TRAKTATY

1. Traktat EWWiS (1951)

   • Ramy instytucjonalne

     • Powołanie instytucji EWWiS:

     • - ponadnarodowej Wysokiej Władzy o szerokich uprawnieniach decyzyjnych

     • - Specjalnej Rady Ministrów

     • - Wspólnego Zgromadzenia

     • - Trybunału Sprawiedliwości

   • Integracja polityki gospodarczej

     • Stworzenie wspólnego rynku węgla i stali

     • Mechanizmy interwencyjne (regulacje dotyczące kryzysów produkcyjnych, regulacje cen, regulacje antymonopolowe)

2. Traktat EWG (1957)

   • Ramy instytucjonalne

     • Powołanie odrębnych dla EWG instytucji: Rady i Komisji.

     • Wspólne Zgromadzenie (funkcje kontrolne i konsultacyjne) i Trybunał Sprawiedliwości to instytucje wspólne wspólnot europejskich.

     • Ustanowienie EBI i Komitetu Ekon.-Społ.

   • Integracja polityki gospodarczej

     • Założenie stopniowego tworzenia wspólnego rynku

     • Koordynacja polityki gospodarczej państw członkowskich

     • Wspólna polityka rolna, konkurencji, handlowa

     • Utworzenie Europejskiego Funduszu Społecznego

3. Traktat EWEA (1957)

   • Ramy instytucjonalne

     • Powołanie odrębnej Rady i Komisji dla EURATOMU

     • Pozostałe ramy instytucjonalne takie same jak w EWG

   • Integracja polityki gospodarczej

     • Ustanowienie warunków niezbędnych do stworzenia i rozwoju przemysłu jądrowego.

4. Traktat o fuzji (1965)

   • Ramy instytucjonalne

     • Rada i Komisja instytucjami wspólnymi trzech wspólnot europejskich

   • Integracja polityki gospodarczej - Nie dotyczy

5. Traktat Luksemburski (1970)

   • Ramy instytucjonalne

     • Ustalenie procedury budżetowej.

     • Wprowadzenie systemu „zasobów własnych”

     • - Wyraźny związek z praktyczną realizacją unii celnej, wprowadzeniem wspólnej polityki handlowej

   • Integracja polityki gospodarczej - Nie dotyczy

6. Traktat Brukselski (1975)

   • Ramy instytucjonalne

     • Zwiększenie uprawnień budżetowych Parlamentu Europejskiego

     • Ustanowienie nowej wspólnej instytucji – Trybunału Obrachunkowego

   • Integracja polityki gospodarczej - Nie dotyczy

7. Jednolity Akt Europejski (1986)

   • Ramy instytucjonalne

     • Wzmocnienie współudziału Parlamentu Europejskiego w działalności prawodawczej Rady przez wprowadzenie procedury współpracy i procedury zgody

     • Rozszerzenie zakresu stosowania zasady większości kwalifikowanej w Radzie

   • Integracja polityki gospodarczej

     • Założenie utworzenia jednolitego rynku wewnętrznego do końca 1992

     • Wspólne polityki: B+R, regionalna (spójności społeczno-gospodarczej), ochrony środowiska

     • Wzmocniona Europejska Współpraca Polityczna

8. Traktat z Maastricht (1992)

   • Ramy instytucjonalne

     • Wprowadzenie zasad pomocniczości (subsydiarności) i proporcjonalności– określają w jakim stopniu UE może wykonywać swoje kompetencje – decyzje podejmowane jak najbliżej obywatela, środki unijne na realizację celów traktatowych nie mogą przekraczać granic konieczności

     • Ustanowienie obywatelstwa Unii

     • Powołanie Rzecznika Praw Obywatelskich

     • Ustanowienie EBC

     • Ustanowienie Komitetu Regionów

     • Wzmocnienie roli prawodawczej Parlamentu Europejskiego przez wprowadzenie procedury współdecydowania

   • Integracja polityki gospodarczej

     • Stopniowa realizacja unii gospodarczej i walutowej

     • Wprowadzenie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (II filar UE)

     • Ustanowienie współpracy w zakresie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych (III filar UE)

     • Nowe dziedziny kompetencji WE: edukacja, kształcenie zawodowe i młodzież, kultura, ochrona zdrowia, ochrona konsumentów, sieci transeuropejskie, przemysł

9. Traktat Amsterdamski (1997)

   • Ramy instytucjonalne

     • Zasada wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności i państwa prawa – wartościami wspólnymi UE i państw członkowskich

     • Rozszerzenie procedury współdecydowania w PE i zasady większości kwalifikowanej w Radzie

     • Nowe uprawnienia Trybunału Sprawiedliwości

   • Integracja polityki gospodarczej

     • Polityka zatrudnienia

     • Rozszerzenie polityki społecznej (włączenie Protokołu socjalnego z Maastricht to Traktatu WE)

     • Kontrola granic zewnętrznych, wizy, azyl, imigracja, współpraca sądownicza w sprawach cywilnych, współpraca między służbami administracyjnymi

     • Włączenie dorobku Schengen w ramy prawne Unii

     • Wspólna strategia jako instrument WPZiB

10. Traktat z Nicei (2001)

    • Ramy instytucjonalne

      • Zmiany składu instytucji i organów w związku z przewidywanym rozszerzeniem na Wschód

      • Wzmocnienie roli prawodawczej Parlamentu Europejskiego

      • Zmiana zasad ważenia głosów przy większości kwalifikowanej w Radzie

      • Większe uprawnienia Sądu 1. Instancji

    • Integracja polityki gospodarczej

      • Możliwość podjęcia wzmocnionej współpracy w ramach WPZiB z wyjątkiem obrony

11. Traktat Lizboński (2007)

    • Ramy instytucjonalne

      • Wzmocnienie ochrony praw podstawowych i wspólnych wartości

      • Większe uprawnienia Parlamentu Europejskiego

      • Inicjatywa obywatelska

      • Możliwość wystąpienia z UE

      • Przekształcenie większości kwalifikowanej w podwójną większość w Radzie

      • Urząd Przewodniczącego Rady Europejskiej

      • Urząd Wysokiego Przedstawiciela Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa

      • Utworzenie Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych

    • Integracja polityki gospodarczej

      • Wzmocnienie możliwości działania UE w obszarach: wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, polityki energetycznej, zdrowia publicznego, ochrony ludności, zmian klimatycznych, usług użyteczności publicznej, przestrzeni kosmicznej, spójności, pomocy humanitarnej, sportu, turystyki, współpracy administracyjnej

INSTYTUCJE

1. Rada Unii Europejskiej (wcześniej Rada Ministrów)

   • Siedziba: Bruksela

   • To główny organ władzy ustawodawczej

   • Tu reprezentowane są interesy państw członkowskich

   • Przedstawiciele państw członkowskich w randze ministra

   • Przedstawiciele państw muszą uczestniczyć osobiście (wyjątkowo dopuszczalny jest pełnomocnik).

   • Nie ma jednego stałego składu Rady

   • Różne konfiguracje rady, np. ds. ogólnych, ds. zagranicznych, ds. środowiska

   • Przewodnictwo

     • Obradom Rady przewodniczy przedstawiciel kraju, który aktualnie sprawuje Prezydencję

     • Wyjątkiem jest Rada ds. Zagranicznych, której od grudnia 2009 przewodniczy Wysoki przedstawiciel UE ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa

     • 2011 Węgry Polska

     • 2012 Dania, Cypr

     • 2013 Irlandia Litwa

     • 2014 Grecja   Włochy

   • Sekretariat: Obsługa administracyjna Rady – organizowanie i koordynowanie prac Rady

   • Kompetencje Rady:

     • Stanowienie prawa pochodnego UE: Samodzielnie i Wspólnie z Parlamentem Europejskim

     • Uchwalanie aktów prawnych UE (rozporządzeń, dyrektyw, decyzji, zaleceń, stanowisk)

     • Określanie polityki UE

       • Koordynowanie ogólnej polityki gospodarczej państw członkowskich UE

       • Wspólna polityka rolna, spójności, handlowa itp.

       • Określanie kierunków polityki zagranicznej i polityki obrony UE

     • Funkcje międzynarodowe

       • Zawieranie umów międzynarodowych między UE a innymi krajami oraz koordynowanie negocjacji przed podpisaniem takich umów

     • Funkcje budżetowe

       • - Uczestniczenie w tworzeniu budżetu UE

       • - Zatwierdzanie rocznego budżetu UE,

       • - Wydawanie absolutorium Komisji z wykonania budżetu UE

     • Funkcje kreacyjne (kreatywne, kształtujące):

       • mianowanie członków Komisji

       • mianowanie członków Trybunału Obrachunkowego,

       • mianowanie członków Komitetu Ekonomiczno-Spolecznego

       • mianowanie członków Komitetu Regionów

       • Określanie statusu specjalnych komitetów

         • K. Ekonomiczno-Finansowego,

         • K. ds. Zatrudnienia,

         • K. ds. Ochrony Socjalnej,

         • K. Politycznego,

         • K. Bezpieczeństwa

       • Określanie warunków wynagrodzenia i innych należności członków różnych unijnych instytucji i organów

     • Koordynowanie współpracy między sądami i organami policji państw członkowskich

     • Zatwierdzanie regulaminu TS, Sądu 1. Instancji, Trybunału Obrachunkowego

   • Posiedzenia Rady są przygotowywane przez Komitet Stałych Przedstawicieli (COREPER)

     • COREPER II – ambasadorowie państw członkowskich przy UE, właściwy do:

       • Spraw ogólnych

       • Stosunków zewnętrznych

       • Spraw gospodarczych i finansowych

       • Wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych

     • COREPER I – zastępcy stałych przedstawicieli, właściwy w pozostałych obszarach działania Rady

     • Obrady mogą być tajne lub jawne

       • Jawne są posiedzenia, podczas których Rada obraduje i głosuje nad projektem aktu prawodawczego.

