Jaskra
-Powodująca uszkodzenie n.II
-Może powodować trwałe ubytki w polu widzenia jeśli jest nieleczona
Etiologia
-Wolny przepływ cieczy wodnistej w oku.
-Wzrost cisnienia w oku uciska nerw wzrokowy.
-Uszkodzenie nerwu II (neuropatia) może przebiegać przy różnych wartościach ciśnienia dla różnych ludzi.
Kto jest najbardziej narażony?
-Afroamerykanie >40 r.ż./-Każdy powyżej 60 r.ż. /-Ludzie u których w rodzinie występowała jaskra.
Jakie są symptomy choroby?
-Na początku nie występują !
-W miarę postępowania choroby zawęża się pole widzenia aż do tzw. lunetowego. widzenia
Diagnoza jaskry : na podstawie:
-Kontroli ciśnienia wewnątrzgałkowego(norma do 21mmHg)
-Badania dna oka (zagłębienia Cup/Disc)
-Badania kąta przesączania cieczy wodnistej oka
-Badania pola widzenia (perymetrii)
-Badania dodatkowe: HRT, OCT.
Rodzaje jaskry :
Jaskra: wrodzona, nabyta
- nabyta: j.otwartego kata: przedbeleczkowa,beleczkowa,pozabeleczkowa
-nabyta:j.zamknietego kata: sily działające na teczowke od tylu, sily dzial na tecz od przodu
JASKRA PRZEDBELECZKOWA - ODPŁYW CIECZY WODNISTEJ JEST HAMOWANY PRZEZ BŁONĘ POKRYWAJĄCĄ BELECZKOWANIE. Błona ta może tworzyć się z:
-Tk.włóknisto-naczyniowej ( j.neowaskularna- np. DM, BRVO) z rubeozą tęczówki.
-Komórek śródbłonka ( zesp.śródbłonkowym tęczówkowo-rogówkowym)
-Komórek nabłonka (wskutek wrastania nabłonka)
JASKRA BELECZKOWA -UTRUDNIENIE PRZEPŁYWU POWSTAJE NA SKUTEK ZATYKANIA SIĘ OCZEK BELECZKOWANIA PRZEZ JEDEN Z ELEMENTÓW:
1.Cząsteczki barwnika (np..w jaskrze barwnikowej)
2.Krwinki czerwone (np..w jaskrze erytrocytarnej)
3.Zhemolizowane erytrocyty (np..w jaskrze kom.wyługowanych)
4.Makrofagi (np..w jaskrze fakolitycznej)
5.Białka (np.w ostrym zapaleniu przedniej części błony naczyniowej,j. fakolitycznej z powodu przejrzałej zaćmy, zgorzeli miazgi zębowej)
6.Materiał rzekomozłuszczeniowy (np.w jaskrze pseudoeksfoliacyjnej): W TYM TYPIE JASKRY BELECZKOWANIE TEŻ MOŻE ZOSTAC ZMIENIONE PRZEZ OBRZĘK(zapal.tęczówki w przebiegu herpes zoster) LUB POURAZOWE ZBLIZNOWACENIE.
JASKRA POZABELECZKOWA - UTKANIE BELECZKOWANIA JEST PRAWIDŁOWE ALE ODPŁYW CIECZY WODNISTEJ JEST UTRUDNIONY Z POWODU ↑ CIŚNIENIA W ŻYŁACH NADTWARDÓWKOWYCH.
1.PRZETOKA TĘTNICY SZYJNEJ Z ZATOKĄ JAMISTĄ I ZASTAWKĄ OPONOWĄ
2.ZESPÓŁ STURGE’A-WEBERA
3.ZAMKNIĘCIE ŻYŁY CZCZEJ GÓRNEJ
JASKRA ZAMKNIĘTEGO KĄTA -ODPŁYW CIECZY WODNISTEJ JEST ZMNIEJSZONY PRZEZ ZBLIŻANIE NASADY TĘCZÓWKI (KTÓRA W TYM MIEJSCU JEST CIEŃSZA) DO BELECZKOWANIA PRZEZ SIŁY DZIAŁAJĄCE:
1.OD TYŁU NA TĘCZÓWKĘ NP.W BLOKU ŹRENICZNYM (IRIS BOMBE) tzn.gdy pęcznieje soczewka, przy zrostach tylnich zarastających źrenicę, przy przemieszczeniu do przodu ciała szklistego ,czy sztucznej soczewki na skutek urazu.
2.OD PRZODU tzn.kontrakcyjne działanie błon zapalnych ,błon włóknisto-naczyniowych (w późnej j.neowaskularnej)
Jak leczymy jaskrę?
