KINEZYTERAPIA
Dr Ewa Bieć
Badanie przedmiotowe(wywiad)
Badanie podmiotowe(fizykalne)
-miejscowe(dotyczy poszczególnych części)
-ogólne(odnoszące się do badanego ciała w całości)
-statyczne i dynamiczne
Badanie podmiotowe:
Badanie podmiotowe | Miejscowe | Ogólne |
---|---|---|
Statyczne | -pomiary liniowe(długość i obwód kończyn) -badanie części recepcyjnej OUN |
-ocena postawy ciała |
Dynamiczne | -badanie zakresu ruchomości -ocena siły mięśniowej |
-analiza chodu, badanie funkcji chwytnej w obrębie kończyn górnych -testy funkcjonalne(stopień samodzielności pacjenta |
Prawidłowo przeprowadzone badania stanowią podstawę dla programów(określenie celów usprawniania) oraz pośrednio determinuje dobór zastosowanych środków terapeutycznych(ordynacja). Powtórne badanie przeprowadzone tymi samymi metodami umożliwia kontrolę efektów procesu leczniczego. Dla realizacji powyższych założeń jest odpowiednio prowadzona dokumentacja.
Wywiad:
Wywiad zbiera się od osób dorosłych, pełnosprawnych umysłowo. Dane dotyczące dzieci zbiera się od opiekuna lub lekarza prowadzącego.
-I część: Dolegliwości teraźniejsze
-II część: Dotychczasowy przebieg: stan ogólny, inne schorzenia w tym zakresie.
-III część: Wywiad socjalny-I część wywiadu personalnego
-IV część: Rozwój zdrowotny pozostałych narządów(wcześniejsze choroby)
-V część: Wywiad rodzinny
Ocena wzrokowa(w statyce i dynamice).
Celem badania narządu ruchu jest ocena sprawności jego funkcji i dysfunkcji w czasie wykonywania fizjologicznych czynności w danym odcinku narządu ruchu(kończyny górnej, dolnej, kręgosłupa).
Badania podstawowych parametrów funkcji narządu ruchu(zakres ruchu, siły mięśniowej i sterowania) należy przeprowadzić w warunkach odciążenia(w leżeniu) jak i fizjologicznym obciążeniu podczas chodu w różnych warunkach(teren nierówny, schody, zmienne tempo chodu).
Przy ocenie stanu funkcjonalnego kończyny górnej należy uwzględnić badanie z obciążeniem o wielkości zależnej od potrzeb. W badaniu funkcjonalnym narządu ruchu należy również ocenić kompensacje i możliwości korekcji w przypadku utrwalonej dysfunkcji a także przeprowadzić analizę biochemiczną zjawisk zaburzeń funkcji, uniemożliwiający odpowiedni dobór metod i technik leczenia.
W narządzie ruchu forma i funkcja są ze sobą ściśle powiązane. Zaburzenie jednej z nich oddziaływuje na zmianę drugiej. Prawidłowa praca narządu ruchu w aspekcie mechanicznym zależna jest od zakresu ruchu, siły mięśniowej i ośrodkowego układu nerwowego. Wadliwe funkcjonowanie jednej z tych składowych prowadzi do dysfunkcji, patomechanizm najczęściej dotyczy przeciążeń stawów na skutek wadliwego ich obciążenia.
Ważnym elementem diagnostycznym jest ocena postawy ciała. Postawa ciała człowieka zależy głównie od ukształtowania układu kostno-stawowego, a zwłaszcza kręgosłupa, który jest niejako jej członem, od położenia i kształtu głowy, klatki piersiowej, miednicy(asymetria postawy niekoniecznie oznacza zaburzenia ze strony miednicy, ale zaburzenia miednicy bardzo często objawia się asymetrią postawy(, kończyn górnych i dolnych. Wg Degi anatomicznym kluczem postawy jest kręgosłup i jego stosunek do miednicy. Dlatego analizę postawy należy przeprowadzać w odniesieniu do wszystkich płaszczyzn.
Do oceny skręcenia bądź skośnie ustawionej miednicy służą na dwa punkty odniesienia: kolce biodrowe przednie górne i kolce biodrowe tylne górne.
Skośne ułożenie miednicy: gdy kolec boczny przedni i tylny po jednej stronie jest wyżej.
Skręcenie miednicy: gdy kolec biodrowy tylny górny po stronie prawej jest wyżej a po lewej stronie odwrotnie.
Ocenę postawy ciała dokonuje się w płaszczyźnie czołowej(przód i tył) i w płaszczyźnie strzałkowej.
W płaszczyźnie czołowej patrząc z tyłu na sylwetkę osoby badanej oceniamy wcięcie tali-różnica wysokości i głębokości, położenie dolnych kątów łopatek-ocena wysokości, głębokości i różnicy odległości od wyrostków kolczystych kręgosłupa. Oceniamy również kąt szyjno-barkowy po jednej i po drugiej stronie powinien wynosić 90 .
Z przodu oceniamy wysklepienie klatki piersiowej(zmiany pokrzywicze-lejkowata(obniżenie mostka) i szewska() oraz kurza.
W płaszczyźnie strzałkowej z boku oceniamy przebieg krzywizn fizjologicznych kręgosłupa, krzywizny powinny być łagodnie zaznaczone a głowa nie powinna wystawać przed klatkę piersiową.
Następnie każemy pacjentowi wykonać skłon w przód, oceniamy odległość wyrostków kolczystych od siebie, kręgosłup powinien mieć kształt łagodnego łuku. W miejscu gdzie kręgosłup jest prosty może on wykazywać brak ruchomości(usztywnienie)
Oceniamy symetrię na wysokości odcinka piersiowego i lędźwiowego, jeżeli w skłonie w przód uwypuklają się po jednej stronie żebra na wysokości klatki piersiowej mamy do czynienia z garbem żebrowym tylnym a w odcinku lędźwiowym z wałem mięśniowym są to objawy bocznego skrzywienia kręgosłupa(skolioza).
Występuje skolioza reflektoryczna- jest to ustawienie kręgosłupa przeciwbólowo w dolegliwościach bólowych tego właśnie kręgosłupa-skolioza