1. Czym jest organizacja?

Organizacja to uporządkowany system społeczno-techniczny.

1. Wymień dwie podstawowe części organizacji.

Podsystem społeczny, podsystem techniczny.

1. Wymień elementy organizacji według Leavitta.

Ludzie, cele, technologia, struktura organizacyjna.

1. Wymień elementy podsystemu społecznego.

Ludzie, cele.

1. Co to jest system?

System to zbiór składników połączonych ze sobą tak, że każdy składnik powiązany jest z każdym innym pośrednio lub bezpośrednio. Zmiana jednego elementu powoduje zmianę w innych elementach.

1. Wymień funkcje zarządzania.

• planowanie

• organizowanie

• przewodzenie

• kontrola

1. Co jest istotą planowania? (Na czym polega planowanie?)

Planowanie polega na odpowiedzi na trzy pytania: gdzie jesteśmy? (ustalenie aktualnego stanu organizacji), co chcemy osiągnąć? (wytyczanie celu) i w jaki sposób chcemy działać?

1. Na czym polega organizowanie?

Organizowanie polega na kształtowaniu struktury organizacyjnej i dokonywaniu zmian w strukturze.

1. Na czym polega przewodzenie?

Przewodzenie polega na oddziaływaniu przełożonego na podwładnych tak, aby robili oni to, co robią nie dlatego, że muszą, ale dlatego, że chcą.

1. Na czym polega kontrola?

Kontrola polega na systematycznym działaniu na rzecz realizowania następujących etapów: ustalania norm efektywności, pomiaru efektywności, porównania efektywności z ustalonymi normami, korygowania działań, norm i założeń.

1. Czym różnią się plany strategiczne od operacyjnych?

• ramy czasowe

• zakres oddziaływania na przedsiębiorstwo

• stopień szczegółowości

1. Co to jest domena?

Domena to pole działania określone przez rodzaj wytwarzanych wyrobów lub świadczonych usług.

1. Na jakie dwa pytania odpowiada strategia?

• W jakiej domenie będziemy działać?

• Jak wygrać rywalizację w domenie?

1. Wymień etapy planowania strategicznego.

• analiza otoczenia dalszego i bliższego

• analiza organizacji

• określanie opcji strategicznych

• wybór najlepszych opcji strategicznych

• opracowanie programów strategicznych

1. Wymień obszary mocnych i słabych stron organizacji.

• marketing

• finanse i rachunkowość

• personel

• technologia i produkcja

• organizacja i zarządzanie

1. Czym się różni otoczenie dalsze od bliższego?

Otoczenie bliższe bezpośrednio oddziałuje na organizację, a otoczenie dalsze oddziałuje pośrednio.

1. Wymień sektory otoczenia dalszego.

• otoczenie naturalne

• otoczenie makroekonomiczne

• otoczenie socjokulturowe

• otoczenie polityczno-prawne

• otoczenie technologiczne

1. Wymień elementy macierzy Ansoffa.

• strategia penetracji rynku

• strategia rozwoju produktu

• strategia rozwoju rynku

• strategia dywersyfikacji

1. Na czym polega opcja dywersyfikacji, penetracji rynku?

2. Wymień kryteria wyboru strategicznego.

• etyczne

• ekonomiczne

• osiągalność opcji

1. Czym różnią się plany trwale obowiązujące od planów jednorazowych?

Plany jednorazowe to działania niepowtarzalne, a plany trwale obowiązujące to działania powtarzalne.

1. Wymień trzy rodzaje planów jednorazowych.

• preliminarze budżetowe

• programy

• projekty

1. Wymień trzy elementy planów trwale obowiązujących.

• zasady postępowania

• reguły określające działania, jakie powinny być realizowane w danych sytuacjach

• szczegółowe procedury będące metodami realizacji powtarzalnych działań na stanowiskach

1. Jaki jest podstawowy powód planowania?

Zmiany w otoczeniu.

