Ulubioną przez dzieci formą zajęć są zabawy ruchowe ze śpiewem, które zawierają zawsze jakieś elementy swobody, rozwijają przy tym własną aktywność i są przyjemnością dla dziecka. Tworząc zabawę ze śpiewem opieramy się albo na treści, albo na melodii piosenki. Jeżeli najważniejsze jest słowo, mamy do czynienia z zabawą inscenizowaną lub ilustracyjną. Jeżeli podstawą jest budowa melodii, jej rytm, będzie to zabawa rytmiczna. Czasami zdarza się, że melodia ma charakterystyczne rytmy taneczne, np. walca, polki, krakowiaka, wtedy możemy utworzyć zabawę taneczną.
   

Zabawy inscenizowane
Zabawy inscenizowane, podobnie jak ilustracyjne są ściśle związane z tekstem piosenki. Również w nich występują ruchy naśladowcze, ilustrujące czynności lub postacie. Dodatkowym urozmaiceniem jest możliwość podziału na role oraz stworzenie scenki odtwarzającej akcję zawartą w tekście. Większość elementów takiej inscenizacji piosenki powinna opierać się na improwizacji wykonywanej przez dzieci. Mowa tu o improwizowaniu ruchów naśladowczych. Rola nauczyciela powinna ograniczyć się do czynności organizacyjnych- wyznaczenie dzieci do odpowiednich ról.
Najprostsze sposoby inscenizowania piosenki:
- solista i chór z podziałem na role,
- solista śpiewa piosenkę, inni wykonawcy ilustrują ruchami to co on śpiewa,
- cały zespół bez podziału na role śpiewa i inscenizuje piosenkę.
Przy inscenizowaniu i piosenki ważne są dekoracje i rekwizyty.
Przez aktywne uczestnictwo w zabawie dzieci odczuwają satysfakcję, iż mogą stać się „aktorami”. Zabawy tego typu wpływają bezpośrednio na osobowość dzieci, kształtują perfekcję słowa i ruchu, dostarczają radości z własnej pracy.

     Zabawy ilustracyjne polegają na przedstawieniu treści piosenki dowolnymi ruchami o charakterze naśladowczym. Dzieci powinny podawać własne pomysły, a rola nauczyciela winna sprowadzać się do dyskretnej sugestii, pochwały za oryginalne pomysły. Zabawa taka wzbudza zainteresowanie, widoczne nie tylko w aktywności ruchowej, ale i w wyrazie twarzy, uśmiechu, całkowitym zaangażowaniu. Opracowując ilustrację piosenki należy dobierać proste i naturalne ruchy, aby zabawa nie była przeładowana, a dzieci rozumiały jej sens. Piosenka powinna być prosta, wciągająca dzieci do wspólnej zabawy. Głównym celem tej zabawy jest rozbawienie dzieci, włączenie do aktywnego udziału. Zabawy tego typu zmuszają do myślenia, kontrolowania swych ruchów, nie ograniczając jednocześnie swobody. Zabawa ta rozwija kulturę ruchu oraz zachowania.

Układ ruchowy do piosenki "Tańczą kasztany"
Autor: Bożena Forma

Zabawa ilustracyjna oparta na piosence Tańczą kasztany. Dzieci ustawiają się w parach na okręgu koła twarzami do siebie. Tańczą kasztany, dzieci stoją w lekkim rozkroku, robią daszek nad głową w czapkach zielonych. Wesoło skaczą wykonują podskoki obunóż w miejscu na wszystkie strony.   Ref: Zabawa w parku wesoła trwa, w parach podają sobie ręce i krążą wokół siebie oj dana dana, oj dana da.   Tańczą też dzieci, ręce na biodrach, pozostają w dalszym ciągu w parach, wysuwają raz lewą, raz prawą nogę z nimi żołędzie w brązowych czapkach, zatrzymują się, robią daszek nad głową widać je wszędzie.   Ref: Zabawa w parku wesoła trwa, w parach podają sobie ręce i krążą wokół siebie oj dana dana, oj dana da.   Schował się w trawie obrót wokół siebie wąż kasztanowy Liście spadają ręce uniesione w górę, naśladują opadanie liści wszystkim na głowy.   Ref: Zabawa w parku wesoła trwa, w parach podają sobie ręce i krążą wokół siebie oj dana dana, oj dana da.

Zabawa inscenizowana do piosenki pt. „ Dobre zwyczaje”[1]

Muzyka: W. Szpilman

Słowa: Cz. Janczarski

Dzieci tworzą koło, wewnątrz którego na środku siedzi na krzesełku dziecko występujące w roli „słonka” (otrzymuje „słoneczną tarczę”). Z boku, przykryte szalem, siedzi dziecko, które będzie „chmurką” (trzyma szal za dwa rogi).

 

I  zwrotka:

Słonko ma bardzo dobre zwyczaje: dzień dobry mówi gdy rano wstaje.	-dzieci krążą w kole ze śpiewem piosenki. Słonko budzi się i powoli wstaje.
II zwrotka
Gdy słonko chmura pokryje siwa mówi: przepraszam, potem odpływa.	- dzieci w kole śpiewają stojąc. Chmurka okrąża biegiem słonko i przykrywa je szalem, trzymając nadal szal za rogi.
Przepraszam, przepraszam, to tylko żart, po niebie mnie gonił wesoły wiatr	-         śpiewa chmurka zdejmując szal ze       słonka. Po czym wychodzi z koła.
Dzień dobry, dzień dobry dzień dobry wam Sto jasnych promyków każdemu dam.	Koło zatrzymuje się, a słonko śpiewa idąc blisko dzieci i podsuwa ku nim swoje promyczki. Z zakończeniem zwrotki słoneczko przysiada.
III. zwrotka
Słonko dzień cały po niebie chodzi Dobranoc – mówi , kiedy zachodzi. Dobranoc, dobranoc, zbudzę was znów, a teraz – dobranoc, przyjemnych snów.	-         dzieci krążą śpiewając, a słonko krąży w przeciwną stronę. -         koło zatrzymuje się, słonko śpiewa coraz ciszej i wolniej. Z zakończeniem zwrotki wszyscy zasypiają – siad klęczny, pochylenie głowy.

 

[1] M. Wieman : A czy wy tak potraficie.

   WSiP, Warszawa 1988, s. 77-79.