EKONOMIA ROZWOJU
Rozwój gospodarki wymaga zmian proporcji między głównymi sektorami gospodarki, ale także jakościowych zmian wewnątrz poszczególnych sektorów. Dużą rolę w procesie rozwoju gospodarczego odgrywa wzrost przedsiębiorczości. Wzrost przedsiębiorczości wyraża się w gospodarce w postaci rozwoju mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Są one przede wszystkim własnością prywatną. Własność prywatna w Polsce była efektem prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, ale także wynikiem prywatyzacji założycielskiej polegającej na tworzeniu nowych prywatnych przedsiębiorstw
Rozwój sektora małych przedsiębiorstw podkreślony został w Europejskiej Karcie Małych Przedsiębiorstw. Na podstawie tej karty realizowane są procesy dostosowawcze polskich przedsiębiorstw do wymogów tej karty
Europejska Karta została przyjęta przez Radę Europejską w 2000r. na mocy strategii lizbońskiej. Karta ta konkretyzuje cele dotyczące przedsiębiorczości i rozwoju małych przedsiębiorstw. Główne kierunki działań ułatwiające funkcjonowanie małych przedsiębiorstw są następujące:
zaleca się rozwój edukacji i szkoleń z zakresu przedsiębiorczości
tańszy i szybszy proces rejestracji przedsiębiorstw
uproszczenie regulacji prawnych
rozwój kształcenia zawodowego i ustawicznego
poprawa dostępności do usług elektronicznych
uproszczenie systemu podatkowego
dostęp do źródeł finansowania
wzmocnienie reprezentacji interesów przedsiębiorstw na poziomie krajowym i wspólnotowym
poprawa dostępu do nowych technologii
mikro | 0-9 | liczba osób |
5mln € | aktywa | ||
---|---|---|---|---|---|---|
małe | 10-49 | 10mln € | ||||
średnie | 50-249 | 40mln € | ||||
duże | 250 i więcej | więcej |
Dla wdrożenia w życie tych celów z Karty Komisja Europejska zobligowała kraje członkowskie do składania raportu co roku dotyczącego realizacji tych celów. Na szczycie Rady Europejskiej w Brukseli w 2003r. dokonano oceny procesu wdrażania postanowień tej Karty. W większości krajów nastąpił postęp w upraszczaniu rejestracji elektronicznej, obniżone koszty rejestracji, a nawet zrezygnowano z nich, a także został skrócony czas wpisu przedsiębiorstw do rejestru. Natomiast nie poprawiły się w dużym stopniu takie zapisy jak wprowadzenie nowych technologii, ograniczenie ryzyka działalności, brak realizacji uproszczeń systemu podatkowego czy pozyskiwanie kapitału. Wskazano na konieczność dalszych działań w zakresie promocji przedsiębiorczości wśród ludzi młodych i ich przygotowanie do prowadzenia własnej działalności
Europejska Karta MP została przyjęta przez Polskę w 2002r. Cele zawarte w tej Karcie mają pomóc w rozwoju sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Polska mogła liczyć na fundusze strukturalne dla rozwoju tego sektora. Umożliwia to włączenie się polskich przedsiębiorstw w programy wspólnotowe. Dużą pomoc w rozwoju sektora mśp powinny udzielać władze samorządowe mobilizując inicjatywy indywidualne. Chodzi o pokonanie takich barier, jak bariery administracyjne, kapitałowe i edukacyjne
Rozwój sektora mśp jest w gospodarkach rynkowych jest traktowany jako podstawa poprawy stopy życiowej społeczeństwa. Dynamiczny rozwój tych przedsiębiorstw ma znaczenie dla tworzenia nowych miejsc pracy, dzięki czemu rośnie zatrudnienie i dochody ludności
Mśp mają bliski kontakt z nabywcami i potrafią szybko dostosować się do zmieniających się potrzeb rynku. Sprzyja to rozwojowi regionów, na których działają, gdyż wykorzystują lokalną siłę roboczą i bazę surowców. Tworzą otoczenie dla dużych przedsiębiorstw świadcząc dla nich różne usługi. Mają prostą strukturę organizacyjna, co pozwala szybciej podejmować decyzje. Mają dużą elastyczność działania, właściciele są niezależni. Maja wpływ na przeobrażenia struktury gospodarczej kraju
Bariery rozwoju:
słabe wyposażenie w kapitał rzeczowy i finansowy
niska zdolność kredytowa (zwłaszcza mikropodmiotów)
ograniczone możliwości inwestycyjne
koncentracja na działalności bieżącej i brak podejścia strategicznego
brak kompetencja managerskich u przedsiębiorców
Dla pokonania tych barier i wsparcia rozwoju sektora mśp w sektorowym programie operacyjnym pt.: „Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw” w latach 2004-06, który jest częścią narodowego planu rozwoju zawarte są kierunki działań rządu wobec małych i średnich przedsiębiorstw
W ramach rozwiązań makroekonomicznych postuluje się wzmocnienie instytucji wspierających działalność tych przedsiębiorstw, np.: inkubatory przedsiębiorczości, parki technologiczne, ośrodki szkoleniowo-doradcze, fundusze venture capital. Rozwój specjalnej strefy ekonomicznej i związane z tym zwolnienia podatkowe dla przedsiębiorstw w tej strefie, pomoc w organizowaniu działalności
Postuluje się tworzenie programu kształcenia zawodowego, rozwój praktyk zawodowych i przygotowania w tych przedsiębiorstwach. Rząd powinien wspierać eksport z tych przedsiębiorstw na rynki zagraniczne. Postuluje się, żeby ze środków budżetowych wspierać udział tych przedsiębiorstw w nawiązywaniu współpracy zagranicznej
NA EGZAMIN
(pytania do opracowania w domu, które będą na zaliczeniu)
pojęcie wzrostu i rozwoju gospodarczego
pojęcie i rodzaje restrukturyzacji
restrukturyzacja naprawcza i jej cechy
restrukturyzacja rozwojowa i jej rodzaje
cechy nowoczesnej gospodarki
małe i średnie przedsiębiorstwa