Co rozumiemy pod pojęciem bezpieczeństwa i higieny pracy?
Zespół minimalnych warunków określonych przepisami prawnymi, mających na celu zabezpieczenie pracowników przed zagrożeniami dla ich życia lub zdrowia, występującymi podczas pracy.
Co rozumiemy pod pojęciem ergonomii?
Nauka stosowana, zmierzająca do optymalnego dostosowania narzędzi, maszyn, urządzeń, technologi, organizacji i materialnego środowiska pracy oraz przedmiotów powszechnego użytku do wymagań i potrzeb fizjologicznych, psychicznych i społecznych człowieka.
Jaka jest różnica między pojęciami: katastrofa, wypadek i incydent?
Katastrofa – zdarzenie nagłe, będące wynikiem niekontrolowanych wydarzeń powstałych w trakcie działalności produkcyjnej bądź transportu, prowadzące do poważnych niebezpieczeństw dla człowieka i powstania strat, którego nie można opanować środkami miejscowymi. Wypadek – ograniczone zdarzenie jw, które można opanować środkami miejscowymi. Incydent – wypadek, który nie powoduje strat.
Co to jest poważna awaria?
Nagłe, dużej skali zagrożenie wywołane wypływem niebezpiecznych substancji chemicznych i/lub energi do otoczenia, mogące powodować poważne straty obejmujące ludzi, majątek oraz szkody w środowisku, zarówno na terenie zakładu, jak i po za jego granicami.
Co rozumiemy pod pojęciem ryzyka, a co straty?
Ryzyko – iloczyn prawdopodobieństwa (częstotliwości) występowania zagrożeń oraz skutków negatywnych dla zdrowia lub życia człowieka, środowiska naturalnego oraz środków pracy. Strata – uszczerbek na zdrowiu lub utrata życia, zniszczenie środków pracy, środowiska naturalnego oraz szkody ekonomiczne i moralne.
Co rozumiemy pod pojęciem organizacji pracy?
Suma działań technicznych, ekonomicznych i organizacyjnych, skierowanych na stworzenie optymalnego połączenia siły roboczej i środków produkcji (przedmiotów i środków pracy) oraz zapewnienia człowiekowi właściwych warunków pracy.
Wyjaśnij różnicę między rzemieślniczym, a przemysłowym stylem produkcji?
Istotą rzemieślniczego stylu produkcji jest to, że wyrób jest wykonywany od początku do końca przez tę samą grupę osób, z których jedna (mistrz) decyduje o przebiegu procesu wytwórczego i o wszystkich cechach wyrobu. Produkt ma znamiona indywidualne i może być utożsamiany z określonym stylem, charakterystycznym dla wytwórcy. Z czasem, coraz wyraźniej zaznaczyła się tendencja do rozwijania specjalizacji, i to zarówno w odniesieniu do maszyn, jak i do pracy ludzkiej. Podział procesu pracy na coraz węższe zadania i przydzielanie tych zadań odpowiednio przeszkolonym pracownikom spowodował powstanie nowego stylu wytwarzania, typowego dla tzw. ery przemysłowej
Co to są straty ekonomiczne pośrednie?
Straty ekonomiczne pośrednie, których wielkości nie można oszczacować w prosty sposób (utrata zdrowia, duża płynność kadr, niszczenie materiałów, narzędzi, maszyn wskutek niedbalstwa i nielubienia swojej pracy.
Co to są straty ekonomiczne bezpośrednie?
Straty ekonomiczne bezpośrenie, których wielkość możliwa jest do oszaczowania (mała wydajność i produkcja braków spowodowana przemęczeniem, nadmiernym hałasem, złym oświetleniem, wysoką temperaturą, skutki wypadków przy pracy, choroby zawodowe, zwolnienia lekarskie).
Co to są straty moralne?
Straty moralne, nie poddające się okonomicznej wycenie (cierpienie, złe samopoczycue spowodowane przemęczniem, niski etos pracy, brak poczucia podmiotowości, wzrost bierności i apatii, zanik potrzeby wartości wyższych).
