KONSPEKT ZAJĘĆ EDUKACYJNYCH

Część I

MODEL EDUKACJI ZDROWOTNEJ ZORIENTOWANEJ NA CZYNNIKI RYZYKA

Data : 22.11.2013

Miejsce : NZOZ „NASZA PRZYCHODNIA „- SOSNOWIEC

Prowadząca – Bernarda Markiewicz , pielęgniarka

Czas : ok. 1 godzina

Grupa : 6-10 osób zagrożonych rozwojem nadciśnienia tętniczego krwi w wieku ok 35-55 lat , w grupie dwie osoby mają nadwagę ,kilka osób pali papierosy.

Temat : Nadciśnienie tętnicze –uspokoić szalejącą krew. Definicja nadciśnienia, czynniki ryzyka i powikłania ,prawidłowy pomiar ciśnienia tętniczego krwi.

Cel : Zapoznanie uczestników spotkania z podstawowymi wiadomościami na temat nadciśnienia tętniczego krwi oraz przygotowanie do wykonania prawidłowego pomiaru ciśnienia tętniczego i interpretacji wyników

Cele szczegółowe :

Wiedza :

Uczestnik pozna pojęcie nadciśnienie tętnicze krwi

Uczestnik pozna przyczyny i czynniki ryzyka związane z nadciśnieniem tętniczym

Uczestnik pozna powikłania nadciśnienia tętniczego krwi

Uczestnik pozna technikę pomiaru ciśnienia tętniczego krwi

Uczestnik pozna wartości prawidłowego ciśnienia krwi

Umiejętności :

Uczestnik potrafi zdefiniować- pojęcie nadciśnienie tętnicze krwi

Uczestnik potrafi wymienić przyczyny ,czynniki ryzyka i powikłania związane z

nadciśnieniem tętniczym

uczestnik potrafi wymienić wartości prawidłowego ciśnienia tętniczego krwi

uczestnik potrafi dokonać interpretacji dokonanego pomiaru ciśnienia tętniczego

krwi

Zakres psychoruchowy :

Uczestnik potrafi samodzielni e dokonać pomiaru ciśnienia tętniczego krwi

Kompetencje społeczne :

Uczestnik ma świadomość poziomu swojej wiedzy

Uczestnik ma świadomość jak choroba może wpłynąć na jego życie

Uczestnik wie jak może zapobiegać rozwojowi choroby

Metody dydaktyczne :

Wykład połączony z prezentacją multimedialną

Pokaz połączony z objaśnieniami

Ćwiczenia z uczestnikami spotkania

Formy nauczania : Indywidualna ,grupowa

Środki dydaktyczne : Broszury

Laptop z prezentacją multimedialną

Aparaty do mierzenia ciśnienia tętniczego

Tabele z prawidłowymi wartościami ciśnienia tętniczego krwi

Książeczki pomiarów ciśnienia tętniczego krwi

Typ nauczania : kombinowany

Literatura edukatora : KOKOT FRANCISZEK „CHOROBY WEWNĘTRZNE” PZWL 2001

CWYNAR MARCIN ,GĄSOWSKI JERZY „NADCIŚNIENIE TĘTNICZE” PZWL 2009

JANUSZEWICZ WŁODZIMIERZ ,SZNAJDERMAN MAREK „JAK ŻYĆ Z NADCIŚNIENIEM TĘTNICZYM” PZWL 2008

Część II

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.PRZYWITANIE I PRZEDSTAWIENIE SIĘ ORAZ PODANIE TEMATU SPOTKANIA.

Witam ,nazywam się Bernarda Markiewicz, jestem pielęgniarką oraz studentką I roku pielęgniarstwa w Dąbrowie Górniczej .Tematem dzisiejszego spotkania jest nadciśnienie tętnicze krwi .Postaram się wspólnie z państwem omówić czym jest nadciśnienie tętnicze jakie niesie ze sobą zagrożenia i jak je zdiagnozować . W dalszej części spotkania pokażę państwu i wyjaśnię jak prawidłowo wykonać pomiar ciśnienia tętniczego krwi oraz w jaki sposób zinterpretować wyniki .Następnie państwo samodzielnie poćwiczą wykonywanie pomiaru ciśnienia tętniczego krwi i zinterpretują wyniki .Na zakończenie odpowiem na zadawane przez państwa pytania.

