Prędkość średnia to szybkość zmian położenia punktu w czasie
gdzie
Prędkość chwilowa to granica z prędkości średniej.:
Przyspieszenie – określa szybkość zmian prędkści pkt. Materialnego w czasie.
Średnie: , chwilowe
Zależność opisujaca prędkość:
Prostoliniowy jednostajny
Prostoliniowy jednostajnie przyspieszony.
Jednostajnie opóźniony:
,
Zależności opisujące drogę:
Prostoliniowy jednostajny
Jednostajnie przyspieszony
Jednostajnie opóźniony
Ruch jednostajny po okręgu
AB droga jaką przebywa punkt w czasie dt.
Związek między prędkością liniową a katową po okręgu (zależność ogólna- z wektorami mnożona wektorowo)
Przyspieszenie kątowe
prędkość kątowa gdzie
Przyspieszenie dośrodkowe
(jest związane ze zmianą kierunku wektora prędkości)
Siła dośrodkowa =
Od strony funkcjonalnej jest to siła zakrzywiająca ruch ciała, czyli nie pozwalająca mu na poruszanie się ruchem jednostajnym prostoliniowym. Siła dośrodkowa działa prostopadle do prędkości i (jak łatwo się domyślić z nazwy) jest skierowana do środka okręgu po którym porusza się ciało, lub środka krzywizny toru.
Zasady dynamiki newtona
Jeżeli na ciało nie działa żadna siła lub działające na to ciało siły się równoważą, to ciało spoczywa lub porusza się ruchem prostoliniowym jednostajnym.
Przyspieszenie ciała jest wprost proporcjonalne do wypadkowej siły działającej na to ciało i ma kierunek zgodny z kierunkiem tej siły.
Wzajemne oddziaływanie dwóch ciał jest zawsze równe co do wartości, lecz przeciwnie skierowane. Każdej akcji towarzyszy zawsze równa co do wartości lecz przeciwnie skierowana reakcja .
Pęd Ciała - iloczyn masy ciała (m) i jego prędkości ( )
Popęd siły iloczyn siły ( ) i czasu jej działania
Związek między pędem ciała i popędem siły jest określany jako druga zasada dynamiki w postaci uogólnionej
Zasada zachowania pędu – jeżeli wypadkowa sił zewnętrznych działających na upm jest równa zeru (układ izolowany), wektor pędu całkowitego pozostaje stały.
Praca jest iloczynem wartości działającej siły i drogi, na której ta siła działa. Jednostką pracy jest 1 dżul (1 J):
Praca siły stałej
Praca siły zmiennej.
Interpretacja geometryczna pracy
Dla ciała o masie m i prędkości v dużo mniejszej od prędkości światła (v<<c, gdzie c jest prędkością światła w próżni), energia kinetyczna wynosi:
.
Energia kinetyczna ruchu obrotowego bryły sztywnej wynosi, w przybliżeniu małych prędkości:
,
gdzie:
- tensor momentu bezwładności.
W przypadku obrotu wokół jednej z osi głównych wyrażenie na energię kinetyczną w ruchu obrotowym upraszcza się do:
,
gdzie:
I - odpowiednim momentem bezwładności,
ω - prędkość kątowa.
10.Energia potencjalna– energia jaką ma układ ciał umieszczony w polu sił zachowawczych, wynikająca z rozmieszczenia tych ciał. Równa jest pracy, jaką trzeba wykonać, aby uzyskać daną konfigurację ciał, wychodząc od innego rozmieszczenia, dla którego umownie przyjmuje się jej wartość równą zero. Konfigurację odniesienia dla danego układu fizycznego dobiera się zazwyczaj w ten sposób, aby układ miał w tej konfiguracji minimum energii potencjalnej. Podobnie jak pracę, energię potencjalną mierzy się w dżulach [J].
Źródłem pola grawitacyjnego jest obiekt posiadający masę. W zależności od warunków zagadnienia rozpatruje się pole grawitacyjne jako pole jednorodne lub jako pole centralne.
Dla niezbyt dużych wysokości i niezbyt dużych odległości (znacznie mniejszych od promienia Ziemi) można przyjąć, że pole grawitacyjne Ziemi, w rozpatrywanym obszarze, jest jednorodnym polem o kierunku pionowym i zwrocie w dół. Wówczas za poziom odniesienia można przyjąć dowolny punkt. Wszystkie punkty na tej samej wysokości mają energię równą zero, powierzchnię tę nazywa się powierzchnią Ziemi. Przyrost energii potencjalnej grawitacji ciała jest równy pracy siły zewnętrznej, wykonanej przy jego podnoszeniu na wysokość h.
Energia potencjalna grawitacji ciała o masie m umieszczonego na wysokość h nad poziom odniesienia (poziom ziemi) jest równa pracy wykonanej przy podnoszeniu ciała z poziomu odniesienia na wysokość h
gdzie siła F jest równa co do wartości ciężarowi ciała, czyli iloczynowi masy m i przyspieszenia ziemskiego.
11. Siła zachowawcza.
Siła jest zachowawcza jeśli praca przez nią wykonana na drodze o początku A i końcu B zależy tylko od położenia punktów A i B, nie zależy zaś od przebiegu drogi, czyli od toru ruchu. Praca ta nie zależy wówczas również od prędkości przemieszczania ciała.