     • Decyzje w mniej kontrowersyjnych sprawach są podejmowane przez COREPER i tylko formalnie zatwierdzane przez Radę.

     • COREPER wykonuje także zadania powierzone przez Radę za pośrednictwem komitetów specjalnych i grup roboczych, które składają się z przedstawicieli administracji państw członkowskich

   • Podejmowanie decyzji w Radzie

     • Zwykła większość głosów

       • Każde państwo członkowskie dysponuje jednym głosem,

       • Aby podjąć decyzję w sposób ważny potrzeba obecnie 15 spośród 28 głosów

       • stosowana jest w sprawach proceduralnych i organizacyjnych:

         • organizacja Sekretariatu Generalnego Rady

         • Przyjęcie regulaminu wewnętrznego Rady

       • Wniosek do Komisji o przeprowadzenie analiz, przedłożenie propozycji

     • Kwalifikowana większość głosów

       • Głosy są przyznawana w zależności od liczby mieszkańców, Im większa populacja tym więcej głosów. Ale obowiązuje zasada degresywnej proporcjonalności

       • Od 11.2014 Zniesiony będzie system głosów ważonych i Wprowadzony będzie system podwójnej większości

       • Jeśli akt głosowany będzie na wniosek Komisji lub wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa:

         • 55% państw członkowskich (ale nie mniej niż 15) reprezentujących co najmniej 65% ludności Unii;

         • w pozostałych przypadkach: 72% państw członkowskich reprezentujących co najmniej 65% ludności Unii.

         • Mniejszość blokująca będzie obejmować co najmniej 4 państw,

         • W przypadku, gdy w głosowaniu nie biorą udziału wszyscy członkowie, brana jest pod uwagę liczba państw uczestniczących i ludność zamieszkująca te państwa.

         • Minimalna mniejszość blokująca obejmuje wtedy liczbę państw równą najmniejszej liczbie państw uczestniczących, których łączna ludność jest większa niż 35% łącznej ludności państw uczestniczących, powiększonej o jeden.

         • W okresie przejściowym, trwającym do 31 marca 2017 roku, każdy z członków Rady będzie mógł zażądać, by podczas głosowania zastosowano nie system podwójnej większości, lecz poprzednio obowiązujący system głosów ważonych.

     • Jednomyślność

       • każdemu członkowi Rady UE przysługuje jeden głos

       • Nawet 1 głos sprzeciwu uniemożliwia podjęcie decyzji

       • wstrzymanie się od głosowania nie jest traktowane jako głos „przeciw” i nie stanowi przeszkody w podjęciu decyzji wymagającej jednomyślności

       • rozszerzenie składu członkowskiego UE,

       • rewizja traktatów,

       • stowarzyszenie państw trzecich,

       • harmonizacja podatków,

       • polityka strukturalna

       • Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa

       • Współpraca operacyjna policji, służb celnych, sądowa w sprawach karnych

       • Akty ustawodawcze w obszarze:

         • Zwalczania dyskryminacji

         • Uzupełniania praw wynikających z obywatelstwa Unii

         • Harmonizacji podatków pośrednich

         • Powierzenie EBC specyficznych zadań dziedzinie nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami finansowymi

         • Środki polityki UE w dziedzinie energetyki o charakterze fiskalnym

         • Przepisy dotyczące procedury i sposobów stowarzyszenia

         • Zmiana statutu EBI

         • Określenie wieloletnich ram finansowych UE

       • Ustalenie kursu po jakim euro zastąpi walutę państwa członkowskiego

       • Wykonywanie umów zbiorowych zawartych na poziomie UE w obszarze polityki społecznej

       • Zwiększenie liczby rzeczników generalnych Trybunału Sprawiedliwości

       • Określenie składu Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów

2. Parlament Europejski

   • Lokalizacja:

     • Główna siedziba – Strasburg

     • Część posiedzeń w Brukseli

     • Sekretariat w Luksemburgu

   • Wybory

     • Pierwsze wybory powszechne i bezpośrednie – 1979r.

     • Kadencja – 5 lat

     • Ostatnie wybory – 2009

     • Następne wybory - 2014

     • W 2009 roku wybrano 736 osób do PE

     • Po wejściu w życie Traktatu z Lizbony – rozszerzono skład PE do 751+3osób (Niemcy nadal 99 mandatów)

     • Po akcesji Chorwacji – 766 osób

     • W kolejnej kadencji PE tj. po wyborach w maju 2014 – 751 osób

   • Przewodniczący

     • Wybierany na odnawialny okres 2 i pół roku (tj. okres odpowiadający połowie kadencji PE)

     • Przewodniczący reprezentuje PE na zewnątrz i w stosunkach z innymi instytucjami UE

     • Przewodniczy posiedzeniom plenarnym, posiedzeniom Prezydium PE i Konferencji Przewodniczących Grup Politycznych PE

     • Aktualny Przewodniczący PE – Martin Schulz

     • W I połowie obecnej kadencji PE – Przewodniczącym PE był Jerzy Buzek

   • Grupy polityczne

     • Europarlamentarzyści pracują we frakcjach partyjnych/ grupach politycznych, a nie według przynależności państwowej, narodowej

     • Grupa polityczna może być utworzona przez min. 25 posłów pochodzących z min. ¼ państw członkowskich

     • Nikogo nie można zmusić do pracy w ramach grupy politycznej w PE

     • Aktualnie najliczniejsza jest grupa posłów Grupa Chrześcijańskiej Partii Ludowej (ponad 265) Oraz Grupa posłów Grupa Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów w PE (ponad 185)

   • Organy polityczne

     • Konferencja przewodniczących

       • Przewodniczący PE + przewodniczący grup politycznych

       • Określa organizację prac PE, kalendarz i porządek dzienny posiedzeń plenarnych, program prac legislacyjnych, skład komisji, skład delegacji i podział kompetencji między nimi

     • Prezydium

       • Przewodniczący PE + 14 wiceprzewodniczących PE + 5 kwestorów o statusie obserwatorów (wybierani na okres 2,5 roku)

       • Kontrola nad wewnętrznym funkcjonowaniem PE

       • Odpowiada za planowanie budżetu PE, organizację administracyjną i finansową, sekretariat i jego służby

     • Kwestorzy

       • Odpowiedzialni za kwestie administracyjne i finansowe bezpośrednio dotyczące posłów

       • Dbają, aby posłowie dysponowali infrastrukturą niezbędna do wykonywania mandatu

   • Komisje parlamentarne

     • Komisje stałe

       • Komisja Spraw Zagranicznych

       • Komisja Rozwoju

       • Komisja Handlu Międzynarodowego

       • Komisja Budżetowa

       • Komisja Kontroli Budżetowej

       • Komisja Gospodarcza i Monetarna

     • Komisje specjalne

       • Komisja specjalna ds. kryzysu finansowego, gospodarczego i społecznego

   • Delegacje

     • Prowadzą dialog z parlamentami krajów nie należących do UE

     • Typy delegacji:

       • D. utrzymujące stosunki z krajami, które nie kandydują do członkostwa

       • D. utrzymujące stosunki z krajami kandydującymi do członkostwa lub stowarzyszonymi z UE

       • D. do wielostronnych zgromadzeń parlamentarnych (np. W.Z.P NATO)

   • Sekretariat

     • Koordynuje prace legislacyjne

     • Organizuje posiedzenia plenarne i inne spotkania

     • Siedziba Luksemburg (oraz Bruksela)

     • Około 5400 urzędników

     • Gabinet Sekretarza Generalnego (Klaus Welle) + 10 dyrekcji generalnych + Wydział Prawny

     • Dyrekcje generalne:DG ds. Urzędu Przewodniczącego, DG ds. Polityki Wewnętrznej UE, DG ds. Polityki Zewnętrznej UE..

   • Język obrad

     • Każdy poseł ma prawo wypowiadać się we własnym języku i słuchać obrad we własnym języku => liczna rzesza tłumaczy symultanicznych

   • Funkcje PE

     • uprawnienia prawodawcze

       • Ograniczone prawo inicjatywy prawodawczej którą realizuje za pośrednictwem Komisji. Aby z niej skorzystać, Parlament może w drodze uchwały zobowiązać Komisję do przedłożenia w wyznaczonym terminie projektu aktu

       • Uczestnictwo w procesie prawodawczym w ramach:

         • Procedury konsultacji

           • Obowiązek zasięgnięcia przez Radę opinii Parlamentu o projekcie wniesionym do Rady przez Komisję

           • Parlament => 1 czytanie + opinia do Rady

           • Opinia Parlamentu nie jest dla Rady wiążąca

           • Zaniechanie konsultacji skutkuje nieważnością aktu podjętego w takim trybie.

         • Procedury współpracy,

           • Wprowadzona przez JAE

           • Rada ma obowiązek rozpatrzenia stanowiska Parlamentu zgłoszonego w formie poprawek przyjętych bezwzględną większością głosów

           • Parlament może stosować weto wobec projektu rady. Weto Parlamentu może być odrzucone przez Radę, co wymaga jednomyślności

         • Procedury współdecydowania,

           • Wprowadzona przez T. z Maastricht, wzmocniona przez T.Amsterdamski i T.Lizboński

           • Jej zastosowanie wymaga przyjęcia aktu przez Radę i Parlament.