1. Wymień cztery szczegółowe przyczyny planowania.

• wytyczanie kierunków działania

• ustalenie standardów ułatwiających kontrolę

• ograniczenie wpływów zmian

• minimalizowanie marnotrawstwa i dublowanie czynności

1. Czym jest struktura organizacyjna?

Struktura organizacyjna to zbiór reguł ograniczających dowolność i nieprzewidywalność zachowań uczestników organizacji.

1. Jaka jest funkcja struktury organizacyjnej?

Ograniczanie dowolności i nieprzewidywalności zachowań uczestników organizacji.

1. Wymień pięć cech struktury organizacyjnej.

• hierarchia

• centralizacja

• formalizacja

• specjalizacja

• standaryzacja

1. Czym różni się rozpiętość od zasięgu kierowania?

Rozpiętość kierowania to liczba bezpośrednich podwładnych danego kierownika, a zasięg kierowania to liczba wszystkich podwładnych danego kierownika: bezpośrednich i pośrednich. Rozpiętość jest ograniczona, a zasięg nieograniczony.

1. Od czego zależy liczba szczebli hierarchii organizacyjnej?

Liczba szczebli w hierarchii organizacyjnej zależy od przeciętnej rozpiętości kierowania i liczby zatrudnionych.

1. Co charakteryzuje centralizację?

Centralizację charakteryzuje rozmieszczenie władzy w organizacji. Dwie zasady: tyle centralizacji, ile konieczne, a tyle decentralizacji, ile możliwe.

1. Co charakteryzuje specjalizacja?

Specjalizacja charakteryzuje podział pracy (różnorodność i powtarzalność działań wykonywanych na stanowisku pracy).

1. Wymień kryteria podziału pracy.

• według klientów

• według produktów

• według regionów

• według technologii

• według funkcji

1. Co charakteryzuje formalizacja?

Formalizacja charakteryzuje ograniczenie dowolności zachowań organizacyjnych z punktu widzenia liczby i szczegółowości dokumentów organizacyjnych.

1. Wymień po dwie wady i zalety wszystkich podstawowych typów struktur organizacyjnych.

• struktura funkcjonalna:

• wady: nadmierna centralizacja, nadmierna formalizacja

• zalety: brak konfliktów kompetencyjnych, sprawna kontrola w poszczególnych pionach

• struktura dywizjonalna:

• wady: wysokie koszty funkcjonowania organizacji, kanibalizm organizacyjny

• zalety: przyspiesza podejmowanie decyzji w dostosowywaniu się do otoczenia, umożliwia skupienie uprawnień i odpowiedzialności w rękach najbardziej kompetentnych osób

• struktura macierzowa:

• wady: sprzyja konfliktom kompetencyjnym, zachęca do walki o władzę

• zalety: pozwala na interdyscyplinarną współpracę, stosunkowo szybko dostosowuje się do zmian w otoczeniu

• struktura organiczna:

• wady: sprzyja konfliktom kompetencyjnym, sprzyja nadmiernej improwizacji działań uczestników organizacji

• zalety: prostota, bardzo duża elastyczność w dostosowywaniu się do otoczenia

1. Wymień struktury organizacyjne opierające się na zasadzie jedności rozkazodawstwa.

• funkcjonalna

• dywizjonalna

1. Wymień struktury organizacyjne opierające się na założeniu, że podwładny może mieć więcej niż jednego przełożonego.

• macierzowa

• organiczna

1. Uszereguj struktury począwszy od najmniej elastycznej do najbardziej elastycznej.

Funkcjonalna, dywizjonalna, macierzowa, organiczna.

1. Jaka struktura sprawdza się według Burnsa i Stalkera w warunkach stabilnego otoczenia?

Funkcjonalna/mechanistyczna.

1. Jaka struktura sprawdza się tylko w warunkach dynamicznego otoczenia?

Organiczna.

1. Jaka struktura sprawdza się w organizacjach niewielkich rozmiarów?

Organiczna.

1. Jaka struktura sprawdza się w organizacjach średniej wielkości?

Funkcjonalna.

1. Jaka struktura sprawdza się w organizacjach dużych i bardzo dużych rozmiarów?

Macierzowa i dywizjonalna.