Korzyści uzyskane dzięki wysokiej jakości ergonomicznej urządzeń technicznych:
-Lepsza i wydajniejsza praca; -Zmniejszenie biologicznych kosztów pracy; -Zmniejszenie liczby oraz kosztów braków i błędów popełnianych w pracy; -Zwiększenie bezpieczeństwa pracy i eliminacha chorób zawodowych; -Lepsze wykorzystanie czasu pracy; -Ograniczenie absencji chorobowej; -Zwiększenie satysfakcji z pracy i pozytywnej motywacji; -Odczucie zadowolenia i przyjemności z kontaktu z urządzeniani technicznymi;
Straty powodowane niską jakością ergonomiczną urządzeń technicznych:
Odpowiedź zawarta jest w: straty ekonomiczne pośrednie, bezpośrednie i moralne.
Podaj przykłady humanizowania techniki(rozwiązania ergonomiczne) i organizacji pracy:
Ołówek, długopis, pióro, pisak, łyżka, sztućce dla osób niepełnosprawnych, uchwyt do teczki/walizki, żelazka, klamka, wysokość włącznika światła, itd
Wymień czynniki materialnego środowiska pracy:
-Drgania mechaniczne, hałasy (infradźwiękowe, słyszalne, ultradźwiękowe), mikroklimat (temperatura, wilgotność i ruch powietrza oraz promieniowanie cieplne); -Emisja energii szkodliwej (promieniowanie elektormagnetyczne, przenikliwe); -Oświetlenie; -Zanieczywszczenia powietrze (gazami, aerozolami, pyłami); -Koktakt z substancjami agresywnymi, chorobotwórczymi, nieprzyjemnymi;
Główne czynniki techniczno-organizacyjne środowiska pracy:
-Pozycja ciała przy pracy (uwarunkowana wymiaramy urządzenia technicznego i sposobami pracy); -Rytm (powtarzalność) i tempo (szybkość ruchów) podczas pracy; -Przerwy w pracy; -Metody pracy;
Cztery przykładowe sfey działań ergonomicznych:
-Ergonomia mieszkania; -Ergonomia czasu wolnego, rekreacji i sportu; -Ergonomia dla ludzi starszych i niepełnosprawnych; -Ergonomia prac biurowych (w tym stanowisk komputerowych); -Ergonomia świata dziecięcego; -Ergonomia prac ekstremalnych (np. na dużych wysokościach, pod wodą, w kosmosie, w ratownictwie przemysłowym, w górnictwie); -Ergonomia prac operatorskich, zautomatyzowanych i zrobotyzowanych;
Zadania ergonomi warunków pracy:
-Wykonywanie pomiarów oraz określanie dopuszczalnych wartości (norm) intensywności czynników tworzących fizyczne, chemiczne i biologiczne środowisko pracy; -Określenie wpływu tych czynników na człowieka, zarówno na drodze badań diagnostycznych (określenie stanu istniejącego), jaki perspektywnych (prognozowanie skutków w procesie projektowania systemu); -Określenie sposobów eliminacji uciążliwości i zagrożeń powodowanych przez czynniki środowiskowe oraz realizacja projektów korygujących warunki pracy;
Zadania ergonomi wyrobów:
-Dostosowanie obiektów technicznych do wymiarów i kształtów człowieka; -Zapewnienie funkcjonalności obiektu technicznego (np.: sprawności, odpowiedniości formy i funkcji; -Niezawodności, podatności na regulacje i naprawy, łatwości likwidowania po zużyciu); -Zapewnienie bezpieczeństwa i komfortu użytkowania obiektu technicznego; -Eliminowanie negatywnego wpływu wyrobu na warunki środowiska człowieka; -Dbałość o estetykę kształtów i barw obiektu technicznego
Ergonomia korekcyjna a koncepcyjna:
Ergonomia korekcyjna zajmuje się naprawą sytuacji istniejących. Jednak aby wprowadzić pożądane zmiany do systemów już istniejących, należy najpierw te zmiany zaprojektować – a to jest działalność z zakresu ergonomii koncepcyjnej. Ergonomia koncepcyjna to wprowadzanie zasad ergonomii już w trakcie projektowania systemów (przedmiotów).
Współdziałanie układu człowiek-obiekt techniczny:
System: człowiek–obiekt techniczny wyróżnia się następującymi cechami:
realizuje celowe działanie,
może współpracować z innymi systemami,
może składać się z innych systemów,
przeciwdziała występującym zakłóceniom,
może się rozwijać się,
trwa w czasie, ale zużywa się i wymaga odnowy itd.