2.ZAPOZNANIE Z UCZESTNIKAMI SPOTKANIA , ZORIENTOWANIE SIĘ W DEFICYCIE WIEDZY NA TEMAT NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO KRWI .

Pytania do uczestników: -jakie jest prawidłowe ciśnienie krwi ?

-co wpływa na ciśnienie krwi?

-jak prawidłowo zmierzyć ciśnienie krwi ?

-jakie są powikłania nadciśnienia tętniczego ?

Po zorientowaniu się na temat poziomu wiedzy uczestników na temat nadciśnienia tętniczego przystąpienie do realizacji treści tematu spotkania .

WYKŁAD

3. WYKŁAD POŁĄCZONY Z PREZENTACJĄ MULTIMEDIALNĄ

Nadciśnienie tętnicze jest przewlekłą chorobą układu krążenia i charakteryzuje się podwyższonym ciśnieniem krwi (stale lub okresowo) zarówno skurczowym jak i rozkurczowym. Nadciśnienie tętnicze może rozwijać się długo ,przez wiele lat nie powodując żadnych dolegliwości .Ponad połowa chorych z nadciśnieniem tętniczym nie ma świadomości o swojej chorobie lub ją bagatelizuje. Czym zatem jest ciśnienie krwi ?

Ciśnienie krwi to nacisk wywierany przez krew na ściany naczyń tętniczych.Ciśnienie krwi nie jest stałe –podnosi i opada się zależnie od naszej aktywności ,pory dnia ,stresu .W czasie skurczu serca ciśnienie jest wyższe –nazywa się je skurczowym ,w czasie rozkurczu serca ciśnienie obniża się -nazywa się je rozkurczowym.

Wartości ciśnienia mierzy się za pomocą ciśnieniomierza.

Optymalnie wartości ciśnienia nie powinny przekraczać granicy 120/80 mmHg. O nadciśnieniu zaś mówimy, jeżeli wyniki co najmniej trzech pomiarów, dokonanych w różnych dniach są równe lub większe niż – skurczowe 140mmHg, a ciśnienie rozkurczowe 90mmHg. Określenie w jakim zakresie „skali ciśnienia” się znajdujemy ułatwi i zobrazuje tabela. 

	CIŚNIENIE SKURCZOWE	CIŚNIENIE ROZKURCZOWE
CIŚNIENIE OPTYMALNE	〈 120	〈 80
CIŚNIENIE PRAWIDŁOWE	〈 130	〈 85
WYSOKIE PRAWIDŁOWE	130 – 139	85 – 89
NADCIŚNIENIE ŁAGODNE	140 – 159	90 – 99
NADCIŚNIENIE UMIARKOWANE	160 – 179	100 – 109
NADCIŚNIENIE CIĘŻKIE	〉 180	〉 110

Najczęstszą formą nadciśnienia jest nadciśnienie pierwotne (samoistne ) jest to ok 95% chorych ,u ok 5% chorych występuje nadciśnienie wtórne związane z chorobą organiczną np. choroby nerek lub nadnerczy .

Choroba ciśnieniowa trwa całe życie i tak długo musi być leczona .Zdzrza się że po osiągnięciu prawidłowych wartości ciśnienia tętniczego chorzy odstępują od leczenia ,zazwyczaj dochodzi wtedy do nagłego powrotu choroby który może być niebezpieczny dla organizmu człowieka.

Objawy nadciśnienia tętniczego często są niezauważalne lub niespecyficzne .Mogą to być

-bóle głowy

-bezsenność

-duszność

-kołatanie serca

-zmęczenie

Warto jednak zauważyć że powyższe objawy występują także u osób nie cierpiących na nadciśnienie tętnicze.

Na rozwój nadciśnienia tętniczego duży wpływ ma nasz styl życia .Istnieją czynniki które mogą predysponować do występowania nadciśnienia tętniczego krwi.