1. Wymień fazy cyklu życia organizacji według Greinera.

• faza I – wzrost przez kreatywność

• faza II – wzrost przez formalizację

• faza III – wzrost przez delegację uprawnień

• faza IV – wzrost przez koordynację

• faza V – wzrost przez współdziałanie

1. Wymień kryzysy wg Greinera.

• kryzys przywództwa

• kryzys autonomii

• kryzys decentralizacji

• kryzys biurokratyzmu

• kryzys kompetencyjny

1. Jaka struktura sprawdza się w I fazie cyklu Greinera?

Organiczna.

1. Jaka struktura sprawdza się w III fazie cyklu Greinera?

Struktura dywizjonalna, z tym, że jednostki sztabowe funkcjonują na szczeblu kierownika naczelnego.

1. Jaka struktura sprawdza się w warunkach wytwarzania jednej grupy produktów?

Funkcjonalna.

1. Jaka struktura sprawdza się w warunkach wytwarzania wielu wyrobów?

Dywizjonalna lub macierzowa.

1. Kiedy jest konieczne opracowanie strategii wyłącznie na szczeblu kierownictwa naczelnego?

Kiedy przedsiębiorstwo działa w jednej domenie.

1. Jaka struktura sprawdza się w warunkach produkcji aparaturowej?

Organiczna.

1. Jaka w warunkach produkcji wielkoseryjnej i masowej? !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

Funkcjonalna/mechaniczna.

1. W warunkach produkcji jednostkowej i małoseryjnej?

Organiczna.

1. Wymień fazy zmiany planowej wg Levina.

• rozmrożenie (przygotowanie ludzi)

• zmienianie

• zamrożenie (ustabilizowanie zmian)

1. Wymień metody wprowadzania projektu zmiany do praktyki.

• odcinkowa

• uderzeniowa

1. Wymień trzy metody pozyskiwania ludzi do akceptacji zmian według Carla Davisa.

• perswazja

• konsultacja

• negocjacja

1. Wymień 2 podstawowe fazy dokonywania zmian w strukturze.

• przygotowanie zmian

• realizacja zmian

1. Co to jest zmiana planowa?

Zmiana planowa to reakcja na lukę efektywności.

1. Co to jest motywacja do pracy?

Motywacja do pracy do zbiór sił powodujących, że ludzie zachowują się w określony sposób.

1. Wymień potrzeby wg Maslowa.

• fizjologiczne

• bezpieczeństwa

• przynależności

• szacunku

• samorealizacji

1. Która z potrzeb wyróżnionych przez Maslowa jest bardzo trudna do zaspokojenia?

Samorealizacji.

1. Wymień potrzeby wyróżnione przez Alderfera.

• egzystencji

• kontaktów społecznych

• wzrostu

1. Jaki charakter mają potrzeby kontaktów społecznych wg Alderfera?

Odpowiadają potrzebom przynależności i szacunku Maslowa.

1. Wymień 2 różnice między teorią Maslowa i Alderfera.

Maslow założył sekwencyjne zaspokajanie potrzeb; Alderfer uważał, że członkowie organizacji dążą do zaspokojenia kilku potrzeb jednocześnie.

1. Od czego zależy zadowolenie z pracy wg Herzberga?

Zadowolenie z pracy jest skutkiem oddziaływania zarówno czynników higieny, jak i motywacyjnych.

1. Jakie to są czynniki higieny? Odwołują się do jakich potrzeb u Maslowa?

Czynniki higieny to płaca, warunki pracy i polityka personalna kierownictwa. Odwołują się do potrzeb niższego rzędu u Maslowa.

1. Jakie skutki wywołuje oddziaływanie wyłącznie czynników higieny?

Brak zadowolenia z pracy.

1. Na jakich 3 założeniach opiera się teoria oczekiwań?

• oczekiwanej proporcji osiągnięć do wysiłku

• oczekiwanej proporcji wyniku do osiągnięć

• sumarycznej wartościowości

1. Czym jest motywacja w świetle teorii oczekiwań?

Iloczyn trzech proporcji teorii oczekiwań.