Wymień i krótko scharakteryzuj tzw proste techniki organizacyjne:
Rozszerzanie pracy – przydzielanie pracownikowi nowych, bardziej złożonych zadań, poszerzanie zakresu czynności wykonywanych na stanowisk pracy (dodanie operacji), umożliwianie wykonywania całego wyrobu lub znacznej jego części. Wzbogacanie pracy – scalanie czynności o różnym stopniu trudności w ramach jednego zadania, zwiększanie stopnia swobody i podejmowania decyzji w zakresie wykonywanych przez pracownika czynności, umożliwienie mu samodzielnego planowania i organizowania pracy. Wymienność pracy – zmiana zmiana rodzaju pracy, rodzaju czynności, która polega na zamianie jednego wykonawcy na innego przy danej pracy. Wymienność stanowisk pracy – zmiana miejsca pracy w ciągu dnia, tygodnia i dłuższych okresów.
Zespoły autonomiczne i założenia pracy w grupie:
-Każdy członek zespołu autonomicznego produkuje całkowitą część; -Danego produktu, a grupa produkt kompletny; -Grupa liczy 4-10 osób; -Grupa przejmuje obowiązki, które należały do brygadzistów lub mistrzów; -Kierownictwo zakładu określa organizację pracy grup autonomicznych; -Grupa samodzielnie rozdziela pracę pomiędzy stanowiska robocze; -Poszczególne grupy pracują samodzielnie; -W grupie zwykle stosuje się systematyczną rotację prac; -Każda grupa ma swojego przedstawiciela; -Wszystkie sprawy płacowe są ustalane z góry; -Produkt grupy powinien być specjalnie oznaczony;
Na jakich stanowiskach można stosować elastyczne formy czasu pracy?
Każdy człowiek ma inną aktywność życiową i inną zdolność do pracy, zależnie od indywidualnie przebiegającego rytmu biologicznego. Dlatego sztywna organizacja pracy nie daje możliwości wykorzystania w pełni zdolności ludzkiego organizmu. Formą elastycznej organizacji pracy jest ruchomy czas pracy. Polega ona na tym, że pracownik rozlicza się z zakładem z liczby przepracowanych godzin w skali tygodnia lub miesiąca, a godziny rozpoczęcia i zakończenia pracy w danym dniu są określone w przyjętym przedziale czasu.
Ruchomy czas pracy może być z powodzeniem stosowany na wielu stanowiskach w przemyśle i w różnych urzędach, tam gdzie zadania wykonywane są stosunkowo samodzielnie i indywidualnie, gdzie efekty są wymierne i nie ma potrzeby ścisłego dostosowania godzin pracy do wymagań innych komórek organizacyjnych.
Harmonogram przerw wypoczynkowych:
Układ przerw powinien być dostosowany do rodzaju wykonywanej pracy w taki sposób, aby zapewnić jak największą wydajność pracy
i najmniejsze zmęczenie:
przy czynnościach wymagających skupienia i uwagi oraz przy pracy monotonnej należy stosować częste (nawet co godzinę) przerwy 3÷5 minutowe;
przy pracach najcięższych fizycznie lub wykonywanych w uciążliwych warunkach środowiska, np. w hutach, powinny być stosowane przerwy typu „1:1” (stosunek czasu pracy do czasu przerwy), tzn. po 30 minutach pracy jest 30-minutowa przerwa;
najczęściej stosuje się następujący rozkład przerw: dwie 10÷15 min. i jedna 30 min. w okresie 8 godzin czasu trwania pracy.
Niezbędne przerwy w pracy z punktu widzenia fizjologii stanowią około 10% ogólnego czasu pracy (na 8 godzin pracy, tj. prawie
1 godzina przerw).
Co to jest lista Fittsa?
Zestawienie zadań i czynności, w których człowiek ma względną przewagę nad maszyną oraz zadań i czynności, w których maszyna ma względną przewagę nad człowiekiem.
Przykłady przewagi maszyny nad człowiekiem i odwrotnie (lista Fittsa).