-zachowawczo –leki: β-blokery, sympatykomimetyki, miotyki, inhibitory anhydrazy węglanowej, środki hiperosmotyczne
-trabekuloplastyka laserem argonowym
-Irydotomia laserem YAG= Chirurgiczna irydektomia obwodowa
-Trabekulektomia (wytwarza się przetokę między KP a pochewką Tenona)
-Sztuczne przetoki filtrujące
-Zabiegi cyklodestrukcyjne , np.cyklokioterapia
Jak rozpoznać ostry atak jaskry?
-Zamglone widzenie, koła tęczowe wokół źródeł światła
-Ból oka, ból głowy promieniujący do szczęki i żuchwy objawiający się jako ból zębów.
-Nudności , wymioty, pocenie się. (n.błędny)
-Zwolnienie akcji serca (odruch oczno-sercowy)
-Oczne: nastrzyk mieszany z przewagą rzęskowego, obrzęk rogówki, spłycenie KP,sztywna źrenica, osady barwnikowe na soczewce a pod torebką soczewki ogniska zmętnienia (zaćmaVogt’a), tarcza n.II przekrwiona z zatartymi granicami
Zapalenie tęczówki i ciała rzęskowego
Przyczyny:
-Przeważnie przyczyna choroby jest nieznana. Należy brać pod uwagę:
-Choroby zapalne stawów o podłożu autoimmunologicznym, np. zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa lub młodzieńcze zapalenie stawów
-Infekcje i choroby zapalne przeniesione do oka drogą krwi z innych narządów, np.: gruźlica, kiła, sarkoidoza/-Reakcje autoimmunologiczne związane z przewlekłym stanem zapalnym migdałków lub korzeni zębów /-Urazy oka / -Wrzodziejące zapalenie jelita grubego /-Zakażenia wirusowe, bakteryjne, grzybicze w innych narządach /- Zapalenie obejmuje tęczówkę i ciało rzęskowe równocześnie. Przyczyną są zakażenia bakteryjne lub wirusowe oraz odczyny alergiczne. Czynnik chorobotwórczy dostaje się do tęczówki i ciałka rzęskowego poprzez krew. Źródłem zakażenia mogą być też ogniska zapalne w istniejące w różnych narządach, np.: w zębach, migdałkach, pęcherzyku żółciowym, wyrostku robaczkowym itd. Choroba może przebiegać ostro lub przewlekle.
W zapaleniu ostrym występuja:
-silne bóle oka, łzawienie, światłowstręt, zaburzenia ostrości wzroku.
-Oko ma zabarwienie sinoczerwone, a tęczówka zmienia kolor na zielonkawy lub brunatnawy.
-Źrenica zwęża się często i ulega zniekształceniu na skutek zrostów zapalnych.
-Zaczerwienienie oka / -Węższa źrenica w zajętym oku (czasami)
Zapalenia przewlekłe:
-są znacznie rzadsze niż ostre, a ich objawy są mniej nasilone:
-Wrażenie muszek latających w polu widzenia
-Zamglenie widzenia (może być spowodowane wtórną zaćmą)
-Czasem ból oka (może być spowodowany wtórną jaskrą)
-W tęczówce powstają nacieki guzkowate, szarawe lub żółtawe, widoczne czasem nawet gołym okiem.
-Przyczyną jest najczęściej gruźlica, sarkoidoza lub kiła.
Nastrzyk rzęskowy : Barwnikowe osady na soczewce, ślad po zrostach tylnich
Leczenie zapalenia tęczówki i ciała rzęskowego
-musi być prowadzone przez okulistę i to najczęściej w warunkach szpitalnych
-w początkowym okresie choroby trudno ja odróżnić od ostrego zapalenia spojówek lub ostrego zapalenia jaskry
-U wielu osób choroba ma charakter nawrotowy i doprowadza w końcu do jaskry następczej i zaćmy.
Leczenie:
Zalecenia ogólne : Do czasu zakończenia leczenia należy nosić ciemne okulary, nie oglądać telewizji, nie czytać /Konieczne jest leczenie podstawowej choroby, usunięcie stanów zapalnych zębów i migdałków /Zaleca się odpoczynek, zwłaszcza dla wzroku, aż do ustąpienia ostrych objawów (około 1 do 2 tygodni)/ Brak szczególnych zaleceń dotyczących diety
Leczenie farmakologiczne : Leki rozszerzające źrenicę w kroplach. Używanie ich może być konieczne przez dłuższy czas / Środki przeciwzapalne w kroplach i tabletkach, zastrzyki podspojówkowe (do oka)