1. Jak rozumiana jest wartościowość w teorii oczekiwań?

Wartościowość w teorii oczekiwań rozumiana jest jako atrakcyjność wyniku dla jednostki.

1. Wymień 4 wzmocnienia.

• nagroda

• kara

• eliminacja

• unikanie

1. Na czym polega eliminacja?

Eliminacja polega na osłabieniu zachowań niepożądanych przez ich niedostrzeganie lub nieuznawanie przez menedżera.

1. Wymień 4 harmonogramy posługiwania się wzmocnieniami.

• harmonogram o stałej częstotliwości

• harmonogram o zmiennej częstotliwości

• harmonogram o stałym stosunku

• harmonogram o zmiennym stosunku

1. Czym jest styl zarządzania?

Styl zarządzania to sposób oddziaływania przełożonego na podwładnych.

1. Wymień style zarządzania wyróżnione przez Blake’a i Mountouna.

• styl 1-1 – minimalna orientacja na wyniki i na pracowników

• styl 9-1 – maksymalna orientacja na wyniki, minimalna na pracowników

• styl 1-9 – minimalna orientacja na wynik, maksymalna na pracowników

• styl 5-5 – orientacja umiarkowana – styl przeciętnego kierownika

• styl 9-9 – maksymalna orientacja na wynik i na pracowników

1. Który styl wyróżniony przez Blake’a i Mountouna jest najefektywniejszy?

Styl 9-9.

1. Jaka dewiza charakteryzuje styl preferowany przez Blake’a i Mountouna?

Przełożony powinien być twardy w stosunku do zadań i wyników, a miękki w stosunku do podwładnych.

1. Wymień dwa style wyróżnione przez Kwiatkowskiego.

• instruktarzowe

• zadaniowe

1. Jaki czynnik decyduje o wyborze stylu zarządzania w ujęciu teorii Kwiatkowskiego?

Zewnętrzny styl zarządzania.

1. Jak Kwiatkowski rozumie termin „subkultura podwładnych”?

Subkultura podwładnych to ich przekonania o prawidłowościach rządzących zachowaniami przełożonych.

1. Wymień czynniki kształtujące sytuację w modelu Fiedlera (PIEPRZONY FIEDLER!).

• stosunek przełożony – podwładny [waga 4] 

• stopień trudności realizowanych zadań [ waga 2] 

• siła stanowiska [waga 1] 

1. Jak jest mierzona siła stanowiska?

Siła stanowiska jest mierzona zakresem formalnych uprawnień decyzyjnych.

1. Jaki styl zarządzania jest docelowy w ewolucji oddziaływania na podwładnych wg Herseya i Blancharda?

Styl 4 – mały nacisk na zadania i mały na ludzi.

1. Wymień etapy kontroli.

• ustalenie norm i metod pomiaru efektywności

• pomiar efektywności

• sprawdzenie, czy efektywność rzeczywista jest zgodna z normami

• podjęcie działań korygujących lub ich zaniechanie

1. Wymień typy kontroli ze względu na jej usytuowanie w czasie.

• kontrola wstępna – przed rozpoczęciem działania

• kontrola bieżąca – w trakcje realizacji wyznaczonego celu

• kontrola końcowa – porównanie celu z osiągniętym skutkiem

1. Czym się różni nadzór od kontroli bieżącej?

Niczym – nadzór i kontrola bieżąca to to samo.

1. Śniadanie to element kultury czy struktury organizacyjnej?

Śniadanie jest elementem i kultury, i struktury organizacyjnej.

1. Wymień dwie formy kontroli.

• biurokratyczna

• angażująca pracowników

1. Wymień czynniki kształtujące formę kontroli.

• styl zarządzania

• kultura organizacyjna

• dokładność i wiarygodność mierników osiągnięć

• współuczestnictwo podwładnych w zarządzaniu

1. Jaka kontrola sprawdza się w warunkach partycypacyjnego stylu zarządzania?

Angażująca pracowników.

1. Co to jest dźwignia finansowa?

To generowanie zysków większych niż koszty zadłużenia .