           • Stosowana w obszarach: swobodny przepływ pracowników, ochrona środowiska, edukacja, kultura, zdrowie publiczne, polityka socjalna, wolność przedsiębiorczości, wspólny rynek, sieci transeuropejskie, polityka wizowa i azylowa

         • Procedury zgody.

           • Wprowadzona przez Traktat z Maastricht.

           • Zgoda Parlamentu wymagana jest przy zawieraniu traktatów akcesyjnych i innych umów międzynarodowych.

     • uprawnienia budżetowe

       • Uczestnictwo w procesie uchwalania budżetu (projekt budżetu na następny rok musi być zatwierdzony przez PE)

       • Uczestnictwo w procesie kontroli realizacji budżetu przez Komisję – procedurę kontroli kończy udzielenie Komisji Europejskiej przez PE absolutorium z wykonania budżetu

     • uprawnienia kontrolne

       • udział w powoływaniu Komisji Europejskiej i udzielanie jej wotum nieufności,

       • kierowanie zapytań parlamentarnych do Komisji Europejskiej i Rady

       • powoływanie komisji śledczych(np. w sprawie BSE)

       • powoływanie Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich,

       • zgoda na nominowane przez radę kandydatury przewodniczącego i członków zarządu Europejskiego Banku Centralnego i ESBC.

       • Zgoda na zawarcie układów stowarzyszeniowych i przyjęcie nowych państw członkowskich

   • Wynagrodzenia, Diety, Uprawnienia emerytalne

3. Rada Europejska

   • Powstała z inicjatywy Prezydenta Republiki Francuskiej G. d’Estaing

   • Spotkania zainicjowane zostały w 1974 roku

   • Jednolity Akt Europejski zinstytucjonalizował praktykę spotkań, tworząc Radę Europejską

   • Skład:

     • Szefowie państw lub szefowie rządów państw członkowskich;

     • Towarzyszą im ministrowie spraw zagranicznych, przewodniczący Komisji Europejskiej i 1 jej członek

   • Rada Europejska zbierała się początkowo 2 razy w roku, obecnie 4 razy do roku na tzw. Szczytach Rady Europejskiej

   • Może zostać zwołane dodatkowe nadzwyczajne spotkanie RE

   • Do grudnia 2009r. obradom RE przewodniczył przedstawiciel kraju, który aktualnie sprawował prezydencję w UE.

   • Obecnie na mocy traktatu lizbońskiego utworzono nowy urząd, tj. Przewodniczący Rady Europejskiej – Herman van Rompuy

   • Rola RE:

     • Wyznaczanie kierunków integracji

     • Tworzenie dobrego klimatu dla integracji

     • Wymiana myśli między przywódcami państw członkowskich

     • Rozstrzyganie spornych kwestii, które nie znalazły rozwiązania na forum rady UE

     • Omawianie aktualnych problemów międzynarodowych

4. Komisja Europejska

   • Wcześniej : Komisja Wspólnot Europejskich

   • Organ wykonawczy Wspólnot Europejskich/Unii Europejskiej (rząd)

   • Siedziba : Bruksela (część organów Komisji pracuje w Luksemburgu)

   • Kadencja: 5 lat

   • Przed rozszerzeniem UE w 2004 : 20 komisarzy (po 2 z dużych państw członkowskich, po 1 z pozostałych państw)

   • Obecnie: 28 komisarzy (po 1 z każdego państwa członkowskiego)

   • Od 1 listopada 2014: liczba członków Komisji = 2/3 liczby państw członkowskich (chyba że Rada jednomyślnie podejmie decyzje o zmianie tej liczby)

   • Członkowie Komisji będą wybierani na podstawie systemu bezwzględnej równej rotacji między państwami członkowskimi

   • Przewodniczący Komisji: Jose Manuel Barroso

   • Przewodniczący Komisji sprawuje polityczne przewodnictwo

   • Określa wytyczne, w ramach których Komisja wykonuje zadania

   • Decyduje o wewnętrznej organizacji Komisji

   • Z Polski Komisarz J.Lewandowski – odpowiedzialny za budżet UE, W poprzedniej KE Komisarz D.Hubner – odpowiedzialna za Wspólną Politykę Regionalną

   • Reprezentuje interesy UE na zewnątrz i wewnątrz

   • Posiedzenia Komisji są zwoływane przez przewodniczącego przynajmniej raz w tygodniu

   • Każdy Komisarz jest odpowiedzialny za pewien zakres tematyczny

   • Teki są rozdzielane między komisarzy przez przewodniczącego.

   • W praktyce ważniejsze sektory są kierowane przez komisarzy z silnych państw

   • Procedura wyboru:

     • Rada (wyjątkowo w składzie szefów państw i szefów rządów) większością kwalifikowaną wybiera osobę na stanowisko przewodniczącego Komisji

     • Parlament Europejski zatwierdza nominację,

     • Rada większością kwalifikowaną (w porozumieniu z wybranym przewodniczącym) wybiera pozostałych komisarzy na podstawie propozycji przedstawionych przez państwa członkowskie

     • Wybrani przez Radę komisarze wspólnie z przewodniczącym są kolejno przedstawiani Parlamentowi Europejskiemu do akceptacji

     • Parlament w drodze głosowania aprobuje (blokowo) skład Komisji

     • Rada, po akceptacji Parlamentu, formalnie mianuje komisarzy na stanowiska

   • Komisarze tworzą kolegium

   • Odpowiedzialność zbiorowa

   • Nie można odwołać jednego, czy kilku komisarzy, lecz całą Komisję

   • Funkcje:

     • Wspieranie ogólnego interesu Unii i podejmowanie w tym celu odpowiednich inicjatyw

       • Tj. stymulowanie rozwoju współpracy w ramach Unii Europejskiej

         • przygotowywanie tzw. Białych ksiąg oraz programów wspólnych działań

     • Kontrolowanie i monitorowanie prawidłowości stosowania prawa wspólnotowego = KE jako strażnik traktatów

       • obserwowanie poprawności działań innych instytucji, organów i jednostek organizacyjnych Unii,

       • obserwowanie poprawności działań państw członkowskich,

       • obserwowanie poprawności działań podmiotów krajowych (osób fizycznych i prawnych),

     • Stanowienie prawa

       • działalność samoistna tj. uchwalanie rozporządzeń, dyrektyw, zezwoleń, które mają formę wykonawczą w stosunku do postanowień Rady,

       • działalność niesamoistna, tj. współpraca z Rada oraz Parlamentem; tu Komisja ma wyłączność na inicjowanie procesu powstawania prawa

     • realizacja bieżącej polityki = funkcje wykonawcze, koordynacyjne, zarządzające

       • w celu zapewnienia spójności różnych działań Unii oraz zwiększenia ich skuteczności, m.in. realizacja budżetu Unii

     • aktywność międzynarodowa

       • utrzymywanie w imieniu Unii Europejskiej stosunków dyplomatycznych z innymi organizacjami międzynarodowymi oraz państwami,

       • negocjowanie umów międzynarodowych (np. umów handlowych, stowarzyszeniowych, umów o akcesji nowych państw do UE)

     • Podejmowanie inicjatyw w celu osiągnięcia porozumień międzyinstytucjoonalnych

5. Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny

   • powstał w 1957 roku

   • siedziba: Bruksela

   • kadencja: 4 lata

   • przed rozszerzeniem z 2004 roku: 222 reprezentantów

   • UE27 = 344 reprezentantów (Polska – 21)

   • UE28 = 353 reprezentantów

   • liczba miejsc przyporządkowana jest poszczególnym państwom proporcjonalnie do czynnika demograficznego

   • Traktat Lizboński wydłużył kadencję EKES do 5 lat

   • Obecna kadencja: 2010-2015

   • Niemcy, UK, Francja, Włochy – po 24, Hiszpania, Polska – po 21, Malta 5

   • Przewodniczący EKES – Henri Malosse

   • Skład ustala Rada UE po konsultacji z Komisją

     • członkowie KES są zorganizowani w trzech grupach:

       • pracobiorców (reprezentanci związków zawodowych, pracownicy najemni)

       • pracodawców (przedsiębiorcy, biznesmeni)

       • różnych interesów (kupcy, rolnicy, przedstawiciele wolnych zawodów)

   • plenarny organ KES = Zgromadzenie

     • w ramach Zgromadzenia jest 6 sekcji, m.in ds. Unii Gospodarczej i Walutowej, Spójności Ekonomicznej i Społecznej;

   • Kompetencje

     • organ doradczy o charakterze opiniodawczym

     • konsultowanie aktów prawnych opracowywanych w czasie procesu decyzyjnego przez Radę, Komisję oraz Parlament

     • konsultacja obligatoryjna w dziedzinach wskazanych przez traktat ( swobodne przemieszczenie pracowników, zatrudnienie, osiedlanie się, współpraca socjalna, ochrona środowiska, rozwój regionalny)

     • + Konsultacja fakultatywna

       • Opinie KES nie są wiążące

6. Komitet Regionów

   • Powstał na mocy Traktatu z Maastricht

   • Funkcjonuje od 1994 roku

   • siedziba: Bruksela

   • Początkowo kadencja: 4 lata

   • Traktat Lizboński wydłużył kadencję KR do 5 lat

   • przed rozszerzeniem z 2004 roku: 222 reprezentantów

   • UE-27 = 344 reprezentantów (Polska – 21)

   • UE-28 = 353 reprezentantów

   • liczba miejsc przyporządkowana jest poszczególnym państwom proporcjonalnie do czynnika demograficznego

   • reprezentanci tak samo jak w KES

   • członkowie KR są wybierani przez Radę UE; muszą mieć stosowną legitymację w postaci mandatu wyborczego do organu lokalnego lub regionalnego, bądź stanowiska podlegającego takiemu organowi

   • w praktyce członkami KR są deputowani do zgromadzeń lokalnych, prezydenci, burmistrzowie miast

   • Reprezentuje samorządy lokalne i regionalne w UE

   • UWAGA!!! Powołanie Komitetu Regionów można uznać za zaakcentowanie zasady SUBSYDIARNOŚCI tj. zasady zgodnie z którą w obszarach nie należących do wyłącznej kompetencji Unii, Unia może podejmować działania tylko wówczas gdy dany problem nie może być rozwiązany na poziomie regionu, kraju członkowskiego

   • Przewodniczący KR - Ramón Luis Valcárcel Siso

   • organ ogólny Komitetu Regionów = Zgromadzenie odbywa w ciągu roku pięć sesji plenarnych, podczas których określa ogólne kierunki polityki i przyjmuje opinie.