Należą do nich :

Nadwaga i otyłość

Brak aktywności fizycznej

Palenie papierosów

Czynniki genetyczne

Dieta

Stres

Nadciśnienie tętnicze tak jak każda choroba powoduje powikłania które są groźne dla organizmu .Należą do nich przede wszystkim :

Uszkodzenie nerek

Zawał

Udar mózgu

Retinopatia nadciśnieniowa (zmiany nadciśnieniowe w badaniu dna oka)

W zapobieganiu i leczeniu nadciśnienia duże znaczenie ma zmiana stylu życia . Wazna jest zatem:

Normalizacja masy ciała

Ograniczenie spożycia soli -zalecane spożycie to ok .6 g /dobę ( 1 łyżeczka ),trzeba zwrócić uwagę ze wchodzi w to także sól ukryta np. w pieczywie , kostkach rosołowych

Zwiększenie spożycia potasu-reguluje on pracę serca i obniża ciśnienie krwi

Umiarkowane spożycie alkoholu

Zwiększenie aktywności fizycznej

W zapobieganiu i leczeniu nadciśnienia tętniczego duże znaczenie ma systematyczny pomiar ciśnienia tętniczego krwi. Samodzielne pomiary pozwalają na kontrolowanie przebiegu tej choroby.

Warto zauważyć że pomiary ciśnienia tętniczego mierzone w domu są często niższe niż te mierzone u lekarza .Często występuję tu tzw. efekt białego fartucha -stres związany z badaniem powoduje podwyższenie ciśnienia krwi .

4.POKAZ WRAZ OBJAŚNIENIAMI

Najprostszą i najszybszą metodę pomiaru oferują ciśnieniomierze elektroniczne. Do wykonania pomiaru nie jest potrzebna wiedza medyczna, wystarczy przeczytać instrukcję obsługi. Kolejna zaleta, to możliwość wykonania pomiaru samemu sobie. Jeżeli natomiast potrafimy za pomocą osłuchiwania określić wartości ciśnienia, aparat rtęciowy lub zegarowy będzie lepszym rozwiązaniem, gdyż mamy pełną kontrolę nad całością pomiaru. Te aparaty są cały czas w powszechnym użyciu w wielu placówkach opieki zdrowotnej.

Zapraszam teraz jedną z osób ,zaprezentuję państwu prawidłową technikę pomiaru ciśnienia krwi.

Przede wszystkim pomiar należy wykonać w warunkach spokoju , na ok 30min-1 godziny przed badaniem nie powinno się palić papierosów ani pić kawy.

Przed badaniem powinno się odpocząć ok .5 min ,a po wysiłku fizycznym np. wchodzenie po schodach odpoczynek powinien trwać ok .15 min.

Mankiet ciśnieniomierza powinno umieścić się na ramieniu na ok. 3 cm nad zgięciem łokciowym nad tętnicą, mankiet nie może być założony za ciasno ani za lużno

Ramię nie może zwisać luźno ,musi być podparte na wysokości serca

Mankiet należy wypełnić powietrzem –jeżeli pacjent sam wykonuje pomiar musi pamiętać by nie pompować mankietu ręką na której wykonywany jest pomiar

Stetoskop (słuchawki lekarskie ) przyłożyć w dole łokciowym i powoli wypuszczać powietrze obserwując wskazania manometru

Pierwszy usłyszany ton to ciśnienie skurczowe ,zanik wszystkich tonów oznacza ciśnienie rozkurczowe

Zanotować wartości ciśnienia w książeczce kontroli ciśnienia

5.ĆWICZENIA Z UCZESTNIKAMI SPOTKANIA

Rozdam państwu aparaty do pomiaru ciśnienia krwi i wspólnie poćwiczymy wykonywanie prawidłowego pomiaru ciśnienia tętniczego krwi. Następnie wspólnie postaramy się zinterpretować zapisane wyniki. Na ćwiczenia przewiduję ok 15 minut .

6.ODPOWIEDZI NA ZADAWANE PYTANIA

Wspólnie przećwiczyliśmy technikę pomiaru ciśnienia tętniczego krwi ,teraz rozdam państwu broszury informacyjne o nadciśnieniu tętniczym i książeczki kontroli pomiaru ciśnienia tętniczego oraz odpowiem na zadawane pytania.

7.ZAKOŃCZENIE SPOTKANIA

Na zakończenie dziękuję państwu za aktywne uczestnictwo , mam nadzieję że informacje jaki państwo usłyszeli okażą się przydatne .Zapraszam na kolejne spotkania.