PRZEWAGA MASZYNY NAD CZŁOWIEKIEM: -Szybkość działania; -Wielkość dysponowanej siły, mocy i ich stabilność; -Niezmienność wykonywania stereotypowych czynności i zadań; -Przechowywanie informacji w postaci skróconej i kasowanie informacji; -Zdolność do wykonywania wielu operacji równocześnie; -Odporność (zaprogramowana) na warunki środowiska zewnętrznego; PRZEWAGA CZŁOWIEKA NAD MASZYNĄ: -Wykrywanie słabych sygnałów, zarówno wzrokowych, jak i słuchowych; -Wykrywanie sygnałów przypadkowych, pojawiających się na tle szumu; -Odbiór, interpretacja i scalanie informacji cząstkowej oraz uzupełnianie brakujących informacji; -Wykonywanie płynnych operacji sterowania; -Przechowywanie dużej ilości informacji przez długi okres i wykorzystywanie ich w odpowiedniej chwili oraz umiejętność kojarzenia ze sobą różnorodnych informacji; -Myślenie indukcyjne (wyciąganie wniosków i formułowanie uogólnień na podstawie dokonanych obserwacji i przesłanek stanowiących poszczególne przypadki wniosków i uogólnień); -Zmiany w zakresie wykonywanych funkcji w wyniku uczenia się (poprawa sprawności w toku pracy); -Zdolność do działania w sytuacjach nieoczekiwanych i mało prawdopodobnych (działanie intuicyjne); -Wykrywanie i poprawianie błędów, zarówno swoich, jak i maszyny;
Praca zmianiowa i jej mankamenty.
W wielu zawodach wykonywanie pracy w różnych okresach dnia i nocy jest koniecznością. Dotyczy to, np. ciągłych procesów technologicznych w przemysłach: chemicznym, energetycznym, hutniczym, w transporcie, komunikacji, służbie zdrowia itd. Wykonywanie pracy w nocy jest sprzeczne z naturalnym dobowym rytmem biologicznym organizmu i wpływa negatywnie na jego wydolność, ciągłość pracy i efektywność jej wykonania. W nocy, bowiem organizm człowieka regeneruje siły i zdolność do wykonywania pracy spada w niektórych przypadkach do 20% normalnych możliwości. Praca nocna pogarsza samopoczucie pracownika oraz przyspiesza narastanie zmęczenia, a tym samym zmniejsza zdolność do osiągania wysokiej wydajności i jakości.
Dlatego tam, gdzie to jest możliwe, należy unikać organizowania pracy w nocy, stosując rozwiązania automatyzujące przebieg procesów technologicznych. Ponadto należy odpowiednio wysoko wynagradzać pracę nocną, której nie można uniknąć.
Jakie są rodzaje przepisów powszechnie obowiązujących z elementami BHP?
-Konstytucja RP; -Kodeks pracy (dział X); -Polskie Normy; -Ustawy;
Ważniejsze obowiązki pracodawcy w zakresie BHP.
-Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy w zakładzie; -Prowadzić systematyczne szkolenie pracowników w zakresie BHP; -Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan BHP w zakładzie; -Wydawać zatrudnionym polecenia dotyczące usunięcia uchybień w zakresie BHP oraz kontrolować ich wykonanie; -Kontrolować wykonanie nakazów i zaleceń zewnętrznych organów nadzoru nad warunkami pracy, a także społecznego inspektora pracy; -W sytuacji, gdy w tym samym miejscu pracują ludzie zatrudnieni przez różnych pracodawców, ich szefowie powinni: *Współpracować ze sobą, *Wyznaczyć koordynatora sprawującego nadzór w zakresie BHP nad szystkimi pracownikami, *Ustalić sposób postępowania na wypadek powstania zagrożenia;
Ważniejsze prawa i obowiązki pracownika.
-Pracownik ma prawo przerwać wykonywanie pracy w sytuacji, gdy warunki pracy stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla jego zdrowia lub życia bądź dla innych osób. Powinien o tym natychmiast powiadomić przełożonego; -W sytuacji zagrożenia pracownik może opuścić stanowisko pracy, ale powinien o tym natychmiast powiadomić przełożonego; -Za czas powstrzymania się od pracy lub oddalenia się od stanowiska roboczego w warunkach zagrożenia pracownikowi przysługuje wynagrodzenie; -Pracownik ma obowiązek znać i przestrzegać przepisy oraz zasady BHP; -Brać udział w szkoleniach i egzaminach z zakresu BHP; -Współpracować z pracodawcą i przełożonym w wypełnianiu obowiązków dotyczących BHP;
Różnica między kwalifikacjami, a umiejętnościami pracownika.