   • 7 komisji stałych

   • Organ doradczy

   • Formułuje opinie do opracowywanych aktów prawnych w zakresie polityki regionalnej ( w tym dot. Oświaty, kultury, spójności społeczno-ekonomicznej, EFRR)

   • wydaje opinie na prośbę Komisji, Rady, Parlamentu lub z własnej inicjatywy

   • opinie KR nie są wiążące

   • Traktat Lizboński wzmocnił rolę KR

     • Komisja Europejska ma obowiązek zasięgania opinii samorządów regionalnych i lokalnych oraz ich stowarzyszeń w całej UE już na etapie poprzedzającym proces legislacyjny. Komitet Regionów, jako organ reprezentujący samorządy lokalne i regionalne, jest głęboko zaangażowany w tę procedurę.

     • Komisja jest zobowiązana do ponownego zasięgnięcia opinii Komitetu Regionów po przedstawieniu wniosku legislacyjnego, jeżeli wniosek ten dotyczy jednego z wielu obszarów polityki mających bezpośredni wpływ na samorządy lokalne i regionalne.

7. Trybunał Obrachunkowy UE

   • Wcześniej Europejski Trybunał Obrachunkowy, in. Europejski Trybunał Rewidentów Księgowych

   • Skład:

     • Przed rozszerzeniem UE w 2004 : 15 członków

     • Obecnie: 28 członków

   • Członkowie ETO są mianowani przez Radę po zaopiniowaniu przez Parlament Europejski

   • Siedziba: Luksemburg

   • Kadencja: 6 lat

   • Przewodniczący: Vítor Manuel da Silva Caldeira z Portugalii

   • Decyzje są podejmowane większością głosów

   • Zadania:

     • Kontrola księgowości

     • Kontrola legalności wszystkich operacji finansowych

     • Czuwanie nad właściwym zarządzaniem budżetem UE

     • Weryfikacja (kontrola) każdej osoby lub organizacji dysponującej środkami UE – w ten sposób czuwa nad tym, by pieniądze europejskich podatników były wydawane właściwie.

     • Często przeprowadzane są kontrole na miejscu.

     • Ustalenia Trybunału są przedmiotem sprawozdań przekazywanych Komisji oraz rządom krajów UE.

   • Instrumenty:

     • Po zamknięciu roku budżetowego ETO składa sprawozdanie do Parlamentu Europejskiego, które jest podstawa do udzielenia komisji absolutorium

     • Raporty specjalne

8. Trybunał Sprawiedliwości UE

   • Powstał na mocy Traktatu Paryskiego

   • Działa od 1952 roku

   • Siedziba: Luksemburg

   • Kadencja: 6 lat

   • Co 3 lata następuje zmiana połowy składu sędziowskiego

   • Przed rozszerzeniem UE w 2004 : 15 sędziów + 8 rzeczników generalnych Obecnie: 28 sędziów + 9 rzeczników generalnych

   • organ niezależny,

   • organ ponadnarodowy

   • Rzecznicy i sędziowie składają przysięgę , w której deklarują, że:

     • będą mieli na względzie tylko wspólny interes i poszanowanie prawa wspólnotowego,

     • nie będą przyjmować żadnych instrukcji od państw, z których pochodzą

   • Członkowie w pełni poświęcają wykonywaniu ich mandatu.

   • Poza Trybunałem członkowie powstrzymują się od jakichkolwiek wypowiedzi, które mogłyby zaszkodzić dobremu imieniu Trybunału lub które mogłyby zostać zrozumiane jako stanowisko Trybunału w dyskusjach wykraczających poza jego rolę instytucjonalną. 

   • Członkowie nie przyjmują korzyści, jakiegokolwiek rodzaju, które mogłyby wzbudzić wątpliwości co do ich niezawisłości.

   • Członkowie unikają wszelkich sytuacji mogących spowodować konflikt interesów.

   • Członkowie, którzy zamierzają podjąć się dodatkowych zajęć, występują o uprzednią zgodę do sądu, do którego należą.  

   • Członkowie mogą uzyskać zgodę na uczestnictwo w działalności edukacyjnej, w konferencji, seminarium lub kolokwium. W takich przypadkach członkowie nie przyjmują świadczeń pieniężnych innych niż zwyczajowo przyjęte

   • Sędziów chroni immunitet jurysdykcyjny (także po zakończeniu funkcji)

   • Trybunał Sprawiedliwości obraduje w składzie o nieparzystej liczbie sędziów

   • Sesje plenarne dotyczą:

     • odwołania Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich

     • sankcji wobec członka Trybunału Obrachunkowego UE

     • Sankcji w stosunku do członka Komisji (np. pozbawienia praw do emerytury)

   • Mniejsza Izba = 5 lub 3 sędziów

   • Wielka Izba = 13 sędziów (wcześniej 11 sędziów)

   • Wielka Izba (na żądanie Państwa Członkowskiego lub instytucji Unii, które są stroną postępowania)

   • Obrady są tajne

   • Orzeczenia zapadają w wyniku głosowania

   • Rzecznicy generalni:

     • pomagają sędziom TS,

     • analizują sporną sprawę

     • przygotowują obiektywną opinię

   • Prezes – Vassilios Skouris, Z Polski od 2009: Marek Safjan

   • TS UE = Organ sądowniczy UE

   • TS UE stoi na straży prawa unijnego

   • TS UE ma zapewnić pierwszeństwo prawa unijnego w stosunku do prawa państw członkowskich

   • Rodzaje spraw

     • wnioski o orzeczenia w trybie prejudycjalnym – kiedy sądy państw członkowskich zwracają się do Trybunału Sprawiedliwości o dokonanie wykładni danego zagadnienia prawa UE

     • skargi o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom – wnoszone przeciwko rządom państw UE w związku z niestosowaniem prawa UE

     • skargi o unieważnienie – przeciwko aktom prawnym UE, które są uznawane za niezgodne z traktatami UE lub prawami podstawowymi

     • skargi na bezczynność – przeciwko instytucjom UE za zaniechanie działania w celu podjęcia decyzji od nich wymaganych

     • skargi bezpośrednie – wnoszone przez osoby fizyczne, przedsiębiorstwa lub organizacje przeciwko decyzjom lub działaniom UE.

   • Sposób rozpatrywania spraw w TS

     • Do każdej sprawy wnoszonej do Trybunału przydzielany jest sędzia i rzecznik generalny.

     • Postępowanie w sprawie wniesionej do Trybunału składa się z dwóch etapów: procedury pisemnej i procedury ustnej.

     • Procedura pisemna

       • 1. Strony postępowania przedstawiają pisemne oświadczenie sędziemu przydzielonemu do sprawy.

       • 2. Sędzia opracowuje sprawozdanie, podsumowując oświadczenia i przedstawiając prawny kontekst sprawy

     • Procedura ustna

       • Posiedzenie jawne, podczas którego adwokaci stron wykładają swoje argumenty przed sędziami i rzecznikiem generalnym, którzy mogą zadawać im pytania.

       • Rzecznik generalny wydaje swoją opinię (ewent.)

       • Następnie sędziowie odbywają naradę i wydają wyrok.

       • Rzecznicy generalni muszą wydawać opinię jedynie, jeżeli Trybunał uznaje, że w związku z daną sprawą powstaje nowe zagadnienie prawne. Trybunał nie ma obowiązku zastosowania się do opinii rzecznika generalnego.

       • Wyroki Trybunału przyjmuje się zwykłą większością głosów i ogłasza na posiedzeniach jawnych.

9. Sąd (1. Instancji)

   • Powstał w 1989 roku, decyzją Rady wydanej na mocy JAE

   • Do wejścia w życie Traktatu Nicejskiego był organem pomocniczym TS

   • Później traktowany był jako samodzielna instytucja UE

   • Siedziba + Luksemburg

   • Kadencja : 6 lat

   • Skład:

     • Przed rozszerzeniem UE w 2004 : 15 sędziów, Obecnie: 28 sędziów

     • Co 3 lata następuje zmiana połowy składu sędziowskiego

   • Sąd orzeka w izbach złożonych z pięciu lub trzech sędziów,

   • W niektórych przypadkach w składzie jednego sędziego.

   • Może on również orzekać w składzie wielkiej izby (trzynastu sędziów) albo w pełnym składzie, jeżeli uzasadnia to stopień zawiłości prawnej lub waga sprawy.

