Analiza ekonomiczna – wyszukiwanie i mierzenie związków zachodzących między zjawiskami ekonomicznymi oraz wykrywanie za pomocą różnych metod badawczych prawidłowości dotyczących zachowania się podmiotów gospodarczych i ich reakcji na bodźce płynące z otoczenia. Jest narzędziem przydatnym kierownictwu w podejmowaniu bieżacych i strategicznych decyzji gospodarczych oraz w ich kontroli. Jej przedmiotem jest ocena działalności podmiotów gospodarczych na podstawie danych charakteryzujących stany i wyniki gospodarcze w postaci wartościowej lub ilościowej
Techniczno-ekonomiczna: poszczególne odcinki działalności gospodarczej przedsiębiorstwa oraz efekty zastosowania czynników produkcji. Ilość, asortyment, jakość, organizacja produkcji etc jest uzupełnieniem analizy finansowej.
Analiza finansowa – ocena wielkości ekonomicznych w wyrażeniu pieniężnym, koncentruje się na wstępnej i rozwiniętej analizie bilansu rachunków, zysków i strat, źródłach, kierunkach przychodów i rozchodów, analizie wyniku finansowego. Do jej zadań należy analiza otoczenia przedsiębiorstwa.
Składowe analizy:
Stan ekonomiczny – ujmuje statycznie przedmiot AE, charakteryzuje wyposażenie przedsiębiorstwa w majątek trwały i obrotowy
Wyniki ekonomiczne – stanowią dynamiczny element przedmiotu analizy ekonomicznej, określają efekty działalności gospodarczej przedsiębiorstwa, są ustalane w odniesieniu do pewnego okresu obrotowego.
Organizacja i metody gospodarowania – determinują tak stan jak i wyniki ekonomiczne podmiotu gospodarczego. Obejmują sposób powiązania komórek organizacyjnych i zakres ich zadań, organizację pracy i wyposażenia majątkowego, ocenę efektywności wdrażanych przedsięwzięć, motywację pracowników.
Kryteria klasyfikacyjne AE:
An. Retrospektywna (ex post) – stanowi podstawę weryfikacji decyzji, które były podjęte w przeszłości, jest punktem odniesienia do działąń bieżących
An. Operatywna – ma na celu przygotowanie informacji analitycznych o zjawiskach i procesach gospodarczych, ich wynikach w relatywnie krótkich okresach czasu
An. Prospektywna – pozwala ustalić wyniki przewidywanych procesów gospodarczych we wszystkich dziedzinach działalności gosp. :
Taktyczna – okresy nie dłuższe niż 1 rok, duża szczegółowość, wysokie prawdopodobieństwo wyników
Strategiczna – okresy dłuższe niż 1 rok (wewnętrzna i zewnętrzna)
Sytemowa
Decyzyjna
Funkcjonalna
Przestrzenna
Zadanie: pomoc w planowaniu i realizacji działań oraz podejmowaniu optymalnych decyzji, osiąga się to przez stosowanie i rozwijanie systemów i metod analizy oraz monitorowanie działalności jednostki organizacyjnej, powinna służyć ocenie bieżącej i przyszłej kondycji finansowej przedsiębiorstwa
Metoda syntetyczna – łączenie wyodrębnionych części składowych w całość z uwzględnieniem wiedzy o nich zdobytej podczas analizy umożliwiając całościowe poznanie badanego przedmiotu
Metoda analityczna – prowadzi od analizy zjawisk i procesów ekonomicznych do syntetycznych uogólnień, ocen i wniosków. (dedukcyjno-indukcyjny tok badań)
Metoda analizy jakościowej – służą do opisu zjawisk niemierzalnych lub do werbalnej lub graficznej prezentacji zjawisk mierzalnych
Metoda analizy ilościowej – w badanich zjawisk kwantyfikowanych (1, deterministyczne 2, stochastyczne)
Gospodarowanie ekstensywne – osiąganie wzrostu przychodu ze sprzedaży oraz zysku na skutek zwiększonego zaangażowania zasobów osobowych i majątkowych zarówno w aspekcie ilościowo-wartościowym jak i czasowym
Gospodarowanie intensywne – osiąganie wzrostu przychodu ze sprzedaży i zysku na jednostkę angażowanych zasobów osobowych lub majątkowych przez yzyskiwanie korzystniejszych cen oraz wyzwalanie rezerw wewnętrznych, a szczególnie przez efektywny postęp techniczno-organizacyjny