W niektórych przypadkach może to dotyczyć kwalifikacji związanych z posiadaniem uprawnień do wykonywania określonych prac, np. prac spawalniczych, kierowania pojazdami, prac elektrycznych, prac na wysokości, samodzielnych prac w budownictwie. Do wykonywania pracy, poza kwalifikacjami, niezbędne są umiejętności. Nabywa się je w wyniku przyswojenia sobie wiedzy teoretycznej i treningu praktycznego. Poziom tych umiejętności powinien zapewniać bezpieczne wykonywanie pracy. Kwalifikacje ocenia się zazwyczaj na podstawie dostarczonych przez pracownika dokumentów (dyplom ukończenia szkoły wyższej, świadectwa szkolne i zawodowe, zaświadczenia itp.). Umiejętności należy sprawdzić w praktyce, co odbywa się w ramach szkolenia wstępnego w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, a ściślej, w trakcie instruktażu na stanowisku pracy.
Przykładowy skład komisji bezpieczeństwa pracy.
Pracodawca zatrudniający więcej niż 250 pracowników powołuje komisję bezpieczeństwa i higieny pracy jako swój organ doradczy i opiniodawczy. W skład komisji wchodzą w równej liczbie przedstawiciele pracodawcy, tj. pracownicy służby BHP i lekarz sprawujący opiekę zdrowotną nad pracownikami, a także społeczny inspektor pracy oraz przedstawiciele pracowników wybrani przez zakładową organizację związkową lub w innym trybie. Przewodniczącym komisji jest pracodawca lub osoba przez niego upoważniona, a wiceprzewodniczącym -społeczny inspektor pracy.
Środki ochrony indywidualnej pracownika.
Pracodawca jest obowiązany ponadto dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, spełniające wymagania określone w polskich normach: *jeżeli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu, *ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy. Zabronione jest dopuszczenie pracownika do pracy bez środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, przewidzianych do stosowania na danym stanowisku pracy. Zarówno środki ochrony indywidualnej, jak i odzież oraz obuwie robocze stanowią własność pracodawcy. Pracodawca ma obowiązek zapewnić, aby stosowane środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze posiadały właściwości ochronne i użytkowe oraz zapewnić ich pranie, konserwację, naprawę, odpylanie i odkażanie.
Rodzaje szkoleń w zakresie BHP.
Minister Edukacji Narodowej obowiązany jest uwzględnić problematykę bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii w programach nauczania w szkołach, po uzgodnieniu zakresu tej problematyki z Ministrem Pracy i Polityki Społecznej. Pracownik nie może być dopuszczony do pracy, do której wykonywania nie posiada wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Pracodawca powinien zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie BHP przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzić (organizować lub zlecać) okresowe szkolenia w tym zakresie. Szkolenia te powinny odbywać się w czasie pracy i na koszt pracodawcy. Pracownik jest obowiązany potwierdzić na piśmie zapoznanie się z przepisami oraz zasadami BHP. Pracodawca powinien udostępnić do stałego korzystania aktualne instrukcje w tym zakresie. Instrukcje takie powinny dotyczyć: stosowanych w zakładzie procesów technologicznych oraz wykonywania prac związanych z zagrożeniami wypadkowymi lub zagrożeniami zdrowia pracowników, postępowania z materiałami szkodliwymi dla zdrowia i niebezpiecznymi oraz udzielania pierwszej pomocy. W przepisach prawnych wyróżniono pojęcia: kwalifikacje i umiejętności. Kandydata do pracy zwykle ocenia się pod kątem kwalifikacji wymaganych na stanowisku, na którym ma być on zatrudniony, a także posiadanych przez niego umiejętności. W niektórych przypadkach może to dotyczyć kwalifikacji związanych z posiadaniem uprawnień do wykonywania określonych prac, np. prac spawalniczych, kierowania pojazdami, prac elektrycznych, prac na wysokości, samodzielnych prac w budownictwie. Do wykonywania pracy, poza kwalifikacjami, niezbędne są umiejętności. Nabywa się je w wyniku przyswojenia sobie wiedzy teoretycznej i treningu praktycznego. Poziom tych umiejętności powinien zapewniać bezpieczne wykonywanie pracy. Kwalifikacje ocenia się zazwyczaj na podstawie dostarczonych przez pracownika dokumentów (dyplom ukończenia szkoły wyższej, świadectwa szkolne i zawodowe, zaświadczenia itp.). Umiejętności należy sprawdzić w praktyce, co odbywa się w ramach szkolenia wstępnego w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, a ściślej, w trakcie instruktażu na stanowisku pracy.