   • W ponad 80% spraw wniesionych do Sądu orzekają składy 3-osobowe.

   • Prezes – Marc Jaeger

   • Z Polski od 2004: Irena Wiszniewska-Białecka

   • Kompetencje:

     • Rozpoznawanie:

       • - skarg bezpośrednich wniesionych przez osoby fizyczne lub prawne przeciwko aktom instytucji, organów i jednostek organizacyjnych Unii Europejskiej (których są one adresatami lub które dotyczą ich bezpośrednio i indywidualnie), jak również aktów regulacyjnych (które dotyczą ich bezpośrednio i nie obejmują środków wykonawczych), czy wreszcie przeciwko zaniechaniu działania przez te instytucje, organy i jednostki organizacyjne

       • skarg wniesionych przez państwa członkowskie przeciwko Komisji

       • - skarg wniesionych przez państwa członkowskie przeciwko Radzie, dotyczących aktów z dziedziny pomocy państwa, handlowych środków ochronnych („dumping") oraz aktów, za pomocą których korzysta ona z uprawnień wykonawczych

       • skarg o odszkodowanie za szkody wyrządzone przez instytucje Unii Europejskiej lub ich pracowników

       • - skarg dotyczących umów zawartych przez Unię Europejską, w których właściwość Sądu została wyraźnie określona

       • skarg z zakresu wspólnotowych znaków towarowych

       • odwołań, ograniczonych do kwestii prawnych, od orzeczeń Sądu do spraw Służby Publicznej Unii Europejskiej

       • - skarg wniesionych przeciwko decyzjom Wspólnotowego Urzędu Ochrony Odmian Roślin oraz Europejskiej Agencji Chemikaliów

   • Od orzeczeń wydanych przez Sąd przysługuje ograniczone do kwestii prawnych odwołanie do Trybunału Sprawiedliwości w terminie dwóch miesięcy.

     • Procedura pisemna, Procedura ustna (analogicznie jak w przypadku TS UE)

   • Język skargi staje się językiem postępowania w sprawie.

   • Językiem skargi może być każdy z języków urzędowych Unii Europejskiej.

   • Wymiana stanowisk w toku procedury ustnej tłumaczona jest wedle potrzeby symultanicznie na różne języki urzędowe Unii Europejskiej.

   • Sędziowie naradzają się bez tłumaczy w jednym wspólnym języku, którym zgodnie z tradycją jest język francuski.

10. Europejski Bank Centralny

    • Utworzony w połowie 1998r.

    • Zastąpił Europejski Instytut Monetarny

    • siedziba we Frankfurcie nad Menem

    • Prezes EBC – Mario Draghi

    • ma osobowość prawną

    • najwyższy organ władz monetarnych w strefie euro

    • jest emitentem i konstytucyjnym strażnikiem euro

    • jest instytucją niezależną od interesów państw; nie jest podatny na wpływy rządów państw członkowskich UE

    • Zadania

      • ochrona stabilności waluty,

      • utrzymywanie stabilnych cen,

      • kontrolowanie inflacji,

      • ochrona rezerw finansowych (np. w walutach obcych, papierach wartościowych i złocie) państw członkowskich

      • realizowanie polityki pieniężnej i walutowej,

      • administrowanie rezerwami Unii,

      • przeprowadzanie operacji dewizowych,

      • koordynowanie przedsięwzięć związanych z nadzorem bankowym

    • Niezależność EBC

      • statut EBC stanowi: „ani EBC, ani żaden z narodowych banków centralnych, ani też żaden z członków organów zarządzających tych instytucji nie ma prawa przyjmować żadnych instrukcji od instytucji lub organów Unii, od rządów państw członkowskich ani od żadnych innych organów”

      • - EBC ma zakaz pożyczania pieniędzy rządom państw UE => nie ma możliwości, by EBC drukował pieniądze na sfinansowanie nadmiernych wydatków w poszczególnych krajach

      • - EBC nie jest objęty żadnymi ograniczeniami ze strony państw członkowskich UE;

      • - przeciw decyzjom EBC nie można zgłosić weta,

      • Uchylenie lub unieważnienie statutu ustanawiającego niezależność EBC wymagałoby nowelizacji Traktatu o UE, a to wymagałoby zgody wszystkich państw członkowskich UE

      • W celu wzmocnienia niezależności EBC mandat członków Zarządu EBC NIE jest odnawialny

    • Organy:

      • Rada Zarządzająca (Governing Council) – organ naczelny EBC

        • organ naczelny EBC

        • 6 członków Zarządu EBC + prezesi narodowych banków centralnych należących do ESBC (obecnie 18)

        • wydaje decyzje w sprawie kształtowania i realizacji polityki pieniężnej (cele monetarne, poziom podstawowych stóp procentowych, wielkość rezerw obowiązkowych w ESBC, wielkość emisji banknotów)

      • Zarząd (Executive Board)

        • organ wykonawczy EBC

        • prezes, wiceprezes + 4 członków mianowanych „spośród osób o uznanym autorytecie i doświadczeniu zawodowym w dziedzinie bankowej”

        • mianowanie za zgoda szefów państw członkowskich, na zlecenie rady UE, po porozumieniu z Parlamentem Europejskim i Rada Zarządzającą EBC,

        • kadencja trwa 8 lat i nie jest możliwe jej przedłużenie

        • wydaje instrukcje i zalecenia narodowym bankom centralnym

      • Rada Główna (General Council)

        • organ kierowniczy EBC

        • prezes + wiceprezes + prezesi wszystkich narodowych banków centralnych krajów UE

        • zbieranie informacji statystycznych dla prowadzenia sprawozdawczości EBC,

        • sprawy kadrowe z zakresu warunków pracy personelu EBC,

        • pomoc państwom spoza strefy euro w wypełnieniu kryteriów konwergencji

11. Europejski Bank Inwestycyjny

    • Powstał w 1957r.

    • Siedziba: Luksemburg

    • Prezes EBI: Werner Hoyer

    • (wcześniej Philippe Maystadt)

    • Jest publiczną instytucją finansową Unii

    • Działa na zasadzie „non-profit”

    • Ma osobowość prawną

    • Jest niezależny od budżetu UE

    • Zadanie: Przyczynianie się do zrównoważonego i stałego rozwoju rynku wewnętrznego w interesie Unii”

    • Sposób działania:

      • Udzielanie pożyczek i gwarancji, które sprzyjają finansowaniu projektów zmierzających do rozwoju regionów słabiej rozwiniętych

      • Wspieranie projektów dotyczących modernizacji oraz restrukturyzacji przedsiębiorstw

      • Wspieranie rozwoju nowych rodzajów działalności

      • Wspieranie projektów obejmujących kilka państw

    • Priorytety

      • Przedsiębiorstwa sektora MSP (jako że ten sektor tworzy 80% miejsc pracy)

      • Rozwój regionalny – w celu zmniejszania dysproporcji

      • Rozwój zrównoważony (zmiany klimatyczne, rozwój miast)

      • Innowacje

      • Sieci transeuropejskie

      • Sektor energetyczny – bezpieczeństwo energetyczne

    • Kapitał banku:

      • Około 165mld euro

      • Największy wkład mają: Niemcy, Francja, Włochy, Wielka Brytania (po około 26,6mld euro)

    • Organy:

      • Rada Gubernatorów

        • Składa się z ministrów wyznaczonych przez państwa członkowskie

        • Ustala wytyczne polityki kredytowej banku

        • Podejmuje decyzje o podwyższeniu subskrybowanego kapitału

        • Mianuje i dymisjonuje członków Rady Dyrektorów i Komitetu Zarządzającego

        • Podejmuje decyzje o przyznaniu finansowania na działania inwestycyjne prowadzone poza terytorium państw członkowskich

        • Zatwierdza roczny bilans, rachunek zysków i strat

        • Zatwierdza regulamin wewnętrzny banku

      • Rada Dyrektorów

        • 28 dyrektorów i 18 zastępców

        • Podejmuje decyzje dotyczące przyznania pożyczek, udzielenia gwarancji

        • Ustala oprocentowanie udzielanych pożyczek, prowizje oraz opłaty

        • Sprawuje nadzór nad właściwym zarządzaniem bankiem

      • Komitet Zarządzający

        • Przewodniczący i 8 wiceprzewodniczących (mianowanych na 6 lat przez Radę Gubernatorów na wniosek Rady Dyrektorów)

        • Odpowiada za bieżące działanie banku (przygotowuje decyzje Rady Dyrektorów odnośnie zaciągania i udzielania pożyczek)

    • Łączna kwota pożyczek i gwarancji udzielonych przez EBI nie może przekroczyć 250% subskrybowanego kapitału, kapitału zapasowego, nierozwiązanych rezerw oraz nadwyżki rachunku strat i zysków

    • Pożyczki w 2012r. Udzielone podmiotom w krajach UE: 44,8 mld euro

POLITYKI

1. Polityka ochrony środowiska UE

   • Cele ogólne:

     • Unia działa na rzecz trwałego rozwoju Europy, którego podstawa jest zrównoważony wzrost gospodarczy oraz wysoki poziom ochrony i poprawy jakości środowiska

   • Cele szczegółowe:

     • zachowanie, ochrona i poprawa jakości środowiska

     • Ochrona zdrowia ludzkiego

     • Ostrożne i racjonalne wykorzystanie zasobów naturalnych

     • Promowanie na płaszczyźnie międzynarodowej środków zmierzających do rozwiązywania regionalnych oraz światowych problemów środowiskowych

   • Zasady:

     • Pomocniczości

       • tj. zaangażowanie Unii w sytuacji gdy jest ono konieczne

       • przesłanka negatywna: cele Unii w dziedzinie środowiska nie mogą być osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie

       • Przesłanka pozytywna: możliwe jest lepsze osiągnięcie celów na poziomie Unii

     • Proporcjonalności

       • Podejmowane są działania, które nie wykraczają poza to, co jest konieczne do osiągnięcia celów polityki ochrony środowiska

     • Integracji

       • Wszystkie pozostałe polityki Unii muszą uwzględniać wymagania ochrony środowiska naturalnego w celu wspierania zrównoważonego rozwoju

     • Zapobiegania

       • Prewencyjny charakter polityki ekologicznej

       • - Rozwinięta forma zasady „lepiej zapobiegać niż leczyć”

       • Prewencja jest mniej kosztowna, niż późniejsze usuwanie ujemnych skutów działalności czlowieka

     • Działania zapobiegawczego

     • Naprawiania szkody u źródła

       • Zasada pierwszeństwa zwalczania szkód w środowisku naturalnym najwcześniej jak to możliwe

     • „Zanieczyszczający płaci”

       • Każdy podmiot korzystający ze środowiska naturalnego musi za to zapłacić

       • koszty unikania i usuwania szkód ekologicznych powinien ponosić ten kto jest rzeczywistym sprawcą tych szkód

   • Zasady dodatkowe:

     • Zasada transgranicznej ochrony środowiska

       • Działania podejmowane na rzecz ochrony środowiska w jednym państwie nie powinny przynosić żadnych negatywnych efektów na terenie innego państwa

     • Zasada efektywności ekonomicznej

       • Dążenie do uzyskania jak największych efektów środowiskowych przy użyciu minimalnej ilości nakładów

       • Oznacza podporządkowanie polityki ekonomicznej zasadzie racjonalności działania

     • Zasada sprawiedliwości społecznej

       • Powinno się proporcjonalnie obciążać kosztami środowiska poszczególne kraje, w zależności od możliwości ponoszenia przez nie tych obciążeń

     • Zasada wysokiego poziomu ochrony środowiska

       • Zasada stosowania najlepszych możliwych technik

       • Zasada równego dostępu do środowiska

     • Zasada stosowania najlepszych możliwych technik

       • Nakazuje prowadzącym działalność wobec środowiska stosowanie najlepszych dostępnych technik i technologii

     • Zasada równego dostępu do środowiska

       • Nieograniczony i sprawiedliwy dostęp dla wszystkich, którzy chcieliby korzystać ze środowiska, także dla PRZYSZŁYCH pokoleń

   • Harmonizacja prawa środowiska

     • Wybrane dyrektywy

       • Zapobieganie zanieczyszczeniom powietrza przez nowe instalacje spalania odpadów (z 1989r.)

       • Zmniejszenie zanieczyszczeń powietrza przez istniejące spalarnie odpadów (z 1989r.)

       • Dot. Jakości benzyny i olejów silnikowych (z 1998r.)

   • Ogólne programy działań

     • Wieloletnie programy ustanawiające priorytety polityki ochrony środowiska Unii

     • Aktualnie 7. program działań 2013-2020

   • 7 program działań

     • 4. osie:

       • Rozwiązanie poważnych wyzwań w zakresie ochrony środowiska oraz zwiększenie odporności środowiska na zagrożenia i zmiany systemowe

       • Wytyczne polityczne związane ze strategią Europa 2020,

       • Niezbędne reformy strukturalne oraz nowe szanse na dokonanie przez UE postępu w kierunku zielonej gospodarki służącej włączeniu społecznemu,

       • Uwzględnienie szczytu Rio+20 i poruszonych w nim problemów globalnych w zakresie środowiska

     • Cele:

       • ochrona, zachowanie i poprawa kapitału naturalnego Unii

       • Przekształcenie Unii w zasobooszczędną, zieloną i konkurencyjną gospodarkę

       • Ochrona obywateli przed związanymi ze środowiskiem obciążeniami i zagrożeniami dla zdrowia i dobrostanu

       • Maksymalizacja korzyści płynących z prawodawstwa Unii w zakresie ochrony środowiska

       • Zabezpieczenie inwestycji na rzecz polityki ochrony środowiska i przeciwdziałania zmianie klimatu

       • Wspieranie zrównoważonego charakteru miast Unii

       • Poprawa uwzględniania aspektu ochrony środowiska i zwiększenie spójności Unii

       • Zwiększenie efektywności Unii w przeciwdziałaniu regionalnym i globalnym wyzwaniom w zakresie ochrony środowiska

   • Instrument finansowy LIFE+

     • (2007-2013 – 2,13mld euro)

     • Komponenty:

       • Life+ przyroda i różnorodność biologiczna

       • Life+ polityka i zarządzanie w zakresie środowiska

       • Life+ informacja

     • Przydział wsparcia finansowego jest uzależniony od:

       • Liczby ludności oraz gęstości zaludnienia

       • Przyrody i różnorodności biologicznej (całkowitej powierzchni obszarów o znaczeniu dla Unii na terytorium każdego państwa członkowskiego oraz stosunku odsetka tych obszarów w państwie członkowskim do odsetka tych obszarów na terytorium Unii)

   • Instrumenty rynkowe – istota, rodzaje

     • Instrumenty kontroli zanieczyszczeń bez ingerencji w cenę, którą ustala rynek

     • Instrumenty, które określają cenę do zapłacenia za prawo do korzystania ze środowiska („prawo zanieczyszczenia środowiska”) lecz nie ograniczają zanieczyszczeń

     • Instrumenty rynkowe – przykłady

       • Podatki, Dotacje, Opłaty, Systemy zezwoleń zbywalnych

         • Systemy zezwoleń zbywalnych

           • Dotyczą emisji gazów cieplarnianych

           • Decyzja z 2009r. Określa poziomy emisji na lata 2013-2020

           • Dotyczą np. dwutlenku węgla, metanu

           • Nie wolno przekroczyć pułapu

           • Dodatnie przydziały emisji mogą być przedmiotem handlu

2. Polityka edukacyjna

   • Każde państwo członkowskie UE jest odpowiedzialne za swój własny system kształcenia i treść nauczania

   • Unia Europejska nie tworzy jednolitego systemu edukacji

   • występują znaczne różnice w programach nauczania przyjętych w poszczególnych państwach członkowskich

   • podstawy prawne polityki edukacyjnej UE zawarto w Traktacie z Maastricht (art. 126, 127, 308)

   • Cele polityki edukacyjnej UE:

     • upowszechnianie wśród młodzieży poczucia integracji europejskiej

     • nauczanie języków państw członkowskich

     • rozwiązanie problemu uznawania dyplomów, okresów studiów i kwalifikacji zawodowych,

     • popieranie wymiany studentów i nauczycieli,

     • rozwój współpracy między ośrodkami kształcenia,

     • rozwój kształcenia ustawicznego

   • Deklaracja Bolońska

     • przyjęta w 1999r. przez ministrów edukacji państw UE i państw kandydujących do UE

     • zakłada stworzenie „Europy Wiedzy” poprzez stworzenie spójnego, kompatybilnego i konkurencyjnego w świecie Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego

     • Wdrażanie Deklaracji Bolońskiej obejmuje dwa zasadnicze elementy w obszarze szkolnictwa wyższego:

     • suplement do dyplomu

     • europejski w szkolnictwie wyższym (Europeistyka jako nowy kierunek studiów)

   • Podjęte działania mają zwiększyć mobilność siły roboczej w ramach Unii Europejskiej, jak również wpłynąć na umiędzynarodowienie procesu edukacji (zwłaszcza na poziomie szkół wyższych)

   • Programy edukacyjne

     • Sokrates

       • Współpraca dzieci, młodzieży i dorosłych

       • Wyjazdy na studia, projekty pilotażowe, nauka języków obcych, rozwój nowych technologii w dziedzinie informacji i telekomunikacji

       • Elementy programu:

         • COMENIUS

           • na poziomie przedszkoli, szkół podstawowych i szkół średnich wszystkich typów. Promuje hasło „Europa w szkole”.

           • Jest nastawiony na zawieranie porozumień przez szkoły z różnych krajów europejskich w celu opracowywania wspólnych programów nauczania.

         • ERASMUS

           • Polega na współpracy między wyższymi uczelniami z państw europejskich.

           • Przyjmuje formę wymiany studentów i nauczycieli akademickich oraz stypendia dla studentów.

           • Reguluje również problem zaliczania okresu studiów, odbytego w innym kraju oraz wspólne opracowywania programów nauczania

         • GRUNDTVIG

           • polega na współpracy europejskiej między instytucjami, które prowadzą kształcenie dorosłych.

           • Jest adresowany do osób, które niezależnie od wieku zamierzają zdobyć wiedzę, zwiększając tym samym szansę na znalezienie zatrudnienia

         • MINERVA

           • skierowana jest do osób korzystających z kształcenia otwartego i kształcenia na odległość. Celem jest zachęcanie do wykorzystania w nauczaniu nowych technologii informacyjnych i komunikacyjnych jak Internet.