Materiał źródłowe
Zewnętrzne: roczniki statystyczne, informacje giełdowe i bankowe, publikacje fachowe, regulacje prawne, informacje agencji ratingowych i wywiadowni gospodarczych
Wewnętrzne: ewidencyjne – sprawozdawczość finansowa i rzeczowa, system księgowy, statystyka ekonomiczna, dokumentacja produkcyjna, handlowa, systemy kalkulacyjne, dokument aha konstrukcyjno-technologiczna i dot. Zatrudnienia. POZAEWIDENCYJNE plany długo/krótko terminowe, biznesplany, wielkości postulowane, kosztorysy, wyniki dotychczasowych analiz, protokoły, wnioski pokontrolne, sprawozdania zarządu
Formy prezentacji wyników:
Liczbowa – prezentowaine zjawisk w pełni mierzalnych
Graficzna – wizualna forma prezentacji danych szczegółowych
Opisowa – przedstawienie nieliczbowych informacji, prezentacji ocen i wniosków zilustrowanych danymi liczbowymi
Inwestowanie – takie wydawanie środków, które ma na celu zwiększenie dochodów firmy w przyszłości. Inwestycje tworzą lub powiększają w wyniku użycia środków finansowych aktywa rzeczowe, finansowe i wartości niematerialne firmy. Jest podstawowym czynnikiem wzrostu i rozwoju gospodarczego, jest to wydawanie środków finansowych w celu nabycia innych aktywów, których posiadanie lub eksploatacja zapewni podmiotowi w przyszłości określone korzyści finansowe.
Rodzaje inwestycji: rzeczowe – zakup nowych lub modernizacja już posiadanych środków trwałych
Finansowe – związane z ryzykiem finansowym, zakup akcji, obligacji
Niematerialne – nakłady na szkolenia kadr, badanie i rozwój
Metody do oceny efektywności inwestycji:
Statyczne (niedyskontowe) – służą do wstępnej oceny i selekcji ogólnie zarysowanych wariantów przedsięwzięć, pozwalają w początkowej fazie wykluczyć warianty gorsze.
Dynamiczne (dyskontowe) – wykorzystuje się do ostatecznej selekcji wariantów przedsięwzięc, wymagają znajomości określonej wiedzy ekonomicznej
Wycena przedsiębiorstwa – polega na przeprowadzeniu pomiaru wartościowego przedsiębiorstwa, jego składników majątkowych oraz efektów ekonomicznych podjętych w przeszłości decyzji. Jej celem jest ustalenie wartości przedsiębiorstwa jako całości oraz wartości składników jego majątku
Przesłanki wyceny:
Transakcje kupna-sprzedaży oraz inne np. zaspokajanie roszczeń akcjonariuszy, przejmowanie przesiebiorstwa
Restrukturyzacja (kapitałowa, organizacyjna) przedsiębiorstw (fuzje, tworzenie spółek holdingowych, podwyższanie kapitału)
Koncepcja „zarządzania wartością przedsiębiorstwa (ocena pracy zarządy, tworzenie systemów motywacyjnych)
Zawieranie transakcji finansowych
Prawo o spadkach i darowiznach, prawo rodzinne
Dla celów podatku dochodowego oraz podatku od spadków i darowizn
Wymiar odszkodowań przy wywłaszczeniach i ż tytułu ubezpieczeń
Wyku przedsiębiorstw konkurencyjnych w celu eliminacji ich z rynku
Wycena praw poboru
Towrzenie różnych kategorii akcji
Metody wyceny:
Majątkowe – „wartość przedsiębiorstwa jest równa wartości jego majątku”, wykorzystują dane zawarte w podstawowych sprawozdaniach finansowych przedsiębiorstwa oraz powszechnie dostępne dane gusu i z cennikow instytucji ubezpieczeniowych. Mogą być wykorzystywane jeśli przedsiębiorstwo dysponuje znacznymi zasobami aktywów materialnych, będzie kontynuowało działalność w przyszłości, własność, która jest przedmiotem wyceny odnosi się do udziałów większościowych lub dających prawo do jego sprzedaży. Zalicza się do nich metody wartości aktywów netto, odtworzenia i likwidacyjnej.
Dochodowe – powiązanie wartości przedsiębiorstwa z osiągniętymi dochodami, wartość p. tio zaktualizowana wartość jego przyszłych dochodów. Metona mnożnikowa i oparte na zdyskontowanych przepływach pieniężnych.