Na czym polega zasada asekuracji i jakich przykładowych prac dotyczy?
Prace, przy których istnieje możliwość wystąpienia szczególnego zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzkiego, powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby, w celu zapewnienia asekuracji. Wykaz zawiera 50 rodzajów prac wymagających asekuracji. Są to głównie prace niebezpieczne lub prace w warunkach narażenia na czynniki szkodliwe, np. wewnątrz zbiorników, w kanałach i w innych przestrzeniach zamkniętych. W miejscach takich mogą wydzielać się toksyczne gazy lub pary.
Rodzaje badań lekarskich pracowników.
Osoba przyjmowana do pracy podlega wstępnym badaniom lekarskim. Badaniom takim podlegają także pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska, a także pracownicy przenoszeni na stanowiska, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe. Pracownik podlega ponadto okresowym badaniom lekarskim, zależnym od rodzaju stanowiska pracy i stanu zdrowia zatrudnionego. W przypadku niezdolności do pracy trwającej ponad 30 dni, pracownik podlega kontrolnym badaniom lekarskim Wstępne, okresowe i kontrolne badania lekarskie przeprowadzane są na koszt pracodawcy (art. 229 § 6). Pracodawca ponosi także inne koszty profilaktycznej opieki zdrowotnej, niezbędnej z uwagi na warunki pracy.
Co to jest wypadek przy pracy?
Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie powodujące uraz u osoby poszkodowanej, wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w związku z pracą: *podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności albo poleceń przełożonych, *podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności będących w interesie zakładu, nawet bez polecenia; w czasie pozostawania w dyspozycji zakładu pracy w drodze między siedzibą zakładu pracy a miejscem jej wykonywania.
Co to jest ciężki wypadek przy pracy?
Za ciężki wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiło poważne uszkodzenie ciała, takie jak: utrata wzroku, słuchu, mowy lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe, istotne zeszpecenie ciała.
Jakie wydarzenia najczęściej powodują powstanie wypadku przy pracy?
W Polsce w około 30 % przypadków wydarzeniem powodującym wypadek przy pracy był upadek, natomiast uderzenie (w tym przygniecenie przez przemieszczane czynniki materialne, maszyny i urządzenia) było wydarzeniem powodującym ok. 22% wypadków. Inne wydarzenia skutkujące wypadkiem przy pracy to zderzenia z ostrymi czynnikami materialnymi, porażenia prądem, wypadki medyczne i działanie szkodliwych substancji chemicznych. Analizując zaistniałe wypadki przy pracy z punktu widzenia przyczyn, na pierwszym miejscu należy wymienić nieprawidłowe zachowanie się pracownika, stanowiące ponad 50% przyczyn wypadków. Niewłaściwa organizacja pracy, będąc przyczyną 14,2% wypadków, zajmuje drugie miejsce. Na trzecim miejscu jako przyczynę występowania wypadków należy podać niewłaściwy stan czynnika materialnego, który miał bezpośredni wpływ na wystąpienie 12,4% wypadków przy pracy.
Podaj przykład wypadku zrównanego z wypadkiem przy pracy:
-W czasie trwania podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone wyżej, chyba że wypadek został spowodowany postępowaniem; -Pracownika, które nie pozostawało w związku z wykonywaniem powierzonych mu zdań; -Podczas odbywania służby w zakładowych i resortowych formacjach samoobrony albo w związku z przynależnością, np. do Ochotniczej Straży Pożarnej działającej w zakładzie przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające w tym zakładzie pracy organizacje społeczne lub zawodowe;
Co rozumiemy jako chorobę zawodową?
Choroba zawodowa jest pojęciem lekarsko-prawnym. Według definicji obowiązującej w Polsce „za choroby zawodowe uważa się choroby wymienione w wykazie chorób zawodowych, jeżeli zostały spowodowane działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy”. Rozpoznanie choroby zawodowej musi być poprzedzone dokładnym wywiadem dotyczącym warunków pracy. Oprócz informacji uzyskanych od pracownika konieczne jest zapoznanie się z charakterystyką stanowiska pracy oraz z wynikami pomiarów stężeń i natężeń czynników szkodliwych.
Podaj przykładowe 3 grupy chorób zawodowych.