         • LINGUA

           • ma na celu podnoszenie znajomości języków obcych poprzez ułatwienie dostępu do nauki języków obcych w ramach tzw. kształcenia ustawicznego

     • Leonardo Da Vinci

       • przeznaczony dla instytucji zajmujących się rozwojem kształcenia zawodowego tj, dla szkół zawodowych, uczelni, przedsiębiorstw, władz publicznych

       • Działania polegają na:

         • przygotowaniu do potrzeb rynku pracy, poprzez prowadzenie doradztwa zawodowego,

         • organizowaniu szkolenia i praktyki zawodowej,

         • wspieraniu współpracy uczelni z przedsiębiorstwami

     • Młodzież (młodzież dla Europy, wolontariat europejski, inicjatywa młodych)

     • Erasmus +

       • Zaplanowany na lata 2014-2020

3. Polityka podatkowa

   • Harmonizacja podatków pośrednich

     • Podatek VAT

       • Początek harmonizacji – rok 1967

       • Podstawowa stawka podatku VAT nie może być niższa niż 15%

       • Możliwe jest stosowanie 1 lub 2 stawek obniżonych nie niższych niż 5%

       • Stawki obniżone mogą być stosowane na towary i usługi o charakterze społecznym lub kulturalnym (art. spożywcze, leki, sprzęt medyczny, dostawa wody, usługi kulturalne, komunalne)

     • Podatek akcyzowy

       • Akcyzą w UE muszą być objęte 3 grupy produktów: wyroby tytoniowe, alkohol i napoje alkoholowe oraz oleje mineralne

     • Koordynacja systemów podatków bezpośrednich

       • Cel:

         • Zniesienie dyskryminacji i podwójnego opodatkowania

         • Zapobieganie przypadkom niezamierzonego braku opodatkowania i nadużyciom

         • Zmniejszenie kosztów przestrzegania przepisów związanych z podleganiem pod kilka systemów podatkowych

     • Podatek CIT

     • Podatek PIT

       • Należą do WYŁĄCZNEJ kompetencji państw członkowskich

       • Koordynacja ogranicza się do:

         • zapobiegania dyskryminacji ze względu na przynależność państwową

         • zwalczania przestępczości podatkowej

         • unikania podwójnego opodatkowania lub nieopodatkowania dochodów

     • Różnice w systemach podatkowych => przeszkody dla swobodnego przepływu towarów, usług, osób, kapitału

     • Stąd:

       • wprowadzono zasadę neutralności podatkowej w wymianie wewnątrz Unii

       • przewidziano harmonizację przepisów dotyczących podatków pośrednich „w zakresie w jakim jest ona niezbędna do zapewnienia funkcjonowania rynku wewnętrznego i uniknięcia zakłóceń konkurencji”

4. Polityka badań, rozwoju i innowacji UE

   • Wcześniej – tzw. Programy Ramowe

   • Obecnie – Program Horyzont 2020

   • 7 program ramowy Na lata 2007-2013: Budżet 7PR = 54 mld EUR

     • Cele 7 PR:

       • Tworzenie europejskich centrów doskonałości przez współpracę pomiędzy laboratoriami

       • Zainicjowanie europejskich inicjatyw technologicznych

       • Stymulowanie kreatywności w zakresie badań podstawowych poprzez współprace pomiędzy zespołami na poziomie europejskim

     • 4 programy szczegółowe 7PR:

       • Współpraca

       • Pomysły

       • Ludzie

       • Możliwości

   • Akcje Marie Curie

     • I. Projekty indywidualne przygotowują doświadczeni naukowcy (stopień dr lub 4 lata doświadczenia badawczego po uzyskaniu tytułu mgr)

     • II. Projekty instytucjonalne są przygotowywane przez konsorcja złożone z kilku instytucji z różnych krajów.

   • ERA VISION 2020

     • Do roku 2020 wszystkie podmioty w ramach całej Europejskiej Przestrzeni Badawczej (ERA) zaczną w pełni korzystać z „piątej swobody”: swobodnego przepływu naukowców, wiedzy i technologii,

     • ERA stwarza atrakcyjne warunki oraz umożliwia skuteczne i wydajne zarządzanie w odniesieniu do prowadzenia badań i inwestowania w sektory w dużym stopniu korzystające z osiągnięć badawczo-rozwojowych w Europie,

     • Stworzenie jednolitego rynku pracy dla naukowców

     • Rozwijanie światowej klasy infrastruktur badawczych

     • Wzmocnienie instytucji badawczych

     • Dzielenie się wiedzą

     • Optymalizacja programów i priorytetów badawczych

     • Otwarcie na świat poprzez międzynarodową współpracę naukowo-technologiczną

   • Program Horyzont 2020

     • Obowiązuje: 2014-2020

     • Budżet programu Horyzont 2020 = 80 mld euro

     • Fundusze przyznawane są w ramach konkursów

     • Budżet finansuje też działalność Wspólnego Centrum Badawczego, (wewnętrznej służby naukowej w Komisji Europejskiej), Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii oraz badań prowadzonych w ramach Traktatu Euratom.

     • W 2014 r. łączny unijny budżet na badania naukowe to ok. 9,3 mld euro, w 2015 r. - ok. 9,9 mld euro.

     • III filary programu:

       • Doskonała baza naukowa

         • ok. 3 mld EUR

         • Granty Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych dla najlepszych badaczy (1,7 mld EUR)

         • Stypendia dla młodych badaczy w ramach akcji Marie Curie (0,8 mld EUR)

       • Wiodąca pozycja w przemyśle

         • 1,8 mld euro

         • na ugruntowanie wiodącej pozycji Europy w takich branżach przemysłu jak technologie informacyjno-komunikacyjne, nanotechnologia, zaawansowana produkcja przemysłowa, robotyka, biotechnologia i przemysł kosmiczny

       • Wyzwania społeczne

         • 2,8 mld euro

         • na innowacyjne projekty będące odpowiedzią na wyzwania społeczne nakreślone w programie Horyzont 2020:

           • zmiany klimatu,

           • zdrowie starzenie się,

           • zużycie surowców naturalnych,

           • bezpieczeństwo energetyczne,

           • czysty transport

           • zagospodarowanie przestrzeni

   • Elementy uwzględniane przy ocenie innowacyjności:

     • Kapitał ludzki

     • Nakłady na B+R i pozostałe nakłady na innowacje

     • Efekty bezpośrednie działalności innowacyjnej

     • Efekty ekonomiczne działalności innowacyjnej

     • Analiza wewnętrznego zróżnicowania UE pod względem innowacyjności na poziomie krajów członkowskich w każdym z w/w obszarów

     • Analiza syntetycznej miary innowacyjności krajów UE

5. Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa UE

   • Argumenty za

     • członkostwo 28 państw w UE, z których część (Niemcy, Francja, Włochy, Polska, Hiszpania, Wielka Brytania) mają w ujęciu globalnym rangę państw co najmniej średnich ze względu na wielkość i status

     • wiele państw UE oraz sama UE mają duże doświadczenie oraz umiejętności dyplomatyczne oraz powiązania z wieloma podmiotami współczesnego świata

     • Dwa państwa UE – Francja oraz Wielka Brytania - to potęgi nuklearne

     • Dwa państwa UE – Francja oraz Wielka Brytania – zajmują 2 z 5 stałych miejsc w Radzie bezpieczeństwa ONZ

     • całkowite wydatki państw członkowskich UE na cele związane z obronnością są mniejsze jedynie od wydatków USA

   • Argumenty przeciw

     • UE nie jest państwem i stąd nie ma przesłanek dla prowadzenia „narodowej’ polityki zagranicznej. Nie ma narodowego terytorium, które miałoby podlegać ochronie ani narodowych, politycznych, ekonomicznych, społecznych oraz kulturalnych interesów, które należałoby promować. Terytorium UE nie „należy” do UE w takim sensie jak narodowe terytoria należą do poszczególnych państw członkowskich

     • Wiele państw członkowskich UE, zwłaszcza państwa duże z długą historią i wpływami na arenie międzynarodowej są niechętne utracie kontroli w zakresie polityki sensu stricte, która jest związana z narodowymi wpływami, suwerennością i tożsamością;

     • Część państw członkowskich tradycyjnie utrzymywała specjalne relacje z niektórymi częściami świata i pragnie te relacje oraz wpływy zachować;

     • Między państwami UE czasem występują różnice w kwestiach z zakresu polityki zagranicznej wynikające z różnic o charakterze ideologicznym;

     • W odniesieniu do niezmiernie wrażliwego obszaru polityki obronnej nie ma zgody w UE czy jedna wspólna europejska polityka obronna jest możliwa, pożądana, potrzebna. np. nie ma zgody co do powołania wspólnych sił zbrojnych UE

     • Część państw UE należy do NATO, inne nie są członkami NATO (np. Irlandia, Austria, Szwecja, Finlandia)

     • Atlantyści – Wielka Brytania, Holandia, Portugalia, Polska – podkreślają wagę stosunków w sferze bezpieczeństwa z USA

     • Europeiści – Francja, Włochy, Hiszpania, czasem Niemcy – bardziej popierają europejską niezależność

   • Cele

     • ochrona wspólnych wartości, podstawowych interesów, niezależności i integralności Unii;

     • wzmocnienie bezpieczeństwa Unii;

     • ochrona pokoju i wzmocnienie międzynarodowego bezpieczeństwa;

     • promowanie współpracy międzynarodowej

     • rozwój i konsolidacja demokracji oraz rządów prawa oraz poszanowania praw człowieka oraz podstawowych wolności.

