywalnym stopniu przez oba atomy tworzące to wiązanie.
Wiązanie metaliczne-wiązania między atomami metalu, jeśli występują w izolowanej formie , są w zasadzie typowymi wiązaniami kowalencyjnymi, wyróżniają się jednak w stosunku do analogicznych wiązań między niemetalami dwiema istotnymi cechami: 1. ulegają one łatwiejszej polaryzacji pod wpływem np. pola elektrycznego ze względu na to, że ogólnie w metalach elektrony walencyjne są słabiej związane z jądrami atomów niż w niemetalach 2.nawet jeśli formalnie są wiązaniami pojedynczymi, ze względu na występowanie w metalach dużej liczby walencyjnych orbitali d zachodzi zjawisko ich nakładania się, co powoduje że wiązania te nabierają często charakteru częściowo wielokrotnego.
Pierwsza strefa Brillouina-to są wartości wektora falowego k dla których następuje odbicie fali elektronowej od 1 rodziny płaszczyzn sieciowych.
Krystalografia- dział nauki zajmujący sie klasyfikacja i badaniem ciał stałych: geometryczna, strukturalna, fizyczna.
Kryształ- ciało stałe, w którym cząsteczki (kryształy molekularne), atomy (kryształy kowalencyjne) lub jony (kryształy jonowe) są ułożone w uporządkowany schemat powtarzający się we wszystkich trzech wymiarach przestrzennych. W objętości ciała cząsteczki zajmują ściśle określone miejsca, zwane węzłami sieci krystalicznej, i mogą jedynie drgać wokół tych położeń. Każdy kryształ zbudowany jest z wielu powtarzających się tzw. komórek elementarnych. W zależności od jej rodzaju kryształy tworzą różne układy krystalograficzne.
Sieć przestrzenna-schemat przestrzennej struktury kryształu. Sieć przestrzenna zbudowana jest z nieskończenie wielu ściśle i periodycznie ułożonych komórek elementarnych.
Układ krystalograficzny:
(regularny, a = b = c, α = β = γ = 90°)
(tetragonalny, a = b ≠ c, α = β = γ = 90°)
(rombowy, a ≠ b ≠ c, α = β = γ = 90°)
(jednoskośny, a ≠ b ≠ c, α = γ = 90°; β ≠ 90°)
(trójskośny, a ≠ b ≠ c, α, β, γ ≠ 90°)
(trygonalny, a = b ≠ c, α = β = γ =90°)