-Zatrucia ostre albo przewlekłe lub ich następstwa wywołane przez wymienione w tym wykazie substancje chemiczne; -Choroby opłucnej lub osierdzia wywołane pyłem azbestu; -Przewlekłe zapalenie oskrzeli wywołane narażeniem na pyły lub gazy drażniące; -Zespół wibracyjny; -Choroby wywołane pracą w warunkach podwyższonego ciśnienia atmosferycznego; -Choroby wywołane działaniem wysokich albo niskich temperatur otoczenia;
Jakie przykładowe instytucje mogą rozpoznać chorobę zawodową?
W Polsce istnieje określony tryb rozpoznawania i stwierdzania choroby zawodowej. Orzecznictwo lekarskie w zakresie chorób zawodowych mogą wykonywać lekarze posiadający szczególne kwalifikacje określone przez Ministra Zdrowia. Orzeczenie lekarskie nie jest decyzją administracyjną i nie może być przedmiotem odwołania ani skargi. Tryb rozpoznawania i stwierdzania choroby zawodowej określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2002 r. w sprawie wykazu chorób zawodowych... (Dz. U. 2002, nr 132, poz. 1115). Wykaz grup chorób zawodowych obejmujący 26 pozycji stanowi załącznik do powyższego rozporządzenia.
Kto może przypuszczać, że dane schorzenie jest chorobą zawodową?
-Lekarz medycyny pracy; -Każdy lekarz (oddział szpitalny); -Pracodawca; -Pracownik;
Wskaż dwa przykładowe czynniki psychofizyczne środowiska pracy.
-Obciążenie fizyczne; -Obciążenie statyczne; -Obciążenie dynamiczne; -Obciążenie psychiczne;
Wskaż dwa przykładowe czynniki fizyczne środowiska pracy.
-Mechaniczne; -Prąd elektryczny; -Hałas (infradźwięki, słyszalny, ultradźwięki); -Drgania mechaniczne; -Nielaserowe promieniowanie optyczne (nadfiolet, widzialne, podczerwone); -Promieniowanie laserowe; -Pola elektormagnetyczne; -Promieniowanie jonizujące; -Pyły nietoksyczne;
Wskaż dwa przykładowe czynniki biologiczne środowiska pracy.
-Bakterie; -Wirusy; -Grzyby; -Czynniki roślinne; -Czynniki zwierzęce;
Wskaż dwa przykładowe czynniki chemiczne środowiska pracy.
-Toksyczne; -Drażniące; -Uczulające; -Rakotwórcze; -Mutagenne; -Upośledzające funkcje rozrodcze;
Sposoby ochrony przed czynnikami mechanicznymi w środowisku pracy.
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi należy eliminować lub ograniczać. Polega to na: *usuwaniu czynników lub ograniczaniu ich aktywności, *ograniczaniu ekspozycji osób na czynniki, których nie udało się wyeliminować
Różnica między osłoną, a automatycznymi urządzeniami ochrony.
Automatyzację można na przykład realizować poprzez stosowanie robotów, manipulatorów i urządzeń przenoszących. Jako przykłady mechanizacji można wskazać stosowanie ześlizgów, popychaczy trzpieniowych, systemów obsługi stanowisk warsztatowych. Ważne jest utrzymywanie odległości bezpieczeństwa, którą stanowią wymiary antropometryczne i możliwości ruchowe użytkowników (np. tułowia, kończyn) ustalone w wyniku badań ich populacji. Zabezpieczenie przed zagrożeniami operatora lub innych osób mogą stanowić techniczne środki ochronne. Można je podzielić na dwie zasadnicze grupy, tj. osłony i urządzenia ochronne. Osłony są to wszelkiego rodzaju fizyczne bariery, konstruowane jako części maszyny stanowiące materialną przegrodę między człowiekiem a niebezpiecznym czynnikiem mechanicznym. Funkcje osłony mogą zatem spełniać pokrywy, drzwi, ogrodzenia itp. Osłony są konstruowane jako stałe lub ruchome, tj. możliwe do otwierania.
Co to są techniczne środki ochronne?