Jeżeli praca WACB wykonywana jest na drodze AB po torze przechodzącym przez punkt C a praca WBDA wykonywana jest na drodze BA po torze przechodzącym przez punkt D, wówczas
12. Moment siły (moment obrotowy) siły F względem punktu O – iloczyn wektorowy promienia wodzącego r, o początku w punkcie O i końcu w punkcie przyłożenia siły, oraz siły F:
Wektor momentu siły jest wektorem osiowym (pseudowektorem), zaczepiony jest w punkcie O, a jego kierunek jest prostopadły do kierunkupłaszczyzny wyznaczonej przez wektor F i promień wodzący r.
13. Moment bezwładności – miara bezwładności ciała w ruchu obrotowym względem określonej, ustalonej osi obrotu. Im większy moment, tym trudniej zmienić ruch obrotowy ciała, np. rozkręcić dane ciało lub zmniejszyć jego prędkość kątową. Moment bezwładności odgrywa prawie taką samą rolę w dynamice ruchu obrotowego jak masa w dynamice ruchu postępowego, opisując relacje między momentem pędu, energią kinetyczną a prędkością kątową jak masa między pędem, energią kinetyczną a prędkością. Moment bezwładności zależy od osi obrotu ciała, a w ogólnym przypadku jest tensorem.
Energia kinetyczna E punktu materialnego o masie m poruszającego się z prędkością v określa wzór:
Jeżeli punkt ten porusza się po okręgu wówczas jego energię można wyrazić w wielkościach fizycznych opisujących ruch obrotowy:
Z powyższego wynika, że moment bezwładności punktu materialnego jest iloczynem jego masy i kwadratu odległości od osi obrotu:
gdzie:
– masa punktu,
– odległość punktu od osi obrotu,
- prędkość kątowa.
14. Model budowy atomu Bohra – model atomu wodoru autorstwa Nielsa Bohra. Bohr przyjął wprowadzony przez Ernesta Rutherfordamodel atomu, według tego modelu elektron krąży wokół jądra jako naładowany punkt materialny, przyciągany przez jądro siłami elektrostatycznymi. Przez analogię do ruchu planet wokół Słońca model ten nazwano "modelem planetarnym atomu".
Postulaty Bohra
Bohr, budując swój model atomu, przyjął dwa postulaty, bez których model ten nie byłby zgodny z doświadczeniem. Postulaty te miały w istocie charakter kwantowy, ale były wprowadzone ad hoc.
Orbitalny moment pędu elektronu jest skwantowany i może on przybierać dyskretne wartości, tzn. z nieskończoności ilości orbit, które umożliwia mechanika klasyczna, elektron może przyjąć tylko dokładnie te, dla których jego moment pędu jest równy tej wielokrotności:
gdzie
,
– stała Plancka podzielona przez 2π.
Podczas zmiany orbity, której towarzyszy zmiana energii elektronu, atom emituje foton. Energia fotonu równa jest różnicy między energiami elektronu na tych orbitach
gdzie
E2 i E1 – energie elektronu, odpowiednio, końcowa i początkowa,
h – stała Plancka,
- częstotliwość fotonu.
15.Równanie fali harmonicznej płaskiej
Gdzie y – to wartość wychylenia z położenia równowagi dla cząsteczki ośrodka, która w chwili t znajduje się w odległości x od źródła fali.
T- okres
-długość fali
A- amplituda fali
Każdy ruch powtarzający się w regularnych odstępach czasu nazywany jest ruchem okresowym. Jeżeli ruch ten opisywany jest sinusoidalną funkcją czasu to jest to ruch harmoniczny. Ciało porusza się ruchem harmonicznym prostym, jeżeli znajduje się pod wpływem siły o wartości proporcjonalnej do wychylenia z położenia równowagi i skierowanej w stronę położenia równowagi:
gdzie
- siła,
- współczynnik proporcjonalności,
- wychylenie z położenia równowagi.
Równanie ruchu (skalarne dla kierunku OX) dla takiego ciała można zapisać (z II zasady dynamiki Newtona) jako:
albo w postaci różniczkowej:
co zapisuje się też jako:
Jest to równanie różniczkowe zwyczajne drugiego rzędu (występuje druga pochodna funkcji położenia x(t)).
Rozwiązania tego równania można równoważnie opisać za pomocą dowolnej z poniższych funkcji:
Przyjmując rozwiązanie w pierwszej postaci, prędkość i przyspieszenie określają wzory[1]:
gdzie:
jest częstością kołową drgań,
stałe zależne od warunków początkowych.
Są to tzw. harmoniki. Rozwiązania są równoznaczne, a korzystając z tożsamości trygonometrycznych można znaleźć zależności pomiędzy powyższymi stałymi i rozwiązanie przedstawiać w dowolnej z postaci 1,2,3.
Częstość kołową wiąże z okresem drgań związek:
,
częstotliwość drgań natomiast wynosi
Ważną własnością ruchu harmonicznego jest to, że inne wielkości (prędkość, przyspieszenie) też są opisane przez równanie harmoniczne.