Psychologia ćwiczenia 30.04.2015
Zaburzenia lękowe i zaburzenia nastroju
Zaburzenia lękowe:
- strach i lęk są tak silne i długotrwałe że przeszkadzają w normlanym funkcjonowaniu
- objawami zaburzeń lękowych są : bóle brzucha, głowy, napięcia mięśniowego, pocenia się, uczucie dławienia lub duszenia się, problemy ze snem
- możliwa przyczyna – nieprawidłowe relacje rodzic-dziecko
- tutaj: fobie, lęk społeczny, lęk separacyjny, PTSD, reaktywne zaburzenie przywiązania
Depresje:
- zaburzenia nastroju
- możliwe skutki: pogorszenie przystosowania społecznego, trudności z nauką w szkole oraz czasami zwiększone ryzyko samobójstwa
Depresja dzięcięca:
Przyczyny:
- genetyczne: przypadki depresji w rodzienie
-s tresujące wydarzenia życiowe
- niskie poczucie własnej wartości
- pesymistyczne nastawienie do życia
-
Mutyzm wybiórczy
- inaczej – selektywny
- odmowa mówienia w okolicznościach, kiedy otoczenie oczekuje ekspresji słownej i jest ona pożądana z uwagi na wymogi sytuacjne, np. oczekiwanie w sytuacji szkolnej odpowiedzi słownej na zadane pytane
- sprawność w zakresie mowy i korzystanie z tej umiejętności w sytuacjach dla siebie bezpiecznych tj. przeważnie w domu podczas kontaktów z rodzicami czy rodzeństwem
- zaburzenie występuje i utrzymuje się przynajmniej przez miesiąc, przy czym nie miże być to pierwszy miesiąc uczęszczania do szkoły
- występujący objaw zaburzenua funkcjonowania społeczne i nie może być on wynikiem innych zaburzeń mowy, takich jak jąkanie się, bądź efektem zdiagnozowanego uszkdozenia organicznego
- częstość występowania 0,3-1%
Leczenie
Psychoterapia i
- metody nakierowane na zmniejszanie lęku w sytauacjach społecznych
- terapia behawioralna/ pozanwczo-behawioralna
- inne formy np. Melodic Intonation Therapy
Depresja młodzieńcza:
Depresja buntownicza
- brak wiary w przyszłość, zachowania agresywne, negacja osób znaczących, brak autorytetów, lub poszukiwanie ich w nieakceptowanych, lub marginalizowanych grupach społecznych
Depresja rezygnacyjna
- obniżenie poczucia własnej wartości, poczucie braku perspektyw i celowości podejmowania jakichkolwiek działań
Depresja apatyczno-abuliczna
- chorzy
ANOREKSJA – JADŁOWSTRĘT PSYCHICZNY
- anoreksję ogólnie uznaje się za zaburzenie okresu dziecięcego gdyż zazwyczaj rozpoczyna się ona na początku lub pod koniec wieku …, chociaż może się także rozpocząć w innym okresie
- około 95% cierpiących na anoreksję na kobiety
-powszechność występowania
-
Czynniki psychospołeczne
- jadłowstręt reaktywny – ten typ zaburzeń odżywiania się łatwiej poddaje się terapii, a rodzina chętniej współpracuje z terapeutą. Powstaje na gruncie silnej presji społecznej –filmu, telewizja, magazyn mody itp. Najczęściej występuje w krajach, gdzie jest obfitość …
- Jadłowstręt właściwy – jego główną przyczyną jest nieprawidłowy system rodzinny. Nieprawidłowe związki w rodzinie oddziałują na zasadzie sprzężeń zwrotnych na rozwój osobowości dziecka, a ono z kolei zaburza homeostazę rodziny jako całości
Badacze zajmujący się problematyką jadłowstrętu kładą nacisk na występowanie w rodzinach anorektyków nadmiernej kontroli, nadopiekuńczości w stosunku do ….
Anorektyczna głodząca się, dostarcza sobie wielu nagród – wzmocnień:
- skupia na sobie uwagę rodziców
- budzi w rodzicach poczucie winy
- może w dowolnym momencie manipulować otoczeniem, jego uczuciami i zachowaniami
- ma poczucie mocy i władzy nad sobą i otoczeniem
- unika odpowiedzialności na swoje postępowanie
- unika wejścia w świat dorosłych i dojrzałego seksualizmu, budzących w niej lęk i nieprzyjemne napięcie
Leczenie
- leczenie początkowe pole na poprawieniu stanu somatycznego, z uwzględnieniem bogato energetycznej diety, początkowo płynnej, stopniowo
-
- całkowicie nieskuteczne, a wręcz szkodliwe jest podawanie leków pobudzających łaknienie i nasilających uczucie głodu, gdyż łamie się w ten sposób wolę chorej, wzmaga jej dążenie do autodestrukcji, budzi nienawiść do lekarzy i psychologów i w rezultacie wzmacnia się nieprawidłowe cechu osobowości oraz opór przed dalszymi próbami leczenia
- pacjenci wymagają okresowej kontroli i podtrzymującej psychoterapii
BULIMIA
- bulimia również znacznie częściej występuje u osób płci żeńskiej niż u mężczyzn, ale zachorowanie na nią rozpoczyna się później bo zwykle po 16., a nawet po 20 rż
- istotą choroby są nawracające okresy żarłoczności, szczególnie w godzinach nocnych i w tajemnicy przed rodziną, kończące się prowokowanym wymiotami, zażywaniem środków przeczyszczających itp.