Urządzenia ochronne są to wszelkie mechanizmy, nie stanowiące fizycznej bariery między człowiekiem a niebezpiecznym czynnikiem mechanicznym (nie są to osłony). Podczas normalnego funkcjonowania maszyny uniemożliwiają one uaktywnienie czynnika mechanicznego wówczas, gdy człowiek lub część jego ciała znajduje się w strefie niebezpiecznej lub uniemożliwiają wtargnięcie ludzi do tej strefy w czasie działania tego czynnika. Do tej grupy zalicza się zatem zarówno urządzenia sterownicze, urządzenia fotoelektryczne, maty czułe na nacisk, jak i zawory bezpieczeństwa, ograniczniki udźwigu oraz urządzenia blokujące, ryglujące i zezwalające na uruchomienie maszyny itp.
Sytuacja w zakresie występowania wypadków przy pracy i chorób zawodowych w Polsce w 2012r.
W 2012 r. w porównaniu z rokiem poprzednim odnotowano 6,2-procentowy spadek liczby przypadków stwierdzonych chorób zawodowych. Największy spadek, w liczbach bezwzględnych, odnotowano w przypadku pylicy płuc i ubytku słuchu. Wzrost liczby przypadków dotyczył chorób zakaźnych lub pasożytniczych, w tym głównie boreliozy i chorób układy ruchu. Współczynnik zapadalności na choroby zawodowe w Polscew2012r. Obniżył się w porównaniu z 2011 r. O 6,5%. Najwyższą zapadalność odnotowano w górnictwie, opiece zdrowotnej pomocy społecznej oraz przetwórstwie przemysłowym. Przy ogólnym spadku liczby chorób zawodowych w 2012r, wzrosła o8,6% liczba przypadków chorób zakaźnych lub pasożytniczych.
Różnica między czynnikiem niebezpiecznym, szkodliwym i uciążliwym środowiska pracy?
Czynnik niebezpieczny – jego oddziaływanie może prowadzić do urazu lub natychmiastowego pogorszenia stanu zdrowia człowieka. Czynnik szkodliwy – jego oddziaływanie może prowadzić do stopniowego pogorszenia stanu zdrowia człowieka. Czynnik uciążliwy – jego oddziaływanie może utrudniać prace lub obniżać zdolność jej wykonywania, nie powodując jednak trwałego pogorszenia stanu zdrowia człowieka.
Podział zatruć wywołanych działaniem substancji toksycznej w przemyśle.
Uwzględniając dynamikę, mechanizm oraz działanie substancji toksycznej na organizm, zatrucia można podzielić na: *ostre -proces chorobowy wywołany przez substancję toksyczną wchłoniętą do organizmu w dawce jednorazowej, charakteryzujący się na ogół dużą dynamiką objawów klinicznych, *podostre -szkodliwe zmiany w organizmie występują w sposób mniej gwałtowny po podaniu jednorazowej lub kilkakrotnej dawki, *przewlekłe proces chorobowy powstaje w warunkach przewlekłego narażenia na substancję toksyczną.
Postępowanie z poszkodowanym nieprzytomnym, nieoddychającym, bez wyraźnych objawów krążenia.
Ocena oddychania, ocena krązenia, podtrzymywanie czynności życiowych, gdy czynności życiowe zostaną przywrócone ułożyć w pozycję boczną ustaloną, kontrola czynności życiowych.
Krótko opisz układanie poszkodowanego w pozycji bocznej bezpiecznej.
Ocena oddychania, ocena krążenia, udrożnienie dróg oddechowych poszkodowanego, uklękość z boku poszkodowanego, bliższą rękę poszkodowanego połozyć w zdłuż tułowia, drugą rękę przenieść nad jego klatkę piersiową, podnieść nogę poszkodowanego pod kolanem i ustawić kąt 90 stopni lecz nie odrywając jego stopy od podłoża, złamać poszkodowanego za barek i pośladek i przyciągamy go do siebie, aby przekręcic go na bok, poprawiamy ułożenie poszkodowanego, udrożniamy drogi oddechowe, kontrolujemy jego czynności życiowe.
Postępowanie przy zachłyśnięciu się człowieka.
Podtrzymujemy 1 ręką klatkę piersiową poszkodowanego, nachylamu ku przodowy, drugą uderzamy 5 razy w plecy między łopatkami. Jeżeli nie skutkuje: obejmujemy uburącz za brzuch między pępkiem a mostkiem, zaciskamu jedną rekę w pięść i łapiemy drugą małpim chwytem, nagłymi i mocnymi ruchami przyciskamy poszkodowanego do siebie, podtrzymujemy poszkodowanego.