   • Cele te mają być osiągnięte poprzez:

     • określenie zasad i ogólnych wytycznych dla wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa

     • podejmowanie decyzji określających działania, które powinny być prowadzone przez Unię,

     • podejmowanie decyzji określających stanowiska, które powinny być przyjęte przez Unię

     • Zasady wykonania działań i stanowisk,

     • wzmocnienie systematycznej współpracy między państwami członkowskimi

     • Zawieranie umów międzynarodowych

   • „wspólne działanie” – np. transport pomocy humanitarnej, wysłanie obserwatorów na wybory

   • „wspólne stanowisko” – w sprawie stosunków UE z krajami Bliskiego wschodu, Bałkanów Zachodnich

   • Wysoki Przedstawiciel Unii do spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeńswa

     • - Od momentu wejścia w życie Traktatu z Lizbony jednocześnie Komisarz ds. Zewnętrznych, przewodniczy Radzie ds. Zagranicznych Cathrine Ashton

     • Reprezentuje Unię w sprawie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa na arenie międzynarodowej

     • Prowadzi dialog polityczny z państwami trzecimi, wyraża stanowisko Unii w organizacjach międzynarodowych

   • Polityka bezpieczeństwa i obrony Unii opiera się na środkach cywilnych i wojskowych państw członkowskich

   • Unia może z nich korzystać w przeprowadzanych misjach pokojowych, zgodnie z zasadami Karty narodów Zjednoczonych

   • Polityka Unii NIE narusza specyficznego charakteru polityki bezpieczeństwa i obronnej państw członkowskich oraz szanuje ich zobowiązania wobec NATO

   • UE – raczej „soft power”, tj. zdolność do osiągania celów przez zdobywanie sojuszników, a nie stosowanie środków przymusu” – przejawia się w działaniach odwołujących się do kultury, ideałów politycznych i polityki, nie zaś do gróźb użycia przemocy

   • Co wynika z braku wspólnych struktur dowództwa oraz zasobów umożliwiających skuteczne niezależne działania militarne

6. Wspólna polityka regionalna

   • Polityka Strukturalna

     • od 1988

     • na mocy zapisów jednolitego Aktu europejskiego

     • realizowana przy pomocy 4 funduszy strukturalnych

     • skierowana do regionów w krajach członkowskich WE/UE, które spełniają określone warunki

     • Cechy Polityki Strukturalnej na lata 2000-2006

       • Pomoc regionom zapóźnionym tj. regionom, w których PKB per capita < niż 75% średniego PKB per capita w UE oraz pomoc regionom o bardzo niskiej gęstości zaludnienia (< niż 8 osób /km²).

       • Pomoc regionom przewyższającym trudności strukturalne (tj. regionom, w których dominuje przemysł schyłkowy wymagający restrukturyzacji => górnictwo, hutnictwo, przemysł włókienniczy oraz stoczniowy).

       • Pomoc nakierowana na przeciwdziałanie bezrobociu, adresowana so regionów, gdzie stopa bezrobocia >110% średniej stopy bezrobocia w UE.

     • Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

       • infrastruktura

       • inwestycje nacelowane na kreowane nowych lub zachowanie starych miejsc pracy

       • wspiera lokalne inicjatywy rozwojowe

       • wspiera aktywność małych i średnich przedsiębiorstw

       • finansuje B+R i nowe technologie

     • Europejski Fundusz Społeczny

       • szkolenia i porady zawodowe dla pracowników zagrożonych bezrobociem i bezrobotnych

       • szkolenia nauczycieli, instruktorów, urzędników

       • oddziałuje na jakość i ilość kapitału ludzkiego zaangażowanego w badania, naukę, technologie

     • Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnych

       • konwersja, dywersyfikacja, reorientacja i dostosowanie potencjału produkcyjnego wsi

       • promocje i inwestycje w jakości towarów rolnych i leśnych

       • rozwój i poprawa wiejskiej infrastruktury

     • Instrument Finansowy Wspierania Rybołówstwa

       • rozwój infrastruktury rybackiej

       • przeorientowanie struktury społeczno-gospodarczej na terenie objętym rybołówstwem

     • Zasady polityki strukturalnej (regionalnej w UE)

       • Zasada koncentracji; skupienie maksymalnej części środków Unii w regionach znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji

         • Zasada partnerstwa; współdziałanie pomiędzy Komisją Europejską a odpowiednimi władzami publicznymi na szczeblu krajowym, regionalnym, lokalnym

       • Zasada programowania; skupienie się na trwałym rozwiązywaniu problemów danego regionu z uwzględnieniem wieloletniego horyzontu czasowego i planowania

       • Zasada dodatkowości; (uzupełniania, ko-finansowania, współfinansowania) polega na uzupełnianiu funduszy UE środkami poszczególnych państw. Oznacza to, że UE nigdy nie finansuje projektu w 100%

   • Polityka Spójności

     • Polityka Spójności

     • jeden fundusz tj. Fundusz Spójności In. Fundusz Kohezji

     • działa na mocy zapisów Traktatu z Maastricht

     • początkowo zakładano, że będzie realizowana w latach 1993-1999

     • do uzyskania pomocy z Funduszu Spójności uprawnione są kraje, w przypadku których PKB per capita jest mniejszy niż 90% średniego PKB per capita w UE

     • pierwotnie z Funduszu Spójności korzystały 4 kraje: Grecja, Hiszpania, Irlandia, Portugalia

     • Fundusz Spójności współfinansuje inwestycje z zakresu ochrony środowiska oraz infrastruktury transportowej (tylko projekty o wartości powyżej 10mln euro, projekty o zasięgu krajowym, akceptacja projektu w Komisji Europejskiej)

     • Obowiązuje zasada współfinansowania tj. UE nigdy nie daje 100% środków potrzebnych na realizacje projektu

   • Inicjatywy Wspólnoty

     • Inicjatywy Wspólnotowe ( w latach 2000- 2006) pierwsze dwa w PL

       • EQUAL; program mający na celu znalezienie przejawów dyskryminacji i nierówności na rynku pracy (zwłaszcza między kobietami i mężczyznami) oraz promujący integrację społeczną i zawodową imigrantów

       • INTERREG III; program dotyczący wzmocnienia współpracy transgranicznej, międzyregionalnej i międzynarodowej. Ma służyć zrównoważonemu rozwojowi i integracji całego terytorium UE

       • URBAN; działa w ramach projektów mających na celu rozwój infrastruktury miast europejskich powyżej 100 tys. Mieszkańców. Miasta ubiegające się o pomoc musi cechować wysokie bezrobocie, mała aktywność ekonomiczna, duża liczba imigrantów lub mniejszości etnicznych, zdegradowane środowisko lub wysoka przestępczość

       • LEADER +; wspomaga wdrożenie nowoczesnych strategii rozwoju terenów wiejskich, ułatwia współpracę międzyregionalną i międzynarodową tych terenów. Skierowany jest do „lokalnych grup działania”, czyli związków publiczno-prywatnych działających na rzecz swojego środowiska

   • Blaski i cienie Europejskiej Polityki regionalnej:

     • duże środki finansowe dla państw słabiej rozwijających się na pokonanie dystansu dzielącego je od reszty świata

     • + szansa uporania się z poważnymi problemami gospodarczymi i społecznymi

     • + rekompensuje straty związane z liberalizacją wymiany handlowej oraz otwarciem rynku wewnętrznego w ramach integracji z UE

     • +stwarza możliwości poprawienia infrastruktury technicznej, zainicjowania przedsiębiorczości i pobudzenia aktywności społecznej, w tym nawiązania współpracy rządu, samorządów i reprezentacji społecznej

     • - narzuca określone rozwiązania prawne oraz organizacyjne oraz podstawowe kierunki rozwoju gospodarczego

     • - wymaga partycypacji finansowej

     • - nakłania rządy do rozwijania regionalnego szczebla administracyjnego

     • - wystosunkowane procedury i standardy nie zawsze dopasowane do specyfiki danego kraju

7. Europa 2020

   • 3 priorytety:

     • Rozwój inteligentny – gospodarki opartej na wiedzy

     • Rozwój zrownowazony – wspieranie gosp efektywnie korzystającej z zasobow, bardziej przyjaznej srodowisku, bardziej konkurencyjnej

     • Rozwój sprzyjający wlaczeniu społecznemu – gosp o wysokim poziomie zatrudnienia, zapewniającej sponosc spoleczna i terytorialna

   • Nadrzędne wymierne cele

     • Wskaźnik zatrudnienia osob 20-64 75%

     • Na inwestycje w badania i rozwój 3% pkb ue

     • 20/20/20 w zakresie energii i klimatu

       • Ograniczenie emisji co2 o 20% w stosunku do 1990

       • Zwiększenie wykorzystania odnawianych zrodel energii o 20% w 2020

       • Zwiększenie efektywności wykorzystania energii o 20%

     • Ograniczyć liczbe osob przedwcześnie kończących szkole o 10%

     • 40% młodych ludzi ma mieć wyższe wyksztalcenie

     • Zmniejszyć o 20 mln liczbe osob zagrozonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym

8. Nowa polityka spójności 2014-2020

   • Cele

     • Realizacja priorytetów europa 2020

     • Koncentracja na rezultatach

     • Maksymalizacja efektów funduszy ue

   • Cele tematyczne:

     • Badania i innowacje

     • Technologie informatyczne i komunikacyjne

     • Konkurencyjność msp

     • Przejście do gosp niskoemisyjnej

     • Adaptacja do zmian klimatycznych

     • Ochrona środowiska i efektywne wykorzystanie zasobow

     • Rozwój transportu i infrastyrkutyry transportowej

     • Zatrudnieie i mobilność sily roboczej

     • Wlaczenie społeczne i walka z ubóstwem

     • Edukacja, kształcenie ustawiczne

     • Wsparcie instytucjonalne, efektywna administracja