-
Przyczyny:
- za główną przyczynę bulimii tak jak anoreksji uważa się obecną patologie rodziny
- rodziny bulimiczke są często rozbite lub rozchwiane z jawnym konfliktem i wzajemną agresją, nie dające dzieciom oparcia ani ciepła
- rodzice bulimiczek nie są ani czuli i dbający o dziecko, a nie opiekuńczy. Ich postaw wobec córek można określić jako przesadne surowe, rygorystyczne
- wychowanie w takich rodzinach sprzyja ukształtowaniu się określonych cech osobowości ….
Leczenie:
- leczenie bulimii polega na psychoterapii chorej oraz jej rodziy, ze zwróceniem szczególnej uwagi na problemy psychologiczne całej rodziny i położeniem naciku na wzajemne wspieranie się umiejętność osiągania kompromisu między członkami rodziny
- ponieważ zasadniczym problemem w bulimii jest zaburzony obraz własnego ciała, wysoki poziom lęku, brak samoakceptacji
….
FORMY POMOCY DLA DZIECI I MŁODZIEŻY
Pomoc psychologiczna dla dzieci z zaburzeniami rozwoju
Pomoc obejmuje:
- dziecko
- rodzice dziecka
- inne osoby ze środowiska dziecka
Formy pomocy
-
-
Diagnoza
- służy do zrozumienia stanu dziecka, jego potrzeb i trudności oraz możliwości dokonania zmian
- wstęp do udzielania porady albo procesu terapeutycznego
- musi być trafna
- musi być dobrze przekazana
- dostosowana do odbiorcy
- właściwy język diagnozy
Porada psychologiczna
- bezpośrednie wykorzystanie informacji z diagnozy do sformułowania zaleceń
- zdarzają się zakłcenia w komuikacji psycholog – odbiorca diagnozy
-
Psychoterapia
- zbiór różnych metod oddziaływania skupionych na pacjencie
- może być zakorzeniona w różnych nurtach psychologii
- psychoanalitycznym
- poznawczym
- behawiorlanym
- humanistycznym
Reedukacja
Głównie skierowana do dzieci z trudnościami w nauce szkolnej
Najbardziej popularna metoda – Metoda „dobrego startu” Marty Bogdanowicz
Rehabilitacja
Resocjalizacja
- dla osób które weszły w konflikt z prawem
- dostarczenie korygujących doświadczeń oraz wiedzy umożliwiającej przyswojenie norm moralnych
- przywrócenie do życia społecznego
Opieka terapeutyczna
- dla dzieci w szczególnie złym stanie psychicznym i fizycznym
- potrzebna szczególna wrażliwość
- zwykle obejmuje całą rodzinę
Sens pomocy psychologicznej
- największa nadzieja na poprawę rozwoju wiąz się z poprawą relacji z otoczeniem społecznym
- ośrodki wcześniej interwencji
-
PSYCHOTERAPIA
Pomoc w osiągnięciu poprawy
Nurty teoretyczne
- psychoanalityczne (Terapie psychodynamiczne)
- behawioralno – poznawcze
- humanistyczno-egzystencjalny
- systemowe
Podejście psychoanalityczne cz.1
Psychoanaliza „ortodoksyjna”
- twórca – Zygmunt Freud
- najważniejsze – procesy nieświadome
- Id – Ego – Superego
- leczenie – odkrywanie nieświadomych motywów, konfliktów oraz mechanizmów obronnych
- metody: zasada swobodnych skojarzeń (marzenia senne, fantazje, czynności pomyłkowe(przejęzyczenia), objawy chorobowe), analiza przeniesienia
Podejście psychoanalityczne cz.2
Teorie relacji z obiektem
- przedstawiciele: C.H. Erikson, H. Kohut, Melani Klein
- analiza powstawania Ja (relacja dziecka z matką)
- dziecko poszukuje związku z obiektem a nie dąży tylko do zaspokojenia potrzeb
- projekcja części Ja na obiekt zewnętrzny – na terapeutę
- ważnym terminem: PRZECIWPRZENIESIENIE – umiejętność psychoanalityka obserwowania i analizowana własnych skojarzeń i emocji pojawiających się w kontakcie z pacjentem
Podejście psychoanalityczne cz. 3
Neopsychoanaliza
- przedstawiciele: Clara Thompson, Karen Horney, H..S. Sullivan
- krytyka biologiczno-popędowego podejścia
- zwrócenie uwagi na kulturę i środowisko oraz komunikację międzyludzką
- zwrócenie uwagi na wagę RELACJI terapeuty z pacjentem
Szkoły psychoterapeutyczna
- C.G. Jung – archetypy zbiorowej nieświadomości oraz symbole (np. Wielka Matka, Stary Mędrzec)
- uświadamianie sobie przez pacjenta symboli, którego go kształtują
- badanie marzeń sennych oraz fantazji – tylko tak dochodzi się do nieświadomości
Podejście behawioralno-poznawcze cz.1
Terapia behawioralna
- przedstawiciele: J. Wolppe, A. Bandura, H.J. Eysenck
- objawy – nie przystosowawcze zachowania nabyte w procesie Uczenia się
- uczenie się – warunkowanie klasyczne, warunkowanie instrumentalne oraz modelowanie
- terapia – analiza powstawania zachowań, wyjaśnienie mechanizmów, stosowanie określonych procedur terapeutycznych
- nie interesuje ich dlaczego, tylko co!