1. Co to jest rentowność?

Zdolność uzyskiwania przychodów większych niż koszty prowadzenia działalności.

1. Co to jest zasada kontroli zasobów na czas?

2. Co jest dewizą zarządzania przez cele?

Ważniejsze jest to co się zrobi, niż to co się robi.

1. Wymień 3 założenia ZPC.

• ludzie w coraz większym stopniu dążą do zaspakajania potrzeb wyższego rzędu

• ludzie pracują wydajniej, jeśli mają wpływ na to co robią

• kierownicy powinni być oceniani na podstawie wyników pracy swoich podwładnych.

1. Opisz procedurę ZPC (wszystkie etapy).

• określenie obszarów wyników kluczowych (OWK) – newralgicznych centrów organizacji decydujących o jej sukcesach;

• opracowanie propozycji celu przed podwładnego;

• negocjacje przełożonego z podwładnym;

• zatwierdzenie celu przez przełożonego zajmującego wyższy szczebel w hierarchii;

• opracowanie sposobu realizacji celu przez podwładnego;

• opracowanie karty zadań kierownika (podwładnego);

• opracowanie indywidualnego planu usprawnień (IPU);

• opracowanie zakładowego planu usprawnień;

• okresowe przeglądy, okresowe spotkania;

• kontrola osiąganych wyników;

• wznowienie ZPC na kolejny okres.

1. Co to jest decyzja?

Decyzja to świadomy wybór jednego z rozpoznanych i dostępnych wariantów działania.

1. Jaki charakter mają decyzje podejmowane w warunkach ryzyka?

Można wskazać wszystkie konsekwencje wyboru i przypisać im prawdopodobieństwo z przedziału (0, 1).

1. Wymień 3 modele podejmowania decyzji.

• model racjonalnego podejmowania decyzji

• model ograniczonej racjonalności

• model „kosza na śmieci”

1. Na jakich założeniach opiera się model ograniczonej racjonalności podejmowania decyzji?

• Decydent dysponuje zawsze niepełną informacją.

• Jest ograniczony w swojej racjonalności, przy czym ograniczenia mają charakter subiektywny (np. niewielkie umiejętności decydenta) i obiektywny.

• Decydent zadawala się pierwszym satysfakcjonującym go rozwiązaniem problemu.

1. Co jest istotą modelu „kosza na śmieci” w podejmowaniu decyzji?

Model „kosza na śmieci” odrzuca sekwencyjność w podejmowaniu decyzji.

1. Co jest istotą dysonansu poznawczego Festingera?

Ludzie o niskiej samoocenie obniżają wartość dokonanego wyboru, a o wysokiej podwyższają; jeżeli występuje sprzeczność między dwoma przekonaniami, ludzie dążą do usunięcia tej sprzeczności.

1. Co jest istotą iluzji decyzyjnych?

Redukują wysiłek i zastępują niepewność wyboru względną chociaż iluzoryczną jego pewnością.

1. Jakie są iluzje decyzyjne?

• iluzja ekstrapolacji

• iluzja optymizmu (iluzja gracza)

• iluzja Krzysztofa Kolumba

• iluzja kontroli zdarzeń losowych

1. Na czym polega syndrom grupowego myślenia?

Dążenie grupy do konsensusu i spójności przeważa nad dążeniem do znalezienia racjonalnego rozwiązania problemu.

1. Kiedy działanie jest skuteczne?

Działanie jest skuteczne, gdy prowadzi do skutku zamierzonego jako cel.

1. Kiedy działanie jest ekonomiczne?

Działanie jest ekonomiczne, kiedy W/K > 1 (W – wynik działania, K – koszt działania).

1. Kiedy działanie jest korzystne?

Działanie jest korzystne, kiedy W-K > 0 (W – wynik działania, K – koszt działania).

1. Kiedy działanie jest sprawne?

Działanie jest tym sprawniejsze w sensie syntetycznym, im więcej zawiera w sobie walorów ekonomiczności i korzystności. Warunkiem koniecznym sprawności w tym sensie jest minimalna choćby skuteczność działania.